Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANKARA
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/218
KARAR NO : 2021/862
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2020/218
KARAR NO : 2021/862
DAVA : Çek İadesi (İstirdat)
DAVA TARİHİ : 28/12/2017
KARAR TARİHİ : 28/12/2021
KARAR YAZIM T. : 17/01/2021

Mahkememizce yapılan yargılama sonunda verilen 15/05/2018 tarih, 2017/887 E., 2018/399 K. sayılı kararın istinafı sonunda istinaf isteminin reddine ilişkin Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. HD’nin 2018/2487 E., 2019/849 K. sayılı kararının temyizi sonunda Yargıtay 11. HD’nin 24/02/2020 tarih, 2019/4107 e., 2020/1903 K. sayılı ilâmı ile bozularak gönderilmesi nedeniyle Mahkememize tevzi edilen ve Mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapıldı.

DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, “… İnşaat Ltd. Şti” tarafından “… Grup İnş. Medikal ve Tic.” isimli şirkete kesilen … Pendik Şubesi’nin 0017874 seri numaralı 500.000,00 TL ve … Pendik Şubesi’nin 0017873 seri numaralı 500.000,00 TL tutarlı iki adet çekini aldığını; çeklerin, kasada bulunduğu sırada çalındığını; Davalı “… Faktoring A.Ş.”nin … Pendik Şubesi’nin 0017873 seri numaralı 500.000,00 TL tutarlı çek yönünden İzmir … Müdürlüğü’nün … E. Sayılı takip dosyasından icra takibi yaptığını; çeklerin çalınmaları sebebiyle, iki çekin iadesine ve davalıların banka hesaplarına ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.

YANIT:
Davalı … vekilinin, yanıt dilekçesinde kısaca; müvekkilinin çeki elinde bulunduran iyiniyetli 3.kişi olduğunu, temel borç ilişkisi ile aralarında bağ bulunmadığını; davacının dava konusu çeklerde hak sahibi olmadığını; davacının beyanının samimi olmadığını; bu sebeple davanın reddine ve icra inkar tazminatına karar verilmesini savunmuştur.
Davalı … Faktoring vekilinin yanıt dilekçesinde özet olarak; çeki cirolayan çok sayıda ciranta varken davanın yalnızca kendilerine açıldığını; kasanın zorlanmaksızın yalnızca aynı şirket lehine keşide edilmiş iki adet çekin alınmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığını; çekin kendilerinde bulunmadığını, İzmir … Müdürlüğü’nün … E.sayılı takip dosyasından tahsil edildiğini; husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesini, savunmuştur.
DELİLLER :
1-İzmir … Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası örneği ve çek örneği,
2-Dava konusu çeklere ilişkin banka yazısı, çek örneği,
3-Ceza soruşturmasında beyan ve tutanak,
4-Ankara … Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası,
5-Tüm dosya münderecatı,

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKÎ NİTELENDİRME :
Dava, davacının hamili olduğu iki adet çekin rızası dışında çalınmak suretiyle elinden çıktığı savına dayalı olarak iadesi istemine ilişkindir.
Davacının, “… İnşaat Ticaret Ltd. Şti” tarafından “… Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.” adına kesilen iki adet 500.000,00 TL tutarlı, İstanbul, 19/08/2017 düzenleme tarihli, (0017873) seri numaralı ve İstanbul, 19/09/2017 düzenleme tarihli, (0017874) seri numaralı çekleri teslim aldığına ilişkin 27/03/2017 tarihli tahsilat makbuzu ekleyerek çeklerin, kasasından çalınarak zayi olduğunu ileri sürdüğü ve Ankara … Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından çeklerin iptali için dava açtığı; (0017874) seri numaralı çekin Davalı … uhdesinde bulunduğunun belirlendiği ve Davalı … Faktoring A.Ş.’nin ise (0017873) seri numaralı çekin yetkili hamili olduğunu ileri sürerek İzmir … Müdürlüğü’nün … E.sayılı takip dosyasından icra takibi yaptığı, konusunda tartışma bulunmamaktadır.
Dava konusu edilen iki adet çeke ilişkin 27/03/2017 tarihli “Tahsilat Makbuzu” içeriğinden, … Pendik Şubesi’ne ait iki adet (0017873) ve (0017874) numaralı 500.000,00’er TL tutarlı çeklerin, “… Grup İnş. Medikal ve Tic.” tarafından …’a teslim edildiği, anlaşılmaktadır. Davacı, dava konusu iki adet çekin … dışı … … tarafından çalındığını en son davalılara verildiğini ileri sürerek çeklerin iadesini istemektedir. Davalılar ise iyiniyetli olduklarını ileri sürerek davanın reddini istemişlerdir.

Dava dışı “… …”un Ankara C.Başsavcılığı’nca alınan 31/01/2018 tarihli ifadesinde, kasayı açtığını ve çekleri aldığını ikrar ettiği, görülmüştür. Adı geçen sanık hakkında ceza davasında yargılamanın sürdüğü belirlenmiştir.
Dava konusu edilen ve İzmir … Müdürlüğü’nün … E. sayılı takip dosyası dayanağı olan … Pendik Şubesi’ne ait çekin:
Düzenleyen : … İnşaat Ticaret Ltd. Şti.
Lehtar : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
Düzenleme yeri : İstanbul
Tarihi : 19/08/2017
Tutarı : 500.000,00 TL
Çek numarası : 0017873
1. Cira : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
2. Ciro : … …
3. Ciro : … Kereste Sanayi Sarrafiye Kuyumculuk Gıda İnşaat
Mobilya Turizm Oto Besicilik Sanayi Ticaret Limited Şirketi
4. Ciro : … Orman Ürünleri İnşaat mobilya Kuyumculuk Turizm
Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
5. Ciro : … …
6. Ciro : … Faktoring

Olduğu görülmüştür. Davalı … Faktoring bu çekle ilgili olarak düzenleyen, lehtar ve içerisinde … …’un da yer aldığı cirantalara karşı İzmir … Müdürlüğü’nün … E. sayılı takip dosyasından icra takibi yapmıştır.
Dava konusu edilen … Pendik Şubesi’ne ait diğer çekin:
Düzenleyen : … İnşaat Ticaret Ltd. Şti.
Lehtar : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
Düzenleme yeri : İstanbul
Tarihi : 19/09/2017
Tutarı : 500.000,00 TL
Çek numarası : 0017874
1. Cira : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
2. Ciro : … …
3. Ciro : … Kereste Sanayi Sarrafiye Kuyumculuk Gıda İnşaat
Mobilya Turizm Oto Besicilik Sanayi Ticaret Limited Şirketi
4. Ciro : … İnşaat Gıda Maddeleri Petrol Ürünleri Demir Metal
Danışmanlık Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
5. Ciro : …
6. Ciro : …
Olduğu görülmüştür. Bu çek bedelinin tamamının ödendiği banka yazısından anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalıların çeklerin iyiniyetli hamilleri olup olmadıkları ve buna bağlı olarak çeklerin iadelerinin gerekip gerekmediği, hususlarında toplanmaktadır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda; Davalı … Faktoring (0017873) numaralı çeke ve Davalı … ise (0017874) numaralı dava konusu çeke ciro yoluyla hamil olduğu; ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığının dava konusu çekler ve dosya içeriğinden anlaşıldığı; böylelikle davalıların 6102 sayılı TTK’nın 790. maddesi gereğince dava konusu çekler yönünden yetkili hamil ve dolayısıyla hak sahibi oldukları saptanarak, dava konusu çeklerin ellerinden rızaları dışında çıktığını iddia eden davacının, kendilerinin yetkili hamil olduklarını kanıtlamalarının yanında, yetkili hamil olan davalıların çekleri kötüniyetli iktisap etmiş olduğunu veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlamalarının gerekli olduğu vurgulanarak, davacı yanca dosyaya bu yönde herhangi bir delil sunulmadığı, dava dışı olup dava konusu çeklerde ciroları bulunan … …’un, çekleri aldığını savcılık anlatımında ikrar ettiği ve hakkında Ankara C.Başsavcılığı’nın 2017/159964 soruşturma, 2018/9133 E., 2018/5653 İddianame numarası ile kamu davası açıldığı, … …’un çekleri cirosundan sonra, üç adet ciro silsilesi bulunduğu, esasen gerek dava dilekçesi, gerekse aşamalardaki beyanlarda davacı tarafından dava konusu çeklerin çalınmasıyla ilgili olarak Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvuruda Davalılar … Faktoring ile …’nın dava konusu çeklerin hırsızlık malı olduğunu bilerek iktisap ettiği veya hırsızlık malı olduğunu bilebilecek durumda olduğuna ilişkin herhangi bir iddiada bulunulmadığından davalıların dava konusu çek nedeniyle hak sahibi olduğu kanaatine varılarak, davanın bu nedenle reddine karar verilmiş; iş bu karar önce istinaf bilahare temyiz edilmiştir.

İstinaf incelemesinin yapıldığı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22.HD’nin 16/05/2019 tarih, 2018/2487 E., 2019/849 K. sayılı kararı ile istinaf istemi esastan reddedilmiştir.
İş bu karara karşı yapılan temyiz incelemesi sonunda, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 24/02/2020 tarih, 2019/4107 E., 2020/1903 K. sayılı ilâmında aşağıdaki gerekçe ile bozma kararı verilmiştir:
[(…)
1-) Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından davacı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-) Dava, çek istirdadı istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince, davacının, davalı faktoring şirketinin dava konusu 0017873 numaralı ve 500.000,00 TL bedelli çeki kötü niyetle iktisap ettiğini veyahut çeki iktisapta ağır kusurlu olduğunu ispatlayamadığı gerekçesiyle anılan çek hakkındaki davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince yapılan istinaf başvurusu da bölge adliye mahkemesince aynı gerekçelerle esastan reddedilmiştir.
Somut olayda, davalı faktoring şirketinin davaya konu çeki dava dışı … Orman Ürünleri …. Ltd. Şti’den faktoring sözleşmesiyle temlik aldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle, somut uyuşmazlığın, TTK’nın kambiyo senetlerine ilişkin genel hükümlerine nazaran faktoring işlemleri bakımından özel bir hüküm niteliğinde olan ve uyuşmazlığın çözümünde öncelikle uygulanması gereken 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ve buna ilişkin Yönetmelik ile BDDK Genelgeleri çerçevesinde değerlendirilip, çözüme kavuşturulması gerekmektedir. 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesine göre, faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz. Aynı Kanun’un 9/2. maddesinin yollamasıyla somut olaya uygulanması gereken 29257 sayılı Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5/1. maddesi ise; “Kuruluş tarafından müşteriyi yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışmalarının yapılması, sadece müşterilerin beyanı veya sözlü teyidi ile işlem yapılmaması gerekir. İstihbarat çalışması;a) Öncelikle ilgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekli ve nizamına ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilmesi,b) İç kontrol sisteminin devralınan faturalara ilişkin gerekli istihbarat ve araştırma yapılmasını sağlayacak ve Merkezi Fatura Kaydı Sisteminde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü tamamlanmaksızın kullandırım yapılamayacak şekilde oluşturulması,c) Müşterilerin mali durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşidecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak yöntemler geliştirilmesi ve ulaşılabilmesi mümkün olan ilgili veri tabanlarından yararlanılması yoluna gidilmesi hususları dâhil olmak üzere asgari olarak yukarıda belirtilen usul ve esasları içerecek şekilde yapılır ve bunların yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulur.” hükmünü haizdir.
Bu itibarla, ilk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri çerçevesinde somut olayın ele alınması, bu doğrultuda, davalı faktoring şirketinin dava konusu çeki alırken gerekli istihbarat çalışmasını yapıp yapmadığı, şirketin mali durumlarına ilişkin değerlendirme yapıp yapmadığı ve diğer yükümlülükleri yerine getirip getirmediği hususlarında araştırma yapılarak, faktöring şirketinin çeki iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, anılan mevzuat hükümlerine dayalı olarak hiçbir araştırma yapılmaksızın salt TTK’nın kambiyo senetlerine ilişkin genel hükümlerine dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiş, karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine dair bölge adliye mahkemesi kararının bozularak kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA(…)]
Mahkememizce vaki bozma ilâmına uyulmuş, tarafların huzuru ile yargılamaya devam edilmiştir.
Eldeki dava iki adet çekin istirdadına ilişkindir.
Bunlardan birincisi; dava konusu edilen ve İzmir … Müdürlüğü’nün … E. sayılı takip dosyası dayanağı olan … Pendik Şubesi’ne ait çekin bilgileri şöyledir:
Düzenleyen : … İnşaat Ticaret Ltd. Şti.
Lehtar : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
Düzenleme yeri : İstanbul
Tarihi : 19/08/2017
Tutarı : 500.000,00 TL
Çek numarası : 0017873
1. Cira : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
2. Ciro : … …
3. Ciro : … Kereste Sanayi Sarrafiye Kuyumculuk Gıda İnşaat
Mobilya Turizm Oto Besicilik Sanayi Ticaret Limited Şirketi
4. Ciro : … Orman Ürünleri İnşaat mobilya Kuyumculuk Turizm
Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
5. Ciro : … …
6. Ciro : … Faktoring

İkincisi ise; dava konusu edilen … Pendik Şubesi’ne ait çek olup, bilgileri şöyledir:
Düzenleyen : … İnşaat Ticaret Ltd. Şti.
Lehtar : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
Düzenleme yeri : İstanbul
Tarihi : 19/09/2017
Tutarı : 500.000,00 TL
Çek numarası : 0017874
1. Cira : … Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.
2. Ciro : … …
3. Ciro : … Kereste Sanayi Sarrafiye Kuyumculuk Gıda İnşaat
Mobilya Turizm Oto Besicilik Sanayi Ticaret Limited Şirketi
4. Ciro : … İnşaat Gıda Maddeleri Petrol Ürünleri Demir Metal
Danışmanlık Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
5. Ciro : …
6. Ciro : …

Hemen belirtilmelidir ki hükmüne uyulan Yargıtay bozma ilâmı kapsamında, hamili … olan (Çek numarası : 0017874) çek yönünden verilen ‘davanın reddi’ kararı kesinleşmiştir. Bu nedenle, anılan davalı … hakkında verilen karar kesinleştiğinden, yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmelidir.Yargılama sırasında Davalı … yönünden, dava konusu çek dava dışı Doğru Varlık Yönetim A.Ş.’ye temlik edilmiş ise de temlik işleminin iade edildiği beyan edilmiş, yeni vekâletname sunularak davaya takip edilmiştir.
Diğer dava, hamili … Faktoring olan çekin (Çek numarası : 0017873) istirdadına yöneliktir. Bozma ilâmı çerçevesinde tahkikat yürütülmüş, belgeler ve (CD) dosyaya sunulmuş, teknik inceleme gerektirdiğinden bilirkişi görüşü alınmıştır.
Bilirkişi Sn. …’un 01/09/2021 tarihli raporundan; davalı … Faktoring Şirketinin istihbarat kıdemli uzmanı tarafından … firmasından malları ve faturaları aldığının teyidini e-mail ile sorduğu, e-maile (0017873) numaralı çekin bilgilerini eklediği, verilen yanıtta “doğrudur, çek bize aittir” denildiği; (CD) içerisindeki ses kayıtlarından, … firmasının çek düzenleyeni “… İnşaat Ticaret Ltd. Şti.”nin önce iştirakçisi ve sonradan tek ortağı olduğu ve davalının bu firmaya başvurusunun yerinde görüldüğü; davalı … Faktoring Şirketinin lehtar “… Grup İnşaat Medikal ve Tic. Ltd. Şti.”ne başvurusuna ilişkin belge sunulmadığı; sonraki ciranta … …’tan teyit alındığına yönelik bilgi bulunmadığı ancak adı geçenin sonraki ciranta … Kereste Şirketinin ortağı olduğu; 3’üncü ciranta … Kereste Şirketi yönünden sorgulama yapıldığı ve davalı … Faktoring Şirketi istihbarat kıdemli uzmanının e-mail ile … Kereste Şirketi için malları ve faturaları alıp almadığını teyit etmesini sorduğu, karşı yanın “Uygundur” şeklinde yanıt verdiği, (CD) içindeki ses kayıtlarından sabit telefondan ve sonradan cep telefonundan arandığı, karşı yanın “faturamı ve malımı almadan vermem” ve “geçen de bir arkadaş aramıştı da, uygun, ben bizzat kendim verdim zaten, herhangi bir problem yok” şeklinde yanıtlar verdiği; davalı Faktoring Şirketinin ciranta ve fatura borçlusuna mail ortamında ve ses kaydı almak suretiyle çekteki imzanın kendilerine ait olduğu ve çek kapsamındaki malların ve faturaların alındığını teyit ettirdiğini belirlemiştir. Dava konusu (0017873) numaralı çekin cirantası “… Orman Ürünleri İnşaat Mobilya Kuyumculuk Turizm Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” ile davalı … Faktoring arasında Faktoring Sözleşmesi imzalanmıştır. Temlik edilen fatura belgeleri kapsamında 4 adet fatura ve/veya fatura yerine geçen belgeler konusu alacaklarından 500.000,00 TL’lik kısmı … Faktoring A.Ş.’ye temlik edilmiştir. Bilirkişi faturaların dökümünün yapıldığını, mükerrer olup olmadığı yönünden bilgi bulunmadığını, dosya kapsamında sunulan belgede müşterinin faaliyet alanı kısmında alım-satım petrol ürünleri gaz alım-satım-4 tankerle faz taşımacılığı bilgilerinin bulunduğunu, müşteri temsilcisi ZBF notu kısmında aynı müşterinin 18/09/2017 tarihli aynı tutarlı çekinin onaylandığı bilgisinin girildiğini, operasyan not ve onayları kısmında, “işlem imzaları huzurda atıldı, işlem sırasında müşterinin fatura defteri/klasörü kontrol edildi” seçeneklerinin işaretli olduğunu, “firma e-vergi iştigal … görüldü” notlarının bulunduğunu, davalı Faktoring Şirketinin müşterinin mali durumu hakkında asgari düzeyde de bilgi sahibi olunacak bilgi ve belge temin etmediğini belirtmiştir.
Yukarıdaki tespitler ışığında somut olayda, davalı Faktoring Şirketinin 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesi ve bu maddenin yollamasıyla somut olaya uygulanması gereken 29257 sayılı Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5/1. maddesinde asgari olarak yapılması gereken bir kısım araştırmaları yaptığı bir kısmının ise yasa ve Yönetmelik hükümlerine uygun yapıldığının belirlenmediği görülmüştür. Davalı Faktoring Şirketinin dava konusu çekte düzenleyen olarak yer alan “… İnşaat Ticaret Ltd. Şti.” ile “… Kereste Şirketi” yönünden sorgulama yapıldığı, dava konusu (0017873) numaralı çekin cirantası “… Orman Ürünleri İnşaat Mobilya Kuyumculuk Turizm Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” ile davalı … Faktoring arasında Faktoring Sözleşmesi imzalandığı ve temlik edilen fatura belgeleri kapsamında 4 adet fatura ve/veya fatura yerine geçen belgeler konusu alacaklarından 500.000,00 TL’lik kısmı … Faktoring A.Ş.’ye temlik edildiği; müşterinin faaliyet alanı kısmında alım-satım petrol ürünleri gaz alım-satım-4 tankerle faz taşımacılığı bilgilerinin bulunduğu, müşteri temsilcisi ZBF notu kısmında aynı müşterinin 18/09/2017 tarihli aynı tutarlı çekinin onaylandığı bilgisinin girildiği, operasyan not ve onayları kısmında, “işlem imzaları huzurda atıldı, işlem sırasında müşterinin fatura defteri/klasörü kontrol edildi” seçeneklerinin işaretli olduğu, “firma e-vergi iştigal … görüldü” notlarının bulunduğu görülmekle bilirkişinin davalı Faktoring Şirketinin müşterinin mali durumu hakkında asgari düzeyde de bilgi sahibi olunacak bilgi ve belge temin etmediği yönündeki görüşünün isabetli bulunmadığı anlaşılmış, davalı Faktoring Şirketinin istihbarat anlamında bir kısım işlemleri eksik yapmasının ‘kusur’ olarak nitelenebileceği kanaatine varılmıştır. Belirtilmelidir ki faktöring şirketinin dava konusu çeki iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olduğunun kanıtlanması yükü davacıdadır. Davalı Faktoring Şirketinin ‘kötü niyetli’ olduğu kanıtlanmamıştır. Ağır kusur konusunda ise, yargısal kararlarda “aynı durum ve koşullar altında her mantıklı insanın göstereceği en ilkel (basit) dikkat ve özenin gösterilmemesi” şeklinde tanımlanmaktadır. Başka bir anlatımla ağır kusurda; hal ve şartların yüklediği özen gösterme ve tedbir alma ödevlerine veya bir hareket tarzı emreden kurallara “tam bir aldırmazlık” söz konusudur. Somut olayda, davalı Faktoring Şirketinin 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2. maddesi ve bu maddenin yollamasıyla somut olaya uygulanması gereken 29257 sayılı Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5/1. maddesinde asgari olarak yapılması gereken bir kısım araştırmaları yaptığı bir kısmının ise yasa ve Yönetmelik hükümlerine uygun yapmadığı belirlenmiş olmakla birlikte, [bir hareket tarzı emreden kurallara “tam bir aldırmazlık”] söz konusu olmadığı, eksikliğin ‘kusur’ olarak kabul edilebilecek iken ‘ağır kusur’ olduğunu gösteren delillerin bulunmadığı anlaşılmakla, davalı Faktoring Şirketi yönünden koşulları bulunmayan davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Dosyada verilen tedbir kararı bulunmadığından davalının koşulları bulunmayan kötü niyet tazminatı isteminin reddine karar verilmelidir.
Yukarda açıklanan yasal ve hukuksal olgu gözönüne alınarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara ve Kurul’un takdirine göre;
1.-Davalı … A.Ş. hakkındaki davada:
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda verilen 15/05/2018 tarih, 2017/887 E., 2018/399 K. sayılı “davanın reddi” kararının istinafı sonunda istinaf isteminin reddine ilişkin Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. HD’nin 2018/2487 E., 2019/849 K. sayılı kararının temyizi sonunda Yargıtay 11. HD’nin 24/02/2020 tarih, 2019/4107 e., 2020/1903 K. sayılı ilâmında; anılan davalı yönündeki temyiz itirazlarının reddedildiği ve anılan davalı hakkındaki ‘davanın reddi’ kararının kesinleştiği anlaşıldığından; yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
2.-Davalı … Faktoring A.Ş. hakkındaki davada:
A)Davanın reddine,
B)Davalının koşulları bulunmayan kötü niyet tazminatı isteminin reddine,
3.-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken; 59,30 TL karar ve ilâm harcından, peşin alınan 31,40 TL’nin düşülerek eksik kalan 27,90 TL harcın, davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4.- Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına; HMK m.333/1 gereğince harcanmayan gider avansının hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,

5.-Davalı … Faktoring A.Ş. Tarafından yapılan 5,20 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak adı geçen davalıya verilmesine;
6.- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davalı “… A.Ş.” yönünden verilen karar kesinleştiğinden yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına,
7.- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davalı “… Faktoring A.Ş.” yararına hesaplanan 42.050,00 TL nispî vekâlet ücretinin davacıdan alınarak, anılan davalıya verilmesine,

Dair, Davacı Vekili Av. …’in (e-duruşma) yüzlerine karşı; kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 28/12/2021 tarihinde oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.