Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/180 E. 2022/586 K. 05.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

KARAR

ESAS NO : 2022/180 Esas
KARAR NO : 2022/586

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/03/2022
KARAR TARİHİ : 05/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİHİ : 13/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin söz konusu çeki yem satımı nedeniyle dava dışı ciranta …’den aldığını, ancak satım sözleşmesinin iptal olması nedeniyle çeki iade ettiğini, müvekkilinin çeki hataya düşerek imzaladığını, çek lehtarı hakkında … CBS’de dolandırıcılık dosyası olduğunu, davalı tarafından … İcra Müd.’nün … esas sayılı takip dosyasında takibe geçildiğini takip dayanağı çekden dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
YANIT :
Davalıya usulüne uygun şekilde davetiye tebliğ edildiği halde duruşmalara katılan olmadığı gibi yanıtta verilmemiştir.
DELİLLER :
– … İcra Müd.’nün … esas sayılı takip dosyası örneği,
– Davaya konu bir adet çek örneği,
– Tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davadaki talep, … İcra Müd.’nün … esas sayılı takip dosyası dayanağıı 10/09/2021 tarihli 1888060 seri nolu, 42.830,00 TL çek nedeni ile davalıya borçlu olmadıklarının tespiti istemine ilişkindir.
Davanın dayanağı olan çeklerin bedelsiz olduğu ileri sürülmekte olup, çek ile ilgili düzenleme TTK da yer aldığı için uyuşmazlık için ticaret mahkemelerinin görevli oldukları kabul edilmiştir.
Davacının iddiasına göre ; davacı ile davalı arasında ticari ilişki olmadığını, dava dışı … isimli kişinin takip konusu çeki müvekkilini kandırmak suretiyle imzalattığını, buna ilişkin … Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunduklarını, çekteki ciro zincirinin kopuk olduğunu, bu çek nedeni ile davalıya borçlu olmadığını ileri sürmektedir.
İddiaların ileri sürülüş şekli itibarı ile, davacının çeki rızası hilafına imzaladığını kanıtlaması gerekmektedir.
Davacı taraf her ne kadar bu bir çeki rızası yanıltılarak imzaladığını iddia etmiş ise de, bu iddiayı kanıtlayan hiç bir yazılı belge sunamamıştır. … Cumhuriyet Başsavcılığının 2021/2301 soruşma sayılı dosyasında da KYOK kararı verildiği anlaşılmıştır. Davacının yemin delili olmakla birlikte davacının iddiasının kabulü halinde davalının bu eyleminin bedelsiz kalan senedi kullanmak suçunu oluşturacağı için davacıya yemin teklif hakları hatırlatılmamıştır.
Bir kambiyo senedinin ibraz anında zorunlu unsurlar eksikse, artık açık bir senet değil, eksik bono, poliçe veya çek söz konusudur. Tarafların anlaşmaları sonucu çeklerin lehdar hanesinin açık bırakılarak bir başkasına tevdii mümkündür. Bu durumda, senedi alan kişi lehdar hanesi kendi adını yazabileceği gibi isterse yine lehdar hanesi açık olarak başka bir kişiye vererek açık kısmının o kişi tarafından doldurulmasına imkan sağlanabilir.
Nasıl ki borçlu açık poliçenin anlaşmaya aykırı doldurulduğunu (kesin delil ile) ispat yükü altındaysa, senedin eksik olarak düzenlendiğini, dolayısıyla ortada geçerli bir kambiyo taahhüdü bulunmadığı hususu da bunu öne süren kişi tarafından ispat edilmelidir. Acaba, eksik unsurları sonradan doldurulan bir kambiyo senedinde, kendisinden senet bedeli talep edilen kişi, ortada geçerli bir kambiyo senedinin bulunmadığını, eksik bir bono, poliçe veya çekin söz konusu olduğunu iyiniyetli hamile karşı öne sürebilir mi? Senede imzasını koyan kimsenin yarattığı tahrif tehlikesinden dolayı (zira bazı zorunlu unsurlar unutulmuştur ya da bilinçli olarak eksik bırakılmıştır) iyiniyetli hamile karşı sorumlu olacağını kabul etmek gerekir.
TTK`nun 680. maddesine göre açık poliçe düzenlenmesi mümkündür. Kambiyo senedinin, kambiyo senedini düzenleyen ile hamil arasındaki anlaşma hilafına düzenlendiğini ispat külfeti ise senedi düzenleyene aittir.
Çek mahiyeti itibarıyla bir “ödeme” vasıtasıdır. TTK 680. maddesinde;”Tedavüle çıkarılırken tamamen doldurulmamış bulunan poliçe, aradaki anlaşmalara aykırı bir şekilde doldurulursa bu anlaşmalara uyulmadığı iddiası, hamile karşı ileri sürülemez. Meğer ki hamil poliçeyi kötü niyetle iktisap etmiş veya iktisap sırasında kendisine karşı ağır bir kusur isnadı mümkün bulunsun” hükmünü içerir.
Bu madde sözleşme özgürlüğüne uygundur. Bu hükümle artık borçlu, yazılı bir borç tanımasına güvenerek alacağı kazanmış olan üçüncü kişiye karşı, işlemin muvazaalı olduğu savunmasında bulunamaz. Kuralını koyan BK.`nun 19/2. maddesi ile aynı paraleldedir. tamamen doldurulmayan senedin verildiği kişinin önemi yoktur. Senedin lehtar hanesine verildiği kişinin adının yazılabileceği gibi başka bir kişinin de isminin doldurulması da mümkündür. Önemli olan senedin boş bırakılan kısımlarının aradaki anlaşmaya uygun doldurulup doldurulmadığıdır.
Eksik unsurları sonradan tamamlanan kambiyo senedinin ikinci koşulu borçlu ile lehtar arasında bir anlaşma yani sözleşmenin varlığıdır. Senedin tarafları arasında noksanlıkların tamamlanması yönünde bir anlaşma yoksa eksikliğin tamamlanması mümkün değildir. Bu sözleşme açık veya örtülü olabileceği gibi sözlü yahut yazılı olabilir. Ancak ilerde çıkması muhtemel uyuşmazlıkların çözümü bakımından yazılı olmasında yarar vardır.
Kambiyo senedinin keşidecinin arzu ve verdiği yetkiye uygun olarak doldurulduğu karine olarak kabul edilir. Eksik unsurları bulunan senedin altına imzasını atan kimse, metnin kendi arzusu dahilinde doldurulmadığını iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri süremez. Senedin özel anlaşmaya ve verilen yetkiye aykırı olarak doldurulduğu hususu beyaz imza sahibi ile senedi eksik olarak alan lehtar (hamil) arasındaki def`i veya dava yolu ile dermeyan edilebilir. Senedin anlaşmaya ve verilen yetkiye aykırı olarak doldurulduğu hususundaki iddianın ispatı  borçlusuna (keşideciye) aittir.
Yukarıda açıklandığı üzere TTK.`nun 680. maddesine göre düzenlenen kambiyo senedinin aradaki anlaşmaya aykırı olarak düzenlendiğini ispat külfeti çeki keşide edene aittir.
Toplanan delillere göre ; Davacının senedi, dava dışı …’in aldatmacası sonucu imzaladığına ve davalının kötü niyetli hamil olduğuna dair dosya kapsamına sunulmuş bir delil olmadığı, davacının … CBS’ye yapmış olduğu şikayet sonucunda da KYOK kararı verildiği, davacı tarafından belirtilen hususların usulüne uygun deliller ile kanıtlanamadığı, bu nedenle açılan menfi tespit davasının reddi gerektiği kabul edilip aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Bu karar nedeniyle alınması gerekli 80,70 TL harcın peşin alınan 806,78 TL harçtan çıkartılarak geriye kalan 726,08 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı iş bu davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 11,50 vekalet tasdik harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair, davacı vekili Av. Şevki Gürel Yüceer’in yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.05/10/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸

Not : Bu evrak 5070 sayılı Elektronik imza yasası kapsamında imzalanmıştır.