Emsal Mahkeme Kararı Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/644 E. 2021/185 K. 24.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas – Karar No: 2019/644 Esas – 2021/185
T.C.
Ankara Batı
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
TÜRK MİLLETİ ADINA
ESAS NO : 2019/644
KARAR NO : 2021/185

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Alacak/Makinelerin Teslimi
DAVA TARİHİ : 20/11/2019
KARAR TARİHİ : 24/03/2021
K.YAZIM TARİHİ : 30/03/2021

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
TALEP :Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilin davalı şirketten endüstriyel yatay balans makinesi satın aldığım, bedelini ödediğini ve makinenin davalı şirket tarafından montajı yapılarak devreye alındığını, kurulan makinenin ayıplı çıktığım ve fanların balansının hatalı ölçüldüğünü, alınan servis hizmetleri ile ayıbın giderilememesi üzerine Ankara …. Noterliğinin 12.10.2018 tarih ve … yevmiye numaralı evrakıyla ihtar edildiğini, taraflar arasında yapılan 19.12.2018 tarihli görüşme neticesinde durumun incelenmesi için makinenin davalı şirkete gönderilmesine karar verildiği ve 2 adet fan ile makinenin davalı şirkete gönderildiğini, 2 ay geçmesine rağmen makinenin teslim edilmemesi üzerine davalı şirketin ihtar edildiğini, makinelerin tekrar 19.04.2019 tarihinde kurulumunun yapıldığını, davalı firma yetkilileri nezdinde fanlar üzerinde yapılan testlerde yine balans tespit edildiğini ve sadece bir adet fanın testi geçtiğini, ayıbın devam ettiğinin bildirilmesi üzerine yeni imalatı gerçekleşen 6 adet fanın testi için davalı şirket teknik ekibi müvekkili şirkete davet edilmesine rağmen test ve kontrol için gelinmediğini, fanların çapları ve ağırlıkları büyüdükçe dinamik ve statik balans alınamadığı, açı ve değerlerin sürekli değiştiği ve balansların ISO 1940 standardına göre uygun olmadığının tespit edildiğini, makinalardaki ayıpların giderilemediğini ve müvekkil şirketin 2 yıl boyunca maddi zarar, vakit ve itibar kaybına sebep olduğunu, davalı şirketin Ankara …. Noterliğinin 13.06.2010 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ayıplı olan ve ayıbı…/…
e-imza e-imza e-imza e-imza

…/…giderilemeyen makinanın iade alınarak bedelinin ödenmesi yönünde ihtar edildiğini, taleplerin karşılanmadığı ve bu sebeple arabuluculuk sürecine başvurulduğu fakat sürecin anlaşamama ile sonuçlandığını belirterek, ayıplı malın iadesi ile ödenen 48.970,00 Euro bedelin 12.10.2018 tarihinden itibaren faizi île müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı usulüne uygun tebligata rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER :Taraflara ait ticaret sicil özet bilgileri, mahallinde yapılan keşif, 03/02/2021 tarihli bilirkişi kurulu raporu ile tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :Dava, davalı şirketin 25/07/2017 tarih ve … nolu faturası ile davalı şirkete teslim edilen 2 adet …Yatay Balans Makinesinin ayıplı olup olmadığı, makinelerin iadesi ile davacı tarafından ödenen 48.970,00 Euronun temerrüt tarihi olan 12/10/2018 tarihinden itibaren işleyecek bankaların Euro ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.
Dava konusu olayda uyuşmazlık; davalı şirketin 25.07.2017 tarih ve … nolu faturası ile davalı şirkete teslim edilen endüstriyel (lniversal) yatay balans makinesinin ayıplı olup olmadığı, makinelerin iadesi ile davacı tarafından ödenen 48.970,00 Euro’nun temerrüt tarihi olan 12.10.2018 tarihinden itibaren işleyecek bankaların Euro ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte tahsil koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davaya konu … + … model Yatay Balans Makinesi ile ilgili 11.04.2017 tarihinde Fiyat Teklifi sunulduğu ve teklifte özetle; makinenin 2 yıl garanti altında olduğu, garantinin makinenin çalışma şartnamesine uygun olarak çalıştırılması durumunda geçerli olacağı ve operatör kaynaklı makine üzerinde oluşacak darbe, ezilme ve vuruntu, yanlış kalıp yapılması gibi durumlarda garanti kapsamında olmayacağı ifade edilmiştir.
Makine 25.07.2017 tarih ve … nolu fatura ile 41.500,00 Avro +K.DV (%18)=48.970,00 Avro bedel ile satın alınmıştır. Mal ve hizmet açıklaması olarak “Balans Makinesi ve Test Kalibre Edilebilen Min. Rotor Çapı 2,5 m, Test Edilebilen rotor ağırlığı Max. 20 ton” olarak ifade edilmiştir.
Bilirkişiler tarafından davacının ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde, dava konusu makinenin alımına ilişkin faturanın davacının ticari defterlerine kaydının 25.07.2017 tarihinde fatura tutarı olan 48,970,00 Euro karşılığı 203.450,76TL üzerinden yapıldığı, davacının davalıya makine alımına ilişkin 48.970,00 Euro’nun tamamım ödediği tespit edilmiştir.
Dava konusu yatay balans makinesi ile ilgili olarak davalı tarafından birçok kez servis hizmetleri verildiği anlaşılmaktadır. Dosya muhteviyatında bulunan servis işlemleri ve taraflar arasında tutanak tutulmuştur. Söz konusu tutanakların ilki 22.05.2018 tarihli olup satın alınan makinenin fatura tarihinden yaklaşık 8 ay sonradır.
Satılan malın ayıplı olup olmadığı ile ilgili olarak yapılan incelemede; fanlarda dengeleme (balans) işlemi, fanların çalışırken titreşim üretmemeleri için önemli bir yere sahiptir. Bu ekipmanlardaki dengeleme işlemi ve dengesizlik miktarları ISO 1940-1 “Mekanik titreşim – Sabit (rijit) durumdaki rotorlar için denge kalitesi kuralları – Bölüm 1:Dengeleme toleranslan özellikleri ve doğrulanması” standardında detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Fanlarda dengeleme büyüklüklerine ve fan kütlesinin yatay eksendeki dağılımına göre statik veya dinamik olarak gerçekleştirilebilir. Statik dengelemede, fan kütlesinin tekil bir eksende hareket ettiği durumlarda daha geçerlidir ve tek bir düzlemde dengeleme işlemi gerçekleştirilir. Fan kütlesinin yatay eksendeki dağılımına göre fan…/…
e-imza e-imza e-imza e-imza

…/…yataklarında her iki yatakta da oluşan momentlere göre farklı dengesizlik tepkileri olabilir. Bu durumda dinamik dengeleme yapılması gereklidir. Dinamik dengeleme iki farklı düzlemde gerçekleştirilir. Kütle ekleme veya kütle çıkartma şeklinde yapılabüen dengeleme işleminde mekanik kısıtlardan ve kütle ekleme/çıkartma için uygun kısımların varlığına bağlı olarak şaft üzerinde veya fan üzerinde dengeleme düzlemi seçilebilir. Davaya konu durumda, fanların üretilerek yerinde montajı sağlanacağı için fan üzerinde bulunan her iki yan kısımda, fanm uç kısmı (dış kenara) dengesizlik kütlesi ekleme ile dengeleme işlemi yapılmaktadır.
Söz konusu balans makinesi davacı … fabrikasında incelenmiştir. Makine ile kalibrasyon işlemine müteakip balans alma işlemine geçilmiştir, fakat tekrar eden sekanslarda (ardışık uygulamalarda) makinenin yazılımı tarafından belirtilen bölümlere (açılara) tespit edilen kütle eklemesi yapıldığı halde fanın balansının istenilen seviyeye düşürülmesinde güçlük yaşanmıştır. Bu güçlüğün yanı sıra kütle eklemesi sonucunda, kütle eklenen düzlemdeki balans değerinde değişiklik olmasına karşın, ikinci düzlemdeki balans değerinde de sürekli değişkenlik gözlemlendiği için fan balanslanamamıştır. Diğer bir deyişle, yazılımın belirtiği şekilde birinci düzlemin dengelemesi yapıldıktan sonra İkinci düzleme geçildiğinde birinci düzlemde yeniden dengesizlik algılanmakta, dengesizliğin yeri de ilk dengelemeden farklı bulunmaktadır.
Dolayısıyla, dengeleme makinesinin beklendiği şekilde dengeleme yapamadığı, dengesizlik miktarının standarda belirtilen seviyelere indirilemediği tespit edilmiştir. Bu sebeple söz konusu balans makinesinin ayıplı olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır. Ayıbın makine kurulumunda sonra yapılan testlerde ortaya çıkması sebebi ile, detaylı bir inceleme gerektiren bu işlemin “gizli ayıp” olarak nitelendirilebileceği değerlendirilmiştir.
Anılan dengeleme işlemi söz konusu makinede tekrar eden ekleme ve hassas dengeleme olarak ifade edilebilen (fine tuning) daha kiiçük kütlelerin ardışık olarak eklenmesi ile gerçekleştirilmesi mümkün olabilir. Fakat, üretim hattında kullanılan bir makinede, akademik bir çalışmada olduğu gibi, ardışık olarak çok sayıda dengeleme işlemine zaman ayrılması mümkün değildir. Dolayısıyla söz konusu makinenin üretim faaliyetlerinde kullanımından beklenen fayda sağlanamamaktadır. Dosya muhteviyatında, davalı teknik sorumlularının da katılımları ile yapılan incelemelerde, balansın alındığı belirtilse bile fanlann yerine takıldığında titreşim oluşturdukları, beklenen titreşim seviyelerinin üzerinde davranış gösterdikleri dc dosyada mübrezdir. Bu durumda, makineden elde edilen dengeleme (balans) işlemlerinin de güvenilir olmadığı değerlendirilebilir.
Dengeleme makinesindeki problemlerin neden olduğu, ayıbın kaynağı hususunda da incelemelerde bulunulmuştur. Dosyada bulunan Teknik Balans firmasının incelemeleri neticesinde elektronik bir problem bulunmadığı ve mekanik problemler olduğu belirtilerek yataklar, bağlama aparatları ve gövde üzerinde değişikliklere gidildiği anlaşılmaktadır. İncelenen makinelerde elektronik ve yazılımsal bir problem görünmemekle birlikte, muhtemelen makinenin yeterli rijitlikte olmaması sebebi ile ağır fanlann yeterince yataklanamadığı, yataklarda ve gövdede oluşan titreşimler sebebi ile dengesizlik miktarı ve yönünün doğru ölçülemediği değerlendirilmiştir.
Dava dosyasına mübrez servis raporlan ile sabit olduğu üzere alıra tarihinden itibaren 2 yıl içinde birçok defa onarım görmüştür. Davalı firma tarafından sunulan fiyat teklifinde de dava konusu makinenin 2 yıl garanti kapsamında olduğu belirtilmiştir.
Davacı, kurulan makinenin ayıplı çıktığını ve fanlann balansının hatalı ölçüldüğünü, alınan servis hizmetleri ile ayıbın giderilememesi üzerine Ankara ,,,,. Noterliğinin 12.10.2018 tarih ve … yevmiye numaralı evrakıyla ihtar etmiştir. Anılan ihtarnamede, işbu ihtarnamenin tebliğ alındığı tarihten itibaren 7 gün içinde … balans makinesinin kusurlarının giderilmesi, giderilemeyecek olması durumunda makine bedelinin iade edilerek kusurlu makinenin geri alınması ihtaren bildirilmiştir. Daha sonra, davacı şirketin Ankara…/…

e-imza e-imza e-imza e-imza

…/…… Noterliğinin 13.06.2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile, ayıplı olan ve ayıbı giderilemeyen makinenin iade alınarak bedelinin ödenmesi yönünde ihtar edilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlıkta keşfen inceleme sonucunda makinenin gizli ayıplı olduğu değerlendirilmiştir.
Konuyla ilgili mevzuat incelendiğinde; 6102 sayılı TTK’nın 23/1-c maddesine göre; malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan soııra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 223’üncü maddesinin ilgili fıkrasında ise ;“(1) Alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bîr ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır. (2) Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
TTK’nun 23/1-c maddesine göre; alıcının “açıkça belli olan ayıplar” halinde 2 (iki) gün içinde, “adi ayıplar” bakımından ise 8 (sekiz) gün İçinde ayıplı malı satıcıya ihbar etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Açıkça belli olan ayıplardan kasıt, satılanın teslimi sırasında muayenesine gerek olmadan belli olan ayıplardır. Adi ayıplar ise satılanın teslimi sırasında açıkça belli olmayan adi yani olağan bir muayene ile meydana çıkacak olan ayıplardır. Buna karşılık ilgili maddede açıklanmamış olan gizli ayıp ise olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak olan, bir diğer deyişle olağan bir muayene ile meydana çıkmayacak olan ayıplardır. TTK’da “gizli ayıp”ın düzenlenmemesi sebebiyle TBK’nın 223. Hükmü uygulanacaktır. Bu doğrultuda satılanda gizli ayıp olması durumunda TBK’ın 223/f.2 uyarınca, alıcı bu durumu “hemen” satıcıya bildirecektir. Sonuç olarak, TBK’ya yapılan atıf sebebiyle TTK’da ticari satışa konu satılanda gizli ayıp çıkması durumunda TBK uygulanacaktır. Keza satış sözleşmesine konu satılanda ayıp çıkması durumunda satıcının ayıptan sorumluluğu ve bu bağlamda alıcının sahip olduğu seçimlik hakları da TBK’da düzenlenmiştir.
Satıcının satılanın ayıplı olmasından dolayı sorumluluğunun doğabilmesi için gereken ayıp ihbarı gibi tüm şartların gerçekleştiğinin kabul edilmesi durumunda, alıcının ayıplı satılandan doğan birtakım seçimlik haklan söz konusu olmaktadır. Buna göre, alıcının dört adet seçimlik hakkı bulunmakta olup, TBK’nın 227. maddesinde düzenlenmiştir. Bu kapsamda, alıcı, seçimlik haklardan biri olan teslim almış olduğu malı satıcıya geri vermek şartıyla sözleşmeden dönme hakkını kullanabilir. Mahkememizce gizli ayıbın süresinde davalı tarafa bildirildiği kanaatine varılmıştır.
Öte yandan, davacı vekili dava dilekçesinde, 48.970,00 Avro bedelin 12.10.2018 tarihinden itibaren faizi ile müvekkil şirkete ödenmesini, talep etmiştir. TTBCnın 18/3. maddesine göre; tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile yapılır. Dava konusu uyuşmazlıkta, davacı vekili tarafından davalı şirkete, malın onarımı aksi halde iadesi yönünde Ankara …… Noterliğinin 12.10.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilmiştir. Anılan ihtarnamenin davalı şirket tarafından hangi tarihte alındığı anlaşılamamakla birlikte, davalı şirket tarafından söz konusu ihtarnameye 19.10.2018 tarihinde cevap verilmiştir. Davacı şirket tarafından davalı şirkete 7 günlük süre verildiği de göz önünde bulundurulduğunda, davalı şirketin 27.10.2018 tarihinde temerrüde düştüğü kabul edilmiştir.
e-imza e-imza e-imza e-imza

Bu nedenlerle, dava konusu balans makinesinin gizli ayıplı olduğu, alım tarihinden itibaren iki yıl içinde makinenin bir çok defa onarım gördüğü, davalı firma tarafından sunulan fiyat teklifinde de dava konusu makinenin iki yıl garanti kapsamında olduğunun belirtildiği, ayıp ihbarının süresinde olduğu, davacının davalıya makine alımına ilişkin 48.970,00 Euro’nun tamamını ödediği, davalı şirketin 27/10/2018 tarihinde temerrüde düştüğü anlaşıldığından davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmekle, aşağıda belirtilen şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
48.970,00 EURO’nun temerrüt tarihi olan 27.10.2018 tarihinden itibaren devlet bankalarının Euro para birimi ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dava konusu … seri nolu … … Yatay Balans Makinesi ile … Seri Nolu … Yatay Balans Makinesinin davalıya iadesine,
2-a)Alınması gereken 21.408,90TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 5.288,17TL harcın mahsubu ile bakiye 16.120,73TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
b)Davacı tarafından yatırılan 5.288,17TL peşin harç, 44,40TL başvurma harcı ve 6,40TL vekalet harcı olmak üzere toplam 5.338,97TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
c)Zorunlu arabuluculuk nedeniyle Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddesi gereği ödenecek ve Arabuluculuk AÜT nin Birinci Kısmına göre taraf sayısı gözetilerek belirlenen 1.320,00TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacının kendisini vekil ile temsil ettirdiği görülmekle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olanan 30.388,56TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 1.000,00TL bilirkişi ücreti, 384,90TL keşif harcı, 160,00TL keşif araç ücreti, 84,50TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam: 1.629,40TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karardan sonra yapılacak yargılama giderlerinin davacının gider avansından karşılanmasına, karar kesinleştiğinde arta kalan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize sunulacak, yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye ibraz edilecek bir dilekçeyle başvuru yapılmak suretiyle, Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/03/2021

Başkan Üye Üye Katip
e-imza e-imza e-imza e-imza