Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/61 E. 2023/62 K. 31.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2023/61 Esas
KARAR NO : 2023/62

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
Av. …

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/09/2020
KARAR TARİHİ : 31/01/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/02/2023

DAVA:
Davacı …İnşaat Taahhüt Ticaret İthalat İhracat Limited Şirketi tarafından davalı … İnşaat Taahhüt İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aleyhine 08/02/2022 tarihli dilekçe ile açılan davada özetle; Müvekkili şirketin ihalesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan, Van Defterdarlığı Hizmet Binası ve Lojman Binası ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İnşaatı İşi ile, …İli, … İlçesi, 1 adet Asker Hastanesi, 1’er adet Er Pavyonu, Nizamiye, Giriş Takı, Teshin Merkezi, Medikal Gaz Binası, Atık Deposu, Otopark, 4 adet Nöbetçi Kulübesi İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşinin ilk yüklenicisi olduğunu,
Bahsi geçen projelerin yapım aşamasında çeşitli nedenlerle mali zorluklar yaşayan müvekkil şirketin eski ortakları, şirkete mali destekte bulunarak projenin tamamlanmasını vaat eden dava dışı … isimli kişiyle anlaşarak, şirket hisselerinin bir kısmını ve müdürlük yetkisini bu kişiye devredildiğini, Şirket müdürü olan …’ın vaadini gerçekleştirmek ve mali kaynak oluşturmak maksadıyla dava dışı … Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. firması ile görüştüğünü ve bu şirketin, bahse konu işler için gerekli mal ve hizmetleri temin etmeyi belirli şartlarla kabul ettiğini,
Dava dışı bu şirketin, müvekkili şirkete projeler için vereceği mal ve hizmetlerin karşılığında doğacak alacaklarının garantisi olarak, …’nin Olur’u ile, müvekkilinin bu projelerden olan alacaklarının bir kısmının kendisine temlik edilmesini talep ettiğini, Projeler için mal ve hizmet tedarik etmesi karşılığında, İdareden doğacak hak ve alacaklarının önemli bir kısmını temlik etmeye hazır olan müvekkilinin …’ye başvurarak, Van Defterdarlığı İşi’nden doğacak alacaklarının 5.000.000 TL’lik; Hakkari … İşi’nden doğacak alacaklarının ise 11.000.000 TL’lik kısmının dava dışı … Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne temliki için izin talep edildiğini,
Tokinin, dava dışı … Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin bu projeler için yapması muhtemel mal ve hizmet tedarikini hesaplayarak, müvekkilin Van Defterdarlığı İşi’nden doğacak alacaklarının 5.000.000 TL’lik; Hakkari … İşi’nden doğacak alacaklarının ise 4.000.000 TL’lik kısmının temlikine müsaade ettiğini, …’nin Olur vermesiyle müvekkil ile … şirketi arasında, Van İşi’ne ilişkin olarak Van 3. Noterliği’nin 13.09.2018 tarihli 11358 yevmiye sayılı “Alacağın Devri”; Hakkari … İşi’ne ilişkin olarak Ankara 47. Noterliği’nin 23.10.2018 tarihli 28666 yevmiye sayılı “Temlik Sözleşmesi” başlıklı devir sözleşmeleri imzalanıp ve …’ye ulaştırıldığını,
Her iki devir sözleşmesinde, işbu sözleşmelerin yapılmasındaki maksadın, sözleşmeye konu işlerin sağlıklı yürütülmesini teminen … şirketinin mal ve hizmet temin etmesi karşılığında doğacak alacaklarının teminat altına alınması olduğunun açıkça belirtildiğini, … şirketinin bu sözleşmelerde, anılan işlerin sağlıklı yürümesi için mal ve hizmet tedarik etmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, Eş deyişle, müvekkili şirketin sadece uhdesindeki anılan iki işin ifası için gerekli bir kısım malzemenin ve hizmetin temini ve ayni olarak finansmanı maksadıyla anılan temlik sözleşmelerinin işveren idare …’nin yazılı izin ve oluruyla akdedildiğini,
Müvekkil şirketin temlik talebindeki miktarın … tarafından kısmen kabul edilmesi üzerine dava dışı … Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,nin bu iş için gerekli bazı malzemeleri, davalı … Yapı İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den temin edeceğini, bu firmanın da malzeme vermeden önce doğacak alacaklarını garantiye almak istediğini, … tarafından başka bir temlik işlemine müsaade edilmemesi ve mevcut temliklerdeki miktarın verilecek mal ve hizmetleri karşılamaya yeterli olmayacağı nedeniyle, davalının ileride doğacak alacaklarının garantisi olması için müvekkil tarafından kambiyo senetleri düzenlenmesi gerektiğini; bu senetlerin henüz ortada bir borç bulunmadığı halde müvekkil şirket aleyhine icra takiplerine konu edilerek …’ye haciz ihbarnameleri gönderileceğini, böylece müvekkilin …’den ileride doğacak alacaklarının haczedilmesi suretiyle davalının muhtemel alacaklarının garanti altına alınacağını; davalının bu şartlar altında bu iş’lere mal ve hizmet vereceğini bildirdiği,
Yukarıda anılan işlerden dolayı … nezdinde 4.000.000 TL teminat mektubu bulunan, mali sorunları nedeniyle taahhüdünü yerine getiremediği için sözleşmenin feshi, teminatlarının irat kaydedilmesi, ihale yasaklılığı, kalan işlerin … tarafından yapılacak yeni bir ihale neticesinde güncel yüksek maliyetlerle başka firmalara yaptırılması durumunda ortaya çıkacak İdare zararının rücu edilmesi gibi telafisi mümkün olmayan ve müvekkili şirketi iflasa sürükleyecek riskler ve sorunlarla karşı karşıya olan müvekkilinin; müzayaka haliyle dava dışı … şirketi ile davalının bu talebini de kabul ettiğini,
Böylece müvekkilinin, davalıdan ve dava dışı … şirketinden henüz hiç bir mal ve hizmet almamışken, bir önceki bentte arz ettikleri alacağın devri sözleşmelerini imzalamanın ve müstakbel alacaklarının önemli bir kısmını dava dışı şirkete temlik etmenin yanı sıra, davalıya toplamda yaklaşık 20.000.000 TL tutarında senet keşide ederek teslim ettiğini,
Bu senetlerin davalı tarafından müvekkil aleyhine, Van 1. İcra Müdürlüğü’nün 2018/16621, 2018/18870, 2018/18867, 2018/18874, 2018/18866, 2018/18859, 2018/18879, 2018/18875 sayılı dosyalarında takibe konulduğunu; takipler kesinleştikten sonra müvekkilinin …’deki mevcut ve muhtemel hak ve alacaklarının anılan icra dosyalarından haczedildiğini,
Dava dışı … şirketinin tüm bunların yanı sıra bir diğer şart olarak, müvekkil şirket hisselerinin de kendilerine (kendi yakınlarından birine) devredilmesini ve müdürlük yetkisinin de bu kişiye verilmesini istediğini, bu talep de yerine getirilerek şirket hisselerinin tamamının … isimli yakınlarına devredildiğini, bu kişinin müvekkil şirket müdürü olduğunu,
Yukarıda bahsi geçen projeler için tedarik etmeyi taahhüt ettiği mal ve hizmetlerden kaynaklanacak alacaklarını yukarıda arz edilen işlem ve eylemler silsilesiyle garanti altına alan davalının, müvekkili şirketin şantiyesine herhangi bir malzeme gönderdiğini, hiç bir hizmette bulunmadığını, böylece taahhüdünü yerine getirmediğini, Böylece davalı, davaya konu bonoyu alırken müvekkili hile ile yanılttığını, esasen müvekkile hiç bir mal yada hizmet vermemeyi planlamışken, bu vaat ile davaya konu kambiyo senedini alarak, icra takibine konu ettiğini,
Dava dışı … Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin de müvekkili şirkete herhangi bir mal ve hizmet vermediğini, davaya konu bononun temelindeki asli ilişkide müvekkili hile ile yanıltan davalının, mal ve hizmet verme edimini yerine getirmediğini, böylece müvekkilin bonoyu ödeme yükümlülüğünün hiç doğmadığını,
Tacir olan davalının, kendisine verilen ve bir kısmı eldeki davaya konu olan bonoların verilme amacı olan mal ve hizmetleri hiç vermediğii, gerek hile gerekse bononun bedelsizliği nedeniyle iş bu bonodan dolayı müvekkilinin borcunun bulunmadığının tespiti talep ettiğini,
Mali sorunları nedeniyle davalı ve dava dışı şirket ile bu işlemleri yapmak zorunda kalan müvekkili şirketin, Van şantiyesinde kendi imkan ve çabalarıyla yaptığı bir miktar imalattan kaynaklanan hak ediş alacaklarından 1.306.658,03 TL.”lik kısmı … tarafından, davalının alacaklısı olduğu ve eldeki davaya konu olan Van 1. İcra Müdürlüğü’nün 2018/16621 sayılı dosyasına ödendiğini,
Böylece davalının, bu miktarda sebepsiz zenginleştiğini,
Yine müvekkilinin kendi imkan ve çabalarıyla Hakkari … şantiyesinde yaptığı bir miktar imalattan kaynaklanan hak ediş alacaklarından 1.888.753,56 TL.’lik kısmının, … tarafından, temlik alacaklısı sıfatıyla dava dışı … Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ödendiğini,
Henüz hiç bir mal ve hizmet sunmadığı halde yukarıda arz ettikleri ödemeleri alan davalı ile dava dışı … şirketinin, mal ve hizmet verme taahhüdünü yerine getirmemekte ve sözleşmeye aykırı davranmakta ısrarcı olduğunu, dava dışı … şirketinin bunun yanı sıra, temlik sözleşmelerine aykırı bir diğer davranış olarak, temlikten kaynaklanacak alacaklarına 3. kişilerce haciz konulmasına sebebiyet verdiğini, bilahare dava dışı … şirketini temsilen müvekkil şirket hisselerini devralan ve şirket müdürü olarak atanan …in müvekkili şirket hisselerini üçüncü bir kişiye devrederek müvekkil şirketi ortada bıraktığını,
Böylece davalı ve dava dışı şirketin, zaten müzayaka halinde olduğu için kendilerine güvenerek temlik ve davaya konu bonoları veren müvekkili şirketin, her iki işi tamamlayabilmek maksadıyla (projeleri ve sözleşmelerini) yeni kurulan bir iş ortaklığına devretmek mecburiyetinde bırakıldığını,
Yukarıda anılan İş’lerin, 7161 sayılı kanunun 32. Maddesiyle 4735 sayılı kanuna eklenen geçici 4. madde çerçevesinde ve …’nin onayıyla, yeni kurulan iş ortaklığına devredildiğini,
Israrlı temerrüdü ve sözleşmeye aykırı davranışlarıyla müvekkilinin acz içinde bırakan davalı ve dava dışı … şirketinin, bu defa müvekkilinin uhdesindeki İş’leri devralan İş Ortaklığının yaptığı imalatlardan kaynaklanan alacaklara göz diktiğini, vekili vasıtasıyla işveren idare …’ye verdiği dilekçelerle İş Ortaklığını da iş yapamaz hale getirdiğini, Müvekkilinin bunun üzerine davalı dışı … şirketine gönderdiği Ankara 57. Noterliği’nin 11.06.2020 tarihli 14574 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile taraflar arasındaki temlik sözleşmelerini haklı nedenlerle fesih ettiğini bildirdiği,
Buna rağmen …’ye devamlı dilekçeler veren dava dışı şirket, İdareyi adeta sözleşmeyi feshetmeye ve teminatı nakde çevirmeye zorladığını ve nihayet …’nin her iki işin sözleşmesini de feshederek yüklenicinin teminatını da nakde çevirdiğini,
Bu defa davalı, Mahkememizin 2020/416 E. sayılı dosyasında; dava dışı … şirketi ise Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/400 E. sayılı dosyasında; müvekkil şirket, işleri devralan iş ortaklığı ve … aleyhine alacak davaları açtığını ve bu davalar derdest olduğunu bildirdiği,
Davalı ile müvekkili şirket arasında yapılan anlaşma gereğince müvekkili şirketin, davaya konu bono dahil olmak üzere davalıya 20.000.000 TL’den daha fazla miktarda bono vererek davalının vereceği mal ve hizmetler karşılığında doğması muhtemel alacaklarını garanti altına aldığını, Ancak davalının müvekkili şirkete herhangi bir mal yada hizmet vermediğini, müvekkili hile ile yanılttığını, buna rağmen davaya konu takip dosyası ve diğer takip dosyalarında icrai işlemler yapmaya devam etttiğini, takiplerden feragat etmediğini,
Tacir olan davalının – ticari defter ve kayıtlarının incelenmesinde, davaya konu Van 1. İcra Müdürlüğü’nün 2018/16621 sayılı dosyasında takip konusu edilen bonoda ve bu aşamada eldeki davanın konusu olmayan ancak davalı tarafça icrai takibi devam ettirilen diğer bonolarda şeklen görünen alacaklara ilişkin olarak müvekkiline hiç bir mal ya da hizmet vermediğinin tespit edileceğini,
Bonoların tanzim ve vade tarihleri ile müvekkilinin yukarıda anılan taahhüt işlerinin hak ediş tarihlerinin karşılaştırıldığında, bonoların keşide ve vade tarihleri itibariyle müvekkilinin bu işler kapsamında aylardır imalat ve hak ediş yapamadığını, bono keşidesinden ve temlik verilmesinden sonra da şantiyelerde bonolarda görünen alacak miktarı ve temlik sözleşmelerindeki temlik edilen miktarlarla kıyaslandığında çok cüzi bir miktarda imalat yapabildiği göründüğünü, Bu cüzi miktarlı imalatlar ise müvekkilinin kendi imkanlarıyla yapılabildiğini, davalı ve dava dışı … şirketinin bu iş için mal ve hizmet sunmadığını, buna mukabil müvekkilin bu az miktarlı hak edişleri ise davalı ve dava dışı firmaya ödenerek müvekkilinin işleri tamamlayamaz duruma getirildiğini, bu hususun, yaptırılacak bilirkişi incelemesinde münhasıran araştırılmasının, kıyaslanmasının ve tartışılmasının talep edildiği,
Her ne kadar kural olarak, davaya konu bono verilmek suretiyle taraflar arasında görünüşte bir “kambiyo ilişkisi” kurulmuş ise de, dava konusu bononun ve davalıya aynı dönemde verilerek Van İcra Müdürlüklerinde müvekkili aleyhine takiplere konu edilen diğer bonoların miktarlarının dikkate alındığında, iş bu bonoların temelindeki hukuki ilişkide bonoya karşılık müvekkiline mal ya da hizmet verildiğinin davalı tarafından ispatlanması gerektiğini, Diğer bir ifadeyle davalının bu bonolara karşılık olarak müvekkili şirkete verdiği mal, hizmet yahut para ödemesini yasal defter ve kayıtlarıyla ispatla mükellef olduğunu belirterek,
Müvekkili şirketin Van 1. İcra Müdürlüğü’nün 2018/16621 sayılı dosyasından ve bu dosyaya konu olan 01/08/2018 keşide ve 31/08/2018 vade tarihli, 3.000.000,00 TL tutarındaki bonodan dolayı davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile anılan dosyada yazılan haciz ihbarnamesi gereği … tarafından kesilen ve davalıya ödenen 1.306.658,03 TL’nin davalıya ödendiği tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı şirket vekiline dava dilekçesi 16/02/2022 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı şirket vekilince 24/02/2022 tarihli dilekçe ile cevap süresinin bitiminden itibaren başlamak kaydıyla HMK 127maddesi kapsamında 1 ay (ek süre verilerek) uzatılması talep edilmiş, davanın açıldığı Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesince 25/02/2022 tarihli ara kararı ile cevap süresinin HMK’nın 117.maddesi (127.maddesi olmalıydı) uyarınca davalı vekiline 1 defaya mahsus olmak üzere dava dilekçesinin tebliğ tarihinden itibaren başlayan yasal cevap süresinin 1 ay uzatılmasına şeklinde karar verilmiş ise de,
HMK 127. maddede cevap süresinin ek süre talebi halinde davalıya cevap süresinin bitiminden itibaren işlemeye başlamak, bir defaya mahsus olmak ve bir ayı geçmemek üzere ek bir süre verilir, düzenlemesi mevcuttur.
Mahkemece ara kararında cevap süresinin dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 1 ay süre ile uzatılması şeklinde verilen karar yasanın amir hükmüne aykırı olmakla, davalı açısından 1 aylık ek cevap süresinin başlangıç tarihi cevap süresinin bitiminden itibaren başlamaktadır.
Buna göre davalı vekilince 29/03/2022 tarihinde verilen cevap dilekçesi, süresinde verilmiş olmaktadır.
İlgili mahkemece, mevcut dava mahkememizin 2020/416 esas sayılı dosyası ile 01/04/2022 tarihinde verilen karar ile birleştirilmiştir.
Davalı şirket vekilince süresinde verilen cevap dilekçesi ile yetkili mahkemenin Van Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemeleri olduğu da belirtilerek yasal koşulları taşıyacak şekilde yetki itirazında bulunulmuş, ayrıca esasa ilişkin itirazlar bildirilmiştir.
Dava, dava dilekçesinde ayrıntılı olarak yazılan nedenlere dayalı olarak mevcut davanın açıldığı tarihten önce davalı alacaklı şirket tarafından müvekkili şirket aleyhine kambiyo senedine dayalı olarak Van 1. İcra Müdürlüğü’nün 2018/16621 sayılı dosyasında başlatılan icra takibinden ötürü borçlu olmadığının tespiti ile yapılan ödemenin istirdadı istemine ilişkindir.
Dava, niteliği itibari ile menfi tespit ve istirdat davası olup, İİK’nun 72.maddesinin son fıkrasında yapılan düzenlemeye göre,
Menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının ikametgahı mahkemesinde de açılabilir.
Davalı aleyhine icra takibi Van ilinde yapıldığı gibi, davalı şirketin merkezi de Van ilinde bulunmakla, davalı şirket vekilinin usulünce ve süresinde yaptığı yetki itirazı İİK’nun 72.maddesi uyarınca haklı olmakla yukarıda açıklanan nedenlerle dikkate alınarak Mahkememizin yetkisizliğine ve yetkili ve görevli mahkemenin Van Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesi olduğuna dair karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Mahkememizin YETKİSİZLİĞİNE,
Van Asliye Hukuk Mahkemelerinin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) yetkili olduklarının kabulüne,
Karar kesinleştiğinde ve süresinde başvuru olduğunda dava dosyasının yetkili Van Asliye Hukuk Mahkemelerine (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) gönderilmesine,
Süresi içerisinde yetkili mahkemeye dava dosyasının gönderilmesi için başvuru yapılmaz ise dosyanın re’sen ele alınıp Mahkememiz tarafından açılmamış sayılması kararı verilmesine,
Yetkili mahkemeye dava dosyası gönderilir ise yargılama giderlerinin yetkili mahkeme tarafından değerlendirilmesine,
Dair, Davacı Vekili Av. …, Davalı Vekili Av. …’ın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/01/2023

Başkan …
¸
Üye …
¸
Üye …
¸
Katip …
¸