Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/913 E. 2021/639 K. 18.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Ulusu Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2014/913 Esas
KARAR NO : 2021/639

DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ : 23/07/2014

KARAR TARİHİ : 18/10/2021
YAZIM TARİHİ : 18/11/2021
Mahkememizde açılan alacak davasının yapılan yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı … vekili ; Davalıların oluşturduğu iş ortaklığının üstlendiği ” Afyonkarahisar Hocalar Yeşilhisar Göleti ve Sulaması İnşaatı Kazı ve Dolgu ” işi ile ilgili olarak taraflar arasında 11/06/2013 tarihli alt yüklenicilik sözleşmesi imzalandığını, 01/06/2013 tarihinde başlayan çalışmalarının 07/12/2013 tarihine kadar kesintisiz devam ettiğini, hava şartları ve davalıların da izni ile duran çalışmaların 19/01/2014 tarihinde yeniden başladığını, davalıların hak ediş ödemelerini yapmamaları nedeni ile davacının işi yürütemez hale geldiğini, taraflar arasında an son 31/10/2013 tarihine kadar yapılan işleri kapsayan beş kakedişin birlikte düzenlendiğini, bu tarihten sonra yapılan işlerle ilgili hak ediş düzenlenmediğini, sözleşmenin 8. maddesi ile hak edişlerin düzenlenme ve ödemenin nasıl yapılacağının kararlaştırıldığını, 2013 yılı sonu ve 2014 yılındaki iki aylık makine çalışma giderlerinin ödenmediğini, imalat kalemlerinin sürekli değiştirildiğini, ödeme de yapılmadığı için davacının adeta işi bırakmaya zorlandığını, ihtarnameler ve yapılan görüşmelere rağmen sorunların giderilemediğini belirtip, imalatları tamamlandığı halde hak edişe alınmayan 01/10/2013-31/11/2013 tarihleri aralığı ile ilgili hak ediş alacağı, 19/01/2014-14/03/2014 tarihleri aralığında yapmış olduğu imalatlar ile ilgili bir hak ediş olmak üzere iki hak ediş alacağı, önceki hak edişlere konu olup davalıların talimatı ile yeniden dolgu işi yapılan iş bedelleri ve teminat kesintilerinden oluşan tüm alacağına karşılık şimdilik 50.000,00 TL nin davalılardan tahsiline ve kesin hak edişin mahkeme tarafından yapılarak belirlenecek alacaklarının her iki davalıdan müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Karşı davacı şirketler vekili ; Alt yüklenici Mehmet’in sözleşmeye sürekli aykırı davrandığını, süre uzatımı verildiği halde personel sayısını azaltarak işi yavaşlattığını, Ankara …Noterliğinin 20/03/2014 tarihli ve …. yevmiye nolu ihtarnamesi ile üç gün içerisinde işe başlaması konusunda uyarı yapılmasına rağmen olumlu sonuç alamadıklarını, yüklenicinin yaptığı imalat miktarının belirlenmesi için tespit yaptırdıklarını, bu tespit ile yapılan imalatın 827.185,26 TL olarak belirlendiğini, kendileri tarafından yapılan ödemenin ise 900.226,50 TL olduğunu, fazladan ödedikleri 250.482,54 TL nin 14/05/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte karşı davalı … ‘ ten tahsiline karar verilmesini istemiştir.
YANIT :
Asıl davada Davalı şirketler vekili vekili ; Belirsiz alacak davası açılamayacağını, işin birim fiyat esaslı olduğunu, alt yüklenicinin kendisinden kaynaklanan ve haklı olmayan nedenler ile işi bıraktığını, talep edilen ek süre isteklerini yerine getirip ek süreler verdiklerini, 30/1102014 tarihine kadar süre uzatılmasına rağmen işlerin bitirilmediğini, işçi sayını azaltarak işi yavaşlatan alt yüklenicinin 15/03/2014tarehinde işi terk ettiğini, yapılan iş bedelinin tespit edilip ödeme ile kıyaslandığında, fazladan ödeme yaptıklarının ortaya çıktığını belirtip, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Karşı davada Mehmet vekili ; Sözleşmenin çıkmaza girmesinin nedeninin iş ortaklığını oluşturan şirketlerin süresinde ve yeterli ödeme yapmamaları, sürekli olarak imalat kalemlerini değiştirmeleri olduğunu, imalat bedelinin iddianın aksine eksik ödendiği için asıl davayı açmak zorunda kaldıklarını belirtip, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER :
-DSİ ile iş ortaklığı arasında imzalanan asıl sözleşme,
-Davacı … ile davalı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığı arasında imzalanan alt yüklenicilik sözleşmesi,
-Tarafların karşılıklı olarak düzenledikleri ihtarnameler,
-Düzenlenen tüm hak ediş raporları ile iş ortaklığı tarafından yapılan ödemelere ilişkin kayıtlar,
-Bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporlar.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Asıl davadaki talep, alt yüklenicilik sözleşmesinin iş ortaklığını oluşturun şirketlerden kaynaklanan nedenler ile devam etmesinin imkansız hale gelmesi nedeni ile sona eren sözleşmeden kaynaklanan alt yüklenici alacağının davalı şirketlerden tahsili istemine ilişkin olduğu, karşı davadaki talep ise işveren tarafından fazladın yapıldığı ileri sürülen ödemenin davalı alt yüklenici Mehmet’ten tahsili istemine ilişkindir.
Asıl işveren DSİ ile davalıların oluşturduğu iş ortaklığı arasında ” Afyonkarahisar Hocalar Yeşilhisar Göleti ve Sulaması İnşaatı Kazı ve Dolgu ” işini konu alan eser sözleşmesi imzalanmıştır. Bu işin bir bölümünü oluşturan kazı dolgu işi ile ilgili olarak ise asıl davanın tarafları arasında 11/06/2013 tarihli alt yüklenicilik sözleşmesi imzalanmış, alt yüklenicinin 01/06/2013 tarihinde başlayan çalışmaları 07/12/2013 tarihine kadar kesintisiz devam ettirmiş, hava şartları ve davalılarında izni ile duran çalışmalar 19/01/2014 tarihinde yeniden başlamış, alt yüklenicinin iddiasına göre, davalıların hak ediş ödemelerini yapmamaları nedeni ile davacı işi yürütemez hale gelmiş, taraflar arasında en son 31/10/2013 tarihine kadar yapılan işleri kapsayan beş hak ediş birlikte düzenlenmiş, yine alt yüklenicinin iddiasına göre bu tarihten sonra yapılan işlerle ilgili hak ediş düzenlenmemiş, sözleşmenin 8. maddesi ile hak edişlerin düzenlenme ve ödemenin nasıl yapılacağının kararlaştırıldığı halde, 2013 yılı sonu ve 2014 yılındaki iki aylık makine çalışma giderleri ödenmediği, imalat kalemlerinin sürekli değiştirildiği, ödeme de yapılmadığı için alt yüklenici iş sahasını terk etmiştir. Davacı alt yüklenici tarafından imalatları tamamlandığı halde hak edişe alınmayan 01/10/2013-31/11/2013 tarihleri aralığı ile ilgili hak ediş alacağı, 19/01/2014-14/03/2014 tarihleri aralığında yapmış olduğu imalatlar ile ilgili bir hak ediş olmak üzere iki hak ediş alacağı, önceki hak edişlere konu olup davalıların talimatı ile yeniden dolgu işi yapılan iş bedelleri ve teminat kesintilerinden oluşan tüm alacağına karşılık şimdilik 50.000,00 TL nin davalılardan tahsiline ve kesin hak edişin mahkeme tarafından yapılarak belirlenecek alacaklarının her iki davalıdan müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir. Karşı davada ise, yapılan işin bedelinin üzerineda ödeme yapıldığı iddiası ile yapılan fazla ödemenin alt yükleniciden tahsili talep edilmektedir.
Asıl işveren olan DSİ kayıtları ile, tarafların dayandıkları deliller toplandıktan sonra yapılan iş bedelinin belirlenmesi tamamen teknik hesap gerektirdiği için bilirkişi raporları alınmıştır.
Bu konudaki ilk rapor İnşaat mühendisi, sözleşme yorumcusu ve mali müşavirden oluşan bilirkişi heyetinin alınan 14/12/2017 tarihli olup, tarafların imzalarını taşıyan beş hakediş bedelinin 1.067.125,00 TL olduğu, bu hakediş bedelinden yapılan teminat kesintisinin ise 47.409,00 TL olduğu,
davacı …’ in yaptığı iş ile ilgili olarak ilk beş hakedişe konu iş nedeni ile iş ortaklığı adına düzenlediği 14 adet fatura bedelinin 1.345.728,00 TL olduğu, bundan 35.203,00 TL KDV kesintisi yapıldığında miktarın 1.319.524,36 TL olduğu, işveren ödemesi 1.312.384,91 TL olup, bu hali ile davacı alacağının 7.139,45 TL olduğu, yeşil defterdeki kayıtlar esas alındığında ise, hak edişlere dahil olmayan ve fesih nedeni ile kesin hesaba konu iş bedeli 1.237.591,00 TL ve makine kirası olan 190.843,00 TL olmak üzere toplam iş bedellinin 1.428.434,00 TL olduğu, bu miktardan mazot, yemek, makine çalışması ve SGK ödemeleri nedeni ile yapılan 237.391,00 TL kesintiler düşüldüğünde imalat alacağının 1.191.043,00 TL olduğu, iş veren ödemesi olan 900.226,50 TL alacaktan mahsup edildiğinde davası Mehmet’in halen davalı şirketlerden olan alacağının 290.816,50 TL olduğu, işveren ortaklık tarafından yapılan fesih işleminin haklı nedene dayanmadığı şeklinde görüş bildirilmiştir.
Bu rapora itiraz üzerine hazırlanan 21/12/2018 tarihli birinci ek rapor ile davalı iş ortaklığı kayıtlarına göre iş veren ödemesinin 1.312.384,91 TL olduğu, 02/09/2013 tarihli 1.379,22 TL SGK ödemesi dışındaki tüm ödemelerin iş veren kayıtlarında yer aldığı, davalı kayıtlarında yer almakla birlikte banka kayıtları ile doğrulanmadığı için ilk hesaplamada dikkate alınmayan 54.354,90 TL tahsilat makbuzu ile kanıtlandığı için davalı işveren ödemesinin 1.226,989,19 TL olduğu belirlenmiştir. Bu rapora da itiraz edilmesi nedeni ile aynı heyetten alınan 13/09/2019 tarihli ikinci ek raporda ise, iş bedelinin 1.428.434,00 TL olduğu, 237.391,00 TL kesinti yerinde olup, bu durumda iş bedelinin 1.191.043,00 TL olduğu, davalı tarafından yapılan ödeme 1.226.989,19 TL olup, işvereni fazla ödemesinin 35.946,19 TL olduğu, bunun dışında davadan sonra da 15.340,00 TL daha iş veren ödemsi olduğu şeklinde görüş bildirilmiş, bu rapora da itiraz edilmesi nedeni ile hazırlanan 26/06/2020 tarihli üçüncü ek raporda ise önceki raporda belirtilen görüşte ısrar edilmiştir.
Asıl davada davacı … vekili 08/10/2014 tarihli dilekçe ile 50.000,00 TL alacaklarının ;
A-) 01/10/2013-31/11/2013 tarihleri arasındaki yapılan iş ile ilgili olup hakedişe dahil edilmişin iş bedeli,
B-) 19/01/2014-14/03/2014 tarihleri aralığındaki çalışmalar ile ilgili olup, hak edişe bağlanmayan iş bedeli,
C-) Teminat kesintileri için 52.117,74 TL den,
D-) Fesih kesin hakediş alacağından oluştuğunu, şimdilik 50.000,00 TL talep ettiklerini söylemiştir. Hangi tür alacakları için ne miktarda alacak talebinde bulunduklarını ise 02/11/2015 tarihli dilekçe ile ayrıntılı hale getirmiştir.
Davacı … 14/11/2017 tarihli dilekçe ile davalı iş verenlerin ödeme toplamının 766.794,90 TL olduğunu belirtip, dilekçe ekinde dayanak belgeleri sunmuştur.
Yukarıda içeriği özetlenen bilirkişi asıl ve ek raporları birlikte değerlendirildiğinde; asıl raporda da belirtildiği gibi, yeşil defterin günlük yapılan iş miktarı ve türü dikkate alınarak hazırlandığı için, bu defterin yapılan iş bedelinin belirlenmesinde asıl itibar edilmesi gereken kayıt olduğu, yeşil defterdeki kayıtlar esas alındığında, hak edişlere dahil olmayan ve fesih nedeni ile kesin hesaba konu imalat bedeli 1.237.591,00 TL ve makine kirası olan 190.843,00 TL de bu miktara eklendiğinde, toplam iş bedellinin 1.428.434,00 TL olduğu, bu miktardan mazot, yemek, makine çalışması ve SGK ödemeleri nedeni ile yapılan 237.391,00 TL kesintiler düşüldüğünde imalat alacağının 1.191.043,00 TL olduğu mahkememiz tarafından kabul edilmiştir.
Asıl davadaki talep taraflar arasındaki tüm alacak borç ilişkisini sona erdiren tasfiye niteliğinde olduğu için, hem dava tarihinden önce yapılan hem de dava tarihinden sonra yapılan ödemeler dikkate alınarak alacak borç miktarının belirlenmesinin gerektiği, davacı …’in dilekçelerindeki 900.226,50 TL iş veren ödemesinin fesih tarihine kadar yapılan ödeme olduğu, fesih tarihinden önce ve sonra yapılan toplam ödemenin ikinci bilirkişi raporunda belirlenen 1.273.211,19 TL kadar olduğu, bu hali ile davacı …’in fesih nedeni ile alacağına esas iş bedelinin 1.191.043,00 TL olduğu, davalı iş veren ödemesinin ise 1.273.211,19 TL olması nedeni ile davalı işverenin fazladan yaptığı ve karşı davaya konu alacağının ( 1.273.211,19 TL -1.273.211,19 TL= 82.168,19 TL) 82.168,19 TL olduğu, sonuç olarak asıl davada davacı …’in fesih hakediş alacağı bulunmadığı için asıl davanın reddi gerektiği, karşı dava yönünden ise iş veren şirketlerin fesih işlemine konu iş nedeni ile fazla ödemelerinin 82.168,19 TL olduğu, karşı davadaki talep yönünden 14/04/2014 tarihli olup, karşı tarafa 20/05/2014çtarihinde tebliğ edilip, ödeme için 7 gün süre verilen ihtarname ile 27/05/2014 tarihinde yüklenici Mehmet için temerrütün gerçekleştiği, her iki tarafın tacir olması nedeni ile alacağa avans faizi uygulanması gerektiği kabul edilip, talepler ile ilgili olarak aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM: Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-) Davacı karşı davalı …’in (Mesa İnşaat) DAVASININ REDDİNE,
Asıl davada, alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 853,90 TL’den mahsubu ile artan 794,60 TL’nin karar kesinleştiğinde ve istemi halinde davacıya İADESİNE.
Asıl davada davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Asıl davada davalılar lehine hüküm tarihindeki AAÜT’si uyarınca hesaplanan 7.300,00 TL vekalet ücretinin davacı …’den alınarak davalılara VERİLMESİNE.
2-) Davalı karşı davacılar Suted İnşaat Limited Şirketi ve Aykan İnşaat Limited Şirketi’nin taleplerinin KISMEN KABULÜNE,
82.168,19 TL’nin 27/05/2014 temerrüt tarihinden itibaren hesaplanacak değişen oranlı avans faiziyle birlikte davalı …’den alınıp davacı şirketlere ödenmesine,
Fazla istemin reddine,
Karşı davada, alınması gereken 17.110,46 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 4.277,65 TL’nin mahsubu ile bakiye 12.832,81 TL’nin karşı davalı …’ den tahsili ile HAZİNEYE ÖDENMESİNE.
Karşı davada, karşı davacılar tarafından yapılan 8.400,00 TL yargılama giderinin davalı …’den tahsili ile karşı davacılara ÖDENMESİNE,
Karşı davada, kabul edilen 82.168,19 TL için davacılar lehine hüküm tarihindeki AAÜT’si uyarınca hesaplanan 11.48186 TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak davacılara VERİLMESİNE.
Ret edilen 168.674,35 TL için 19.974,06 TL vekalet ücretinin davacı şirketlerden alınıp davalı …’de VERİLMESİNE.
Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansı kalması halinde bildirilecek hesap numarası olur ise hesaba, hesap numarası bildirilmez ise gider avansından karşılanmak koşulu ile posta havalesi ile yatıran tarafa İADESİNE.
Dair, Davacı karşı davalı vekili Av. …in yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/10/2021

Katip …

Hakim …