Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/76 E. 2023/672 K. 19.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/76 Esas – 2023/672
TÜRK MİLLETİ ADINA
Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2023/76 Esas
KARAR NO : 2023/672

HAKİM : ….
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. ….
DAVALI :…
VEKİLİ : Av. …

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/01/2023
KARAR TARİHİ : 19/10/2023
YAZIM TARİHİ : 19/11/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı ile hizmet sözleşmesi imzaladığı. Sözleşme hükümleri gereği davacının ihale karar pulunu(…) davalıdan tahsil ederek yasal süresi içerisinde … ödediğini, davalının … aleyhine …. esas sayılı açtığı davada istinafa gidildiği ve …. kararı ile … davalı firmaya iadesine karar verildiğini, …. vergi ceza ihbarnamesi ve yazıları ile 37.460,49TL … aslı, 38.471,92TL gecikme faizi, 31.345TL tecil faizi ile davalı tarafından açılan dava sonucunda davacı tarafından davalıya ödenen 520,90TL yargılama gideri ve 2.840TL vekalet ücreti olmak üzere davacı tarafından toplam 110.638,31TL ödeme yapıldığını, davacı ve davalı arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinin 7. Mad. “Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin, istekliler teklif fiyatına ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç gibi giderler sözleşme bedeline dahildir.” gereği davalının sorumlu olduğu tutarı davacının ödediğini, davacının ödemek zorunda kaldığı 110.638,31TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıya yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.

CEVAP:
Davalı davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER:
Taraflar arasında imzalanan sözleşme, ödeme belgeleri,
04/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasında imzalanan hizmet alımı sözleşmesi kapsamında davaya konu alacak …, gecikme faizi, tecil faizi, yargılama giderleri ve vekalet ücretinden davalının sorumlu olup olmadığı, ödenen miktarın davalıdan tahsil edilip edilemeyeceği hususunda nihai takdir ve hukuki değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğunu, davacı idarenin yaptığı ödeme toplamının 110.638,31 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, GEREKÇE VE KABUL:
Dava, davacı tarafından ödenen ihale karar pulu ve sözleşme … bedelinin davalıdan istirdadının gerekip gerekmediğinin belirlenmesi noktasındadır.
Taraflarca delil olarak dayanılan yazışma ve sözleşme örnekleri, ödemeye dair belge, idari şartname ve diğer belgeler dosyaya sunulmuş ve yazılan müzekkereler ile temin olunmuştur.
Mahkememizce nitelikli hesap uzmanı bilirkişiden 14/06/2023 tarihli rapor aldırılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan Sözleşmenin “Sözleşme Bedeline Dâhil Olan Giderler” başlıklı 7. maddesinde, “Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin her türlü, sigorta, vergi, resim, harç giderlerinin tamamı sözleşme bedeline dahil olduğu hükmünün yer aldığı görülmüştür.
… karşı, davacının sorumluluğu olmakla birlikte, taraflar iç ilişkide ihale karar … davalı yükümlülüğüne konumlandırmıştır. Davalının hak ediş ödemeleri ile davacı idareden ihale karar damga vergileri tahsil ettiği ve … ödediği halde dava açarak ödediği verginin istirdadını sağladığı, … ise kendisinden dava ile tahsil edilen ihale karar … bu sefer davacı idareden tahsil ettiği, davalının … açmış olduğu davada, iş bu davanın tarafları arasında ilişki konu edilmediği anlaşılmakla, davacının hak edişlerle davalı yükleniciye sonra da … ayrı ayrı ödeme yapması, davalının ise sebepsiz zenginleşmesine neden olduğu kabul edilmiştir,
Davanın çözümü için herşeyden önce ihale kararının nispi … kim tarafından ödenmesi gerektiğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
488 sayılı … kanununun 3. maddesinde, … mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi daireler ile kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların … kişilerin ödeyeceği belirtilmiştir. Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “II.karararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2.fıkrasında, ihale kanunlarına tabi olan veya resmi daire ve kamu tüzel kişiliğe haiz kurumların hertürlü ihale kararlarının nispi … tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Bunun yanında davacı kurum 233 sayılı KHK’de yer verilen resmi daireler arasında sayılmadığı gibi kendi ana statüsü 3.maddesinde de kurumun bir resmi daire olmadığı, bir iktisadi devlet teşekkülü olduğu belirtilmiştir. Özetlenen söz konusu mevzuat hükümleri gözetildiğinde sözleşme öncesi alınan ihale kararına ilişkin olarak ödenen damga vergisinden dolayı mükellefin davacı kurum olduğu açıktır.
Ancak kanuni yükümlülüğe rağmen sözleşmenin imzalanması sırasında davacıya ait kanuni yükümlülüğün davalı tarafından yerine getirileceğine dair bir anlaşma yapılması mümkün olup bu yönde bir anlaşmanın varlığı halinde sözleşme ilişkisine dayalı olarak davacının ödediği … davalıdan talep etme hakkı bulunabilecektir.
Davacı taraf, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7. maddesine dayalı olarak sözleşme öncesi ihale kararı … de davalı tarafça ödenmesinin kararlaştırıldığını iddia etmektedir. Söz konusu maddeler incelendiğinde tamamının hizmet alım sözleşmesi imzalanması ile doğacak … kapsadığı, sözleşmenin imzasından önceki döneme ait ihale … kapsamadığı anlaşıldığı gibi sözleşmede ihale … davacı üzerinde kalacağına dair yazılı bir hüküm de yer almadığı belirlenmiş olmakla birlikte, eldeki davanın ve taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin ayrıca Türk Borçlar Kanunu 19. madde ve 13. madde kapsamında da irdelenmesi gerekmektedir.
TBK 19. maddeye göre “bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır.” TBK.13. maddede “kanunda yazılı şekilde yapılması öngörülen bir sözleşmenin değiştirilmesinde de yazılı şekle uyulması zorunludur. Ancak, sözleşme metni ile çelişmeyen tamamlayıcı yan hükümler bu kuralın dışındadır.” düzenlemeleri mevcuttur. Söz konusu hükümler gözetildiğinde öncelikle tarafların gerçek iradelerinin tespiti ve yazılı yapılan sözleşmeye rağmen tarafların yan hükümler yönünden (sözleşme öncesi ihale … kim tarafından ödeneceği) yönünden sözlü anlaşmaya varıp varmadıklarının belirlenmesi gerekmektedir.
Kamu ihale genel tebliğinin 78. 30. maddesinde ihale ve sözleşmeye ilişkin damga vergilerinin teklif veren firmaya ait olduğu düzenlenmiştir. Davacı kurum adına sözleşme imzalayan kişilerin bu tebliğ ile bağlı oldukları ortadadır. Tebliğe aykırı davranış çalışanların idari ve hukuksal sorumluluğunu doğuracaktır. Davacı kurum adına sözleşme imzalanırken kurum adına hareket edenlerin ihale … davalı tarafından ödenmesi gerektiğini bildirdikleri ve davalı adına hareket edenlerin de söz konusu miktarları davacı hesabına yatırarak kabul ettikleri ortadadır. Zaten davalı tarafa, … ödenmesi sonrasında sözleşmenin imza edileceği bildirildiği için öncelikle ihale … davacı yan hesabına ödemiş sonrasında sözleşme imzalanmış ve sözleşme imzalandıktan sonra mükellefin davacı idare olduğu iddiası ile idari yargıda dava açmıştır. Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin oluş şekli bu şekilde belirlendikten sonra mahkememizce davacı ile davalı arasında imzalanan sözleşme ve eki şartnamelerde açık bir hüküm olmasa dahi sözleşme imzalanmadan önce, ihale … davalı tarafça ödeneceği konusunda tarafların sözlü olarak anlaştıkları ve bu anlaşmanın TBK.13/1 maddesi uyarınca mümkün olduğu sonucuna varılmış, davacının esas itibariyle kendi üzerinde olan ihale öncesi … ödeme yükümlülüğünü sözlü varılan anlaşma gereği davalıya yansıttığı ve bu haliyle ödenen … davalıdan talep edebileceği ve yine davacının ödemek zorunda kaldığı vergi ziyaı cezası ile gecikme faizinin de davalının haksız tutumundan kaynaklandığı kabul edilerek ve davacının …, gecikme faizi, faiz ve yargılama gideri olmak üzere toplam 110.638,31-TL’yi davacının … ödediği 14/03/2022 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilini istemekle haklı olduğu değerlendirilerek davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın kabulüne,
110.638,31 TL alacağın 14/03/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
1-Bu karar nedeniyle alınması gerekli 7.557,70 TL harçtan peşin alınan 1.889,43 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.668,27 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
2-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı iş bu davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 4.086,93 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,

Dair, Davacı Vekili Av. …. ‘nın yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/10/2023

Katip ….
¸

Hakim …
¸