Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas – Karar No: 2020/474 Esas – 2021/412
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA
ESAS NO : 2020/474
KARAR NO : 2021/412

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 11/09/2020
KARAR TARİHİ: 09/06/2021
K.YAZIM TARİHİ: 11/06/2021
Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı …’ın kooperatifin dört hisseye sahip ortağı olduğunu, kooperatif tarafından keşide edilen Ankara …. Noteriiği’nin 31/08/2020 günlü … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile ortaklığının düşürüldüğünü ve ortaklıktan çıkarıldığını, bildirimin 02/09/2020 tarihinde tebliğ edildiğini, ihtarnamede borç tutarının net bir şekilde açıklanmadığını, dört hisseye sahip olması nedeniyle hangi hisse ortaklığından çıkarıldığının belirtilmediğini, ayrıca yönetim kurulunun çıkarma kararı vermeye yetkili olmadığını belirterek, müvekkili hakkında alınan çıkarma kararının iptalini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının kooperatife 01/11/2017 günlü yönetim kurulu kararı ile 4 hisseye karşılık ortak olduğunu, her hisse başına aylık 150,00TL aidat ödemesi gerektiğini, ancak davacının 2018, 2019 ve 2020 yılı Ocak-Mayıs dönemi aidatlarını ödemediğini, SMS ile borcun ödenmesi konusunda yapılan bilgilendirmelere rağmen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi üzerine …. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası üzerinden takip başlatıldığını, ödeme emrinin 10/07/2020 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen ödeme yapmadığını, bunun üzerine alınan kararlar gereği gönderilen ihtarnamelerle ortaklığın düşürüldüğünün açıklandığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :Davalı kooperatifin ticaret sicil özeti bilgileri, dava konusu 28/04/2019 tarihli 51 nolu ve 31/0/2020 tarihli 52 nolu yönetim kurulu kararı ile eki ihtarnameler, 26/04/2021 tarihli bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :Dava, Davalı Sınırlı Sorumlu … Kooperatifinin 28/04/2019 tarih ve 51 nolu yönetim kurulu kararının../..
e-imza e-imza e-imza e-imza

…/…yok hükmünde olup olmadığı, iptal edilip edilemeyeceği, davalı kooperatif tarafından keşide edilen Ankara …. Noterliğinin 31/08/2020 tarihli … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacı …’ın kooperatif üyeliğinin düşürüldüğüne ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir.
Kooperatifler Kanunun 16. Maddesinde; “Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkartan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir.” denilmektedir. Bu hüküm gereğince kooperatif anasözleşmelerinde çıkarılma nedenleri gösterilmiştir.
Kooperatif anasözleşmesinin 14. maddesinde çıkarma nedenleri; “Durumları aşağıda gösterilen hallere uvmavanlar yönetim kurulu karan ile ortaklıktan çıkarılır.
1)10’uncu maddede yazılı ortaklık şartlarını kaybedenler,
2)Parasal yükümlülüklerini otoz gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca noter aracılığıyla yapılacak ihtarı takip eden 10 gün içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere yine aynı kurulca ikinci ihtar yapılır. İkinci ihtarı takip eden bir ay içerisinde de yükümlülüklerini yerine getirmeyenler,
3)Kooperatifin para, mal ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı mahkum olanlar,
4)63’ncü madde hükümlerine aykırı hareket edenler” olarak gösterilmiştir.
KK.’nun 16. maddesi ve kooperatif anasözleşmesinin 14. maddesi son fıkrasında; “Haklarında çıkarılma kararı kesinleşmeyen ortakların ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarma kararı kesinleşinceye kadar devam eder.” denilmektedir.
Bu hüküm gereğince haklarında çıkarılma kararı kesinleşmeyen ortakların genel kurul toplantılarına katılma hakları olduğu gibi, yükümlülüklerini de yerine getirmeleri gerekmektedir.
Kooperatifler Kanunun “Süre ve Ortaklığın Yok Olması” başlıklı “Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlülüklerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlülüklerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez” şeklindeki 27. maddesi ve Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre parasal yükümlülüklerini belli koşullarda yerine getirmeyen bir ortağın ihracına karar verilebilmesi için diğer şartların yanı sıra asgari on gün ve bir aylık öneller tanınarak ortağa iki ihtar yapılması ve buna rağmen yükümlülüğün yerine getirilmemiş olması gerekir. Yasada öngörülen uygun süreli ihtarların tebliğine rağmen ortak, parasal yükümlülüğünü yerine getirmez ise, kooperatifin yetkili organlarınca ortağın kooperatiften çıkarılmasına ve uygulamadaki deyimle ihracına karar verilebilir. Ortağa gönderilecek ihtarnamelerdeki çıkarma nedeninin açıkça belirtilmesi, borç miktarının hesabının doğru ve genel kurul kararlarına uygun olması esastır.
Buna göre, ilk ihtar; Kooperatif anasözleşmesinin 14. maddesinde belirlenen parasal yükümlülüğün yerine getirilmeyerek aşılması durumunda (anasözleşme ile 30 gün) noter aracılığıyla, ortağa borcunu yerine getirmesi için ilk olarak yönetim kurulunca anasözleşme gereği on günlük süre verilmesi gerekmektedir. Bu süre tebliğ tarihinden itibaren başlar. Bu işlemde, borcun miktarı, varsa gecikme faizi ve niteliği (sermaye, aidat, ürün vb.) tutarının…/…
e-imza e-imza e-imza e-imza

…/…belirtilmesi ve on gün içinde yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde KK.’nun 27. ve kooperatif anasözleşmesi hükümlerine göre işlem yapılacağının ihtar edilmesi şarttır.
İkinci ihtar; ilk isteğe uymayan ortağa ikinci bir ihtar gönderilerek bu ihtarın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde borcunu ödemesi istenmelidir. İkinci ihtarda da borcun miktarı, varsa gecikme faizi tutarının belirtilmesi ve bir ay içinde yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde KK.’nun 27. Ve kooperatif anasözleşmesi hükümlerine göre işlem yapılacağının ihtar edilmesi, ikinci ihtardaki borç tutarının birinci ihtardaki borç tutarı ile tarihin aynı olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.
İkinci ihtarın tebliğ tarihinden itibaren geçen bir aylık süre içerisinde borç yine ödenmez ise, yönetim kurulunca durumun gerekçeli bir karara bağlanarak bu kararın ortağa tebliğ edilmesi gerekmektedir.
Hak düşürücü süre açısından yapılan değerlendirmede; 1163 Sayılı KK’nun 16’ncı maddesinin 3 üncü fıkrasında “..Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır..” şeklinde düzenlenmiştir.
Kooperatif ana sözleşmesinin 14. maddesindeki düzenlemede aynı paralellikte olup, bu konuda açılacak davanın çıkarma kararının tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde açılması gerekmektedir.
Davalı kooperatif tarafından ihraç kararının ve ihraca esas teşkil eden ihtarnamelerin kooperatif ortaklık defterinde bildirilen adrese yapılması gerekmektedir (Yargıtay 11.HD. 18.10,2004 tarih, E.: 2004/811, K.: 2004/9911).
Dava konusu edilen ihraç kararı (27/08/2020 günlü 52 sayılı yönetim kurulu kararı), davacı yana Ankara …. Noterliği’nin 31/08/2020 günlü … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile gönderilmiş ve davacıya 02/09/2020 günü tebliğ edilmiştir. Davacı yan ise davayı 11/09/2020 tarihinde açmakla dava hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır.
Kooperatif anasözleşmesinin 21. maddesi gereği ortaklar, kooperatif amacının gerçekleşmesi için taahhüt ve tediye ettikleri ortaklık payı bedelleri dışında, kooperatif amaçlarının gerçekleşmesini sağlamak üzere genel kurulca kararlaştırılacak miktarlardaki arsa, altyapı, inşat ve gider taksitlerini ödemek zorundadırlar.
KK.’nun 42. maddesi hükmüne göre, ortakların aidat, ara ödeme ve ek ödeme gibi akçeli yükümlülüklerinin belirlenmesine ilişkin yetki, genel kurulunun devredemeyeceği yetkilerinden olup, genel kurul bu konuda eşitlik ilkesine aykırı olmamak üzere kararlar alabilecektir.
Davacı, kooperatif kayıtlarına göre 4 paya sahip kooperatif ortağı olup, pay adedine bakılmaksızın ortaklığı tek ortaklıktır. Dolayısıyla 111 numaralı ortaklıkla ilgili olarak; davalı kooperatif tarafından davacıya gönderilen 24/07/2020 tarihli ihtarnamede (1. ihtarname); borcun tutarı, niteliği ve hangi tarih itibariyle çıkarıldığı açıklanmamıştır. İhtarmame tarihi dikkate alındığında borcun 30 Haziran 2020 tarihi itibariyle çıkarıldığı, dolayısıyla ihtarnamenin düzenlenmesinde, anasözleşmenin 14. maddesinde açıklanan 30 günlük geciktirme süresine uyulmadığı görülmüştür. Ayrıca bu ihtarname ile davacıya 10 günlük ödeme süresi tanınmadan ortaklığın düşürüleceği açıklanmıştır.
İhtarname tarihi dikkate alındığında; Kasım Aralık 2017 ayları için 600,00 TL, Ocak-Aralık 2018 ayları için 3.600,00 TL, Ocak-Aralık 2019 ayları için 5.500,00TL, Ocak-Haziran 2020 ayları için 3.600,00TL davacı her iki hisseden dolayı 13.300,00TL borçludur.
e-imza e-imza e-imza e-imza

Davacıya Ankara …. Noterliği’nce keşide edilen 31/08/2020 gün ve … yevmiye numarasında kayıtlı ihtarname ile yazılı ve sözlü uyarılara rağmen parasal yükümlülüklerin yerine getirilmediği açıklanarak kooperatif yönetim kurulunun 27/08/2020 günlü 52 numaralı kararı ile KK.’nun 27. maddesine göre işlem yapılmasına karar verilerek, davacının ortaklığı düşürülmüştür.
Görüleceği gibi bu ihtarname Kanun ve anasözleşme ile öngörülen 2. ihtarname özelliklerini taşımamaktadır. İhtarnamede, borcun tutarı, niteliği ve hangi tarih itibariyle çıkarıldığı açıklanmamış ve ödeme için bir aylık önel tanınmamıştır.
İhtarname eki 27/08/2020 günlü 52 sayılı yönetim kurulu kararı; “Kooperatifimiz ortağı olarak gerek sermaye gerekse aidat ödemelerini ilgili mevzuat kapsamında yerine getirmekle yükümlü olan, ancak bu vecibelerini uzun süredir yerine getirmedikleri tespit edilen, diğer taraftan gerek sistemimizde kayıtlı telefonlarına atılan SMS bilgilendirmeleri, gerekse kendilerine noter kanalıyla yapılan resmi yazılı ihtar bildirimleri de dikkate almayan 88, 111 ve 180 numaralarına sahip ortaklarımızın ortaklıkları, 1163 sayılı Kooperatifçilik Kanunu’nun 27’inci maddesi gereği ve kooperatifimiz yönetim kurulunun 28/04/2019 tarihli ve 51 nolu kararı uyarınca kendiliğinden düşürülmüştür. Bu kapsama, işbu kararın noter kanalı ile bahse konu kişilere gönderilmesine oy çokluğu ile karar verilmiştir.” şeklindedir.
Tüm bu açıklamalardan anlaşıldığı üzere; çıkarma işlemine esas ihtarnamelerin düzenlenmesinde yasa ve anasözleşmede belirlenen prosedüre ve şekle uyulmadığı anlaşıldığından, davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmekle, aşağıda belirtilen şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
Davalı S.S. … Kooperatifinin yönetim kurulunca davacının ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin alınan 27/08/2020 tarih ve 52 sayılı kararının İPTALİNE,
2-a)Alınması gereken 59,30TL karar ve ilam harcından peşin alınan 54,40TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliğinin 46. maddesine göre; her yıl bütçe kanunu ile belirlenen terkin sınırının altında kalan harçlarla ilgili müzekkere yazılmaz amir hükmü gereğince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına yer olmadığına,
b)Davacı tarafından yatırılan 54,40TL peşin harç, 54,40TL başvuru harcı, 7,80TL vekalet harcı olmak üzere toplam 116,60TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir edilen 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 750,00TL bilirkişi ücreti ile 91,20TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 841,20TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Karardan sonraki yargılama giderinin davacının gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştiğinde arta kalan gider avansının davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yokluğunda İstinaf kanun yolu açık olmak üzere ( kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle İstinaf kanun yoluna başvurabileceği, istinaf incelemesinin Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi tarafından yapılacağı ) oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/06/2021

Başkan Üye Üye Katip
e-imza e-imza e-imza e-imza