Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/201 Esas – 2023/633
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2021/201 Esas
KARAR NO : 2023/633

BAŞKAN : ….
ÜYE : ….
ÜYE : ….
KATİP : ….

DAVACI :…
VEKİLLERİ : Av. …
Av. ….
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. ….

DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ : 29/03/2021

KARAR TARİHİ : 10/10/2023
YAZIM TARİHİ : 25/10/2023
Mahkememizde açılan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde ; 4628 Sayılı Kanunla, enerji sektöründeki özelleştirmelerin 4046 sayılı yasa hükümleri çerçevesinde … tarafından gerçekleştirileceği hükmünün getirildiğini, …’nun 17/03/2004 Tarih, 2004/3 Sayılı kararı ile kabul edilen “…” çerçevesinde …’ın, 02.04.2004 Tarih, …. kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alındığını, davalı şirketin de dahil olduğu 20 şirketin, …’ deki dağıtım bölgelerinde dağıtım lisansına sahip olarak 01.03.2005 tarihi itibariyle sermayesinin tamamının müvekkili kuruma ait olmakla birlikte müvekkili kurumdan ayrı birer tüzelkişiliğe sahip olarak faaliyet göstermeye başladığını, … AŞ’ nin bağlı ortaklığı olan … AŞ’ nin …. 22.04.2004 Tarih ve …. sayılı kararı ile özelleştirme kapsamına alındığını ve … tarafından gerçekleştirilen ihale sonucunda şirketin %100 hissesinin 28/06/2013 tarihinde … A.Ş tarafından devralındığını, … ile davalının da aralarında bulunduğu 20 elektrik dağıtım şirketi arasında dağıtım varlıklarının işletilmesine ilişkin “…” imzalandığını, dağıtım tesislerinin üzerinde bulunduğu taşınmazların, dağıtım faaliyeti için gerekli olan işletme ve varlıkların mülkiyetinin … …’ ne ait olduğu, …’ni imzalayan elektrik dağıtım şirketleri ve dolayısıyla davalı şirketin, mülkiyeti …’a ait olan sistem, tesis, taşınmaz ve varlıkların işletme hakkını sadece 36 kv ve altı gerilim seviyesindeki elektrik enerjisinin hatlar üzerinden nakli amacıyla devralındığı, mülkiyet hakkı uyarınca taşınmaz ve tesisler üzerinde her türlü kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma hakkının …. ait olduğunu, dağıtım şirketlerinin elde etmiş oldukları gelirlerin nasıl paylaşılacağının Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkındaki tebliğ hükümleri çerçevesinde belirlendiğini, yani elektrik dağıtım şirketleri tarafından elde edilen reklam, kira vb. gelirlerin iç ilişkideki uygunluğu, paylaşımı, sözleşme ve mevzuata uygun olup olmadığının … düzenlemesi kapsamına girmediğini, şirketler tarafından reklam geliri elde edilirken yürürlükteki Yönetmelik hükümlerine uyulmadığı, dolayısıyla elde edilen gelirin … ve mevzuat hükümlerine aykırı bir şekilde elde edildiğini, bahsi geçen hususların çeşitli tarihlerde dağıtım şirketlerine yazılı olarak bildirilmesine rağmen şirketlerin haksız bir şekilde gelir elde etmeye devam ettiklerini, açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, mülkiyeti … ait olan taşınmaz ve tesislere ilişkin davalı şirket tarafından … ve mevzuata aykırı bir şekilde tahsil olunan reklam bedellerinden, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedellerden ve taşınmazların kiraya verilmesinden elde edilen bedellerden şimdilik 1.000 TL’ nin … tarihi baz alınarak tahsil tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizleri ile birlikte tahsiline, yargılama giderleriyle ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili 04/10/2022 tarihli bedel artırım dilekçesi ile dava değerini 4.931.024,85 TL’ye çıkarmıştır.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı taraf 18/11/2015 tarihli 59147 sayılı yazısı ile reklam ve kira bedellerine dair geri isteme hakkını yani sebepsiz zenginleşmeyi öğrendiğini, ancak bu tarihten itibaren iki yıllık süre içerisinde davasını açmadığı için alacağı zamanaşımına uğradığını, TBK’nun 147 vd. maddeleri gereğince kira bedellerine ilişkin alacağın 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğundan zamanaşımı nedeniyle davanın reddine, aksi halde ise söz konusu gelirlerin … ile özelleştirme uygulamaları ve elektrik piyasasını düzenleyen ilgili mevzuat uyarınca dağıtım şirketlerinin elde edilmesine izin verilen gelirler olduğunu, …’a ödenmesi söz konusu olmadığını, yine işletme hakkı devir sözleşmesinin 30.3. ve 5. maddesi gereğince reklamlarla ilgili hususların mevzuata göre belirleneceği cezai ve hukuki sorumluluğunun müvekkili şirkete ait olduğunun kararlaştırıldığından taşınır ve taşınmazlarda reklam geliri elde edilmesinin müvekkiline ait olduğunu , davacının mülkiyet hakkının … ile sınırlandırıldığını, buna dayanılarak kira gelirlerinin talep edemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE :
Dava; taraflar arasındaki …, tadil sözleşmesi ve sözleşme konusuna ilişkin yasal düzenlemeler çerçevesinde davacının, davalıdan … kapsamında devredilen tesisler üzerinden elde ettiği kira gelirlerinin kendisine ödenmesini talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
…. Mahkemesine yazılan talimat üzerine hazırlanan raporda, dava konusu uyuşmazlığın taraflar arasında akdedilen 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinden kaynaklandığı, davacıya ait ticari defterlerde dava konusu olan ve mülkiyeti davacıya ait taşınmaz ve tesislere ilişkin davalı şirketin elde etmiş olduğu reklam bedellerine, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı ve vb. kurulumuna ilişkin bedellere ve taşınmazların kiraya verilmesinden elde edilen gelirlere ilişkin olarak herhangi bir kayda rastlanılmadığı belirlenmiştir.
Benzeri konuda…. Mahkemelerinde açılan davalar ile ilgili olarak hazırlanan değişik bilirkişi heyeti raporları ile 24.07.2006 Tarihli İşletme Hakkının Devri Sözleşmesi’nde mülkiyeti davacıya ait taşınmazların davalı tarafından kira sözleşmesine konu edilemeyeceğine, taşınmaz ve tesislere reklam verilemeyeceğine, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulamayacağına, mülkiyeti davacıya ait taşınmazlardan elde edilen kira bedellerinin, reklam bedellerinin, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedellerin davacıya ait olacağına ilişkin herhangi bir hükmün yer almadığı, davalının elde ettiği davaya konu gelirlerin taraflar arasındaki sözleşmeye aykırılık teşkil etmediği ve davacının ilgili alacak kalemlerini talep edemeyeceği, Elektrik dağıtım şirketlerine, dağıtım faaliyetiyle birlikte yürütülmesi verimlilik artışı sağlayacak nitelikteki piyasa dışı faaliyette bulunma (reklam, kiraya verme ve benzeri faaliyetlerde bulunma) imkanı verilmesi ve bu faaliyetlerden elde edilen gelirlerin tarife hesaplamalarına dahil edilmesi hususları kanun, yönetmelik ve tebliğ hükümleri ile yasal olarak düzenlendiği, davalının elde ettiği davaya konu gelirlerin mevzuata aykırılık teşkil etmediği ve davacının ilgili alacak kalemlerini talep edemeyeceği şeklinde görüş bildirilmiştir. Mahkememizin görevlendirdiği bilirkişiler ise davalı kayıtlarına göre davaya konu dönemde kira geliri olarak elde edilen gelirlerin 5.807.468,73 TL olarak kayıtlı olduğunu belirlemiştir.
Davanın niteliği gereği, davalının elde ettiği reklam ve kira gelirinin davacı defterlerinde kayıtı söz konusu olamayacağından usul ekonomisi de gözetilerek davacı defterleri üzerinde inceleme yapılmamıştır.
Dava belirsiz alacak davası olarak açıldığından ve taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunduğu, isteme konu dönemler dikkate alındığında BK da öngörülen 10 yıllık zaman aşımı süresi dava tarihi itibarı ile dolmadığı için davalının zaman aşımı itirazının yerinde olmadığı kabul edilmiştir.
Yapılan yargılama ve toplanan deliller ışığında, taraflar arasında 24/07/2006 tarihli işletme hakkı devri sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme ile davacı … uhdesinde bulunan dağıtım sisteminin, dağıtım tesislerinin işletilebilmesi için varlığı zorunlu diğer taşınır ve taşınmazların, mülkiyet hakkı saklı kalmak kaydıyla şirketlerine işletme hakkının devredilmesi ile dağıtım tesislerinin ve gerekli diğer unsurların iyileştirilmesi, güçlendirilmesi ve yeni dağıtım tesisi yapımının esasları ve tabi olduğu hükümleri yer almaktadır.
…. 2.maddesinde; “Şirketin, dağıtım tesisleri ve dağıtım tesislerinin işletilmesinde kullanılması gerekli diğer ilave unsurlar üzerinde bu sözleşmede yer alan hükümlerle sınırları belirlenen hakkı ve bu hakkın tanınması nedeniyle yürürlükteki mevzuattan ve bu sözleşmeden doğan bütün sorumlulukları “şeklinde tanımlandığı,
… madde 9/1 maddesinde; “Dağıtım faaliyetiyle birlikte yürütülmesi verimlilik artışı sağlayacak nitelikteki piyasa dışı bir
faaliyetin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.”
… madde 33/1 maddesinde; “Dağıtım lisansı, sahibine; a)
Lisansında belirlenen dağıtım bölgesinde dağıtım faaliyetinde bulunma, b) Kurum tarafından
belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, dağıtım faaliyetiyle birlikte yürütülmesi verimlilik artışı
sağlayacak nitelikteki piyasa dışı bir faaliyeti yürütme….. hakkını verir.”
şeklinde düzenlenmiştir.
Taraflar arasında imzalanan işletme hakkı devir sözleşmesinde, mülkiyeti davacıya ait taşınmaz ve tesislere ilişkin davalı şirketin elde ettiği gelirlerin davacıya ait olacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı gibi, uyuşmazlığa konu alan ile ilgili Kanun ve yönetmelik hükümleri ile, dağıtım lisansı sahibine dağıtım faaliyetiyle birlikte yürütülmesi verimlilik artışı
sağlayacak nitelikteki piyasa dışı bir faaliyeti yürütme hakkı tanındığından, davacının talebi yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Uyuşmazlık ; davalının işletme hakkı devredilen varlıkların kullanımı ile elde ettiği reklam bedeli, baz istasyon , tesis ve TV aktarıcısı kurulumundan kaynaklanan gelirlerin davacıya aktarımının gerekip gerekmediği hususundadır. Bu hususla ilgili taraflar arasında imzalanmış sözleşmelerde, açık bir düzenleme bulunmamaktadır. Sadece sözleşmenin 30,3 hükmünde “reklamlarla ilgili tasarruf hakkı ile bunların cezai ve hukuki sorumluluğu şirkete ait olup tahsil edilen paranın ne şekilde kullanılacağı ve yatırılacağı yer bakanlıkça belirlenecektir ifadesi yer almaktadır. Tadil edilmiş metinde ise, “reklamlarla ilgili tasarruf hakkı ilgili mevzuata göre belirlenecektir” hükmü bulunmaktadır.
… uyarınca elektrik dağıtım şirketlerinin, dağıtım faaliyetleri ile birlikte verimlilik sağlayacak nitelikte piyasa dışı faaliyette bulunmaları mümkündür. Bu şekilde elde edilen gelirler ile düşük maliyetli elektrik sunulması imkan dahilinde olacaktır. Dağıtım şirketlerinin düzenleyici hesap planlarına kaydedilmiş bu gelirler “tarife dışı işletme geliri olarak davalının tarife dışı hesaplarına dahil edilmiş olup, …’ınn 08/07/2020 tarihli müzekkere cevabından bu husus anlaşılmaktadır. Bir başka deyişle davalı elde ettiği gelirleri … ‘ya tarife dışı gelir olarak bildirmiştir.
Yapılan yargılama sonucunda mülkiyeti davacıya ait olan kullanım hakkı, sözleşme ile davalıya aktarılan taşınır taşınmaz mal varlığı üzerinde mal varlığının özgülendiği faaliyet dışında gelir elde edilmesi halinde bu gelirin nasıl paylaşılacağına dair sözleşme hükmünün olmaması, kullanım hakkı davalıya devredildiğinden davalı tarafın devri gerçekleşen mal varlığı üzerinde işletme faaliyeti dışında gelir elde etmesinin mevzuat kapsamında da yasak olmaması, aksine elde edilen gelirin …’ya tarife dışı işletme geliri olarak bildirilmesi, işletmesi devredilen mal varlığı üzerinde tasarruf yetkisinin davalı tarafa geçtiği, işletme kavramı içerisinde dava konusu yapılan reklam geliri, kiraya verme vb. gelir elde etmenin de yer aldığı değerlendirilerek, davanın reddine ilişkin aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın REDDİNE,
Alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL ile tamamlama harcı olarak yatırılan 84.192,50 TL toplamı 84.251,80 TL harcın mahsubu ile artan 83.981,95 TL’nin karar kesinleştiğinde ve istemi halinde davacıya İADESİNE,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
Davalı lehine hüküm tarihindeki AAÜT’si uyarınca hesaplanan 344.620,50 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri BULUNMADIĞINA,
Arabuluculuk için ödenen 1.320,00 TL nin 6325 sayılı yasanın 18/A (11) (13) maddesi uyarınca davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansı kalması halinde bildirilecek hesap numarası olur ise hesaba, hesap numarası bildirilmez ise gider avansından karşılanmak koşulu ile posta havalesi ile yatıran tarafa İADESİNE,
Dair, Davacı Vekili Av. …. , Davalı Vekili Av. …. ‘nın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde …. Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/10/2023

Başkan ….
¸
Üye …
¸
Üye….
¸
Katip ….
¸