Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2021/183 Esas
KARAR NO : 2022/677

DAVA : Alacak ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 28/12/2007

KARAR TARİHİ : 09/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Asıl dava dosyasında, davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında, davalı şirkete ait emtiaların taşınması hususunda “Nakliye Sözleşmesi” yapıldığını; söz konusu sözleşme uyarınca müvekkilinin, davalı şirket tarafından kendisine verilecek prefabrik çelik yapı, yapı elemanları ve proje kapsamındaki her tip malzemeyi … üzerinden aktarmasız olarak …’e taşımakla yükümlü kılındığını; müvekkilinin, sözleşme gereğince 400.000,00 USD teminat çeki verdiğini; çekin yanı sıra son hak ediş ile bekleme ücreti de ödenmediğini; bu nedenle, çekin teminat çeki olduğuna ve iadesine karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E., … K. sayılı dava dosyasında, davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 20.10.2006 ve 30.12.2006 tarihli nakliye sözleşmeleri yapıldığını; söz konusu sözleşmeler uyarınca, müvekkili şirketin, davalı şirket tarafından kendisine verilecek prefabrik çelik yapı, yapı elemanları ve proje kapsamındaki her tip malzemeyi … üzerinden Al Asad/IRAK ve Al-Qaim/IRAK’a taşımakla yükümlü kılındığını; müvekkili şirketin, “Nakliye Sözleşmeleri” uyarınca üzerine düşen tüm yükümlülüklerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirdiğini; işin tam olarak teslimine rağmen son bakiye hak ediş tutarı olan 40.750,00 USD’nin müvekkil şirkete ödenmediğini; iş bu ödemenin yapılması için Ankara 24. Noterliği’nin 07.03.2007 tarih ve 05771 yevmiye sayılı ihtarnamesinin gönderildiğini; bu nedenle, son bakiye hakediş tutarı olan 40.750,00 USD’nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E., 2008/68 K. sayılı dava dosyasında, davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 20.10.2006 ve 30.12.2006 tarihli nakliye sözleşmeleri yapıldığını; 27.11.2006 tarihli kaza sebebiyle (….) 22 günlük gecikme yaşandığını; 19.12.2006 tarihinde 2. kez yola çıkan malzemelerin, “araç gerekli kriterleri sağlayamadığından” kontrolden geçemediğini; ve 07.01.2007 gün ve 111219 plakalı araca malların aktarıldığını; mallar aktarma ve taşıma sırasında hasara uğradığını; malzemelerin, aktarmalı olarak 10.01.2007 tarihinde şantiyeye geldiğini; hasara uğrayan malzemelerin kullanılamadığını; yeniden sipariş verildiğini ve hava yolu ile taşınan malzemelerin 30.01.2007 tarihinde şantiyeye geldiğini; davalının edimini ifa etmemesi sebebiyle oluşan maddi zararın; 57.288,00 USD …’nin alacaktan yaptığı kesinti, 10.000,00 USD ek taşıma masrafı, 2.416,00 USD malların üretimi için ödenen sipariş bedeli, 9.860,00 USD elemanların çalışmaksızın hazır olduğu dönem olmak üzere toplam 79.564,00 USD olduğunu; davalı firmanın müvekkilinden olan son hakedişinden 39.897,00 USD mahsup yapıldığını; davalı firmadan bakiye 39.667,00 USD alacak bulunduğunu; bu sebeple, 79.564,00 USD alacaktan, … Ltd. Şti’nin son hakedişinden mahsup edilen 39.897,00 USD düşüldükten sonra bakiye kalan 39.667,00 USD alacağın 06.01.2007 tarihinden itibaren ticarî faiziyle, 50.000,00 TL manevî tazminatın faiziyle davalıdan tahsiline, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Asıl dava dosyasında davalı cevap dilekçesinde kısaca; müvekkilinin, aldığı iş sebebiyle, malzemelerin nakliyesi hususunda davacı firma ile sözleşme imzaladığını; davacının, malzemeleri hasarsız ve eksiksiz teslim etmesi gerektiğini; nakliye sırasında kullanılan … plakalı tırın, 27.11.2006 tarihinde kaza yaptığını; kaza sebebiyle tırda bulunan malzemelerin tamamen hasara uğradığını; müvekkilinin, yeniden sipariş verdiğini ve yeni malların 16.12.2006 tarihinde … plakalı tıra yüklendiğini; aktarmasız taşınması taahhüt edilmesine rağmen, malların …’e boşaltıldığını; 111219 plakalı başka bir tıra yüklendiğini; …’de yapılan boşaltma ve aktarma işi sebebiyle malzemelerin hasar gördüğünü; hasarlı malzemelerin 10.01.2007 tarihinde davalı şantiyesine teslim edildiğini; malzemelerin kullanılma imkanının bulunmadığını; bu sebeple, müvekkilinin, dava dışı …Hava Kargo Servis Ltd. Şti. vasıtasıyla ve bu defa hava yoluyla 31.01.2007 tarihinde Al-Saad şantiyesine ulaştırdığını; trafik kazası sebebiyle oluşan hasarın sigorta şirketi tarafından karşılandığını; ancak, … plakalı tırdaki malzemelerin 07.01.2007 tarihinde 111219 plakalı araca aktarılması sonucu oluşan hasarların davacı firma tarafından karşılanmadığını; 10.01.2007 tarihli tutanakta da belirtildiği gibi taşınan 170 adet komedin ve 31 dolabın hasara uğradığını; malzemelerin yeniden üretilmesi gerektiğini; malzemelerin hava yoluyla taşındığını; davacının, yeni malzeme temine ve uçak kargo ile yapılan nakliye giderleri nedeniyle uğranılan maddi kaybı tazmin etmesi gerektiğini; davacının, dava dışı şirkete 31.12.2006 tarihinde teslim borcunu yerine getiremediğini; 04.01.2007 tarihine kadar süre uzatımı alındığını; ancak, işin süresinde tesliminin mümkün olmadığını; geç teslim nedeniyle dava dışı firmanın 10.02.2007 tarihinde müvekkiline yapacağı ödemeden 57.288,00 USD kesinti yaptığını; davacının, hasarlı ve geç teslimi nedeniyle müvekkil firmayı zarara uğrattığını; davacıya ödenmeyen son hakediş tutarının, müvekkilinin, davacı nedeniyle uğradığı zararı karşılamadığını; davacı firmaya gönderilen ihtarnamelere rağmen, bakiye zararın tazmin edilmediğini; bu sebeple, çekin müvekkilinin yedinde bulunduğunu; davacı yanın, müvekkili firmanın tüm zararını tazmin ettiği takdirde çekin iadesinin yapılacağını; davanın reddini istediğini, savunmuştur.

Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E., … K. sayılı dava dosyasında, davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile müvekkili arasında yapılan 20.10.2006 tarihli Uluslararası Karayolu Taşımacılık Sözleşmesine istinaden işbu davanın açıldığını; davacının, müvekkili tarafından kendisine teslim edilen malzemeleri, … üzerinden aktarma yapmaksızın müvekkilin Al-Asad şantiyesine hasarsız ve eksiksiz olarak taşıma yükümlülüğünü üstlendiğini; malların yükleme yeri ile teslim için belirlenen yerin iki ayrı ülkede bulunması halinde, tarafların ikametgahlarına ve milliyetlerine bakılmaksızın uyuşmazlığa CMR Konvansiyonunun uygulanacağını; CMR 32 uyarınca, Uluslararası Karayolu Taşımacılık Sözleşmesine istinaden açılacak davaların 1 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunu; sözleşmenin 20.10.2006 tarihinde imzalandığını; konvoya ait son aracın 10.01.2007 tarihinde davalı şantiyesine ulaştığını; işbu davanın 10 Ocak 2008 tarihine kadar açılması gerekirken, sonra açılması sebebiyle zamanaşımının gerçekleştiğini; nakliye sırasında … plakalı tırın 27.11.2006 tarihinde kaza yaptığını; kaza sebebiyle tırda bulunan malzemelerin tamamen hasara uğradığını; müvekkil firmanın, hasar gören malzemelerin yeniden siparişini verdiğini ve yeni malların 16.12.2006 tarihinde … plakalı tıra yüklendiğini; ikinci kez yüklenen malzemelerin aktarma yapmaksızın taşınacağı taahhüt edilmesine rağmen, davacı firmanın aracının gerekli kriterleri sağlayamaması ve kontrolden geçememesi sebebiyle malların davacı tarafından …’de boşaltıldığını ve 111219 plakalı başka bir araca yüklendiğini; …’de yapılan boşaltma ve aktarma işi nedeniyle malzemelerin hasar gördüğünü; hasarlı malzemelerin, 10.01.2007 tarihinde müvekkilinin şantiyesine teslim edildiğini; ancak, malzemelerin kullanılma imkanı olmadığı için yeniden mal siparişi verildiğini; müvekkil firmanın, malzemeleri dava dışı …Hava Kargo Servis Ltd. Şti. vasıtasıyla ve bu defa hava yolu ile 31.01.2007 tarihinde Al-Asad şantiyesine ulaştırdığını; trafik kazası nedeniyle oluşan hasarın sigorta şirketi tarafından karşılandığını; ancak, … plakalı tırdaki malzemelerin 07.01.2007 tarihinde 111219 plakalı araca aktarılması sonucu oluşan hasarların davacı firma tarafından karşılanmadığını; 10.01.2007 tarihli tutanakta da belirtildiği üzere, taşınan 170 adet komedin ve 31 adet dolabın hasara uğradığını; davacı firmanın, taşıma işinini tamamlamadığını; son parti malın, müvekkilinin kendi çaba ve masrafı ile havayolu kullanılmak suretiyle taşındığını; davacının kendi edimini yerine getirmediğinden, müvekkilden edimini yerine getirmesini talep edemeyeceğini (BK m.81); bu durumda, müvekkil açısından temerrüt oluşmayacağını; geç teslim sebebiyle …. A.Ş.’nin, 10.02.2007 tarihinde müvekkiline yapacağı ödemeden 57.288,00 $ kesinti yaptığını; davacı firmanın, teslim süresini bildiğini; teslim süresine uyulmadığında uğranılacak zararın davacı firmaya yansıtılacağının da müvekkili tarafından kendisine bildirildiğini; davacıya ödenmeyen hak ediş tutarının, müvekkilinin, davacı nedeniyle uğradığı zararı karşılamadığını; CMR m.27 uyarınca davacının reeskont faizi talep etme hakkının bulunmadığını; bu nedenle, davanın reddini ister olduğunu, savunmuştur.
Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E., 2008/68 K. sayılı dava dosyasında, davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 02.03.2007 tarihli ihtarname ile bu haklarından açıkça feragat ettiğini; taraflar arasında 20.10.2006 tarihli nakliye sözleşmeleri yapıldığını; sözleşme uyarınca, davacı şirket tarafından kendisine verilecek prefabrik çelik yapı, yapı elemanları ve proje kapsamındaki her tip malzemeyi … üzerinden Al Asad/IRAK ve Al-Qaim/IRAK’a taşımakla yükümlü kılındığını; teslim alınan yükün Aralık 2006 ayı sonuna kadar teslim edileceği yönünden sözleşmede hüküm bulunmadığını; müvekkilinin, malları 10.01.2007 tarihinde Al-Asad şantiyesine teslim ettiğini; ilk sevkiyat sırasında 27.11.2006 tarihinde müvekkili şirketin kusuru olmaksızın meydana gelen kazada emtialardan bir kısmının hasara uğradığını; zararın sigorta şirketince karşılandığını; ikinci sevkiyatın ise başarı ile tamamlandığını; yapılan taşıma işinin aktarmasız yapılacağı konusunda taahhüt verilmediğini; dolayısıyla talimat dışına çıkılmasının söz konusu olmadığını; …28 günlük bir gecikmesinin söz konusu olmadığını; emtiaların 10.01.2007 tarihinde davacı şirketin şantiyesine teslim edildiğini; son teslim süresi 04.01.2007 iken 10.01.2007 tarihinde emtiaların teslim edildiğini; 6 günlük bir gecikme süresine müvekkilinin kusuru olmaksızın sebebiyet verildiğini¸ kaldı ki, sözleşmede teslim tarihine ilişkin bir hüküm bulunmadığını; buna rağmen sözleşme haricinde kendisine belirtilen tarihi dikkate alarak son teslim süresine uymaya çalıştığını; 20.10.2006 tarihli taşıma sözleşmesinde, davacı …’nin müşterisinin davacı şirkete uygulayacağı finansal cezalardan müvekkili şirketin sorumluluğunun sadece tır tedarik edilmemesinden kaynaklı bir durumun varlığı halinde olacağının açıkça belirtildiğini; CMR Konvansiyonunun 27. maddesi uyarınca taşıma sözleşmesinden kaynaklanan tazminat alacakları için temerrüt faiz oranının %5’den fazla olamayacağını; bu nedenle, davanın reddini savunmuştur.
DELİLLER :
1-Sözleşme ve ekleri,
2-Bilirkişi görüşleri,
3-Tüm dosya münderecatı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKÎ NİTELENDİRME :
Asıl dava dosyası, Davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sözleşme gereğince davalı … Yapı A.Ş.’ye verilen 400.000,00 USD teminat çekinin iadesine; birleşen, Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E., … K. sayılı dava dosyası, Davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından son bakiye hak ediş tutarı olan 40.750,00 USD’nin, davalı … Yapı A.Ş.’den tahsiline; Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E., 2008/68 K. sayılı dava dosyasında ise, Davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin, davalı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin yaptığı taşıma sırasında gecikmeye ve malların hasara uğramasına sebebiyet verdiğini ileri sürerek, gecikme ve hasar nedeniyle uğradığı 39.667,00 USD maddî ve 50.000,00 TL manevî zararın tazmini, istemlerine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda verilen 08.12.2011 tarih ve 2007/423 E., 2011/611 K. sayılı, “…
Asıl davada: davanın kabulü ile 400.000 Dolar miktarlı çekin teminat çeki olması nedeni ile davacıya iadesine,
Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasında:
Davanın kısmen kabulü ile 39.897,00 USD dava tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarınca 1 yıllık USD mevduatına ödenen en yüksek faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasında:
Davanın reddine,…” şeklindeki kararın, davalı/davacı … Prefabrik Yapı ve İnşaat San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından temyizi üzerine; Yargıtay 11.HD’nin 14.11.2013 tarih ve 2012/3275 E., 2013/20396 K.sayılı ilâmıyla,
“…1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmaması ile davacı-davalı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 10.01.2007 tarihinde yapılan teslim ile sonuçlanan taşıma sırasında malların bir kısmının hasarlandığı ve hasarlı olarak teslim edildiğine ilişkin olarak davalı-davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından ileri sürülen iddianın kanıtlanamamış olmasına göre, davalı-davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından son bakiye hak ediş tutarının davalı … Yapı A.Ş.’den tahsiline yönelik olarak açılan birleşen davada, davalı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan savunmada, istenen alacağın zamanaşımına uğradığı ileri sürülerek, zamanaşımı def’inde bulunulmuş olması karşısında, mahkemece öncelikle ileri sürülen zamanaşımı def’inin yerinde olup olmadığı incelenerek, bu konuda olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, ileri sürülen bu husus üzerinde durulmadan uyuşmazlığın esasına girilerek karar verilmesi doğru görülmemiş, davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından açılan birleşen davada verilen kararın öncelikle bu nedenle bozulması gerekmiştir.
3- … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından açılan birleşen davada ise davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş., davalı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin yaptığı taşıma sırasında gecikmeye ve malların hasara uğramasına sebebiyet verdiğini ileri sürerek, gecikme ve hasar nedeniyle uğradığı zararın tazminini istemiş ise de malların hasarlı olarak teslim edildiğine ilişkin iddiasını kanıtlayamamıştır. Taşıyıcı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin üstlendiği taşıma sırasında 27.11.2006 tarihinde meydana gelen tek taraflı kaza sonucu tırda yüklü mallar hasara uğramış ise de davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş., bu kazaya ilişkin olarak meydana gelen hasarın sigorta şirketi tarafından tazmin edildiğini, hasarlanan malların yeniden ürettirilerek davalı taşıyıcı tarafından yeniden yüklemesinin yapıldığını, davalının kusuru nedeniyle taşımanın geciktiğini ileri sürmüş olup, davalı ise meydana gelen gecikmenin kendisinden kaynaklanmadığını savunmuştur. Davalı taşıyıcı, gecikmenin kendisinin sorumluluğunda olmayan bir nedenden kaynaklandığını ispat edememiş olması karşısında gecikme nedeniyle meydana gelen zararı tazminle yükümlüdür. O halde tarafların da kabulünde bulunan geç teslim olgusunun varlığı karşısında, davalının malları geç tesliminden dolayı davacının uğradığı zararın mahkemece, taşımanın tabi olduğu CMR hükümleri kapsamında tayin ve takdiri gerekirken, yazılı gerekçe ile gecikmeden kaynaklanan zarara ilişkin istemin reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından açılan birleşen davada verilen kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
4- Asıl davada davacı taşıyıcı, üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiği iddiasıyla davalı iş sahibi … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’ye verdiği teminat çekinin iadesini istemiş olup, mahkemece asıl davanın kabulüne karar verilmiş ise de asıl davanın kabulü, taşıyıcının taşımayı yaptıran … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’ye karşı taşımadan doğan tüm yükümlülükleri yerine getirmiş olmasına, taşıtanın kendisine karşı ileri sürebileceği bir tazminat veya alacak hakkının bulunmamasına bağlı olup, … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin açtığı birleşen davada verilecek kararın, asıl davanın konusu olan çekin iadesi istemine ilişkin davada verilecek kararı etkileyebilecek olması nedeniyle asıl davada verilen kararın da bozulması gerekmiştir…” gerekçesiyle, mahkememiz kararı bozulmuş,
Mahkememizce bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucu, aldırılan bilirkişi raporları ve dosya kapsam dikkate alınarak 24/05/2016 tarihinde, asıl dava dosyası yönünden, davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin taraflar arasındaki taşıma sözleşmesi nedeniyle davalı birleşen dava davacısı taşımayı yaptıran … Prefabrik Yapı ve İnşaat San. Tic. A.Ş.ye taşımanın gecikmesi nedeniyle … Prefabrik Yapı ve İnşaat San. Tic. A.Ş.nin uğradığı zarara tekabül eden 12.276,00 USD tazminatın ve CMR 27. maddesi gereği bu miktara %5 faiz oranı işletilerek bulunacak toplam bedelin ödenmesi halinde taraflar arasında teminat olarak verildiği çekişme konusu olmayan 400.000,00 USD tutarlı teminat çekinin davalı … Prefabrik Yapı ve İnşaat San. Tic. A.Ş. tarafından davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti.ne iadesine; birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası yönünden, zamanaşımı itirazının reddine, davanın, kısmen kabulüne 39.897,00 USD son hak ediş alacağının dava tarihi olan 05/05/2008 tarihinden itibaren CMR 27. maddesi gereği bu miktara yıllık %5 faiz oranı işletilerek davalıdan tahsiline fazlaya ilişkin istemin reddine; birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası yönünden, davanın kısmen kabulüne, 12.276,00 USD tazminatın dava tarihinden itibaren CMR 27. maddesi gereği yıllık %5 faiz oranı işletilerek davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, koşulları bulunmayan manevî tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı-birleşen davada davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. Tic. A.Ş. vekili temyiz etmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk dairesinin 2017/353 esas 2018/8149 karar nolu 20/12/2018 tarihli ilamı ile mahkememiz kararı bu kez
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı-birleşen davada davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. Tic. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından açılan Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı birleşen dosyasında davalı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin yaptığı taşıma sırasında gecikmeye ve malların hasara uğramasına sebebiyet verdiği ileri sürülerek, gecikme ve hasar nedeniyle uğranılan zararın tazmini istenmiş, malların hasarlı olarak teslim edildiğine ilişkin iddia kanıtlanamamış, Dairemiz bozma ilamıyla da kabul edildiği üzere davalı taşıyıcı, gecikmenin kendisinin sorumluluğunda olmayan bir nedenden kaynaklandığını ispat edemediğinden davalının malları geç tesliminden dolayı davacının uğradığı zararın taşımanın tabi olduğu CMR hükümleri kapsamında tayin ve takdiri yoluna gidilmiştir.
… Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. ile dava dışı …. A.Ş. arasında yapılan sözleşme ile Irak’ta kurulan yaşam destek alanının 31/12/2006 tarihine kadar yapımı ve teslimi işi … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından üstlenilmiş, malzemelerin nakliyesi için ise eldeki davanın tarafları arasında taşıma sözleşmesi imzalanmıştır. Dairemiz bozma ilamından sonra alınan ilk bilirkişi raporuyla, taşıma sırasında kazanın meydana geldiği 27/11/2006 tarihi ile bu kaza sonucu ikinci kez siparişi yenilenen malların tıra yüklendiği 16/12/2006 tarihindeki zaman aralığı gecikme tarihi olarak baz alındığında 19 günlük gecikmenin olduğu, 19 günlük gecikmeden dolayı hesaplanacak gecikme cezasının 38.874,00 USD olduğu bildirilmiş; ikinci bilirkişi raporuyla ise taşıyıcı tarafından malların 10/01/2007 tarihinde teslim edildiği, dava dışı şirket tarafından … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. nin teslim süresinin 04/01/2007 tarihine kadar uzatıldığı, talep dilebilecek gecikme cezasına esas sürenin 6 gün olduğu, gecikme cezası tutarının da 12.276 USD olduğu ifade edilmiştir. Mahkemece de, malzemelerin 10/01/2007 tarihinde şantiyeye geldiği, malzemelerin dava dışı … firmasına teslim tarihi 31/12/2006 olup, firma ile yapılan görüşmelerle alınan ek sürenin 05/01/2007 tarihinde dolduğu, buna göre, 05/01/2007 tarihi ile malların teslim günü olan 10/01/2007 tarihleri arasında 6 (altı) günlük gecikmenin bulunduğu, birleşen davada davacının, gecikme nedeniyle kesilecek cezaların firmaya yansıtılacağını belirttiği, … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’nin 12.276,00 USD alacağının bulunduğu kabul edilmiştir. Ancak … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş., … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından taşınan ve teslim edilen malları montajının yapılmasından sonra dava dışı … firmasına teslim edecek olup, dava dışı bu firmanın … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’ye tanıdığı teslim süresi nazara alınarak taraflar arasındaki taşımadaki gecikme süresinin belirlenmesi doğru olmamıştır.
Bu itibarla; mahkemece, bilirkişi raporlarındaki çelişki de giderilmek suretiyle taşıyıcı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti.nin kaç günlük gecikmeden sorumlu olduğunun belirlenmesi ve sonucuna göre bileşen dava hakkında karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, davacı … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından açılan birleşen davada verilen kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
3- Asıl davada davacı taşıyıcı, üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiği iddiasıyla davalı iş sahibi … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’ye verdiği teminat çekinin iadesini istemiş olup, teminat çekinin iadesi taşıyıcının taşımayı yaptıran … Prefabrik Yapı ve İnş. San. ve Tic. A.Ş.’ye karşı taşımadan doğan tüm yükümlülükleri yerine getirmiş olmasına, taşıtanın kendisine karşı ileri sürebileceği bir tazminat veya alacak hakkının bulunmamasına bağlıdır. Her dava açıldığı tarih itibariyle değerlendirilecek olup, taşımanın gecikmesi nedeniyle ödenmesi gereken tazminatın ödenmediği kabul edildiği halde asıl dava dosyası yönünden, davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin taraflar arasındaki taşıma sözleşmesi nedeniyle davalı birleşen dava davacısı taşımayı yaptıran … Prefabrik Yapı ve İnşaat San. Tic. A.Ş.ye taşımanın gecikmesi nedeniyle … Prefabrik Yapı ve İnşaat San. Tic. A.Ş.nin uğradığı zarara tekabül eden 12.276,00 USD tazminatın ve CMR 27. maddesi gereği bu miktara %5 faiz oranı işletilerek bulunacak toplam bedelin ödenmesi halinde taraflar arasında teminat olarak verildiği çekişme konusu olmayan 400.000,00 USD tutarlı teminat çekinin davalı … Prefabrik Yapı ve İnşaat San. Tic. A.Ş. tarafından davacı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti.ne iadesi şeklinde şartlı kabul kararı verilmesi ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinden asıl davada davalının sorumlu tutulması doğru olmamış asıl davada verilen kararın da bozulması gerekmiştir.
Gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkememizce bozmaya uyulup, taraf teşkili yapılarak yeniden yapılan yargılamada,
Asıl davada, uyulan ve kesin nitelikte olan bozma ilamı içeriğine göre araştırılacak başka bir husus bulunmamakla davanın reddi cihetine gidilmiştir.
Birleşen Ankara …Asliye ticaret mahkemesinin … esas … karar sayılı dosyası yönünden,
Zamanaşımı itirazının reddine, davanın kısmen kabulü ile 39.897,00 USD son hakediş alacağının dava tarihinden itibaren CMR 27. Maddesi hükümleri gereği bu miktarın yıllık %5 faiz oranı işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesi, fazlaya ilişkin istemin reddi şeklinde verilen karar, uyulan ve kesin nitelikte olan bozma ilamının içeriğine göre kesinleşmiş olmakla, bu isteme ilişkin ayrıca hüküm kurulmasına yer olmadığına şeklinde karar verilmiştir.
Ankara …Asliye ticaret mahkemesinin … esasında kayıtlı iken 2008/68 karar sayısını alarak birleşen davada yine “koşulları bulunmayan manevi tazminat isteminin reddine ” şeklinde verilen önceki karar, uyulan ve kesin nitelikte olan bozma ilamının içeriğine göre kesinleşmiş olmakla, bu isteme ilişkin ayrıca hüküm kurulmasına yer olmadığına şeklinde karar verilmiş olup ,ayrıca gecikmeden kaynaklanan maddi tazminat istek kalemi ile ilgili,
Davacının sözleşme kapsamında nakli üstlenilen emtianın teslimindeki gecikme nedeni ile, … Prefabrik Yapı ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Aş , … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’ tarafından taşınan ve teslim edilen malları montajının yapılmasından sonra dava dışı … firmasını teslim edecek olup, dava dışı bu firmanın … Prefabrik Yapı ve İnşaat Sanayi ve Ticaret Aş’ye tanıdığı teslim süresi nazara alınarak taraflar arasındaki taşımadaki gecikme süresinin belirlenmesinin doğru olmadığı,
Bu itibarla, mahkemece bilirkişi raporundaki çelişki giderilmek sureti ile taşıyıcı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’nin kaç günlük gecikmeden sorumlu olduğunun belirlenmesi ve sonucuna göre birleşen davada karar verilmesinin gerektiği,
Şeklindeki uyulan bozma ilamına uygun olarak yeniden yapılan tahkikat ve yargılama sonucu mahkememizce makine mühendisi bilirkişi ve nitelikli hesap bilirkişisinden, 08/10/2021 tarihli rapor ve rapora yönelik tarafların itirazlarını karşılar nitelikte 17/01/2022 tarihli ek rapor aldırılmıştır.
Mahkememizce 24/05/2016 tarihinde verilen önceki kararda, dava dışı … firmasının işin son teslim tarihinin 31/12/2006 olup ancak bu sürenin 04/01/2007 tarihine kadar uzatıldığı kabul edilerek karar verilmiş olup, aslında işin uzatılmış teslim tarihinin 07/01/2007 olduğu anlaşılmasına karşın, davalı bu karara karşı temyiz yoluna başvurmadığı için asıl iş uzatılmış teslim tarihi 04/01/2007 olarak kabul edilmiştir.
Bozma sonrasında aldırılan bilirkişi kurulu raporunda, tarafların ayrıntılı iddia ve savunmaları, aralarında mevcut 20/10/2016 tarihli nakliye sözleşmesi, 27/01/2006 tarihli tek taraflı trafik kazası ile ilgili belgeler, incelenip değerlendirilmek sureti ile ve yine taşımaya konu ve montajı yapılacak olan emtianın, 252 adet metal tek kişilik dolap ve 288 adet madeni komodin olmak üzere 540 parçadan oluştuğu, dava dışı … firmasından alınan işin montaj kısmının … firmasından … firmasına 09/10/2016 tarihli montaj taşeron sözleşmesi ve protokol ile taşere edildiği ,sözleşme ve protokol koşullarına göre emtianın montajının 7 gün (1 hafta) olacağı,
Asıl iş uzatılmış teslim tarihi 04/01/2007 tarihi olarak kabul edilip, 7 gün montaj süresi çıkarıldığında emtianın zarar oluşmaması için en geç 28/12/2006 tarihinde tesliminin gerekeceği, 10/01/2007 olan teslim tarihi ile 28/12/2006 tarihleri arasındaki gecikme gün sayısının 13 gün olup, buna göre günlük gecikme cezası 2.046,00 USD x13 gün=26.598,00 USD gecikme tazminatından davalı taşıyıcı … Uluslararası Taşımacılık İnş. Tekstil Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Sorumlu olacağı belirlenmiştir.
Rapora karşı itirazlar ek raporla karşılanmış, esas rapordaki görüşün değişmediği ifade edilmiştir.
Birleşen mevcut dava ile ilgili düzenlenen bilirkişi raporu, dosya içeriğine uygun olarak deliller değerlendirilip, uyulan bozma ilamı doğrultusunda gerekçeli ve denetime elverişli olarak düzenlenmiş olmakla, davacının aralarındaki 20/10/2016 tarihli nakliye sözleşmesi kapsamında emtianın geç teslimi nedeni ile talep edebileceği gecikme tazminatına ilişkin hesaplama hükme esas alınmak sureti ile davanın kısmen kabulü cihetine gidilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Asıl davada,
Davanın reddine,
2-Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas – … karar sayılı dosyası yönünden,
a-Zaman aşımı itirazının reddine,
b-Davanın kısmen kabulü ile, 39.897,00 USD son hak ediş alacağının dava tarihinden itibaren CMR 27. Maddesi hükümleri gereği bu miktarın yıllık %5 faiz oranı işletilerek, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Şeklinde, Mahkememizce 24/05/2016 tarihinde verilen (oluşturulan) hüküm, bozma ilamının içeriğine göre kesinleşmiş bulunmakla bu konuda ayrıca hüküm kurulmasına yer olmadığına,
3-Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas – 2008/68 karar sayılı dosyası yönünden,
a-Koşulları bulunmayan manevi tazminat isteminin reddine,
Şeklinde, Mahkememizce 24/05/2016 tarihinde verilen (oluşturulan) hüküm, bozma ilamının içeriğine göre kesinleşmiş bulunmakla bu konuda ayrıca hüküm kurulmasına yer olmadığına,
b-Tazminat istemi ile açılan davada,
Davanın kısmen kabulü ile 26.598,00 USD tazminatın dava tarihinden itibaren CMR 27. Maddesi hükümleri gereği bu miktarın yıllık %5 faiz oranı işletilerek, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Asıl dava yönünden;
492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince,
Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 7.057,30 TL’nin harçtan çıkartılarak artan ‭6.976,6‬0 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istemi halinde davacıya iadesine,
Davalı lehine …Ü.T. Gereğince hesaplanan 75.503,60 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Asıl dava yönünden davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas – … karar sayılı dosyası yönünden,
492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince,
Alınması gereken 3.436,63 TL karar ve ilâm harcından, peşin alınan 693,70 TL harçtan indirilerek eksik kalan 2.742,93 TL harcın, davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca; davacı yararına hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca; davalı yararına hesaplanan 1.075,62 TL maktu vekâlet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 2,90 TL ilk dava ile 9,00 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 11,90 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre takdiren 11,65 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 2,30 TL vekalet tasdik harcından ibaret yargılama giderinden davanın red ve kabul oranına göre takdiren 0,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, artan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
Birleşen Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas – 2008/68 karar sayılı dosyası yönünden,
492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince,
Alınması gereken 2.125,78 TL karar ve ilâm harcından, peşin alınan 1.301,60 TL harçtan indirilerek eksik kalan 824,18 TL harcın, davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca; davacı yararına hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca; davalı yararına hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 2,80 TL ilk dava, 8,00 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 11,80 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre takdiren 7,91 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 4,60 TL vekalet tasdik harcından ibaret yargılama giderinden davanın red ve kabul oranına göre takdiren 1,52 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, artan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
HMK m.333/1 uyarınca harcanmayan gider avansının hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, Davalı birleşen davada davacı Vekili Av. … ile Davacı birleşen davada davalı Av. …’ın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/11/2022

Başkan …
¸
Üye …
¸
Üye …
¸
Katip …
¸