Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/7 E. 2022/852 K. 21.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/7 Esas – 2022/852
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

KARAR

ESAS NO : 2021/7 Esas
KARAR NO : 2022/852

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/01/2021
KARAR TARİHİ : 21/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİHİ : 19/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili … Kurumuna bağlı … Roket Fabrikası Müdürlüğü tarafından 24/12/2002 tarih ve 2002/5144 sayılı kararname eki esasların 10/a maddesine göre “Açık İhale Usulü” ile gerçekleştirilen ihale ile davalı arasında 06/11/2003 tarihinde “Ön ve Arka Motor Borusu Sözleşmesi” yapıldığını, bu sözleşmeye göre davalıdan 459.525,00 TL kesin teminat alındığını, sözleşmeye konu siparişin Eylül 2005-Mart 2006 ve Haziran 2007-Mart 2013 tarihleri arasında Milli Savunma Bakanlığının talebi doğrultusunda durdurulup başlatıldığını, davalının taahhüdünü tamamlamaması nedeniyle 11/09/2018 tarihinde davalıya siparişin 20 gün içerisinde tamamlanmasının aksi halde sözleşmenin feshedileceğinin bildirildiğini, ihtarın sonuçsuz kalması üzerine 17/07/2019 tarihli 35 Sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile sözleşmenin feshedilmesine ve teminatın gelir kaydına karar verildiğini, kararın davalıya tebliğ edildiğini, taraflar arasındaki sözlşemenin 12.6. Maddesine göre teminatın bir kısmının davalıya iade edilmiş olduğunu bu nedenle irat kaydedilen teminat miktarının 99.000,0 TL olduğunu, teminatın güncellenmesi ile davalının 195.220,06 TL ödeme yapması gerektiğinin anlaşıldığını, davalıya bu miktarın 15 gün içerisinde ödenmesi için ihtar yapıldığını ancak davalı tarafından ödeme yapılmadığını, bu nedenle şimdilik195.220,06 TL teminat güncelleme bedelinin temerrüt tarihinden avans faizi ile davalıdan tahsilini istemiştir.
CEVAP:
Davalı taraf davaya yanıt vermemiştir.
DELİLLER:
Taraflar arasındaki sözleşme, ihtarname vs deliller dosya arasına alınmıştır.
Taraf kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucu alınan 27/09/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı … Kurumu Genel Müdürlüğü’ne bağlı … Roket Fabrikası Müdürlüğü ile davalı Üniversal Kompozit Havacılık Savunma Mak. San. ve Tic. Ltd.Şti arasında ”Açık İhale Usulü” ile gerçekleştirilen ihale sonucu imzalanan 06.11.2003 tarihli “Ön ve Arka Motor Borusu Sözleşmesi”nin feshinden kaynaklanan teminat güncelleme bedeli alacağı nedeniyle, davacı tarafın; davalının 4735 sayılı Kanun’un 20 nci maddesinde belirtilen” Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi…” hükmü kapsamında 10.03.2018 tarihinden itibaren 45 gün içerisinde 200 takım, takip eden her 30 gün içerisinde de 400 takım 122 milimetre ön/ arka motor borusunun teslimatının yapılmasının talep edilmesine ve 6.000 takım için son teslimat tarihinin 21.07.2018 tarihi olmasına rağmen teslimat yapılmaması sebebi ile sözleşmenin feshi ve tasfiyesi başlıklı 40/2’nci maddesi gereğince sözleşmenin feshinin mevzuata uygun olduğunu, davacı tarafın 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanununun 22’nci maddesinin 2’nci fıkrasında kaydedildiği üzere; 19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncelleneceği ve güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki farkın yükleniciden tahsil edilmesi gerektiğini, sözleşme fesih kararının ve teminatların irat kaydedilmesi kararının alındığı Temmuz 2019 itibariyle güncellenen teminat tutarının 294.220,06 TL olduğunu, irat kaydedilen 99.000,00 TL’nin düşülmesi ile 195.220,06 TL’lik fark güncellenen teminatın davalıdan talep edilmesinin yerinde olduğunu, bildirildiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, sözleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Davacı yanca davalıdan taraflar arasındaki sözleşme gereklerinin yerine getirilmemesi, sebebiyle sözleşmede kaynaklanan teminat ödemesinin tahsili için iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık taraflar arasındaki sözleşmenin feshinin haklı olup olmadığı ve sözleşmede kararlaştırılan teminat ödemesinin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği ile davacının talep ettiği tutarın doğru hesaplanıp hesaplanmadığı, hususlarından kaynaklanmaktadır.
Mahkememizce alınan 27/09/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporu, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; … Döküm Müh.Kalıp Mak.İml.İth.İhr.Tic.ve San.Ltd.Şti. ile davacı kurum arasında 06.11.2003 tarihinde “Ön ve Arka Motor Borusu Sözleşmesi” yapıldığı, sözleşmeye göre 26.372 adet teslimat yapılacağı, sözleşmenin 18. maddesi kapsamında idare tarafından süre uzatımı verilebileceği ve tedariğin durdurulabileceğinin kaydedildiği, bu sözleşmeye göre davalıdan 459.525,00 TL kesin teminat alındığı, 25.07.2007 tarihinde ek protokol yapılarak toplam 18.000 adete düşürüldüğü, 21.06.2007 tarihli fabrika müdürlüğünü yazısıyla sözleşme kapsamında yıllara sari olarak teslimatları yapılmak üzere 18.000 takım “Ön ve Arka Motor Borusu” anlaşmaya bağlanarak teslimatların 12.000 takıma ulaşınca siparişlerin geçici süre ile durdurulması ve uygun süre verilmek koşuluyla idarenin belirleyeceği tarihte yeni temin programı hazırlanarak teslimatların tekrar başlanacağının kararlaştırıldığı, 18.12.2007 tarihli taahhütname ile davalı 18.000 adet Ön ve Arka Motor Borusunu geçmesi halinde fazla miktarlı malzemeyi temin edeceğini taahhüt ettiği, eksik talep halinde hak talep etmeyeceğini belirttiği, 04.10.2012 tarihli yazıyla teslimatları tekrar başlanmasının istenildiği, 08.03.2013 tarihinden başlamak üzere 90 gün içerisinde 100 takım pilot kafile, pilot kafilenin uygunluğunun bildirilmesinden sonra 45 gün içerisinde 200 takım, takip eden her 30 gün içerisinde 400 takım olmak üzere 6.000 takımın teslimatının gerçekleştirilmesinin 07.03.2013 tarihli fabrika yazısıyla davalıya bildirildiği, Fabrika Müdürlüğünün 01.08.2013, 30.04.2014 ve 30.12.2015 tarihli yazılarla pilot kafilenin teslim edilmesi için talepte bulunulduğunu ancak 07.12.2016 tarihinde teslim edildiğini, pilot kafile için yapılan kontroller ve testlerin 13.02.2017 tarihinde sonuçlandırıldığını, 10.03.2018 tarihinden itibaren 45 gün içerisinde 200 takım, takip eden her 30 gün içerisinde de 400 takım 122 milimetre ön/ arka motor borusunun teslimatının yapılmasının talep edildiği, 6.000 takım için son teslimat tarihinin 21.07.2018 tarihi olarak belirlenmesine rağmen herhangi bir teslimat yapılmadığının sözleşmenin feshi ve tasfiyesi başlıklı 40/2 nci maddesi gereğince teslimatın yapılmaması halinde sözleşmenin fesih edileceğinin ve teminatların irat kaydedileceğinin 04.09.2018 tarihli yazı ile davalıya ihtar edildiği, Fabrika Müdürlüğünün 26.10.2018 tarihli yazısı ile …’ye bakiye 5.950 takım 122 mm Ön ve Arka Motor Borusunu ihtara rağmen yüklenicinin sözleşme ve ihale dökümanına uygun olarak yerine getirmediğinden, devam ettirilmesinin mümkün olmadığı ve fesih edilmesi, genel hükümlere göre tasfiye edilmesinin ve 11.03.2005 tarih, 2005/98025575 nolu,99.000,00 TL’lik teminat mektubunun nakde çevrilerek ve 122 mm Ön ve Arka Motor Borusunu Ek İşler için verilen 10.800,00 TL’lik nakit teminatın irat kaydedilmesinin talep edildiği, 26.12.2018 tarihli ve 218152 sayılı olur kapsamında 99.000,00 TL’lik teminat mektubunun nakde çevrilerek nakit teminat olarak saklanmasının kararlaştırıldığı, … Hukuk Müşavirliğinin 08.01.2020 tarihli ve 4914 sayılı yazısı ile verilen görüşte sözleşmelerin Kamu İhale Sözleşmelerinin 19,20 ve 21.maddelerine göre fesih edilmesi halinde teminatın alındığı tarihten gelir kaydedildiği tarihe kadar güncelleme yapılabileceğinin kaydedildiği, Fabrika Müdürlüğünün 16.01.2020 tarihli ve 11182 sayılı yazı ile davalı şirketten 195.220,06 TL’lik güncelleme farkının talep edildiği, 17.02.2020 tarihli yazı ile …’den yasal yollara başvurulmasının istenildiği, anlaşılmaktadır. 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanununun 22 nci maddesinin 2 nci Fıkrasında “Sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemeler Madde 22- 19 uncu maddeye göre yüklenicinin fesih talebinin idareye intikali, 20 nci maddenin (a) bendine göre belirlenen sürenin bitimi, 20 nci maddenin (b) bendi ile 21 inci maddeye göre ise tespit tarihi itibariyle sözleşme feshedilmiş sayılır. Bu tarihleri izleyen yedi gün içinde idare tarafından fesih kararı alınır. Bu karar, karar tarihini izleyen beş gün içinde yükleniciye bildirilir. 19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.” hükmü mevcuttur.
4735 sayılı Kanun’un 20 nci maddesinde belirtilen şartların gerçekleşmesi sebebiyle sözleşmenin idare tarafından feshedilmesi halinde kesin ve varsa ek kesin teminat güncellenerek gelir kaydedilir. Anılan 20 nci maddeye göre aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder: Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi, Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. 4735 sayılı Kanun’un 21 inci maddesi uyarınca, sözleşme imzalanmadan önce yasak fiil ve davranışlarda bulunduğu sözleşme imzalandıktan sonra tespit edilen yüklenicinin kesin teminatı ve varsa ek kesin teminatı güncellenerek gelir kaydedilir. 4735 sayılı Kanun’un 22 nci maddesine göre; sözleşmenin anılan Kanunun 19, 20 ve 21 inci maddeleri uyarınca feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir. 29.01.2020 tarihli ve 2020/DK.D-23/4 sayılı Kamu İhale Kurulu Kararı’na göre; 4735 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin hukuki sonuçlarından birinin, sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar, kesin teminatın değer kaybının önlenmesi amacıyla güncellenmesi gerektiği kaydedilmiştir. Sonuç olarak 4735 sayılı Kanunun ‘Sözleşmenin Feshine İlişkin Düzenlemeler’ başlıklı 22 nci maddesine göre 19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, idarece muhafaza altında olan kesin ve ek kesin teminatların alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenmek suretiyle gelir kaydedilmesi gerekmektedir. Sözleşme fesih kararının ve teminatların irat kaydedilmesi kararının alındığı Temmuz 2019 itibariyle güncellenen teminat tutarının 294.220,06 TL olduğu, irat kaydedilen 99.000,00 TL’nin düşülmesi ile 195.220,06 TL’lik fark güncellenen teminatın talep edilmesinin yerinde olduğu, davalı yana 06/01/2020 tarihinde gönderilen ihtarnamenin 21/01/2020 tarihinde tebliğ edildiği, bu tarihten yapılan hesaplamaya göre 06/02/2020 tarihinde temerrüdün gerçekleştiği ancak kısa karar yazılırken sehven 06/06/2020 tarihi yazıldığı anlaşılmış, haklı olduğu kanaatine varılan davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile;
195.220,06 TL’nin 06/06/2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Bu karar nedeniyle alınması gerekli 13.335,48 TL harçtan peşin alınan 3.333,88 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.001,60 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı iş bu davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 30.283,01 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 3.204,10 TL posta, bilirkişi, tebligat ücreti ile 3.333,88 TL peşin harç ile 59,30 TL başvurma harcı toplamı 6.597,28‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
6-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekili Av. …’in yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/12/2022