Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/819 Esas – 2023/459
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
… 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

KARAR

ESAS NO : 2022/819 Esas
KARAR NO : 2023/459

HAKİM : …
KATİP : ….

DAVACI : ….
VEKİLLERİ : Av. ….
Av. …
DAVALI : 1- ….
VEKİLLERİ : Av. …
Av. ….
Av. ….
DAVALI : 2- ….
VEKİLİ : Av. ….

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/03/2022
KARAR TARİHİ : 21/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİHİ : 05/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … İli, … İlçesi, …Mahallesi, …. nolu parselde … gücünde lisanssız güneş enerjisi santrali (…..) kurmak amacıyla … (“…”) bağlantı yapmak için davalı …’a bütün projeleri ve belgeleri eksiksiz bir şekilde hazır ederek 30 Mayıs 2015 tarihinde … başvuru numarasıyla başvuru yaptığını, ancak müvekkilinin başvurusunun “… … OLARAK DEĞERLENDİRİLDİĞİ İÇİN … KAPASİTESİ NEDENİYLE OLUMSUZ” gerekçesiyle reddedilerek müvekkili ile sözleşme yapılmaktan imtina edildiğini, davalının müvekkilinin başvurusunu reddetmesinin tamamen haksız gerekçelere dayandığını, müvekkilinin taleplerinin reddinin ve gerekçesinin mevzuata uygun olmadığını defalarca sözlü ve yazılı olarak bildirmiş ancak sonuç alınamadığını, bunun üzerine müvekkilinin … üzerinden 07/10/2015 tarihli yazısıyla taleplerini yazılı olarak ilettiğini, davalı …, 8/12/2015 tarihli ve …. referans numaralı cevap yazısında başvurunun reddine ilişkin gerekçeleri özetle şu şekilde belirtmiştir; ” … başvuruların yapıldığı bölgede 100 mt yakınındaki … … (…), … binasından çıkan … kesitli … bulunmaktadır, başvuruların teknik değerlendirmesi yapılırken 24/11/2014 tarihli 6032 sayılı … … …’nın yazısında … … (…) için bağlanabilir maksimum kapasitenin … olduğu belirtildiğinden ve … … kapasitesi uygun olmadığından Güneş Enerjisi Santrali başvuruları olumsuz sonuçlandırılmıştır. Mevzuat gereği alternatif bağlantı noktaları da incelenerek bağlantı talep edilen … …’den (…) beslenen şebeke dikkate alındığında bağlanacak olan hem üretim tesisleri hem de hali hazırda beslenen tüketim tesislerinin durumu da göz önünde bulundurularak bir tesisin sisteme bağlantısı ilgili kanunlar ve ikincil mevzuat gereği elektriğin tüketicilere güvenilir, yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreye uyumlu bir şekilde sunulması, hizmet kalitesi ile sunum güvenliği gözetilerek verimliliğin artırılması, yatırımlarda uzun dönemli verimliliğin sağlanması esasları dikkate alındığında bahse konu üretim tesislerinin … …’den (…) beslenen şebekeye bağlantı yapmasının uygun olmadığı mütalaa edilmiştir. Ayrıca … …’den (…) beslenen şebekeye bağlantı yapılabilmesi için üretim tesisinin bağlantı noktası itibarıyla dağıtım sisteminin mevcut kapasitesine ve teknik özelliklerine göre … veya … seviyesinden bağlantısı ile ilgili mevzuat ve ilgili teknik mevzuat hükümleri kapsamında uygun olmadığından şikayete konu taleplerde teknik değerlendirmeleri olumsuz sonuçlanmıştır”. Şeklinde bildirildiğini, Uyuşmazlık konusu yenilenebilir enerji kaynağına dayalı elektrik üretim tesislerinin (lisanssız güneş enerjisi üretim tesisi) kurulması ve işletilmesine ilişkin hususlar, 6446 sayılı …’nun 14 üncü maddesinde düzenlendiğini, kanun hükmünün (b) bendine göre 1 MW’a kadar kurulu güce sahip üretim tesislerinde lisanssız elektrik üretimi yapılabilir. Söz konusu hükme göre; “Lisanssız yürütülebilecek faaliyetler Madde 14 – (1) Lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf faaliyetler şunlardır: a) İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeyen üretim tesisi, b) Kurulu gücü azami bir megavatlık yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi”. Uyuşmazlık konusu olay tarihinde yürürlükte olan (02/10/2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır) ve yukarıda anılan Kanun hükmünün uygulanmasına ilişkin esasları düzenleyen … İlişkin Yönetmeliğin (bundan sonra “…” olarak anılacaktır) 2 nci maddesine göre; “Kapsam Madde 2 – (1) Bu Yönetmelik; a) 6446 sayılı … 14 üncü maddesi çerçevesinde kurulması öngörülen üretim tesislerinin sisteme bağlanmasına ilişkin teknik usul ve esaslar ile bu üretim tesislerinin kurulmasına ilişkin başvuru yapılmasına ve başvuruların değerlendirilmesine, b) Lisanssız üretim faaliyeti kapsamında elektrik enerjisi üreten gerçek ve tüzel kişilerin ihtiyacının üzerinde ürettiği elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde yapılacak uygulamaya, c) Lisanssız üretim faaliyeti ile ilgili arazi temini, üretim tesisi devri ve üretim faaliyetinde bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile İlgili Şebeke İşletmecilerinin hak ve yükümlülüklerine, ç) Lisanssız üretim faaliyetinde bulunan kişilerin bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri ile kurulan üretim tesislerinin denetlenmesine, ilişkin usul ve esasları kapsar”. Meri Yönetmeliğin 6 ncı maddesiyle bağlantı esasları şu şekilde düzen altına alınmıştır; “Bağlantı esasları Madde 6 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren üretim tesisleri, dördüncü fıkra kapsamında belirtilen istisnalar dışında, dağıtım sistemine bağlanır. İlgili Şebeke İşletmecisi, üretim tesisinin teknik özelliklerine ve bağlantı noktası itibarıyla dağıtım sisteminin mevcut kapasitesine göre üretim tesisini … veya … seviyesinden dağıtım sistemine bağlayabilir. Bağlantı başvurusu talebi, ancak İlgili Mevzuat ve İlgili Teknik Mevzuat hükümleri kapsamında reddedilebilir”. Meri Yönetmeliğin 7 nci maddesinde ise bağlantı başvurusuna ilişkin esaslar düzenlenmiştir. Buna göre; “Bağlantı başvurusu Madde 7 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında hidrolik kaynağa dayalı üretim tesisleri haricindeki üretim tesislerinde üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, bağlantı ve sistem kullanımı amacıyla, ekinde aşağıdaki bilgi ve belgeler bulunan Ek-1’de yer alan Lisanssız Üretim Bağlantı Başvuru Formu ile doğrudan İlgili Şebeke İşletmecisine başvurur. Bu başvurularda; a) Üretim tesisinin kurulacağı yere ait tapu kaydı veya kira sözleşmesi veya kullanım hakkını gösterir belge, b) Kojenerasyon tesisleri için tesis toplam verimliliğine ilişkin belge, c) Biyokütle ve biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dâhil) ile rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri hariç olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanım hakkının elde edildiğine dair belge, ç) Başvuru ücretinin İlgili Şebeke İşletmecisinin hesabına yatırıldığına dair makbuz veya dekont, d) Kurulacak tesisin teknik özelliklerini de gösteren Tek Hat Şeması, sunulur”. Meri Yönetmeliğin 8 inci maddesinde ise başvuruların değerlendirilmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Buna göre; “Bağlantı başvurusunun değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması Madde 8 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişilerin her takvim ayı içinde alınan başvuruları ile … yönlendirilen başvurular, İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından, takip eden ayın ilk yirmi günü içinde toplu olarak değerlendirilir ve sonuçlandırılır. Eksik veya yanlış evrak verenlerin başvuruları değerlendirmeye alınmaz. Eksik veya yanlışlığın mahiyeti hakkında, başvuru sahibine eksikliklerin on iş günü içerisinde tamamlanması için bildirimde bulunulur. Eksik belgelerin süresinde tamamlanmaması halinde, başvuru reddedilerek sunulan belgeler başvuru sahibine iade edilir ve ilgili … konu hakkında bilgi verilir. Eksiksiz olarak yapıldığı tespit edilen başvurular başvuru tarihi itibariyle veya eksikliklerin giderildiğine ilişkin belgelerin İlgili Şebeke İşletmecisinin evrakına giriş tarihi itibari ile değerlendirmeye alınır. Bu başvuruların değerlendirmesi eksikliklerin tamamlandığı tarih itibariyle yapılmış olan başvurularla birlikte yapılır. (2) … görüşü sorulan başvurular, … görüşünün dağıtım şirketi veya …dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye ulaştığı tarih itibariyle mevcut başvurular ile birlikte Tebliğ’de belirlenen usule göre değerlendirilir. Birinci fıkrada belirlenen süre bu başvurularda sadece dağıtım şirketi veya …dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin işlemleri için uygulanır. (3) Rüzgar enerjisine dayalı başvurulardan; bağlantı noktası uygun bulunanlar ile alternatif bağlantı önerilen başvurular hakkında … tarafından Teknik Değerlendirme Raporu hazırlanması için Tebliğ’de belirlenen usule göre işlem tesis edilir. Birinci fıkrada belirlenen süre bu başvurularda sadece İlgili Şebeke İşletmecisinin işlemleri için uygulanır.
(4) İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından Şebekeye bağlantısı yapılacak olan üretim tesisinin bağlantısına ilişkin değerlendirmede;
a) Başvuruya konu üretim tesisinin yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olması,
b) Başvuruya konu üretim tesisinin kojenerasyon tesisi olması,
c) Başvuru sahibinin son bir yıl içindeki tüketim miktarının diğer başvurulardan yüksek olması,
ç) Başvuruya konu üretim tesisinin tüketim tesisi ile aynı yerde olması,
d) Başvurunun tüketim birleştirme hükümleri kapsamındaki başvuru olması,
e) Başvuru sahibinin önceden olumlu bağlantı görüşü verilmiş bir başvurusunun olmaması,
kriterleri sırasıyla uygulanır. Bir yıllık tüketimi olmayan başvuru sahiplerinin yıllık tüketimleri mevcut aylık tüketimlerinin ortalaması dikkate alınarak yıllık bazda, sadece bir aylık tüketiminin olması halinde bu tüketimi dikkate alınarak yıllık bazda hesap edilir. İnşa aşamasındaki tesisler için yapılan başvurularda proje değerleri dikkate alınarak en yakındaki benzer abonelerin tüketimlerine göre hesap yapılır. Yapılan değerlendirme sonucunda, birden fazla başvurunun tüm kriterleri sağlaması durumunda İlgili Şebeke İşletmecisine veya varsa ilgili … yapılan başvuru tarihi sıralamaya esas alınır.
(5)İlgili Şebeke İşletmecisi, bu madde kapsamında değerlendirilen başvurulara ilişkin gerekçeli değerlendirme neticesini ve bağlantı noktası uygun bulunmayan başvurular için varsa alternatif bağlantı önerisini kendi internet sayfasında bir ay süreyle ilan eder, hidrolik kaynağa dayalı üretim tesislerine ilişkin değerlendirme sonuçlarını ilgili … yazılı olarak bildirir”.
Diğer taraftan yine olay tarihinde yürürlükte olan 02/10/2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “… İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ”le de (bundan sonra “Meri Tebliğ” olarak anılacaktır) … kapsamındaki düzenlemelerin açıklanması ve uygulanmasına ilişkin tüm hususlar detaylı şekilde düzen altına alınmıştır. Bahsi geçen Meri Tebliğ’in ilgili hükümleri aşağıda yeri geldikçe zikredilecektir. Müvekkilinin başvurusunun belirtilen sebeple reddedilmesi ve bağlantı talep ettiği … … üzerinden başvurusunun değerlendirilmemesinin açıkça hukuka aykırı olduğunu ve müvekkilinin talebinin hukuka aykırı şekilde uzatıldığını, dolayısıyla davalıların mevzuatta açık şekilde belirtilen şartları uhdesinde taşıyan başvuruları kabul etmek ve neticesinde başvurucuyla bağlantı anlaşması yapmak zorunda olduklarını, davacıya trafo kapasitesi tahsis edilmemesi ve bağlantı anlaşmalarına çağrı mektubu verilmemek suretiyle dilekçenin 3 üncü maddesinde özetlenen şekilde Davacıyla bağlantı anlaşması yapılmaması şeklinde yaratılan muarazanın giderilmesine ve …’ın, Davacıya başvuru tarihi itibariyle (gerektiğinde ek kapasite açmak suretiyle) trafo kapasitesi tahsis etmek zorunda olduğunun tespitine ve ifasına ve …’ın Davacıya bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu vermek ve Davacıyla bağlantı anlaşması yapmak zorunda olduğunun tespitine ve ifasına ve bu surette … ile Davacı arasında dağıtım sistemine bağlantı anlaşmasının hükmen yapılmasına, İfa mümkün değilse Davacı bakımından oluşan zararın belirsiz alacak davası olduğunun kabulüyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …Şirketinin cevap dilekçesinde özetle; Elektrik dağıtım piyasasının en temel aktörü … A.Ş. (…), tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tabi, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı, elektrik dağıtımıyla, elektriğin tüketicilere perakende satışı ve tüketicilere perakende hizmeti verilmesiyle iştigal eden bir iktisadi devlet teşekkülüdür. …’nun 07.11.2005 tarih ve … sayılı kararıyla; sermâyesinin % 100’ü …’a ait olan ve elektrik dağıtım bölgelerinde dağıtım lisansı ile …’ın uhdesinde bulunan dağıtım sisteminin, işletme hakkına sahip olan veya ileride sahip olacak dağıtım şirketlerinin hisselerinin blok olarak satış yöntemi ile özelleştirilmesine karar verilmiştir. Bu itibarla 30.10.2009 tarihinde … ile imzalanan Hisse Satış Sözleşmesi ile … A.Ş.’nin … A.Ş’ deki % 100 oranındaki hissesi …A.Ş’ ye satılmak suretiyle müvekkil şirket olan … A.Ş (…) özelleştirilmiştir. Bunun neticesinde yatırımcının işletme hakkını devraldığı dağıtım tesisleri ve bu tesislerin işletilmesinde varlığı zorunlu unsurların mülkiyeti …’ın uhdesinde kalmaya devam etmekte iken Yatırımcı, dağıtım şirketinin hisselerinin sahibi olarak, … ile imzalanmış olan işletme hakkı devir sözleşmesi çerçevesinde dağıtım varlıklarının işletme hakkını elde etmektedir. Ayrıca yatırımcı, işletme hakkı çerçevesinde vereceği hizmeti ve üstlendiği yükümlülükleri, 4628 sayılı Kanun ve ilgili alt düzenlemeler uyarınca ve …’nın denetimi altında gerçekleştirmektedir ve böylece bu şirketler …’nun bir kolu olarak faaliyet göstermektedir. b.Yenilenebilir Enerjiler ile ilgili olarak iki adet kanun vardır; Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin 5346 Sayılı Kanun ve 6446 Sayılı …. Esasen Yenilebilir Enerji ile ilgili kanun 5346 Sayılı Kanun olup bu kanun kapsamında yapılacak iş ve işlemlerin koordinasyonu ile ilgili olarak da …’ya görev verilmiş ve bu husus 6446 Sayılı Kanun’da da belirtilmiştir. 5346 sayılı Kanunun 1. Maddesi uyarınca kanunun amacının kamusal bir görev olan çevrenin korunması olduğu görülmektedir. “Uygulamaların koordinasyonu” başlıklı 9. madde ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının bu kaynaklar ile ilgili yatırımların ve uygulamaların koordinasyonundan sorumlu olduğunu belirtmiştir. Bu İtibarla, elektrik piyasası faaliyetlerinin, arz güvenliğini ve kamu hizmeti gerekliliklerini sağlayacak uyum içinde yürütülmesi adına düzenleme, denetleme ve kolluk faaliyetlerinde bulunma işlevlerinin kamu gücüyle yerine getirildiği bîr kamu hizmeti faaliyeti olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. ” şeklinde cevap verdiği görülmüştür.
Davalı … vekili yanıt dilekçesinde özetle; Davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacının taleplerinin haksız olduğunu ve davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davalıların mevzuat gereğince davacı ile sözleşme yapmaları gerektiğinin tespiti ve uğranılan zararların giderilmesi istemine ilişkindir.
İdarenin gerek hukuki işlem ve gerekse hukuki eylemleri nedeniyle verilen zararların tazmini konusunda görev idari yargı mahkemelerine aittir.
… tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tabi, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir iktisadi devlet teşekkülüdür. Üstün ayrıcalıklara sahip olan ve yükümlülükler rejimine tabi tutulan, sorumluluğu ile denetimi bir kamu otoritesi tarafından üstlenilen kamu hizmeti niteliğindeki elektrik iletim faaliyetini yürüten davalı … … ile davacı şirket arasında herhangi bir sözleşme ilişkisi olmayıp davacı yan diğer davalı …’a yapmış olduğu başvurunun reddi sebebiyle, …’ı da davalı …’a başvuru tarihi itibariyle (gerektiğinde ek kapasite açmak suretiyle) trafo kapasitesi tahsis etmek zorunda olduğunun tespitini ve ifasını istemiş olup bu talebin idari işlem niteliği tartışmasız olduğu gibi, verilen yetkinin kullanımı sırasında kamu gücüne dayalı, re’sen ve tek yanlı olarak tesis edilen kapasite tespitine ilişkin davanın görüm ve çözümünde idari yargı yerinin görevli olduğu anlaşıldığından davanın HMK’nun 114/1-b ve115/2 maddeleri gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-6100 sayılı HMK’nın 114/1-b, 115/2 maddeleri uyarınca yargı yolunun caiz olmamasına ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Bu karar nedeniyle alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 99,2‬0 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar iş bu davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
6-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.360,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekili Av. … , Davalı … vekili Av. … , Davalı … vekili Av. … ‘un yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/06/2023

Katip …
E-İmza

Hakim …
E-İmza

Not : Bu evrak 5070 sayılı Elektronik imza yasası kapsamında imzalanmıştır.