Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/608 Esas – 2023/359
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
… 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

KARAR

ESAS NO : 2020/608 Esas
KARAR NO : 2023/359

HAKİM :…..
KATİP : ….

ASIL DAVADA DAVACI
KARŞI DAVADA DAVALI :….
VEKİLİ : Av. ….
ASIL DAVADA DAVALI
KARŞI DAVADA DAVACI : ….
VEKİLLERİ : Av. ….
Av. ….

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 19/11/2020
KARŞI DAVA : Alacak
KARŞI DAVA TARİHİ : 23/12/2020
KARAR TARİHİ : 24/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİHİ : 13/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA VE YANIT İLE KARŞI DAVA :
Asıl Davada Davacının iddialarının kısaca; Müvekkili şirket ile davalı arasında 10/04/2020 tarihinde … davacı tarafından üretimi ve satımına ilişkin Sözleşme yapıldığını, müvekkilinin sözleşme konusu boruların ilk partisini sözleşme şartlarına ve standartlara uygun üretip davalı tarafa teslim etmesine rağmen davalı tarafından müvekkiline hakettiği ödemenin yapılmadığını, fatura bedeli olan 112.580,50 TL’nin tahsili amacıyla …’nün … Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi yapıldığını, davalının takibe itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, davalının yapmış olduğu itirazın hiçbir hukuki dayanağının bulunmadığını, takibi uzatmaya yönelik haksız itiraz yapıldığını, bu nedenle davalının yapmış olduğu itirazın iptali ile %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Karşı davada davacı asıl davada davalı vekili yanıt dilekçesinde özetle; Davacının teslim ettiği boruların asıl işveren idare tarafından yapılan denetiminde standartlara uygun olmadığının belirlendiğini ve bu hususun davacıya bildirildiğini, davacının alacak talebinin bu nedenle haksız olduğunu müvekkiline … standartlarına uygun olmayan ayıplı boru teslim ettiğini bu nedenle asıl davanın reddini ve müvekkilinin davacı tarafından uygun edilmeyen boruları başka bir yerden temin etmek zorunda kalması nedeniyle 3. Firmaya ödemek zorunda kaldığı fazla ücretin şimdilik 500,00 TL’sini, idare tarafından işin gecikmesi nedeniyle müvekkilinden tahsil edilen gecikme cezası nedeniyle şimdilik 500,00 TL’sini, müvekkilinin işin gecikmesi nedeniyle kiraladığı iş makinalarına fazladan ödemek zorunda kaldığı kira bedelinden şimdilik 500,00 TL’sini, işçilere fazladan ödemek zorunda kaldığı 500,00 TL ücret-yemek ve barınma bedelini, teslim edilen borulardaki ayıbın tespiti ve ihtarı için yapılan masrafın şimdilik 500,00 TL’si ile ayıplı ürünlerin şantiyede kaldığı süre için haksız işgal nedeniyle şimdilik 500,00 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava; Asıl Davanın, ‘satım sözleşmesinden kaynaklı ödenmeyen fatura bedelinin tahsili istemi ile başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine” ilişkin olduğu, Karşı Davanın, ‘satım sözleşmesine aykırılık sebebiyle uğranılan zararın tazmini istemine” ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Ayıp, eserde olması gereken lüzumlu vasıfların veya sözleşmede kararlaştırılan vasıfların eksikliğini ifade etmektedir. İlk bakışta görülebilen veya basit muayene ile anlaşılabilen neviden olan ayıplar açık ayıp; ilk bakışta görünemeyen veya basit muayene ile hemen anlaşılamayan, sonradan kullanılmakla ortaya çıkan ayıplar ise gizli ayıp olarak nitelendirilmektedir. Ayıplı iş yukarıda belirtildiği gibi vasıf noksanlığını ifade ettiği halde, noksan iş yapılmayan işi ifade eder. TBK’nın 474-477. maddeleri ayıplı işler hakkında uygulanır. Eksik işler bu maddelerin kapsamında olmadığından bu hükümler eksik işlere uygulanamaz. 6098 sayılı TBK 475. maddesinde eserin ayıplı olması halinde iş sahibinin kullanabileceği seçimlik haklar sayılmıştır. Bunlar 475/1. maddesi hükmünce eserin iş sahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme, 475/2. maddesine göre eseri alıkoyup bedelden indirim isteme, aynı maddenin 3. bendi gereğince aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere eserin ücretsiz onarılmasını isteme haklarıdır. Yine aynı maddede iş sahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkının saklı olduğu belirtilmiştir. (… (…) …, …) Eser sözleşmesinin eksik veya ayıplı ifa edilip edilmediği, eksik iş ve ayıplardan dolayı talep haklarının ne olduğu ve hangi koşullarla istenebileceği yönünden, sözü edilen eksik ve kusurların eksik iş, açık ayıp ve gizli ayıp olup olmadığının saptanması gerekir. (… (…) …)
Davalı tarafın iddiaları ayıplı imalata ilişkindir. Ayıp, eserde olması gereken lüzumlu vasıfların veya sözleşmede kararlaştırılan vasıfların eksikliğini ifade etmektedir. İlk bakışta görülebilen veya basit muayene ile anlaşılabilen neviden olan ayıplar açık ayıp; ilk bakışta görünemeyen veya basit muayene ile hemen anlaşılamayan, sonradan kullanılmakla ortaya çıkan ayıplar ise gizli ayıp olarak nitelendirilmektedir. Ayıplı iş ile eksik işi karıştırmamak gerekir. Ayıplı iş yukarıda belirtildiği gibi vasıf noksanlığını ifade ettiği halde, noksan iş yapılmayan işi ifade eder. TBK’nın 474-477. maddeleri ayıplı işler hakkında uygulanır. Eksik işler bu maddelerin kapsamında olmadığından bu hükümler eksik işlere uygulanamaz. Eser sözleşmesinden doğan uyuşmazlıklarda ayıplı imalât halinde açık ayıplarda 6098 sayılı TBK’nın 474. maddesinde iş sahibinin eserin tesliminden sonra işlerin doğal akışına göre imkan bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorunda olduğu, 477. maddenin 1. fıkrasında eserin açıkça veya örtülü kabulünden sonra yüklenicinin her türlü sorumluluktan kurtulacağı, gizli ayıplarda da aynı maddenin son fıkrasında eserdeki ayıbın sonradan ortaya çıkması halinde iş sahibinin gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorunda olduğu, bildirmezse eseri kabul etmiş sayılacağı hükmü getirilmiştir. Ayıp ihbarının yazılı olarak yapılması zorunlu olmayıp süresinde ayıp ihbarının yapıldığı her türlü delille ve tanık beyanıyla dahi kanıtlanabilir.
… Mahkemesi’ne talimat yazılarak keşfen bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, bilirkişinin 15/11/2021 tarihli raporunda; Taraflar arasında akdedilen Sözleşmenin “… kısmında, üretimi yapılacak boruların cinsi, miktarı, birimi, birim fiyatı ve toplam fiyatının belirtilmiş olduğuna, davaya konu teslimatı yapılan boruların “malzemenin cinsi” kısmında “1800 mm Tip5 …Boru” ifadesi ile 6. Maddesinde “boruların rijitlik değerinin …’ye göre …olacağı” ifadesinin bulunduğuna, sözleşme konusu ürünlerin …standardında olacağına dair sözleşmede herhangi bir ifade bulunmadığını, Sözleşmede geçen “Tip” ifadesinin, borunun … en az olması gereken değere göre yapılan sınıflandırmayı ifade ettiğini, … …borunun çember rijitlik değerinin, …standardına göre en az 31,5 kN/m2 olması gerektiğini, davaya konu boruların rijitlik değerinin davacı tarafından 52 kN/m2 olarak test edildiğinin ifade edilmiş olduğunu bu değerin de uygun değer olduğunu, Davacı/Karşı davalı tarafından üretimi yapılan 8 adet 1800mm çapındaki koruge boruların …borular olduğuna, rijitlik değerinin … e uygun olduğunu, ancak boruların …standardına uygun olmadığını ve boruların sözleşmede belirtilen hususlara uygun imal edilmiş olduğu tespit edilmiştir.
Dosyanın mali müşavir, inşaat mühendisi, makine mühendisi ve nitelikli hesap uzmanı bilirkişiye tevdi ile takdir ve münakaşası mahkemeye ait olmak üzere taraf iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, dosya kapsamı dikkate alınmak suretiyle davacı ve karşı davacı yanın talep edebileceği bir miktar olup olmadığı var ise ferileri ile birlikte tespiti hususunda rapor alınmış olup, bilirkişi heyeti 22/07/2022 tarihli kök ve 31/01/2023 tarihli ek raporlarında; Dosya münderecatmda bulunan belge, hilgi, bilirkişi raporları vs. tetkiki neticesinde; Davacının ürettiği boruların her ne kadar sözleşmede belirtilen rijitik değerlerine uygun olsa da … standartlarına uygun olmadığını, borular üzerindeki işaretlemelerin bulunmaması nedeni ile davalı/karşı davacının boruları her hangi bir projede kullanma imkanının bulunmadığını, nitekim dava dışı idarenin de borular üzerinde yaptığı incelemede boruların teknik şartnameye ve … standartların aykırı olduğu ve işaretlemelerini yapılmadığı belirttiğini, davacı/karşı davalının sözleşme gereği edimin tam ve eksiksiz olarak ifa etmediğini, ayıplı ürün teslim ettiğini, tüm ihtar ve yazışmalara rağmen ayıplı ürünün değiştirilmediğini ve sözleşmeyi kendisinden beklenemeyecek şekilde feshettiğini, davalı karşı davacının ise sözleşmenin davacı tarafından haksız olarak feshedilmesi, sözleşme edimlerinin usulüne uygun olarak yerine getirilmemesi sebebiyle davacı tarafından üçüncü firmalardan daha yüksek bedeller ile ürün alımının gerçekleşmiş olmasından kaynaklı 382.897,36 TL ile davacı … A.Ş. tarafından yapılan ihtar, test ve muayene masrafları olarak 3.732,00 TL masraf yaptığını, karşı davada talep edilen gecikme cezası, iş makinası kiralaması, işçilerine yaptığı fazladan ödemeler, haksız işgale ilişkin taleplerine dair somut deliller sunulamadığından hesaplama yapılamadığının bildirildiği görülmüştür.
Taraflar arasından imzalanan 10/04/2020 tarihli sözleşme ile Sözleşme Ek:1’de belirlenen adet ve özelliklerde …Borularının toplam 498.576,50 USD karşılığında satın alınması konusunda taraflar anlaşmışlardır. Malların teslimi ve faturaların düzenlenmesi neticesinde 2 gün içerisinde ödemenin yapılması koşulu ile Dolar kuru 6,30 TL olarak sabitlenmiş, sözleşmenin eki niteliğindeki “Ek-1: Boru Metraj ve Birim Fiyatları” hükümlerinin 6. Maddesinde “Spiral sarım krouge boruların Rijitlik değeri …’ye göre …olacaktır. …’e uygun olmayan borular için malzeme bedeli ödenmez. …’e uygun olmayan borular olursa, …’e uygun yeni borular ile değiştirilecektir.” hükmüne yer verilmiştir. Bu madde ile davacının teslim etmesi gereken boruların …’de belirlenen rijitik değerlerinin …olması ayrıca spiral satım boruların … uygun olması yükümlülüğü yüklenmiştir. … Mahkemesinin… Talimat dosyası ile borular üzerinde yapılan inceleme de teslim edilen ve davalı tarafından ayıplı olduğu iddia edilen boruların rijitik değerlerinin …’e uygun olduğu ancak yapılan incelemede ve dava dışı idarenin yaptığı tespitlerde boruların … standartlarına uygun olmadığı özellikle borular üzerinde işaretlemelerin yapılmadığı anlaşılmıştır. Teslim edilen boruların rijitik değerinin uygun olduğu fakat boruların … standartlarına uygun olmadığı özellikle … standartlarının bir prosedürü olan işaretlemenin yapılmaması ürünün kim tarafından, hangi ölçülerde, ne zaman üretildiği vb. ayrıt edici özelliklerini içermediğinden ihaleye konu işlerde kullanılması mümkün olmayacağı anlaşılmıştır. Tüm bu hususlar birlikte göz önüne alındığında; davacının ürettiği boruların her ne kadar sözleşmede belirtilen rijitik değerlerine uygun olsa da … standartlarına uygun olmadığı, borular üzerindeki işaretlemelerin bulunmaması nedeni ile davalı/karşı davacının boruları her hangi bir projede kullanma imkanının bulunmadığı, nitekim dava dışı idarenin de borular üzerinde yaptığı incelemede boruların teknik şartnameye ve … standartların aykırı olduğu ve işaretlemelerini yapılmadığının belirttiği, davacı/karşı davalının sözleşme gereği edimini tam ve eksiksiz olarak ifa etmediği, ayıplı ürün teslim ettiği, tüm ihtar ve yazışmalara rağmen ayıplı ürünün değiştirilmediği ve sözleşmeyi haksız şekilde feshettiği anlaşılmaktadır.
Toplanan deliler ve tüm dosya kapsamında yapılan inceleme sonucu,taraflar arasında 10/04/2020 tarihli satış/eser sözleşmesi imzalandığı, mahkememizce aldırılan ve usul ve yasaya uygun görülen bilirkişi raporların göre davacının sözleşmede yazılı boruları sözleşme şatlarına uygun şekilde imal edip teslim etmediği, sözleşme kapsamında kendi üzerine düşen sorumlulukları ifa etmeden karşı yandan borcunu ifa etmesini bekleyemeyeceği anlaşılmış davacının taleplerinin bu nedenle reddi gerektiği kabul edilmiştir. Karşı dava yönünden karşı davalının sözleşme konusu edimini süresinde ve sözleşmeye uygun yerine getirmemesi ve sözleşmeyi haksız olarak feshetmesi neticesinde davalı karşı davacının bir takım zararlarının olduğu kabul edilmelidir. Karşı davacı herne kadar uğradığını iddia ettiği, gecikme cezası ödemesi, iş makinası kiralaması, işçilerine yaptığı fazladan ödemeler, haksız işgale ilişkin zarar iddiasında bulunmuş ise de bu talepleri yönünden somut deliller sunmamış olduğu, dosya kapsamında bu kalemlere yönelik hesaplama yapmayı sağlayacak başkaca delillerde bulunmadığından karşı davada bu talepler yönünden davanın reddi gerekmiş, karşı davacının sözleşme edimlerinin usulüne uygun olarak yerine getirilmemesi sebebiyle davacı tarafından üçüncü firmalardan daha yüksek bedeller ile ürün alımının gerçekleşmiş olmasından kaynaklı 382.897,36 TL, karşı davacı tarafından yapılan ihtar, test ve muayene masrafları olarak 3.732,00 TL masraf ve zarar taleplerinin yerinde olduğu anlaşılmış bu talepler yönünden karşı davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıl davanın reddine,
2-Karşı dava yönünden; sözleşme edimlerinin usulüne uygun olarak yerine getirilmemesi sebebiyle davacı tarafından üçüncü firmalardan daha yüksek bedeller ile ürün alımının gerçekleşmiş olmasından kaynaklı 382.897,36 TL ile davacı … A.Ş. tarafından yapılan ihtar, test ve muayene masrafları olarak 3.732,00 TL’nin karşı davada davalı … İnşaat Nak. Pet. Enerji İth. İhr. Ltd. Şti.’nden tahsili ile davacı … A.Ş.’ye ödenmesine,
Hükmedilen alacağın 1.000,00 TL’sine karşı dava tarihi olan 23/12/2020 tarihinden, 385.629,36 TL’sine ıslah tarihi olan 10/04/2023 tarihinden itibaren değişen oranlı avans faizi uygulanmak suretiyle tahsiline,
Karşı davacının diğer taleplerinin reddine,
Asıl dava yönünden;
3-Bu karar nedeniyle alınması gerekli 179,90 TL harcın peşin alınan 1.341,89 TL harçtan çıkartılarak geriye kalan 1.161,99‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı iş bu davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 17.887,08 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
7-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Karşı dava yönünden;
8-Bu karar nedeniyle alınması gerekli 26.155,72 TL harçtan peşin alınan 54,40 TL ile 6.579,45 TL ıslah harcı toplamı 6.633,85‬ TL’nin mahsubu ile bakiye 19.521,87 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
9-Davacı iş bu davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 56.605,63 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-Davacı tarafından yapılan 4.061,8‬0 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre taktiren 4.022,59 TL’si ile 54,40 TL başvurma, 54,40 TL peşin, 6.579,45 TL ıslah harç toplamı 10.710,84‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
11-Davalı iş bu davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 3.732,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
12-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
13-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davanın kabul red oranına göre takdiren 1.307,26 TL’sinin davalıdan, geriye kalan 12,74 TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, Davacı Karşı Davalı Vekili Av. … , Davalı Karşı Davacı Vekili Av. …’nun yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/05/2023

Katip ….
E-İmza

Hakim …
E-İmza

Not : Bu evrak 5070 sayılı Elektronik imza yasası kapsamında imzalanmıştır.