Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/406 Esas – 2023/1088
T.C.
ANKARA BATI
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA
ESAS NO : 2021/406 Esas
KARAR NO : 2023/1088
HAKİM :
KATİP :
DAVACILAR : 1-
2-
3-
VEKİLİ :
DAVALILAR : 1-
VEKİLİ :
2-
VEKİLİ :
3-
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 28/05/2021
KARAR TARİHİ: 24/10/2023
K.YAZIM TARİHİ: 22/11/2023
Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili; 06.02.2019 tarihinde … plakalı, içerisinde maktuller …, … ve … bulunan, siyah renkli … marka otomobil saat 23:40 sularında … istikametinde iki şeritli yolun sol şeridinde seyir halindeyken … mahallesi mevkiinde direksiyon hakimiyetinin kaybedilmesi sonucu aracın orta refüje sürtmesi şeklinde gerçekleşen maddi hasarlı trafik kazası neticesinde aracın ön kısmı tefüje ve arka kısmı yola bakacak şekilde sol şerit üzerinde durduğunu, …, … ve …’in; kazalı aracı düzeltip çalıştırmak amacıyla araçtan indiğini, bu sırada aynı istikamette seyir halinde olan araçlardan inen kişilerin de yardımcı olmak amacıyla kazalı aracın yanına gittiklerini, aynı zamanda müteveffaların, teleforlarının feneriyle arkadan gelenleri uyarmaya çalıştığını, bu sırada … plakalı kamyonet aynı istikamette sağ şeritte seyir halinde iken, …’un kullandığı … Şti.’nin işlettiği … plakalı beyaz renkli … marka araçla arkadan dikkatsiz bir şekilde gelerek … plakalı araca ve aracın etrafında bulunan …, … ve …’e çarptığını, bu çarpma sonucu … ve …’nın çarpma anında vefat ettiğini, … ise kaldırıldığı hastanede yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak vefat ettiğini, savcılık aşamasında alınan Adli Tıp Trafik İhtisas Kurulu Raporu’na göre …’un üç kişinin ölümüne neden olan kazada asli derecede kusurlu bulunduğunu, ölümlü trafik kazasının ceza davası Ankara … Ağır Ceza Mahkemesi’nin … E.-… K. sayılı dosyasında karara çıktığını, sanık hakkında mahkumiyet kararı verildiğini, trafik kazası sonucu üç kişinin ölümüne sebep olan …un, bu olayın ardından hiçbir pişmanlık göstermediğini, olaydan hemen sonraki tarihlerde, düzenli olarak, sosyal medya hesaplarından mutlu ve eğlenerek paylaşım yapmakta bir mâni görmemiş olup, işlediği suç ve mütcveffaların ailelerinin üzüntü, elem ve kederi …’u etkilemediğini, manevi olarak hiçbir pişmanlık yaşamadığını beyan ederek, davacılar için HMK m.107 uyarınca alacağın tam ve kesin olarak belirlendiği anda arttırılmak üzere şimdilik; 300,00TL cenaze masrafları için; 2.500,00TL’si eş … ve ayrıyeten her bir çocuk için de 2.500,00TL olmak üzere 7.500,00TL destekten yoksun kalma tazminatı, neticeten toplam 7.800,00TL maddi tazminatın (Cenaze Masrafları ve Destekten Yoksun Kalma) olay tarihi olan 06.02.2019’dan itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan (… Sigorta A.Ş. yönünden poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla) müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini; davacıların uğradığı manevi zararın bir nebze de olsa giderilmesi için, eş … için 150.000,00TL, çocukların her biri için 150.000,00TL olmak üzere toplam 450.000,00TL manevi tazminatın olay tarihi olan 06.02.2019’dan itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte … Sigorta A.Ş. dışındaki tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 06/09/2023 tarihli dilekçe ile değer artırım talebinde bulunmuş ve … için destekten yoksun kalma tazminatı talebini 135.610,91TL’ye, … için destekten yoksun kalma tazminatı talebini 52.535,23TL’ye, … için destekten yoksun kalma tazminatı talebini 630.263,34TL’ye; cenaze masrafı talebini 600,00TL’ye artırmıştır.
CEVAP :
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili; … plakalı aracın müvekkili nezdinde trafik sigorta poliçesi ile sigortalı olduğunu, müvekkili şirket tarafından daha önce müteveffanın anne babası tarafından Sigorta Tahkim Komisyonuna ….E…. destekten yoksun kalma tazminatının ödenmesi için başvuru yapıldığını, yapılan başvuru neticesinde başvurunun kabulüne karar verilerek Ankara Batı İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına 10.09.2020 tarihinde 81.940,00TL ve 30.09.2020 tarihinde ise 2.702,00TL ödeme yapılmış olup bu ödemelerin müvekkili şirketin teminat limiti açısından tenzil edilmesi gerektiğini, cenaze ve defin giderlerinden müvekkili şirketin sorumlu olmadığını, somut uyuşmazlıkta kusur oranlarının bilirkişi aracılığıyla tespiti gerektiğini, destekten yoksun kalma tazminatı hesabında müteveffanın yaşı, öğrenim durumu, kendisi ve ailesinin sosyal durumu nazara alınarak hazine müsteşarlığı’na kayıtlı bir aktüer tarafından hesaplanması ve yetiştirme masraflarının da hesaplanıp tazminat miktarından mahsup edilmesi gerektiğini beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili; görev yönünden itirazlarının bulunduğu belirterek, öncelikle ne müvekkiline ne de eylemlerinden sorumlu olduğu araç sürücüsüne atfedilecek herhangi bir kusur bulunmadığını, müvekkili şirkete ait araçta herhangi bir teknik arıza ya da bozukluk bulunmadığını, müvekkilinin eylemlerinden sorumlu olduğu araç sürücüsünün ise herhangi bir trafik kuralını ihlali söz konusu olmadığını, kazanın oluş şekli incelendiğinde kaza saati itibariyle havanın karanlık olduğu müvekkiline ait araç kazaya karışmadan önce olay yerinde başka bir kaza olduğu bu kaza nedeniyle müteveffanın da araç dışında olduğu ve ışıklandırma olmayan yolda kaza nedeniyle hiçbir önlem alınmadığının tanık anlatımları ile sabit olduğunu, şu durumda 3. kişilerin ve müteveffanın ağır kusuru söz konusu olduğunu, ilk kaza sonrası gerekli önlemler alınmadığı ve karanlık yola çıkıldığı, 2. kazanın meydana gelmesinde müteveffaların ağır kusurlu olduğunu, tüm bu nedenlerle müteveffanın yolcu olarak bulunduğu aracın kusurunu ve bunun sonunda bir zararın oluştuğunu ispatlaması gerektiğini, ayrıca bu zarar miktarının bilirkişi marifetiyle tespit edilmesi gerektiğini, araç sürücüsü her ne kadar ceza almış olsa da hüküm henüz kesinleşmediğini, kaldı ki hüküm kesinleşse dahi hukuk mahkemesinin; ceza mahkemesinin kararı ile bağlı olmadığını, olaya ilişkin yeniden inceleme yapılması gerekli ve somut olayın özellikleri incelenmesi gerektiğini, dosyada kusur incelemesi yapılması gerektiğini, poliçe itibariyle geçerli olan Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası gereği zarardan sigorta şirketinin sorumlu olduğunu, Sosyal Güvenlik Kurumunun ödemiş olduğu tazminat varsa tespit edilerek ödenecek tazminattan düşülmesi gerektiğini, müvekkil şirketin 3.kişilerin ağır kusuru ve müteveffanın kusuru nedeniyle illiyet bağının kesilmiş olması göz önüne alınarak manevi tazminat sorumluluğunun da bulunmadığını, manevi tazminatın, olay nedeniyle duyulan elem ve ızdırabı kısmen de olsa hafifletmeyi amaçladığını, belirtilen niteliği gereği manevi tazminatın, zenginleşmeye yol açmayacak şekilde belirlenmesi gerektiğini, davacı tarafın toplamda 450.000,00TL manevi tazminat talebinin amacını aşarak sebepsiz zenginleşmeye sebep olacağını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … tarafından dosyaya cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER :
Ankara Batı … Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyası, sigorta poliçesi, hasar dosyası, trafik kazası tespit tutanağı, trafik tescil kayıtları, SGK kayıtları, tarafların ekonomik ve sosyal durum tespiti, tanık beyanları, 10/03/2022 tarihli kusur bilirkişisi raporu, 10/06/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporu, 28/09/2022 tarihli hesap bilirkişisi raporu, 09/03/2023 tarihli hesap bilirkişisi ek raporu, 17/07/2023 tarihli hesap bilirkişisi ikinci ek raporu ile tüm dosya kapsamı.
Tanık … duruşmadaki beyanında; “Davacılardan … ablam olur, diğer davacılarda yeğenim olur, şahitlik yapmak istiyorum eniştem … 15 Temmuz öncesinde komiser yardımcısıydı, 15 Temmuz sonrası ihraç olunca bir dönem işsiz kaldı, daha sonra arkadaşı … sayesinde bir çiğ köfte dükkanı işletmeye başladı, bu çiğ köfte dükkanı …in işletmekte olduğu çiğ köfte dükkanının bir şubesi gibiydi, bildiğim kadarıyla ihraç olması sebebiyle sigortalı bir işte çalışamıyordu ve bir işletme işletemiyordu, bu sebeple eniştem işlettiği dükkanın işlemlerini … üzerinden devam ettiriyordu, bildiğim kadarıyla aylık 5000-6000 TL kazancı vardı, yaz ayları dondurma da sattığı için kazancı daha da artıyordu eniştem vefat ettiğinde taziye sebebiyle 500 kişiye pide ve ayran ikram ettik ayrıca belediyeye hatırladığım kadarıyla 600 TL mezar ücreti verdik, cenaze giderleri sebebiyle yaklaşık 5000 TL masraf ettik bu süreçte ablama destek oldum.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tanık … duruşmadaki beyanında; “Ben vefat eden … iş arkadaşım olması sebebiyle tanırdım, … de bende KHK ile ihraç edildik, … ihraç edildikten 15-20 gün sonra bir çiğ köfte dükkanı açtı, bu dükkanı kendi adına işletemiyordu bir başkası adına işletmeye başladı, … in buradan 5000-5500 TL civarında aylık kazancı olduğunu biliyorum … in tek kapılı bir aracı vardı bu araçla servis yapıyordu daha sonra … … marka bir araç satın aldı, bildiğim kadarıyla gelir durumu bu şekildedir, cenazede kalabalığa yemek verilmişti ancak yapılan cenaze giderleri ile ilgili detaylı bilgim yoktur.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tanık … duruşmadaki beyanında; “… komiser yardımcılığı zamanından tanırdım ancak bir samimiyetimiz yoktu, 15 temmuz sonrasında bende … de ihraç edildi, sonrasında ben çiğ köfte plasiyeri olarak çalışmaya başladım, bir gün çiğ köftecileri gezerken …’in dükkanına rast geldim o günden sonra … ile samimiyetimiz oluştu, … arkadaşı …’in çiğ köfte dükkanını işletmeye başlamıştı, bildiğim kadarıyla resmi işlemler … üzerinden yapılıyordu ancak dükkanı işleten … di bunun sebebi ise KHK ile ihraç edildiğimizden işlerde çalışamıyor ve işletme işletemiyorduk, … de bu şekilde bir çalışma yolu bulmuştu, bildiğim kadarıyla … in aylık 5500-6000 TL civarında aylık bir kazancı vardı, taziyede yemek çadırı kurulmuştu ancak yapılan masraflarla ilgili detaylı bilgim yoktur.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Kusur bilirkişisi raporunda, mülkiyeti … adına ait olan, … plaka sayılı, araç sürücüsü belli olmayan, (Tespit Edilemeyen) – araç sürüsü ise ; 2918 Sayılı K.T.K’nun mad. 47/1-d, -mad.59, ve K.T.K. Yönetmeliği mad.116 ve mad.135/a-3 bendi hükümleri aykırı davranışı nedeniyle, dikkatsiz ve tedbirsizce davrarımasından dolayı, ölümlü, yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazasını oluşumumda %40 oranında kusurlu olduğu, müteveffa yaya …, müteveffa yaya …, müteveffa yaya … ve diğer müşteki yayalar … ve müşteki yaya … ise; 2918 sayılı Karayollarr Kanunu’nun mad. 68/1-c bendi hükümleri aykırı davranışı nedeniyle, dikkatsiz ve tedbhirsizce davranmasından dolayı, ölümlü trafik kazasını oluşumumda, her biri kendi nam ve hesaplamaları ayrı ayrı olmak üzere, %25 oranında kusurlu oldukları, mülkiyeti davalı … Tic. Ltd. Şirketi adına ait olan, davalı … Sigorta Ananim Şirketi ile sigortalı olan, … plaka sayılı, davalı araç sürücüsü …un ise 2918 sayılı Karayolları Kanunu’nun mad. 52/1-b ve mad. 47/1-d bendi hükümleri aykırı davranışı nedeniyle, dikkatsiz ve tedbirsizce davranmasından dolayı, ölümlü trafik kazasını oluşumumda % 35 oranında kusurlu olduğu, davalı … Sigorta Anonim Şirketi ise … plaka sayılı, davalı araç sürücüsü …un ise, kusur oranı nispetinde poliçedeki sınırlı olan limitten sorumlu olduğu, mülkiyeti … Şirketi adına ait olan, … plaka sayılı çekici, ve buna hağlı … plaka sayılı yarı römork, araç sürücüsü …’in ise; dava konusu ölümlü, yaralamalı ve maddi trafik kazasında tamamen kusursuz olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi heyeti raporunda, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davacıların murisi yaya …’in ölümü ile sonuçlanan dava konusu somut olayda, … plaka numaralı davalı taraf otomobilinin sürücüsü, davalı …’un hatalı sevk ve idaresinin, birinci (asli) derecede ve % 50 oranında etkili bulunduğu, davacıların murisi ölen yaya …’in hatalı davranışının da, birinci (asli) derecede ve davalı sürücü …’un hatalı sevk ve idaresi ile eşdeğer derecede/eşit oranda ve % 50 oranında etkili olduğu, … plaka numaralı çekici ve bu çekiciye bağlı, … plaka numaralı yarı römorktan oluşan TIR kamyonunun sürücüsü, dava dışı …’in, etkili herhangi bir kural ihlalinin ve hatalı davranışının bulunmadığı belirtilmiştir.
Hesap bilirkişisi raporunda, sigorta poliçesinin kaza tarihini kapsadığı ve ölüm halinde şahıs başına azami teminat limitinin 360.000,00TL’sı olduğu, Sigorta Tahkim Komisyonunun … E … K-…/… sayılı kararına istinaden; davalı sigorta şirketince dava dışı hak sahibi anne ve babaya Toplam = 57.669,12TL destekten yoksun kalma tazminatı ödemesinde bulunulmakla bakiye poliçe limitinin 302.330,88TL olduğu, davalı sigorta şirketinin 14.11.2019 tarihinde temerrüdünün oluştuğu, …’in hak sahiplerinden; …’in 30.591,14TL, …’in 70.665,90TL, …’in 314.528,91TL destekten yoksun kalma nedeniyle maddi zararlarının bulunduğu tespit edilmekle birlikte, davacıların toplam zarar miktarının, bakiye poliçe teminat limitini aştığı dikkate alınarak, davalı sigorta şirketinin poliçe limiti dahilindeki sorumluluğunun; … Yönünden 22.243,77TL, … Yönünden 51.383,37TL, … Yönünden 228.703,74TL olduğu, davacı tarafın cenaze giderine ilişkin talebi yönünden hukuki değerlendirmenin mahkemenin takdirine ait olduğu belirtilmiştir.
Hesap bilirkişisi ek raporunda, kök raporda yer verilen ücret tablosunda gösterilen devre gelirleri ile hak sahiplerinin destek paylarına göre , dava dışı anne ve babanın destek zararlarının hesaplandığı;
1-…’un Gelirden Çıktığı Tarihe Kadarki Devre: 01.02.2019-13.03.2028 Devre Geliri Toplamı : 489.458,21TL
Annenin Hissesi : 489.458,21 x %12,50 = 61.182,28TL
Babanın hissesi … : 489.458,21 x %12,50 = 61.182,28-TL.
2-…’ın Gelirden Çıktığı Tarihe Kadarki Devre: 14.03.2028-22.06.2032 Devre Geliri Toplamı : 282.165,95-TL.
Annenin Hissesi ….… : 282.165,95 x %12,50 = 35.270,74-TL.
Babanı hissesi ……… : 282.165,95 x %12,50 = 35.270,74-TL.
3-…’in Gelirden Çıktığı Tarihe Kadarki Devre: 23.06.203-09.05.2036 Devre Geliri Toplamı : 236.403,99-TL.
Annenin Hissesi 236.403,99 x %20 = 47.280,80-TL.
4- …’nin Gelirden Çıktığı Tarihe Kadarki Devre: 10.05.2036-20.01.2039 Devre Geliri Toplamı : 149.731,32-TL.
Annenin Hissesi 149.731,32 x %20 = 29.946,26-TL.
Devre Gelirleri Toplamı:
… 61.182,28-TL. x %50 = 30.591,14-TL.
… 61.182,28 + 42.324,89 + 37.824,64 = 141.331,81-TL. x %50 = 70.665,90-TL.
… 122.364,55+84.649,78 +75.649,28 +59.892,53 +286.501,68=629.057,82-TL x %50 = 314.528,91-TL.
… 61.182,28+ 35.270,74 = 96.453,02-TL. x %50 = 48.226,51-TL.
… 61.182,28 + 35.270,74 + 47.280,80 + 29.946,26 = 173.680,08-TL. x %50 = 86.840,04-TL. ZMMS poliçesine göre; ölen şahıs başına azami teminat limitinin 360.000,00-TL. sı olduğu dikkate alınarak , davacılar ile dava dışı hak sahibi anne ve babanın toplam zararı, teminat limitine oranlanmış ve garameten paylaştırma yoluna gidildiği,
Garameten Paylaştırma:
… Yönünden 30.591,14×360.000,00 = 19.992,30-TL. 550.852,50
… Yönünden, 70.665,90×360.000,00 = 46.182,46-TL. 550.852,50
… Yönünden, 314.528,91×360.000,00 = 205.554,86-TL. 550.852,50
… Yönünden 48.226,51×360.000,00=31.517,59-TL. 550.852,50
… Yönünden 86.840,04×360.000,00=56.752,79-TL. 550.852,50
Davalı sigorta şirketince, dava dışı anne ve babaya garame hesabında paylarına düşenden daha az ödeme yapıldığı, bu husustaki hukuki değerlendirme ve nihai takdirin mahkemeye ait olduğu, cenaze ve defin gideri, aktüeryal hesaplama dışında olup, kök raporda da belirtildiği üzere; davacı tarafın cenaze giderine ilişkin talebi yönünden hukuki değerlendirmenin mahkemenin takdirine ait olduğu belirtilmiştir.
Hesap bilirkişisi ikinci ek raporunda,
1.Alternatif; ZMMS poliçesine göre; ölen şahıs başına azami teminat limitinin 360.000,00-TL’si olduğu ve Sigorta Tahkim Komisyonunun … E … K-…/… sayılı kararına istinaden; davalı sigorta şirketince dava dışı hak sahibi anne ve babaya Toplam = 57.669,12-TL. destekten yoksun kalma tazminatı ödemesinde bulunulduğu , buna göre bakiye poliçe limitinin ( 360.000,00 -57.669,12 = 302.330,88-TL.) olduğu dikkate alınarak, davacıların toplam zararı , bakiye teminat limitine oranlanmış, davalı sigorta şirketinin poliçe limiti dahilindeki sorumluluğunun aşağıda tespit edildiği;
Garameten Paylaştırma:
… Yönünden: 52.535,23 x 302.330,88 = 19.407,18-TL. 818.409,48
… Yönünden : 135.610,9×302.330,88 = 50.096,40-TL. 818.409,48
… Yönünden : 630.263,34 x 302.330,88 = 232.827,30-TL. 818.409,48
2.Alternatif; dosya kapsamından müteveffanın anne ve babası tarafından Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvuru neticesinde ihdas edilen … E … K-…/… sayılı kararla; müteveffanın annesi … için 38.813,42-TL., babası … için 18.855,70-TL. olmak üzere toplam= 57.669,12-TL. destekten yoksun kalma tazminatının hüküm altına alındığı ve hüküm altına alınan miktarın davalı sigorta şirketince ödendiği,
Davacı tarafın kök rapora ilişkin itiraz ve iddiası (415.785,95 + 57.669,12 = 473.455,07-TL.) zarar miktarı üzerinden, bir başka ifade ile, davacıların destek zararı ile dava dışı anne ve babaya ödemesi yapılan / hüküm altına alınan zarar miktarı toplamının garameten paylaştırma yapılması gerektiği, davacı tarafın itiraz ve talebine istinaden aşağıda garameten paylaştırmaya gidilmiş olup, nihai takdirin mahkemeye ait olduğunu,
Garameten Paylaştırma:
… Yönünden: 52.535,23 x 360.000,00 = 21.587,88-TL. 876.078,60
… Yönünden: 135.610,91 x 360.000,00 = 55.725,51-TL. 876.078,60
… Yönünden: 630.263,34 x 360.000,00= 258.989,09-TL.876.078,60
… Yönünden: 18.855,70 x 360.000,00= 7.748,23-TL. 876.078,60
… Yönünden: 38.813,42 x 360.000,00 = 15.949,29-TL. 876.078,60 Takdirin mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir.
GEREKÇE :
Dava, trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze gideri ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
06/02/2019 tarihinde, dava dışı …’nın maliki olduğu … plakalı aracın tek taraflı olarak maddi hasarlı kazaya karıştığı, bu kaza sebebi ile araç içerisinde bulunan …, … ve …’in aracı düzeltmek ve çalıştırmak için araçtan indikten sonra aracın etrafında bulundukları sırada sürücüsü davalı … maliki davalı … Tic. Ltd. Şti. olan, davalı … Sigorta Anonim Şirketi tarafından sigortalı olan … plakalı aracın aynı yönde seyirle gelerek kazalı halde duraklayan … plakalı araca ve etrafında bulunan …, … ve …’e çarptığı, bu çarpma sonucu …, … ve …’in vefat ettiği, davacıların vefat eden …’in mirasçıları olduğu, işbu dava ile destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze gideri ile manevi tazminat talep ettikleri anlaşılmıştır.
… plakalı aracın 31/10/2018 – 31/10/2019 tarihleri arasında davalı sigorta şirketince trafik sigortası poliçesi kapsamında sigortalı olduğu, aracın kullanım durumunun hususi olduğu, poliçe teminat limitinin ölüm ve sakatlanma kişi başına 360.000,00TL olduğu, davacıların davadan önce 01/112019 tarihinde davalı sigorta şirketine zararlarının tazmini için başvurduğu, 8 iş gününün eklenmesiyle sigorta şirketinin 13/11/2019 tarihinde temerrüte düştüğü, davalı sigorta şirketince davacılara yapılan bir ödemenin bulunmadığı, yalnızca müteveffanın annesi ve babasının Sigorta Tahkim Komisyonuna yaptıkları başvuru neticesinde, icra dosyasına asıl alacak ve ferileri karşılığı olmak üzere 81.940,00TL ve 2.702,00TL olmak üzere iki ödemenin bulunduğu tespit edilmiştir.
Müteveffanın vefat etmeden önce komiser yardımcısı iken 672 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkarıldığı, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu’na yaptığı başvurunun reddine karar verildiği, karara ilişkin henüz iptal davasının açılmadığı anlaşılmıştır. Davacı vekili, müteveffanın daha sonra aynı kazada vefat eden …’in sahibi olduğu şubenin işletmeciliğini yaptığını iddia etmişse de, buna ilişkin dosya kapsamında yazılı delil bulunmadığı, tek başına tanık beyanıyla da bu hususun ispatlanamayacağı değerlendirilmekle müteveffanın asgari ücret düzeyinde gelir ettiği kabul edilmiş ve davacı yanın bu yöndeki itirazlarına itibar edilmemiştir.
Dosya arasına alınan Ankara … AĞCM’nin … Esas … Karar sayılı dosyasında müşteki sanık … hakkında yapılan yargılama sonucunda sanık hakkında mahkumiyet kararı verildiği, hükme esas alınan kusur raporuna göre sanığın kazanın meydana gelmesinde asli düzeyde, her bir maktulün de kendi ölümünde asli düzeyde kusurlu olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan 10/03/2022 havale tarihli kusur raporunda, … plakalı araç sürücüsünün %40 oranında, müteveffaların her birinin kendi ölümünde %25 oranında, …’un %35 oranında kusurlu olduğu rapor edilmiştir.
Mahkememizce alınan kusur raporu ile ceza dosyasında alınan rapor arasında kusur tespiti yönünden çelişki oluştuğundan çelişkiyi gidermek için … Fen Heyeti’nden oluşan 3 kişilik bilirkişi heyetinden 10/06/2022 tanzim tarihli rapor alınmıştır. Bu rapora göre …un %50 oranında birinci derecede asli, her bir müteveffanın kendi ölümünde sürücü ile eş değer oranda %50 oranında kusurlu olduğunun belirlendiği, böylelikle kusur tespitine ilişkin alınan bu rapor ile çelişkinin giderildiği ve kusur durumunun kesinleştiği değerlendirilmiştir. Mahkememizce kabul edilen kusur durumuna göre sürücü … kazanın meydana gelmesinde %50 oranında, müteveffa … kendi ölümünde %50 oranında kusurludur.
Mahkememizce SGK’ya müzekkere yazılarak davacılara aylık bağlanıp bağlanmadığı, rücuya tabi bir ödeme yapılıp yapılmadığı sorulmuş, 07/07/2021 tarihli cevabı yazı ekinde bağlanan gelire ve yapılan ödemelere ilişkin belgeler mahkememize gönderilmiştir.
Davacı yanın cenaze ve defin giderine yönelik olarak … Belediye Başkanlığı’na müzekkere yazılmış, verilen 21/01/2022 tarihli cevabı yazı ekindeki belgeden müteveffa … için 600,00TL mezar ücreti tahsil edildiği, bu ücretin … isimli şahıstan alındığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce toplanan delillere ve belirlenen kusur durumuna göre, davacıların talep edebileceği tazminatın hesabı için bilirkişiden 28/09/2022 tanzim tarihi kök rapor alınmış, bu rapora davacılar vekili tarafından yapılan ücret dışındaki itirazların değerlendirilmesi için 09/03/2023 tanzim tarihli ek rapor alınmış, ek raporda hesaplamaya esas alınan varsayımsal 2023 yılı asgari ücretinin hesap tarihinde belirli olduğu anlaşılmakla ve müteveffanın anne ve babasına yapılan ödemenin mahsubu yönünden yapılan davacı yanın itirazları yerinde görülerek ikinci kez ek rapor alınmıştır. Düzenlenen 17/07/2023 tanzim tarihli ikinci ek raporundaki hesaplamalarda yerleşik kararlara uygun olarak TRH 2010 yaşam tablosuna göre progresif rant yöntemiyle bilinmeyen/işleyecek devre hesabı yapılırken bilinen son gelirin her yıl için %10 artırım %10 iskonto usulüne göre yapıldığı, raporun bu itibarla gerekçeli ve denetime elverişli olduğu değerlendirilerek rapor hükme esas alınmıştır. Buna göre, davacı … için 135.610,91TL, davacı … için 52.535,23TL ve davacı … için 630.263,34TL destekten yoksun kalma tazminatının hüküm altına alınmasına, davalılardan araç sürücüsü ve araç işleteninin tüm bu tutardan sorumlu olduğuna, davalı sigorta şirketinin ise poliçe teminat limitiyle ve yapılan ödemeler gözetildiğinde garameten paylaştırma ile belirlenen oranlarda sorumlu olduğuna, bu itibarla sigorta şirketinin sorumluluğunun … için 21.587,88TL, … için 55.725,51TL, … için 258.989,09TL ile sınırlı tutulmasına, sigortalı aracın kullanım durumunun hususi olması sebebiyle hüküm altına alınan tutarlara yasal faiz işletilmesine, davalı sigorta şirketinin temerrüt tarihinden itibaren diğer davalıların olay tarihinden itibaren işleyecek faizden sorumlu tutulmasına karar verilmiştir. Davacıların cenaze ve defin gideri taleplerinin ise, mezar ücretinin dava dışı … isimli şahıstan karşılandığı ve davacılar tarafından yapılan cenaze ve defin giderine ilişkin yazılı delil sunulamadığı anlaşıldığından bu tazminat talebinin ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK’nun 56. maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Davacılardan …in müteveffanın eşi olduğu, … ve …in ise müteveffanın çocukları olduğu, müteveffa …’in vefatıyla davacıların babalarını/eşini kaybettikleri, bu kayıpla davacıların müteveffanın gerek maddi gerekse manevi desteğinden yoksun kaldıkları, olay sebebiyle manevi olarak çöküntüye uğradıkları tüm dosya kapsamından anlaşılmıştır. Davacıların müteveffa ile yakınlık dereceleri, davalı sürücünün %50 oranındaki kusur oranı, müteveffanın kazanın meydana gelmesinde %50 oranında kusurlu olması, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacıların yaşadıkları elem ve acı, kaybettikleri manevi destek göz önüne alınarak, ruhsal dengesi bozulan davacıların uğradıkları manevi zararın giderimi amacıyla, paranın satın alma gücü itibariyle belirli bir meblağın davalılardan alınarak davacılara verilmesi suretiyle, davacıların zedelenmiş olan yaşama sevincini tazelemek, bunu yaparken felaketi özlenir kılmamak, davalı sürücüyü ekonomik bir yıkıma sürüklemeksizin, daha özenli olmaya sevketmek hedeflenerek, günün ekonomik koşullarına TBK’nın 56. maddesi uyarınca uygun bir tazminata hükmedilmesi gerektiği kanaatiyle, davacı eş … için 80.000,00TL, davacı oğul … için 60.000,00TL, davacı kız … için 60.000,00TL manevi tazminat takdiriyle hükmedilen tazminatın olay tarihi olan 06/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve … AŞ’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Islah ile artırılan tutar sonucu toplam talep edilen tutarın 1.000.000,00TL’nin üzerinde olduğu ve dosyanın heyete tevdii gerektiği gerekçeli karar yazım aşamasında anlaşılmışsa da mahkememizce artırılan tutarın 1.000.000,00TL’nin üzerinde olduğu fark edilmeksizin yargılamaya devam olunarak karar verilmiş olduğundan bu husus gerekçeli kararda belirtilmekle yetinilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVACILARIN MADDİ TAZMİNAT TALEPLİ DAVASININ KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE,
a-Davacı … için 135.610,91TL, Davacı … için 52.535,23TL, Davacı … için 630.263,34TL, destekten yoksun kalma tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, hüküm altına alınan tutarlara davalı … Sigorta AŞ yönünden temerrüt tarihi olan 13/11/2019 tarihinden, diğer davalılar … ve … A.Ş. yönünden olay tarihi olan 06/02/2019 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı tutulmasına, bu itibarla … için 21.587,88TL,… için 55.725,51TL, … için 258.989,09TL ile sınırlı tutulmasına,
b-Davacıların cenaze ve defin gideri talebinin reddine,
2-DAVACILARIN MANEVİ TAZMİNAT TALEPLİ DAVASININ KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE, Davacı … için takdiren 80.000,00TL, Ali … için takdiren 60.000,00TL, … için takdiren 60.000,00TL manevi tazminatın davalılar … ve … AŞ’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, hüküm altına alınan tutarlara olay tarihi olan 06/02/2019 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Maddi tazminat davası yönünden;
a-Alınması gereken 55.905,55TL karar ve ilam harcından peşin alınan 26,65TL harç ile 2.771,00TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 53.107,90TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
Zorunlu arabuluculuk kapsamında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddesi gereği ödenecek ve Arabuluculuk AÜT’nin Birinci Kısmına göre taraf sayısı gözetilerek belirlenen 1.096,27TL’nin kabul oranına göre hesaplanan 879,78TL’sinin davalılardan müştereken ve müetselsilen, 216,49TL’sinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
b-Davacılar tarafından yatırılan 26,65TL peşin harç, 59,30TL başvuru harcı, 8,50TL vekalet harcı, 2.771,00TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 2.865,45TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine,
c-Davacıların kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle; Kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden AAÜT gereğince davacı … için hesap edilen 21.697,75TL, davacı … için hesap edilen 94.236,87TL, davacı … için hesap edilen 17.900,00TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine,
d-Reddedilen maddi tazminat talebi bakımından, davalılar … Sigorta A.Ş. ile … Tic. A.Ş.’nin kendilerini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT madde 3/2 ve 13/2 uyarınca belirlenen 600,00TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak bu davalılara verilmesine,
4-Manevi tazminat davası yönünden;
a-Alınması gereken 13.662,00TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 1.536,97TL harcın mahsubu ile bakiye 12.125,03TL karar ve ilam harcının, davalılar … ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacılar tarafından yatırılan 1.536,97TL peşin harcın davalılar … ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
b-Davacıların kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle, Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 10. maddesi gereğince kabul oranına göre takdir ve hesap edilen; davacı … için 17.900,00TL, davacı … için 17.900,00TL, davacı … için 17.900,00TL vekalet ücretinin davalılar … ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine,
c-Davalı … A.Ş.’nin kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 10/2 maddesi gereğince davanın red oranına göre takdir ve hesap edilen 17.900,00TL vekalet ücretinin davacı …’den, 17.900,00TL vekalet ücretinin davacı …den, 17.900,00TL vekalet ücretinin davacı …’den alınarak bu davalıya ödenmesine,
5-Davacılar tarafından sarf edilen 905,80TL tebligat ve posta gideri ile 3.900,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.805,80TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesap edilen 3.856,76TL’nin davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun 3.099,35TL ile sınırlı olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, artan kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 24/10/2023
Katip Hakim
e-imzalı e-imzalı