Emsal Mahkeme Kararı Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/128 E. 2021/635 K. 14.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/128 Esas – 2021/635
T.C.
ANKARA BATI
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA
ESAS NO : 2021/128 Esas
KARAR NO : 2021/635

HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:03/11/2015
KARAR TARİHİ:14/09/2021
K.YAZIM TARİHİ:29/09/2021

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili; müvekkilinin davalı bankanın ticari müşterisi olduğunu, davalı bankadan 24/09/2010 tarihi ile 30/09/2015 tarihleri arasında hiçbir kredi kullanmadığını, buna karşın davalı bankanın haksız ve hukuka aykırı olarak kredi tahsis, istihbarat ücreti ve BSMV-kredi tahsis ve istihbarat ücreti adları altında mevduat hesabından kesintiler yapıldığını beyanla toplamda 17.850,00 TL’nın, kesintilerin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili; dava dilekçesinde, tacir sıfatını haiz olan davacının müvekkili banka ile arasında kredi sözleşmesinin bulunduğunu, hal böyleyken davacının sözleşmeden kaynaklanan tahsilatlardan haberdar olduğunu, sözleşme şartlarını bildiğini, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 2014/8733E., 2014/1602K.sayılı ilamı, Türk Ticaret Kanunu’nun 22.maddesi, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi Başkanlığının 01/06/1989 tarih ve 1989/6283 Esaslı emsal kararları, 4077 Sayılı Tüketicinin korunması hakkında Kanun’un fiyat etiketi başlıklı 12.maddesi, Borçlar Kanunu’nun 1.maddesi, 29/03/2002 tarihli resmi gazetenin Mevduat ve Kredi İşlemlerinde uygulanacak faiz oranları ile sağlanacak diğer menfaatler hakkındaki tebliğe dayanılarak kesintilerin yasaya uygun olduğunu beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :Davacı şirketin ticaret sicil kayıtları, davalı banka kayıtları, davacının kullandığı tüm krediler ile yapılan tüm kesintilere ilişkin kredi sözleşmeleri, ödeme belgeleri ve kesintiye ilişkin makbuzlar, 15/04/2016 tarihli bilirkişi raporu, dava dışı diğer büyük bankaların kredi tahsis, istihbarat ücreti ve BSMV kredi tesis ve istihbarat ücreti kesinti oran ve miktarları hakkında bankaların genel uygulamaları ve oranları, 06/05/2019 tarihli bilirkişi ek raporu, 27/09/2019 tarihli bilirkişi raporu, 14/06/2021 tarihli bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :Dava, ticari kredilerin tesisi ve devamı sırasında kredi açılış ve istihbarat masrafı adı altında yapılan tahsilatların iadesi talebine ilişkindir.
Mahkememizin 05/11/2019 tarih 2018/611 E., 2019/660 K. sayılı ilamı ile davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine dair verilen kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 02/11/2020 tarih ve 2020/458Esas 2020/4608 Karar sayılı ilamı ile; davalı banka her iki kredi sözleşmesinin imzalanmasından önce de davacıya bilgilendirme formu vermiştir. Davacının imzasını havi bilgilendirme formlarında, genel kredi sözleşmesinin 6. maddesinin banka tarafından alınacak masraflara ilişkin olduğu ve aleyhe hükümler içerdiği belirtilmiştir. Bilgilendirme formunda atıf yapılan genel kredi sözleşmesinin 6.2 maddesi ise, “Taraflar kredi ve bankacılık işlemlerinden kaynaklanan tüm masraf ve ücretlerle sair giderlerin işbu sözleşmenin ekinde liste halinde yer aldığını ve taraflarca kabul edildiğini beyan ederler…” hükmünü haizdir. Sözleşme ekinde, “Ticari Kredi Komisyonları” başlığını taşıyan ve banka tarafından alınacak masrafların gösterildiği bir liste olduğu ve listenin davacı şirketin imzasını taşıdığı görülmüştür. Listede, bankanın kullandırılan ticari krediler sebebiyle kredi limiti üzerinden ve devresel olarak maksimum %2,5 oranında kredi tahsis ve istihbarat ücreti tahsil edebileceği yazılıdır. Bu durumda, mahkemece, bilirkişi incelemesi yaptırılarak, bankanın tahsil ettiği masrafların sözleşme ekindeki listeyle uyumlu olup olmadığının denetlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmediği belirtilerek, Mahkememiz hükmünün bozulmasına karar verilmiş, gönderilen dosya mahkememizin yukarıdaki esasına kaydedilmiştir.
Bozma sonrası yapılan yargılamada, bozma ilamına uyma kararı verilerek, yeni bir bilirkişiden rapor alınmıştır.
Bilirkişi raporunda, genel bankacılık uygulamasında kredi işlemlerinde Bankalarca komisyon, limit tahsisi ücreti, istihbarat ücreti, limit kullanım ücreti, kredi teklif ücreti, ipotek tesis ücreti ve benzeri isimlerle maktu ve nisbi şekilde faiz dışında bir kısım tahsilat yapılmasının yaygın bir uygulama olduğu (teamül niteliğinde), diğer bankaların uyguladığı ücretlerin oran ve miktarlarına ilişkin olarak emsal alınan Türkiye İş Bankası A.Ş.,’nın benzer kredilere uyguladığı komisyon ve masraflar inceleme kısmında belirtildiği, oransal olarak bakıldığında İş Bankası uygulamasındaki örnekte, kredi tutarı üzerinden binde 1,35 ( = 5.670 TL masraf/ 4.191.000 TL kredi tutarı) oranında komisyon aldığı istihbar edilmiş olup buna mukabil davalı bankanın davacı firmadan yüzde 1,83 ( 23.310 TL masraf/1.268.596 TL kredi) oranında tahsilat yapıldığı tespit edildiği, yine Denizbank’ın Kredi Limit Tahsis Ücreti olarak azami 350,00.-TL aldığı, limit artış ücreti olarak % 1 komisyon aldığı, Garanti Bankası’nın standart bir kesinti yapmadığı, Vakıfbank’ın yılda bir kez adatlı krediler üzerinden binde 5 komisyon aldığı tespit edildiği, bu çerçevede yapılan değerlendirmede; davalı bankanın davacı müşteriden imza aldığı 26.12.2012 tarihli masraf komisyon tarifesinde; azami komisyon oranın diğer bankaların belirlediği azami oran ve tutarların çok üzerinde olduğu, belirlenen asgari tutarın ise 250,00.-TL olması, taraflar arasında 818 sayılı BK döneminde akdedilen kredi sözleşmeleri nedeniyle davacıdan tahsil edilen 2.225,00.-TL komisyon + 111,25.-TL BSMV ( Toplam 2.336,25.-TL) nın emsal banka uygulamalarına göre makul olduğu; 6098 sayılı TBK nun yürürlükte olduğu dönemde alınan sözleşmelerde yer alan toplam 15.513,75 TL masraf komisyon tahsiline ( 14.775,00.-TL komisyon + 738,75.-TL BSMV) ilişkin hükümlerin ise genel işlem koşulu mahiyetinde olup, sözleşme eklerindeki listeye göre azami oranların yerine diğer banka uygulamaları da dikkate alınarak asgari tutarların uygulanabileceği, Davalı Bankanın son ilan ettiği masraf komisyon tarifesinde ticari müşteriler için ;” – Müşteriden yıllık limit üzerinden 1 kereye mahsus, binde 2,5 oranında Kredi Tahsis ve Değerlendirme Ücreti alınması (01.04.2020 den itibaren), Nakit Krediler (04.03.2021’den itibaren) için peşin azami % 1,1, rotatif ( borçlu cari hesap ) nakit krediler için 3 ayda 1 azami binde 2,5 oranında azami komisyon” uygulamasının yürürlükte olduğu, bankanın verdiği hizmet karşılığında münasip bir ücret talep hakkı olduğu, taraflar arasındaki sözleşmede bu hususun kararlaştırıldığı, Davalı Bankaca kredi tahsis ve değerlendirme ücretinin azami ve asgari sınırlarının belirlenmiş olduğundan, 250,00 TL olarak belirlenen asgari tutarın devrevi olarak Kredi Tahsis ve Değerlendirme Ücreti adı altında tahsil edilmesinin haklı olduğu, ancak diğer banka uygulamaları ve bankanın güncel uygulamaları baz alınarak, 2012 yılı sonrası sözleşmelere ilişkin kredi kullanımları için minimum tutarların veya güncel banka uygulamasında yukarıda detayı verilen komisyon oranının baz alınabileceği, değerlendirmede alınan masrafların Kredi Değerlendirme ve Tahsis Masrafı olması nedeniyle kullanılan kredi tutarına göre değil, yukarıda iki ayrı tabloda belirtildiği üzere Kredi Limit Tutarına göre olan tablonun baz alınmasının daha doğru olacağı, zira, firmadan kredi açılış masrafı olarak ayrıca toplam 5.460,00TL komisyon tahsilatı da yapıldığı, bu durumda, kredi limit tutarına göre aşağıda detayları verilen iki değerlendirme yöntemine göre; Bankanın Müşteriye İmzalattığı Sözleşme Ekindeki 29.06.2012 tarihli Ticari Kredi komisyon Listesine Göre; Müşteriden Toplam tahsil edilen Kredi Tahsis Değ. Ücr. 17.000,00.-TL-2010-2012 Dönemi tahsil edilen masraf .225,00TL=14.775,00TL, Bankaca 2012 sonrası Toplam Tahsil Edilen Masraf 14.775,00TL Müşteri imzalı Masraf Tarifesine göre alınması gereken asgari tutar 3.250,00.-TL = 11.525,00TL+576,25.-TL BSMV olmak üzere fazladan alınan toplam masraf 12.101,25TL; Bankanın rapor tarihi itibariyle internet sitesinde yayınladığı masraf komisyon tarifesine göre; bankaca 2012 sonrası Toplam Tahsil Edilen masraf 14.775,00TL Bankanın Güncel Komisyon Listesine Göre Tahsil 10.290,00=Edilebilecek masraf 4.485,00TL+224,25.-TL BSMV= fazladan alınan toplam masraf 4.709,25TL olarak her iki şekilde de değerlendirme yapılarak hesaplandığı belirtilmiştir.
Toplanan delillere, bozma ilamına ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında birden fazla ticari kredi sözleşmesi düzenlendiği ve bu kredi sözleşmelerine göre davacıya kredi kullandırılarak masraf tahsil edildiği, bir kısım sözleşmenin Borçlar Kanunu, bir kısım sözleşmenin Türk Borçlar Kanunu kapsamında kaldığı, Borçlar Kanunu kapsamında kalan 13/07/2010 tarihli Genel Kredi Sözleşmesine istinaden kullandırılan kredilerle ilgili tahsil edilen BSMV dahil 2.336,25TL kredi tahsis ve değerlendirme ücretinin diğer banka uygulamaları kapsamında makul olduğu bilirkişi incelemesi sonucu tespit edildiğinden davacının ödediği bu miktarın tahsili talebinin yerinde olmadığı kabul edilmiştir. Türk Borçlar Kanunu kapsamında kalan 17/08/2012 ve 30/06/2014 tarihli Genel Kredi Sözleşmelerine istinaden kullandırılan kredilerle ilgili davalı bankanın kredi sözleşmelerinin imzalanmasından önce davacıya ön bilgi formunu verdiği, ön bilgi formunun davacı tarafça imzalı olduğu ve bir suretinin davacıya verildiğine dair ibarenin bulunduğu, bilgilendirme formunda atıf yapılan genel kredi sözleşmesinin 6.2 maddesinde “Taraflar kredi ve bankacılık işlemlerinden kaynaklanan tüm masraf ve ücretlerle sair giderlerin işbu sözleşmenin ekinde liste halinde yer aldığını ve taraflarca kabul edildiğini beyan ederler” hükmünün bulunduğu, sözleşme ekinde banka tarafından alınacak masrafların gösterildiği bir listenin bulunduğu ve bu listenin davacı şirketin imzasını taşıdığı görülmekle belirtilen sözleşme hükmünün taraflar arasında müzakere edilerek sözleşmeye konulduğunun kabulü gerekir(Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/6689 Esas 2021/5231 Karar). Bu nedenle her iki kredi sözleşmesinin de hükümlerinin genel işlem koşulu niteliğinde olmadığı değerlendirilmiştir. Ancak 13/06/2021 tanzim tarihli bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere sözleşme ekindeki 29/06/2012 tarihli Ticari Kredi Komisyon Listesine göre alınması gerekenden fazla masraf tahsil edildiğinden bu masrafların iadesinin gerekeceği değerlendirilmiş olup buna göre raporda seçenekli olarak yapılan hesaplamalardan sözleşme ekindeki komisyon listesine göre fazladan alınan 12.101,25TL’nin iadesine dair davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE, 12.101,25TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Alınması gereken 826,63 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 304,84 TL harcın mahsubu ile bakiye 521,79 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Mahkememizin 28/01/2020 tarih ve 2018/611 esas, 2019/660 karar, 2020/38 harç nolu harç tahsil müzekkeresinin bila infaz iade edilmesinin istenilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 304,84 TL peşin harç, 27,70TL başvuru harcı, 4,10TL vekalet harcı olmak üzere toplam 336,64 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından sarf edilen 315,00 TL tebligat ve posta gideri ile 1.650,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.965,00 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre hesap edilen 1.332,15 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
4-Davalı tarafından sarf edilen 127,50 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına göre hesap edilen 41,07 TL’nin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, artan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
5-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince davanın kabul oranına göre takdir ve hesap edilen 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davalının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince davanın red oranına göre takdir ve hesap edilen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Yargıtay ilgili Hukuk Dairesi nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.14/09/2021

Katip Hakim
e-imza e-imza