Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/127 Esas – 2021/502
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA

ESAS NO : 2020/127 Esas
KARAR NO : 2021/502

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/02/2020
KARAR TARİHİ: 24/06/2021
K. YAZIM TARİHİ: 09/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile müvekkilinin 25.05.2018 tarihinde sözleşme akdettiklerini, davalının Katar’da asıl işveren …’dan aldığı işlerin prefabrik kısımlarının montajını müvekkilinin yapması hususunda anlaşma yapıldığını, sözleşmede şantiyede çalışacak müvekkili işçilerinin günlük yevmiyelerinin müvekkili tarafından,; yeme, içme, barınma gibi giderlerinin ise davalı tarafından karşılanacağının belirlendiğini, müvekkilinin işçilerin koordinasyon hazırlıklarına derhal başlanması ve hazır edilmesine rağmen davalının vize işlemlerini ve biletlerin gönderilmesini zamanında tamamlayamadığından davalının kusuru nedeniyle müvekkilinin çalışanlarının gecikmeli olarak işlerin yapılacağı Katar’a ulaştığını, müvekkilinin işçilerinin davalı yükümlülüğünde olan malzemeler tedarik edildikçe çalıştığını, tedariklerin yapılamadığı zamanlarda mecburi olarak beklemek zorunda kaldıklarını ve buna rağmen müvekkilinin maaş ve yevmiyeleri eksiksiz ödediğini, davalının yaşanan aksaklıktan dolayı müvekkilinden ekip sayısını yükseltmesini istediğini, müvekkilinin davalının kusuru nedeniyle çalışan sayısını yükseltmek ve fazla ücret ödemek zorunda kaldığını, müvekkilinin yükümlülüğünde olmamasına rağmen işlerin aksamaması için alçı, seramik, boya gibi malzemeleri yerel marketlerden temin etmeye çalıştığını, çelik binalardaki cıvataların eksik gönderilmesi nedeniyle müvekkilinin devamlı olarak Katar’dan temin etmeye çalıştığını, eksik malzemelerden oluşan kapılar yerine ham tahta gönderildiğini, bu tahtaların dahi sahada bulunan müvekkil işçileri tarafından önce kapı haline getirilip sonra monte edildiğini, 15 Eylül tarihinde prefabrik binalar, 30 Eylülde ise çelik binalar bitirilip teslimi yapılabilecekken davalının malzeme temininde yaşattığı eksiklik vc aksaklıklardan dolayı belirlenen tarihlerde binaların yapımının tamamlanamadığını, müvekkilinin Ekim ayında 430, Kasım ayında 288, Aralık ayında 36, Ocak ayında 5 yevmiye fazla ödemek zorunda kaldığını, davalının yükümlülüğünde olan binaların yerleştirilmesi için gerekli temel beton döküm işlerinin dahi 03.11.2018’de bittiğini, prefabrik binaların 30.10.2018 tarihinde, çelik binaların 15.11.2018 tarihinde bitirildiğini, ancak davalının binaları teslim almaması sonucu teslimin 08.01.2019 tarihinde yapıldığını, müvekkilce montajı yapılması planlanan çelik depolardaki kolon sayısı 7 iken davalının maili ile sistemin değiştirilerek kolon sayısının 11’e çıkarıldığını, artıştan dolayı ise işçilikte %40 artış olduğunu, şantiyede çalışan her ekibin 6 adet çelik depo işçiliği yaptığını, bunların her birinin 450 m2 olduğunu, 450x6x10,9=29.430,00 USD fiyat farkı oluştuğunu, davalının müvekkiline yapacağı ödemelerin hesabında ölçüm yanlışı yapıldığını, davalı şirket müvekkili şirketin alacaklarını hesaplarken çelik depoları akstan aksa ölçmekte olduğunu bu şekilde 450 m2 üzerinden ödeme hesaplandığını, ancak ölçümün dıştan dışa yapılması gerektiğini, bu durumda her binada 20,01 m2 fark ortaya çıkacağını, totalde ise 20,01*6*27,28=3.275,24 USD fark oluştuğunu, davalının bu miktarı ödemediğini, müvekkilinin sözleşmeden kalan hak ediş alacaklarının, plan değişikliği sonucu ortaya çıkan m2 farkı, işçilik farkının ve işçilere fazladan ödenmek zorunda kalman miktarların ödenmediğini, ödenmeyen alacaklar için Ankara …. Noterliği 29.05.2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname çekilerek m2 fark bedeli olan 3.275,24 USD, sistem değişikliği işçilik farkı olan 29.430,00 USD ve sözleşmeden haksız kesinti yapılan miktar 33.933,35 USD’nin ödenmesinin talep edildiğini, ödeme yapılmadığını beyan ederek; davanın kabulü ile harca esas olarak şimdilik Müvekkilinin sözleşme ile hak ettiği ancak eksik ödenen 33.933,35 USD’nin, yapılan iş ölçümünde m2 farkı bedeli olarak belirlenecek miktarın, davalı isteği üzerine sistem değişikliği nedeniyle meydana gelen işçilik farkının, davalının kusuru ile işin ve işçilerin çalışma süresinin uzaması, ek işçi getirilmek zorunda kalınması bu nedenle müvekkilinin çalışanlara fazladan ödenmek zorunda kalınan maaş/yevmiyelerin, temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, … İnşaat ile imzaladığı sözleşme kapsamında kurulacak olan prefabrik ve çelik yapılar ile ilgili sözleşmede sayılan işlerin, sözleşme, teknik şartname ve ekli projelere uygun ve noksansız olarak işçilikli olarak yapılması işini davacı şirketten tedarik etmek üzere 25.05.2018 tarihinde taraflar arasında bir sözleşme imzalandığını, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği işin belirtilen süre içerisinde bitirilmesi için gereken sayıda işçi çalıştırmakla yükümlü olduğunu, işveren davalının gerek gördüğünde her zaman taşeron davacı nam ve hesabına işçi alımı yapma, çalıştırma yetkisine haiz olduğunu, sözleşmede işin süresinin 98 takvim günü olarak belirlendiğini, Müvekkilinin her zaman proje değişikliği yapabileceğini, davacının hizmetleri karşılığında itirazsız hak edişler ile davacıya ödemelerinin yapıldığını, işin süresinde asıl işveren …’a teslim edilemeyeceğinin anlaşıldığı ve asıl işverenin müvekkiline gecikme cezası uygulayacağı da kabul edildiğinden taşerona ilave işçi çalıştırma talimatı verildiğini, yine de davacının sözleşmeye aykırı fiilleri nedeni ile işin süresinde teslim edilemediğini, işin yapılması sırasında davacı işçilerinin ödemelerini kendilerinden alınan muvafakat kapsamında müvekkilinin yaptığını ve hak edişlerine yansıtıldığını, işin ana işverene gecikmeli olarak teslim edildiğini, Ankara …. Noterliği 08.03.2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile işin gecikmeli teslimi nedeni ile oluşan zararın hak edişten kesileceğinin davacıya bildirildiğini, 29.05.2019 tarihinde davacının alacak iddiasında bulunarak ödenmesini ihtar ettiğini, müvekkilinin Ankara …. Noterliği 3105.2019 tarihli … yevmiye numaralı ekinde hak ediş hesabı bulunan ihtarname ile hak edişi imzaya davet edildiğini, bu davete icabet etmeyip düzenlemesi gereken faturayı da düzenlemediğini, 13.12.2019 tarihinde davacıya keşide olunan ihtarname ile davacının hak edişine göre 128.435,27 USD tutarındaki faturayı düzenlememesi halinde bağlı olduğu vergi dairesine bildirim yapılarak hak edişe göre müvekkilin muhasebe kayıtlarının düzenleneceğinin bildirildiğini, 24.12.2019 tarihinde davacının ihtarnamede belirtilen tutarda faturayı düzenleyerek gönderdiğini, 26.12.2019 tarihinde müvekkilinin gecikme nedeni ile oluşan konaklama, yemek, saha temizlik bedeli ile gecikme cezasının ayrı ayrı gösterildiği fatura düzenleyerek davacıya gönderdiğini, davacının faturayı iade ettiğini, Davacının müvekkilinden alacaklı değil borçlu olduğunu, davacının iddialarının aksine müvekkilin vize işlemlerinin tamamlanması konusunda yükümlülüğü bulunmadığını, bunun ana işveren …’ın sorumluluğunda olduğunu, Katar’da davacının işçilerinin çalıştığı dönemde davacının sorumluluğunda olan işler için günlü olarak yerel personel de istihdam edildiğini, bu yerel işçilere ödenen tutarların ana işveren … tarafından müvekkilinin hak edişlerinden mahsup edildiğini, bu kesintilerin davacının hak edişinden de hukuka uygun olarak mahsup edildiğini, davacının herhangi bir itirazının olmadığını, malzeme teslim tutanaklarında ilk malzemenin gelmeye başladığı tarihten itibaren sahaya neredeyse her hafta sevkiyat gerçekleştiğinin görüleceğini, davacı bünyesinde 19.06.2018 tarihinde Katar’a gönderilen ekibin ilk malzemenin geliş tarihi olan …’dan kaynaklı gümrük sebeplerinden ötürü 28.06.2018 tarihine kadar boş bırakılmadığını, ana işverence yapılması istenen çeşitli işlerde ücretleri hak edişlerde gösterilip ödenerek çalıştırıldığını, davacının iş esnasında bu duruma itiraz etmediğini, Haziran ayında 55 yevmiye Temmuz ayında ise 8 yevmiye taşeron final hak edişine ilave işçilik olarak eklendiğini, bu işçiliklerin ödemeleri için …’ın müvekkiline ödeme yapmadığını, günlük yevmiye ücretinin davacının iddia ettiği gibi 65 USD değil 45 USD olduğunu, davacının kendi işçilerinin maaşlarını ödeyemediği için müvekkilinin ödediğini, maaşı ödeyemeyen davacının kendi parası ile malzeme almasının da söz konusu olmadığını, davacının ham kapılar ile ilgili iddiasının asılsız olduğunu, kaybolan veya hasar gören 5 kapı yerine yenilerinin tedarik edildiğini, ilgili kesim ve boyamanın taşeron tarafından rızaen yapıldığını, işin bitiş sürelerinin malzeme eksikliğinden değil tamamen işçi/taşeron (davacı) veriminin düşük olması sebebiyle aşıldığını, 15 Eylülde bitirilmesi gereken prefabrik binaların davacının kusuru ile tamamlanamadığını, bu nedenle müvekkilinin gecikme cezalarını tahakkuk edip faturaları düzenlediğini, ana işveren ve müvekkilinin çeşitli zamanlarda yaptıkları kontroller neticesinde davacının eksiklikleri gidermesi konusunda defalarca uyarıldığını, davacının kendi kusurundan kaynaklı kusur ve eksikliklerini ancak 12.01.2019 tarihinde giderebildiğini, prefabrik binaların işverene tesliminin 10.01.2019, çelik binaların ise 12.01.2019 tarihinde yapıldığını, davacının Ekim, Kasım, Aralık, Ocak ayında personele verdiği maaşları müvekkilden talep etmesinin anlamsız olduğunu, bütün işçi maaşlarının müvekkili tarafından zaten ödendiğini, davacının değişen projelere itiraz etmediğini ve ilave ücret talep etmediğini, davacı ile müvekkilinin bina ölçümlerini ve metrekareleri iş öncesinde belirlediklerini, ana işveren ile müvekkili arasında belirlenen ölçümün şekline davacının itiraz etmeden sözleşmeyi imzaladığını, şartnamede hangi bina kaç metrekare açıkça yazıldığını, davacının hak edişlerinin eksiklerini gidermediği, binaları teslim edemediği için bekletildiğini, teslimat sonrası ödemelerin eksiksiz yapıldığını, işçilerin alacaklarının davacıdan alınan muvafakatname ile işçilere ödendiğini, sahaya fazla personel gönderilmesinin sebebinin davacının personelinden verim alınamamış olması olduğunu, ek personel için ilave yemek, barınma maliyetleri oluştuğunu, bu husus ile ilgili maliyetler ile işçilikten kaynaklanan gecikme cezalarının davacıya yansıtıldığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :Ticaret sicil kayıtları, 25/05/2018 tarihli sözleşme, hakediş raporları, tarafların ticari defter ve kayıtları, faturalar, dava konusu döneme ilişkin davacı şirket çalışanlarını gösterir SGK kayıtları, tanık anlatımları, 03/06/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :Dava, taraflar arasındaki eser sözleşmesinin ifası sırasında maliyet bedelinin artışı nedeniyle alacak istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı, kayıt ve belgeler ile usul ve yasaya uygun olarak alınan denetlenebilir 03/06/2021 tarihli bilirkişi raporu birlikte değerlendirilerek;
Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmenin ilgili hükümlerinden; işin gecikmeli olarak teslim edilmesi ve çalışan işçi sayısının artırılmasından dolayı meydana gelebilecek muhtemel zarardan taşeron tarafın sorumlu olacağı, ayrıca ilgili hükümlerde hangi durumlarda muhtemel zarardan taşeron tarafın muaf tutulacağının belirtilmediği görülmüş, genel olarak her şart ve durumda fazla işçi çalıştırılmasında taşeronun sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Bu kapsamda söz konusu zarardan taşeron tarafın sorumlu olacağından hareketle, taraflar arasında imzalanmış sözleşme ile dosyaya mübrez bilgi ve belgeler kapsamında; davacı … İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. nin çalışan işçi sayısının artırılması konusunda herhangi bir zararının oluşmadığı, taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmenin ilgili hükmünden; işin gecikmeli olarak teslim edilmesi ve çalışan işçi sayısının artırılmasından dolayı meydana gelebilecek muhtemel zarardan taşeron tarafın sorumlu olacağı, aynca ilgili hükümlerde hangi durumlarda muhtemel zarardan taşeron tarafın muaf tutulacağının belirtilmediği, genel olarak her şart ve durumda fazla işçi çalıştırılmasında taşeronun sorumlu olduğu, ancak söz konusu işin gecikmesi sonucunda uygulanabilecek gecikme cezasının uygulanabilme şartının taşeronun, sözleşmenin koşullarına uymaması, sebepsiz yere işi bırakması veya aksatması şartlarına bağlı olduğu, diğer bir ifadeyle taşeronun sözleşme koşullanın yerine getirmesi veya kusurunun bulunmaması durumunda cezanın uygulanamayacağının belirtildiği görülmüş, dosyaya mübrez bilgi ve belgelerin tetkikinden; söz konusu gecikmenin taşeron tarafın kusuru nedeniyle meydana geldiğine yönelik dosyada somut bilgi ve belgeye rastlanılmadığından, tarafların sadece bu konuda çelişkili beyanları bulunduğundan ve bunun dışında somut bir bilgi ve belge bulunmadığından söz konusu gecikme cezasının uygulanabilmesi için taşeronun kusurunun olup olmadığının ispatlanmasının gerektiği anlaşılmış ancak dosya kapsamında bu hususunun ispatlanamadığı görülmüştür.
Yapılan bu açıklamalar çerçevesinde; taraflar arasında akdedilen sözleşmenin ilgili hükümleri ve dosyada mevcut bilgi ve belgeler kapsamında; davacı … İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti.’ne gecikme cezasının uygulanamayacağı, hakedişinden kesilen 33.933,35 USD gecikme cezasının iade edilmesi gerektiği, uygulama esnasında işverenin her zaman proje değişikliğini yapabileceği, proje değişikliği yapılması halinde meydana gelebilecek fiyat artışı için tarafların yazılı olarak anlaşmasının gerekli olduğu, söz konusu fiyat artışı ile ilgili dosyaya mübrez bilgi ve belgelerin tetkikinde, taraflar arasında fiyat artışı için yazılı bir anlaşmaya rastlanmadığı, bu nedenle davacının davalıdan fiyat artışı talebinin mümkün olmadığı ve bu nedenle fiyat artışı ile ilgili bir zararının oluşmadığı anlaşılmış, ayrıca aralarında ayrıca bir anlaşma bulunmaması nedeniyle davacının davalıdan fazla çalışma tutarını isteyemeyeceğinden; sadece eksik ödenen 33.933,35 USD’nin davacıya iadesine, fazla yapıldığı iddia edilen iş, işçilik farkı ve bu nedenle oluşan maaş ve yevmiye ücretlerine ilişkin tazminat taleplerinin ise reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE ; 33.933,35 USD nin (fiili ödeme tarihindeki TL karşılığı ile) dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının diğer tazminat taleplerinin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 14.275,55 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 3.884,41 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.391,14 TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ve dava öncesi ödenen 1.096,27 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 3.884,41 TL peşin harç, 54,40 TL başvuru harcı, 7,80 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 3.946,61TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından sarf edilen 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 178,50 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 2.278,50 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre takdir edilen 2.093,42 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davanın kabul oranına göre takdir ve hesap edilen 23.078,73 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davanın red oranına göre takdir ve hesap edilen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
Dair, davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 24/06/2021

Katip Hakim
e-imza e-imza