Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/110 E. 2022/356 K. 31.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/110 Esas – 2022/356
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2021/110 Esas
KARAR NO : 2022/356

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/02/2021
KARAR TARİHİ : 31/05/2022
YAZIM TARİH : 20/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında Demiryolu İşletmeciliği Yetkilendirme Yönetmelik’inin 13.maddesine istinaden ortaya çıkacak sorumlulukların teminat altına alınabilmesi amacıyla üçüncü şahıs mali sorumluluk sigorta poliçesinin düzenlendiğini; 01/01/2018-01/06/2019 tarihleri arasında, 01/01/2018-01/01/2019 dönemi (1.poliçe), 01/01/2019-01/03/2019 dönemi (2.poliçe), 01/03/2019-01/05/2019 dönemi (3.poliçe) ve 01/05/2019-01/06/2019 dönemi (4.poliçe) olmak üzere toplam 4 adet poliçe imzalandığını; bu tarihler arasında teminat kapsamında olan birçok olayın meydana geldiğini; sigorta şirketinin bildirime rağmen zararları ödememesi nedeniyle zararların müvekkili şirket tarafından ödendiğini; meydana gelen zararların altyapı hasarlarına ilişkin olduğunu; 1.poliçenin 2.maddesinde;“… Taşımacılık A.Ş.’nin tren işletmeciliği faaliyetleri dolayısıyla meydana gelebilecek bir kaza sonucunda, kusuru olsun olmasın 3. Kişilerin doğrudan doğruya uğrayacakları bedeni ve maddi zararları tazmin eder.” şeklinde olduğunu ve bu olaylarda zarar gören … İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün 3. kişi konumunda bulunduğunu; 4. maddesinde; “Raylı araçlar, istasyon ve altyapı tesislerine gelebilecek zararlar teminata dahildir.” şeklinde olduğunu ve bu olaylarda zarar gören altyapı işletmecisi … İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait olan altyapıya zarar verildiğini; 6. Maddesinde; “T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, ulusal ağda, demiryolu altyapı işletmeciliği yapan kurumlar, bunların çalışanları, yöneticileri ve taşeronlarının, işletenin demiryolu işletmeciliği faaliyetlerinden kaynaklanan zarar talepleri poliçe teminatı kapsamındır.” şeklinde olduğunu ve demiryolu tren işletmecisi olan müvekkili şirketin vermiş olduğu zararın, demiryolu altyapı işletmecisi olan zarar gören … İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından talep edilmesi durumunda bu talebin teminat kapsamında olduğunu; dava dilekçesindeki listede yer alan ilk 13 olayın 1.poliçe, 14-15-16 numaralı olayların 2.poliçe ve 17.olayın 4.poliçe kapsamına girdiğini; müvekkili şirketin meydana gelen 17 olayda toplam 4.554.190,74 TL ödediğini; bu sebeple, fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak her bir talep için olay tarihinden işletilecek temerrüt faizi ile birlikte 2.348.617,40 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili, cevap dilekçesinde; davacı … Taşımacılık A.Ş.’nin, 01.01.2018-01.01.2019 dönemi için 5521800000138 numaralı, 01.01.2019-01.03.2019 dönemi için 5521900000008 numaralı, 01.03.2019-01.05.2019 dönemi için 5521900000520 numaralı ve 01.05.2019-01.06.2019 dönemi için 5521900000745 numaralı Üçüncü Şahıs Mali Sorumluluk Sigorta Poliçeleri (birlikte “Poliçeler”) kapsamında müvekkili Mapfre Sigorta A.Ş.’nin sigortalısı olduğunu; TTK’nın 1475 ve 1427 hükümleri uyarınca, sorumluluk sigortalarında sigorta tazminatının, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren kırk beş gün içinde muaccel olduğunu ve TTK 1420 hükmü uyarınca da sigorta sözleşmesinden doğan bütün istemlerin, alacağın muaccel olduğu tarihten başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrayacağından, davaya konu taleplerin zamanaşımına uğradığını; dava dilekçesinin 3. sayfasında yer alan tabloda, 5521800000138 numaralı poliçe vadesinde, 23.01.2018 ile 21.10.2018 tarihleri arasında gerçekleştikleri iddia olunan 10 ayrı olay listelendiğini, TTK 1475 ve 1427 hükümleri uyarınca, söz konusu listede 1’den 10’a kadar sıra numarası ile listelenen rizikoların tümünün (meydana geldikleri iddia olunan tarih + 45 gün içinde ilgili sigorta alacağı muaccel olarak, ve bu muacceliyet tarihinden itibaren iki yıl geçmekle) 24.12.2020 tarihi itibariyle zamanaşımına uğradığını; zira bu 10 adet olay içerisinde en geç tarihli olduğu belirtilen 21.10.2018 tarihli olay için dahi, sigorta alacaklarının 05.12.2018 tarihinde muaccel olduğunu ve sigorta alacaklarının 05.12.2020 tarihi itibariyle zamanaşımına uğradığını, daha eski tarihli 1-9 numaralı taleplerin tümünün de bu tarih öncesinde zamanaşımına uğradığını; davacının 5521800000138 numaralı poliçe tahtında tazminini talep ettiği, 23.01.2018 ile 21.10.2018 arasında meydana geldiği iddia olunan, dava dilekçesinde 1’den 10’a kadar sıra numarası ile listelenmiş tüm rizikolara ilişkin 10 adet talebinin her halükarda zamanaşımına uğramış olduklarından reddini talep etiklerini; dava konusu taleplerin poliçelerin teminat kapsamı dışında olduklarını; müvekkilimiz ile davacı arasındaki poliçelerin Üçüncü Şahıs Mali Sorumluluk Sigorta Poliçeleri olduklarını, poliçelerin birinci sayfalarında yer alan Özel Şartlar ve Klozlar başlığı altındaki 2. madde uyarınca, konu poliçelerin her birinin ve tümünün “… Taşımacılık A.Ş.’nin tren işletmeciliği faaliyetleri dolayısıyla meydana gelebilecek bir kaza sonucunda, kusuru olsun olmasın 3. kişilerin doğrudan doğruya uğrayacakları bedeni ve maddi zararları tazmin eder.” denildiğini, ilgili klozdan açıkça anlaşıldığı üzere, bir talebin teminat kapsamına dâhil olması için, üçüncü bir kişinin zararına ilişkin olmasının gerektiğini, yine aynı başlık altındaki 3. maddede ise “Teminat, 3. şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sorumluluk Sigortası Genel Şartları uyarınca temin edilecektir” ifadesinin açıkça yer aldığını, dolayısıyla poliçenin ancak ‘Üçüncü Şahıslar’ın zararları bakımından teminat verdiğini; işbu davaya konu edilen 17 olayda zarar gördüğü iddia olunan dava dışı … İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün, poliçeler tahtında üçüncü kişi olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceğinin öncelikle incelenmesi gerektiğini, sigortalı … Taşımacılık A.Ş. ile dava dışı … İşletmesi Genel Müdürlüğü arasında organik bağ bulunduğunu, … Taşımacılık A.Ş.’nin 17 Haziran 2016 tarihli esas sözleşmesinin şirketin sermayesi başlıklı 6. maddesinde ifade edildiği üzere, zarar gördüğü iddia olunan … İşletmesi Genel Müdürlüğünün, davacı … Taşımacılık A.Ş.’nin %100 oranında hissedarı olduğunu, bu açık organik bağ karşısında, … İşletmesi Genel Müdürlüğünün üçüncü şahıs olarak değerlendirilemeyeceğini; iddia olunan zararlar bakımından sigortalı … Taşımacılık A.Ş.’nin kusur ve sorumluluğunun, zararın mevcudiyetinin ve boyutunun ortaya konulması gerektiğini; davacının dava dilekçesinde 15 sıra numaralı 10.02.2019 tarihli olaya ilişkin düzenlenen Ek Ekspertiz Raporunda tarafından olayın mücbir sebep sonucunda meydana geldiği gerekçesiyle sorumluluğun reddedildiği ve herhangi bir tazminat ödemesi yapılıp yapılmadığına ilişkin belgenin ibraz edilmediğinin ifade edildiğini, bu halde, davacının kendisinin sorumluluğunun bulunduğunu kabul etmediği ve sözde zarar görene ödeme bile yapmadığı bir olay bakımından müvekkilinden poliçe tahtında kendisine ödeme yapmasını talep edemeyeceğini; yine dava dilekçesinde 1 sıra numaralı 23.01.2018, 2 sıra numaralı 10.03.2018, 8 sıra numaralı 19.09.2018, 9 sıra numaralı 19.10.2018 ve 12 sıra numaralı 01.12.2018 tarihli olaylara ilişkin ekspertiz raporlarından anlaşıldığı üzere, … İşletmesi Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Kontrolörlüğü tarafından düzenlenen iç raporlarda dahi … İşletmesi Genel Müdürlüğü ile davacı tarafa müşterek kusur atfedildiğini; dolayısıyla, her ihtimalde, zarar gördüğü iddia olunan … İşletmesi Genel Müdürlüğünün kusur ve sorumluluğunun da dikkate alınmasının zorunlu olduğunu; davacının iddia olunan zararları tazmin ettiğini ispatlayamadığını, davacının zarar gördüğü iddia olunan malların kimin mülkiyetinde olduğunu ispatlaması gerektiğini, poliçelerin teminat kapsamı haricinde kalan hallere ilişkin düzenleme içeren Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’nın 3. maddesinin A bendinin 8. fıkrası uyarınca, “Üçüncü şahıslara ait olup, iare, icar veya tevdi sebepleriyle veyahut muhafaza, nakil, tamir edilmek veya işlenmek üzere veya diğer herhangi bir maksatla sigortalının, aile efradının veya müstahdemlerinin ellerinde veya nezaretleri altında bulunan malların uğrayacağı zarar veya ziyandan doğan talepler” poliçe teminatı haricinde bırakıldığını; dolayısıyla, zarar gördüğü iddia olunan malların esasen … İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait olması ve fakat hasar tarihinde bunların … Taşımacılık A.Ş. tarafından işletilmesi/elinde bulundurulması halinde, bunlara gelecek zararların teminat kapsamı dışında kalacağını; davaya konu zararlar bakımından her durumda poliçe tahtında müvekkilinin sorumluluğunun 5521800000138, 5521900000008, 5521900000745 nolu poliçeler için sırasıyla kişi başı 368.448,02 TL, 455.881,00 TL ve 455.881,00 TL ile sınırlandırıldığını; ayrıca, 5521800000138 no.lu poliçe tahtında olay başı teminat limitinin 23.770.840,20 TL, yıllık toplam limitin 47.541.690,40 TL; 5521900000008, 5521900000745 nolu poliçeler için ise olay başı 29.411.611,00 TL, yıllık toplam 58.823.321,00 TL limitlerin bulunduğunu; ayrıca, 5521800000138 numaralı Üçüncü Şahıs Mali Sorumluluk Sigorta poliçesindeki “3. Sahıs Mali Mesuliyet kapsamındaki her bir hasarda minimum 100 TL olmak üzere hasarın % 10 oranında tenzili muafiyet uygulanır.” ibaresi uyarınca, işbu poliçe kapsamına giren olaylar bakımından sözde zararlardan %10 oranında muafiyet indirimi uygulanması gerektiğini; davacının poliçeler tahtında yükümlülüklerini yerini getirmediğini, bilgi ve belgeleri sağlamadığını; ihbar ve bildirim yükümlülüğüne uymadığını; bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE: Dava, davacı şirket ile davalı sigorta şirketi arasında 01/01/2018 – 01/01/2019 dönemi için birinci poliçe, 01/01/2019 – 01/03/2019 dönemi için ikinci poliçe, 01/03/2019 – 01/05/2019 dönemi için üçüncü poliçe ve 01/05/2019 – 01/06/2019 dönemi için dördüncü poliçe olmak üzere düzenlenen dört adet üçüncü şahıs mali sorumluluk sigorta poliçesinin geçerli olduğu dönem içerisinde bir kısım olaylar ve hasarların meydana geldiği,
Davacı … Taşımacılık AŞ ile davalı Mapfre Sigorta AŞ arasında imzalanan; 01.01.2018-01.01.2019 dönemi için 5521800000138 numaralı, 01.01.2019-01.03.2019 dönemi için 5521900000008 numaralı, 01.03.2019-01.05.2019 dönemi için 5521900000520 numaralı ve 01.05.2019-01.06.2019 dönemi için 5521900000745 numaralı Üçüncü Şahıs Mali Sorumluluk Sigorta Poliçeleri nedeniyle,
Poliçe tarihleri içerisinde kaç olay (hasar) meydana geldiği,
Olayların (hasarların) varlığı ile kapsamının ne şekilde olduğu, ne kadar zarar meydana geldiği,
Zarar meydana gelmiş olması durumunda bu zararlar nedeniyle sigortalının kusurlu olup olmadığı, kusur dağılımının nasıl gerçekleştiği,
Meydana gelen zararlardan dolayı davacı şirketin ödeme yapıp yapmadığı, zararları tazmin edip etmediği,
Meydana gelen zararlardan dolayı; zararların poliçe kapsamında bulunup bulunmadığı, sigorta şirketinin sorumlu olup olmadığı, varsa tutarının, belirlenmesine ilişkindir.
Poliçe özel şartları, “… Taşımacılık A.Ş’nin tren işletmecilik faaliyetleri dolayısıyla meydana gelebilecek
bir kaza sonucunda, kusuru olsun olmasın 3.kişilerin doğrudan doğruya uğrayacakları
bedeni ve maddi zararları tazmin eder.
Teminat. 3. Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sorumluluk Sigortası Genel Şartları uyarınca
temin edilecektir. Yurt dışından temin edile, ek teklif teminatları da asgari ilgili genel
şartlar kapsamını ve istenilen ek teminatları sağlayacaktır.
Raylı araçlar, istasyon ve altyapı tesislerine gelebilecek zararlar teminata dahildir.
Taşınan kişilerin ve 3. Kişilerin bagajlarının uğrayacağı zarar ve ziyandan doğan talepler teminata dahildir.
T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, ulusal ağda, demiryolu altyapı
işletmeciliği yapan kurumlar, bunların çahşanler:, yöneticileri ve taşeronlarının, işletenin
demiryolu işletmeciliği faaliyetlerinden kaynaklanan zarar talepleri poliçe teminatı
kapsamındadır.
Tren işletmecilerinin faaliyetleri sonucunda meydana gelen infilak, yangın, duman,
buhardan doğan mali mesuliyetler teminata dahildir.”
şeklindedir.
Taraflarca delil olarak dayanılan poliçe örnekleri tazminata konu hasar dosyaları 17 adet demiryolu kazasına ilişkin olarak oluşan zararlara yönelik olarak davacı şirket tarafından düzenlenen tahakkuk ve mahsup fişleri, 3.kişi … İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından davacı şirket adına kesilen fatura örnekleri, … Teftiş Kurulu Kontrolörü tarafından yapılan denetimlerde, kontrolörler tarafından hazırlanan kazalara ilişkin rapor örnekleri, davacı şirket tarafından davalı şirkete kazalarla ilgili gönderilen ihbar yazı örnekleri dosyaya sunulmuş, yazılan müzekkerelerle temin edilmiş, bilirkişi kurulunca ayrıca davacı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar da yerinde incelenmiştir.
Davalı tarafça cevap dilekçesi yasal süresi içerisinde verilmediği için, zamanaşımı itirazına ilişkin esasa yönelik değerlendirme yapılmayarak, itirazın reddi cihetine gidilmiştir.
01/05/2013 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 6461 sayılı Yasa ile kurulan davacı … Taşımacılık AŞ olayda zarar gördüğü iddia olunan 3.kişi … İşletmesi Genel Müdürlüğü’nden ayrı bir tüzel kişilik olarak kurulduğu ve faaliyet gösterdiği için davacı ile aralarında organik bağ bulunduğu ve 3.kişi sayılamayacağı yönündeki davalı itirazları haklı değildir.
Poliçeler üzerinde ilk sayfada, tenzili muafiyet uygulanmayacağı belirtilmekle, bu yöne ilişkin olarak da davalı itirazı haklı görülmemiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra sigorta hesap bilirkişisi, serbest muhasebeci mali müşavir, makine mühendisinden oluşturulan bilirkişi kurulundan 28/02/2022 tarihli rapor aldırılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen 4 adet 3.şahıs mali sorumluluk sigorta poliçesini kapsadığı dönem, toplam parasal tutar ve poliçe özel şartları kapsamında, dava konusu olan 17 adet demiryolu kazasına ilişkin olarak oluşan zararlara yönelik davacı tarafından dökümü verilen tahakkuk ve mahsup fişleri, … İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından davacı şirket adına kesilen faturalar, … Teftiş Kurulu Kontrolörleri tarafından yapılan denetimlerde, kontrolörler tarafından hazırlanan raporlarda kazanın sebepleri yine davacı tarafından kazalarla ilgili hasar bedellerinin sigorta kapsamında karşılanmasına yönelik davalı sigorta şirketine gönderilen ihbar yazıları denetime elverişli tablolar halinde gösterilip, davacı şirkete ait ticari defterlerde yapılan incelemede dava dışı … İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından davacı şirkete düzenlenen ve dava konusu yapılan 17 adet 4.554.190,74 TL tutarın faturaların bütünü ile kayıtlı olduğu tespiti de yapılarak,
Yine taraflar arasında düzenlenen 4 adet poliçenin kapsadığı tarihler ve gerçekleşen 17 adet kaza ile ilgili dökümler tablo halinde gösterilerek poliçe gereği poliçe limitleri de dikkate alınarak davacının talep edebileceği toplam sigorta tazminatının 2.348.917,40 TL olduğu belirlenmiştir.
Rapora yönelik davalı şirket vekilinin itirazı raporun gerekçeli ve denetime elverişli olması karşısında haklı görülmemiştir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde talep kısmında her bir talep için olay tarihinden itibaren temerrüt faizi uygulanmasını istemiş ise de, davalı sigorta şirketi yönünden haksız fiilin gerçekleştiği tarihte değil usulünce sigorta poliçesi kapsamında ödeme için yapılacak başvurunun tebliğinden itibaren Yasa’da öngörülen süre sonunda temerrüdün oluşması söz konusu olup, bu şekilde herhangi bir belge davacı tarafça sunulmadığı için temerrüt başlangıç tarihi olarak dava tarihi kabul edilmiştir.
İddia, savunma, taraflarca dayanılan deliller, gerekçeli ve denetime elverişli bilirkişi raporu ile dosya kapsamı bütün olarak değerlendirildiğinde; taraflar arasında düzenlenen 4 adet 3.şahıs mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında meydana gelen 17 adet hasara yol açan olay nedeniyle davalı sigorta şirketinin davacı şirkete oluşan toplam 2.348.917,40 TL ödemekle yükümlü olduğu, ancak haksız olarak ödemekten kaçındığı anlaşılmakla, taleple bağlı kalınarak yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın kabulü cihetine gidilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kabulü ile;
2.348.617,40 TL’nin 18/02/2021 olan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Alınması gereken 160.434,05 TL ilâm harcından peşin alınan 40.108,52 TL’nin indirilmesi ile, noksan kalan 120.325,53 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 40.108,52 TL peşin harç olmak üzere toplam 40.167,82 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan tebligat ve posta gideri 204,00 TL ve bilirkişi ücreti 9.000,00 TL olmak üzere toplam 9.204,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davacı yararına hesaplanan 106.100,11 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Arabuluculuk için ödenen 1.320,00 TL nin 6325 sayılı yasanın 18/A (11) (13) maddesi uyarınca davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansı kalması halinde bildirilecek hesap numarası olur ise hesaba, hesap numarası bildirilmez ise gider avansından karşılanmak koşulu ile posta havalesi ile yatıran tarafa iadesine,

Dair, davacı vekili Av. …’ın yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/05/2022