Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/401 E. 2023/349 K. 23.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
… 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2020/401 Esas
KARAR NO : 2023/349

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
Av. …
DAVALI : …

DAVA : Sözleşmenin İptali
DAVA TARİHİ : 28/08/2020
KARAR TARİHİ : 23/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/06/2023

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’a ait … tank sahası içerisinde bulunan … ham petrol depolama tankında, “… Genel Bakıma Alınması İşi” …şirketi yükleniminde devam ederken, 04/12/2014 tarihinde yangın olduğunu ve 05/10/2015 tarihinde … Genel Bakıma Alınması İşi sözleşmesinin feshedildiğini,
Yangın hasarının giderilmesi ve kalan bakım onarım işlerinin tamamlatılması amacıyla “…’ün Bakım Onaranının Yapılması” işi kapsamında müvekkili … tarafından ihaleye çıkıldığını, 19.04.2016 tarihinde davalı … Ltd. Şti. ile sözleşme imzalanıp (Ek-1) ve 29.04.2016 tarihinde yer teslimi yapılarak çalışmalara başlandığını,
Sözleşmenin bedelinin 2.102.018,76 USD olup, süresi 300 gün olarak belirlendiğini, … …’ün Bakım Onarımının Yapılması işi kapsamında tankın gövdesindeki hasarlı bölge ve çöken yüzer tavan yeniden imal edilerek yangın hasarının büyük kısmı giderilmiş, ancak bakım çalışmaları (…) devam ederken Müvekkilinin 09.03.2018 tarih ve 10334 sayılı yazısı ile (Ek-2) iş programının gerisinde kalındığını, kalan işlerin en kısa sürede tamamlanması gerektiğini aksi takdirde sözleşmenin feshedilerek genel hükümlere göre tasfiye edileceği bildirilerek ihtarname gönderildiğini, Yüklenici … şirketi 09/03/2018 tarih ve 222 sayılı yazısı ile mali acz içinde olduğunu ve işi tamamlayamayacağını belirtip sözleşmenin feshini talep ettiğini,
Bu kapsamda, sözleşmenin feshedilmesi ve tüm tasfiye süreçlerinin yürütümü hususlarında karar alınarak müvekkili …’ın 13/06/2018 tarih ve 2477 sayılı yazısı ile yüklenici … şirketine sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiğini, müvekkili … tarafından Durum Tespit Komisyonu oluşturulup 27/06/2018 tarihinde çalışmalarını tamamlayarak tutanak altına aldığını, Komisyon tarafından tespit edilen “işin tamamlanması için yapılması gereken miktar” dikkate alınarak yapılan değerlendirmede, … tankında 581.896,04 USD’lık bakım onarım işinin kaldığının tespit edildiğini,
Müvekkili tarafından … ham petrol depolama tankının yeniden işletmeye alınabilmesi için “…’ün Kalan Bakım-Onarım İşlerinin Tamamlatılması” işinin ihalesinin 20/12/2018 tarihinde yapılıp, … Taah. Oto San. ve Tic. Ltd. Şti. … Mak. Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi ile 01/02/2019 tarihinde …’ün Kalan Bakım-Onarım İşlerinin Tamamlatılması İşine Ait Sözleşme imzalanıp, 11.02.2019 tarihinde yer teslimi yapılarak çalışmalara başlandığını, sözleşme bedelinin 4.950.214,00 TL olduğunu,
Müvekkili ile … – … Ortak Girişimi arasında sözleşme imzalandıktan sonra, davalı … şirketi ile akdedilen sözleşmenin feshinden dolayı müvekkili …’ın uğradığı zararların tazmini amacıyla işbu davayı açma zorunluluğu doğduğunu belirterek;
Sözleşmenin feshinden dolayı oluşan zararın;
1….’ün Bakım Onarımının Yapılması İşi/Kalan işler bedeli: 537.116,86 … Dolan (Sözleşme tarihindeki …Döviz Kuru “5,2116″ TL üzerinden hesaplanan tutar: 2.799.238,23 TL)
2….’ün Kalan Bakım-Onarım İşlerinin Tamamlatılması Bedeli 4.936.118,58 TL
Fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin feshinden dolayı müvekkili …’ın uğramış olduğu zararın 4,936.118,58 TL – 2.799.238,23 TL = 2.136.880,35 TL olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin feshinden dolayı müvekkili kuruluşun uğradığı 2.136.880,35 TL zararın uygulanacak avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiliyle müvekkiline verilmesine talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı şirkete usulünce tebligat yapılmasına karşın yargılamaya katılmadığı gibi cevapta vermemiştir..
GEREKÇE:
Dava, davacı şirketin çıkmış olduğu ihale sonucu, davacı şirket ile davalı şirket arasında, …’ün bakım onarımının yapılması işi kapsamında, davalı …şirketin iş devam ederken sözleşmeyi haksız olarak fesih ettiği iddiasına dayalı olarak oluştuğu öne sürülen menfi zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davacı şirket vekili tarafından delil olarak dayanılan taraflar arasındaki sözleşme ve yazışma örnekleri dosyaya sunulmuş ve yine mahkememizce oluşturulan bilirkişi kurulunca düzenlenen 28/06/2021 tarihli raporda ve yine 27/10/2021 tarihli ek raporda, zarara ilişkin rapor tanzimi için gerekli olduğu ifade edilen belgeler dosyaya ibraz edilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 19/04/2016 tarihli sözleşmenin incelenmesinden,
Madde 3.3 de İşin Niteliği Türü ve Miktarına ilişkin, Detayları “…’ün Bakım ve onarımı Yapım İşi Teknik Şartnamesinde”
belirtildiği üzere … Tankının yeniden devreye alınabilmesi için başlıca;
-… tankı dibinde bulunan yağlı suyun …seddesi içerisinde veya başka bir tank seddesi içerisinde bulunan bir drain rögarına exproof pompa ile transfer edilmesi,
-… no’lu tankın tabanında, yüzer tavanında ve yan donanımında mekanik onarımlarının yapılması,
-… no’lu tankın taban, yüzer tavan üzeri kompartıman içlerinin, yüzer tavanın altı, yanal alanların dış yüzeyi ve sedde İçi borularının … kalitesinde kumlanması ve boya teknik şartnamesine göre …tarafından temin edilecek boyalar ile boyalarının yapılması,
İşlerinden oluşmakta olup söz konusu iş ile ilgili diğer detayların ihale dokümanlarının ilgili bölümlerinde bulunduğu.
Madde 6 da;
Sözleşmenin türü ve bedeli hususunda 6.1 maddesinde Bu sözleşme, birim fiyat sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan ön projeye/projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak, idarece hazırlanmış birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için …tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı SonuUCU bulunan tutarların toplamı olan 2.102.018,76 USD bedel üzerinden akdedildiği.
9.2 maddesinde …taahhüdün tümünü iş yeri teslim tarihinden itibaren 300 gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorunda olduğu,
Taraflar arasındaki ikinci sözleşmenin incelenmesinden;
Taraflar (Davacı: … A.Ş. ve Dava dışı: … SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. —- … MAK. YAPI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ORTAK GİRİŞİMİ) arasında tanzim edilen 01.02.2019 tarihli sözleşmede;
Madde 3 de İşin adı, yapılma yeri, niteliği, türü ve miktarı hususunda;
… ün kalan bakım onarım işlerinin tamamlatılması olduğu,
…’ün Bakım Onarım Yapımı İşinin Yüklenicisi ile … arasında imzalanan sözleşmenin fesih edilmesi sonrası kalan montaj, kaynak, kumlama, boyama ve test ve raporlamadan oluşan 25 kalem İşi kapsadığı,
6.1 maddesinde Bu sözleşme, birim fiyat sözleşme olup, ihale dokümanında yer alan öb projeye/projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine dayalı olarak, idarede hazırlanmış birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için …tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı SonUCU bulunan tutarların toplamı olan 4.950.214,00 TL bedel üzerinden akdedildiği,
9.2 maddesinde …taahhüdün tümünü iş yeri teslim tarihinden itibaren 240 gün içinde tamamlayarak geçici kabule hazır hale getirmek zorunda olduğu anlaşılmıştır.
28/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere, taraflar arasında imzalanan 19/04/2016 tarihli sözleşme kapsamında, yüklenici-davalı firmanın diğer işler ve şantiyelerinde, iş bitirme süreleri ile ilgili sıkıntılar yaşadığı, bu yüzden taahhütleri altındaki dava konusu işi, sözleşmenin eki olan….’nin “sözleşmenin feshi ve tasfiye” başlıklı 47. Maddesinin 1.fıkrası gereği 09/03/2018 tarihi itibariyle fesih ve tasfiye sürecinin başlatılması ve kesin hesap sürecine girilmesi kararı alındığı, bu süreçte çalışan işçilerin iş kanununa göre hak ettikleri ücret, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, senelik izin vs gibi alacakların davacı kurum tarafından karşılanmasını talep ettikleri, kalan işlerin tutarına bakıldığında işin bir hayli gerisinde kaldıkları ( 2.102.018,76 USD’lik işte gerçekleşen imalat tutarının 1.525.196,68 USD olduğu, gerçekleşme oranının 1.525.196,68/ 2.102.018,76= %73 oranında olduğu, ” itirazlar sonrası bu oran 26/01/2023 tarihli raporda bu oran %75,13 oranında belirlenmiştir.”) gerçekleşen imalat oranı kapsamında davalı-yüklenicinin yaşadığı sıkıntılar sebebi ile ve ayrıca verilen süre uzatımlarının yanında( 171 günlük süre uzatımı) gecikilen süreler (208 gün) göz önüne alındığında davacı idarenin 13/06/2018 tarihinde işi fesih etmekte haklı olduğu, bu nedenle ikinci ihale ile sözleşme bedeli arasındaki farkın menfi zarar olarak tahsilini istemekle haklı olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen 23/07/2022 tarihli raporda, ilk ihalenin feshi ile ikinci çıkılan ihale arasında üç aydan daha az bir süre olması nedeniyle, artışın endekslere göre belirlenmesinin doğru ve hakkaniyete uygun olacağını ancak Eylül 2018 ayında endeks 493,78, Ekim 2018 ayında endeks 443,78, Kasım 2018 ayında 432,55 iken Aralık 2018 tarihinde 422,94 olup, bu bağlamda endekste artış değil düşüş yaşandığını bu nedenle ihalenin gecikmesi nedeniyle fiyat artışının söz konusu olmadığını,
Bu durumda davacının uğradığı menfi zarar tutarının, ilk ihaledeki ikinci teklif bedelinin eksik işe isabet eden tutarının ikinci ihale tarihindeki güncellenmiş tutarı 2.971.353,46 TL olup, ikinci tamamlanma ihalesindeki olması gereken tutar 4.785.214,00 TL olmakla davacının menfi zararı aradaki fark olan 1.813.860,54 TL olarak hesaplanmış,
Davacı vekilince bu rapora karşı, teknik yönden yapılan işe ilişkin somut verilere dayalı olarak 31/10/2022 tarihli dilekçe ile itiraz edilmiş,
Bilirkişi kurulunca itiraz sonrasında düzenlenen 26/01/2023 tarihli son raporda davacı vekilinin itirazları somut olarak karşılanıp ve dosyaya sunulan kesin hak ediş raporu da dikkate alınarak, ikinci ihale kapsamında gerçekleşen imalat tutarına ilişkin itirazın yerinde olduğu tespiti yapılıp, kesin hesap sonucunda sözleşme fiyatları ile yapılan işin tutarının 4.936.118,56 TL olup, 32.135,87 TL tutarında ilave işin ikinci ihale kesin hesap tutarından indirilmesi ile tamamlanan ikinci ihale bedelinin 4.903.982,71 TL olduğu, ilk ihaledeki ikinci teklif bedelinin eksik işe isabet eden miktarının ikinci ihale tarihindeki güncellenmiş tutarının 3.357.671,68 TL olup, ikinci tamamlama ihalesindeki olması gereken tutar 4.903.982,71 TL’den bu tutarın mahsubu sonrasında davacının oluşan zararın 1.546.311,03 TL olduğu belirlenmiştir.
Davacı vekilince 28/10/2022 tarihli dilekçe ile bu rapora karşı itiraz etmiş ise de söz konusu rapor zaten benzer itiraz karşılanarak gerekçeli ve denetime elverişli olmakla itiraz haklı görülmemiştir.
İddia, iddia kapsamında davacı tarafça sunulan sözleşmeler, iddia dayanak belgeler, aynı bilirkişi kurulundan alınan birden fazla rapor ve özellikle davacı itirazlarını karşılar şekilde düzenlenen 26/01/2023 tarihli rapor ve tüm dosya kapsamı bütün olarak değerlendirildiğinde,
Davacı şirketin açmış olduğu ihale sonucu 19/04/2016 tarihli sözleşme ile davalı yüklenicinin, yangın hasarının giderilmesi ve kalan bakım onarım işlerinin tamamlatılması amacıyla, …’ün bakım onarımının yapılması işini üstlendiği, ancak yüklenicinin acze düştüğü şeklinde bildirimde bulunması üzerine davalı iş sahibi tarafından sözleşmenin haklı gerekçeye dayalı olarak 13/06/2018 tarihinde sözleşmeyi fesih ettiği, sözleşme fesih tarihinden itibaren eksik işin tamamlanması için makul sürede ihaleye çıktığı, haklı fesih nedeniyle eksik olan işin tamamlanması amacıyla imzalanan ikinci sözleşme kapsamında yapmış olduğu ödeme ile ilk ihale sonucu düzenlenen sözleşme kapsamında …işini ifa etseydi ödeyeceği tutar arasındaki farkı menfi zarar olarak istemekte haklı olduğu,
Mali müşavir, inşaat yüksek mühendisi ve nitelikli hesap bilirkişisi tarafından dava konusu ile ilgili önceki raporları ile bağlantılı şekilde, davacı tarafça dosyaya sunulan ve yine taraflarınca rapor tanzimi için gerekli olduğu ifade edilen belgeler bütünüyle temin olunduktan sonra davacıya ait ticari defter ve kayıtlarda söz konusu belgeler ile birlikte incelenmek suretiyle davacı itirazlarını karşılar şekilde gerekçeli ve denetime elverişli olarak düzenlenen ve bu nedenle hesaplama yönünden hükme esas alınan 26/01/2023 tarihli raporda da belirlendiği üzere iki ihale arasında oluşan fark nedeniyle davacının maddi zararı 1.546.311,03 TL olduğu anlaşılmış olmakla, bu miktar için kısmen kabulü cihetine gidilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın kısmen kabulü ile,
1.546.311,03 TL’nin 28/08/2020 olan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince,
Alınması gereken 105.628,51 TL harçtan peşin alınan 36.492,58 TL harcın mahsubu ile bakiye 69.135,93 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 7,80 TL vekalet harcı, 394,60 TL tebligat ve posta gideri, 9.000,00TL bilirkişi ücreti toplamı 9.402,40 TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve red oranına göre 6.803,86 TL’si ile 54,40 TL başvurma harcı ile 36.492,58 TL peşin harç toplamı 43.350,84 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-HMK m.333/1 uyarınca harcanmayan gider avansının hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca; davacı yararına hesaplanan 171.704,88 TL nispî vekâlet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davanın kabul ve red oranına göre,
955,19 TL’sinin davalıdan
360,81 TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, Davacı Vekili Av. …’nın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.23/05/2023

Başkan …
¸
Üye …
¸
Üye …
¸
Katip …
¸