Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANKARA
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/415
KARAR NO : 2022/40
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2014/415
KARAR NO : 2022/40

DAVA : Anonim Şirket Yöneticilerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan Tazminat Davası
DAVA TARİHİ : 10/06/2003
KARAR TARİHİ : 25/01/2022
KARAR YAZIM TAR. : 26/01/2022

Ankara … Hukuk Mahkemesinin … E. ayılı numarasına kayıtlı olarak açılan davada verilen 25/09/2003 tarih ve … E., … K. sayılı işbölümü nedeniyle dosyanın yollanması nedeniyle Ankara … Ticaret Mahkemesinin 15/07/2004 tarih … E., … K. sayılı Ankara 1 ve 2. Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle verilen görevsizlik kararı nedeniyle dosyanın yollandığı Ankara … Ticaret Mahkemesinin 23/01/2007 tarih, … K. sayılı karşı görevsizlik kararı verilmesiyle merci tayinine gidilmeden dosyanın yeniden Ankara … Ticaret Mahkemesinin … E. numarasına kayıt edildiği ve …. K. sayılı kararla olumsuz görev uyuşmazlığı nedeniyle dosyanın Yargıtay 20. HD’ye gönderildiği, Yargıtay 20. HD’nin … K. sayılı kararı ile Ankara … Ticaret Mahkemesinin merci tayini olarak belirlendiği, dosyanın Ankara … Ticaret Mahkemesinin … esas numarasına kayıt edildiği ve devam olunan yargılama sırasında asliye ticaret mahkemelerinin önce tek yargıçlı ve bilahare heyet şeklinde çalışmasına ilişkin yasal düzenleme sırasında Mahkememize tevdi edilen ve yukarıdaki numarasına kaydı yapılan dava dosyasının yapılan incelemesi sonunda:

DAVA:
Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; davalıların … Yayıncılık ve Filmcilik San. Tic. A.Ş.’ne 149.327.566.906 TL, … Yayıncılık San. Tic. A.Ş.’ne 3.874.873.176.095 TL ve … Tarım Ürünleri San. Tic. A.Ş.’ye 1.251.189.383.246 TL usulsüz kredi kullandırılmak suretiyle banka zararına sebebiyet verdiklerini; dava tarihinden önce muhtelif tarihlerde … A.Ş.’den 1.251.189.383.246 TL, … Yayıncılık A.Ş.’den 150.733.072.894 TL olmak üzere 1.401.922.356.140 TL tahsilat sağlandığını; … Yayıncılık A.Ş.’ye 2.000.000 USD ve 5.000.000 USD (500.000 USD kullandırılmış) kredi tahsis edildiğini; … Yayıncılık A.Ş.’ye 10.000.000 USD (600 milyar), 5.000.000 USD (400 milyar) ve 1.500.000 USD kredi tahsis edildiğini; … A.Ş.’ye 6.000.000 USD (312 milyar) kredi tahsis olunduğunu; kredi kullandırımının bankacılık genel mevzuatına, banka iç mevzuatına ve bankacılık ilke ve teamüllerine aykırı olduğunu; kredinin, Ticari Krediler Uygulama Talimatının 5.1.2 maddesinde yer alan hususlar dikkate alınarak teklif edildiğini, bunun yanında kredinin verilmesini engel diğer hususların göz önünde bulundurulmadığını; … Yayıncılık A.Ş.’ne, işletme sermayesinin (-) bakiye vermesine, kredi talebinin özkaynak ve serbest varlığının üzerinde olmasına, finansman oranının yüksek olmasına, banka borçlarının çok yüksek olmasına, kısa vadeli borçlarını vade uzatımı yolu ile devam ettirmesine, …’tan kullandığı 1.020.838-USD kredinin bankadan kullanacağı kredi ile kapatacağının belli olmasına, istihbarat raporlarının olumsuz olmasma rağmen kredi kullandırıldığını; … A.Ş.’ne, kredi talebine istinaden hazırlanan istihbarat raporunda, firmanın gayri faal olduğu, mali analiz yapılamadığı belirtilmesine rağmen, bankacılık prensiplerinden olan “emniyet” prensibi gözetilmeden, ticari durumu dikkate alınmadan kapasitesinin çok üzerinde, firma riski ile orantılı teminat alınmadan, firmaya 16.500.000-USD kredi tahsis edildiğini ve kullandırıldığını; … Tarım Ürünleri San. ve Tic.A.Ş.’ne, kredi talebine istinaden hazırlanan istihbarat raporunda, firmanın gayri faal olduğu, mali analiz yapılamadığı belirtilmesine rağmen, bankacılık prensiplerinden olan “emniyet” prensibi gözetilmeden, firma ve ortaklarının gerçek mali durumu araştırılmadan ve ticari durumu dikkate alınmadan kapasitesinin çok üzerinde, firma riski ile orantılı teminat alınmadan, firmaya
6.000.000-USD kredi tahsis edildiğini ve kullandırıldığını; sonuç olarak, banka üst yönetimi tarafından firmalara verilen kredilerde, bankanın mutat uygulamalarının dışında ve genel olarak bankacılık usul ve teamüllerine aykırı biçimde takdir hakkı firmalar lehine, banka aleyhine olacak şekilde kullanıldığını, ayrıca, banka ile firmalar arasında yapılan borç ödeme planı ve protokollerinde mevcut risk-teminat dengesinin gözetilmediğini, ilave teminat alınması suretiyle banka alacağının güvencesinin sağlanması gerekirken, bu hususun dikkate alınmadığını; kredilerin teminatlarının yetersiz olduğunu; belirtilen nedenlerle, … Yayıncılık ve Filmcilik San. Tic. A.Ş., … Yayıncılık San. Tic. A.Ş. ve … Tanm Ürünleri San. Tic. A.Ş. firmalarına usulsüz kredi kullandırmak suretiyle banka zararına sebebiyet veren davalılardan, söz konusu kredilerden kaynaklanan ve teminatsız olduğu ve tahsil kabiliyetinin bulunmadığı tespit edilen … Yayıncılık ve Filmcilik San. Tic. A.Ş. için 04.11.1994 tarihinde 149.327.566.906.TL olarak, … Yayıncılık San. Tic. A.Ş. için 30.06.1997 tarihinden itibaren muhtelif
tarihlerde 3.874.873.176.095.TL. olarak, … Tarım Ürünleri San. Tic. A.Ş. için 30.09.1997 tarihinde 1.251.189.383.246.TL. olarak, tasfiye olunacak alacaklar hesabına atılan alacağın her bir firma için TOA hesaplarına atıldıkları tarihten, tahsil edileceği tarihe kadar, bankaca aynı tür kredilere uygulanan değişen temerrüt faiz oranlarının tahakkuku suretiyle, dava tarihinden önce yapılan tahsilatlarında tahsil edildikleri tarih itibariyle (muhtelif tarihlerde … A.S.’den 1.251.189.383.246-TL.. … Yayıncılık A.S.’den 150.733.072.894.TL. olmak üzere Toplam 1.401.922.356.140.TL. tahsilat sağlanmıştır.) gözönüne alınarak, hesaplanacak faizi ve yapılan masraflarında eklenmesi ile birlikte, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalması ve tahsilde tekerrür olmaması kaydıyla kararlara iştirakleri oranında sorumlu tutulmalarına, hesaplanacak alacağın belirlenen oranlarda davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline, karar verilmesini, talep ve dava edilmiştir.
YANIT:
Davalı …, …, …, … vekili, işbölümü itirazının yanı sıra davanın zamanaşımına uğradığını; müvekkillerinin hukuka aykırı eylemlerinin bulunmadığını, ve ibra edildiğini; dava konusu işlem zamanında memur statüsünde çalıştıklarını bu sebeple, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı … vekili; müvekkilinin dava konusu kredilerin verildiği dönemde müdür yardımcısı olarak görevde olduğunu, yönetim kurulu ve denetim kurulu üyesi olmadığından denetçilerin dava açma hakkı bulunmadığını, açılan davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini; davanın asliye ticaret mahkemesinde açılması gerektiğini; davanın zamanaşımına uğradığını; müvekkilinin karar verme yetkisi bulunmadığını ve şirketi zarara sokmasının söz konusu olmadığını ve davanın reddine karar verilmesini, istemiştir.
Davalı …; ticaret mahkemesinin görevli olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını; memur olarak görev yapması nedeniyle davanın husumetten reddi gerektiğini; ibra edildiğini ve ibranın borcu sona erdirdiğini; bu sebeple, davanın reddine karar verilmesini, talep etmiştir.
Davalı … vekili; davanın zamanaşımına uğradığını; müvekkilinin 1993 yılı Aralık ayından 1994 yılı Ağustos ayına kadar genel müdür ve yönetim kurulu başkanı olarak görev yaptığını, fiil ve işlemlerinin bu döneme ait olduğunu; görev yaptığı dönemde davaya konu firmalardan sadece … Yayıncılık A.Ş. ile kredi ilişkisine girilmiş olduğunu, diğer firmalarla yapılan işlemlerde ilişkisinin bulunmadığını; … Yayıncılık Şirketine tahsis edilen kredilerin yeterli teminat alınarak kullandırıldığını; bankanın zararına sebebiyet verilmediğini; banka yönetim kurulunun hesap ve işlemlerinin ibra edildiğini; bu sebeple davanın zamanaşımı, husumet ve esastan reddine karar verilmesini dilemiştir.
Davalı … vekili; T…. Bankası A.Ş.’deki görevinden 22/09/1997 tarihinden itibaren izinli olmak üzere, 01/10/1997 tarihinde istifaen ayrılmış olduğunu ve bu tarihten sonra da herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını; zamanaşımı def’inde bulunduklarını, dava konusu kredilerin yasal mevzuata uygun olarak tahsis edildiğini; bu nedenle, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı….; davaya asliye ticaret mahkemesinde bakılması gerektiğini; müvekkilinin işlemlerin yapıldığı tarihte şube müdürü olduğunu ve denetçiler tarafından kendisine karşı dava açılamayacağını ve açılan davanın husumetten reddine karar verilmesini; olayda yönetim kurulunun ibra edildiğini ve borcun sona ermiş olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını; kredilenin genel müdürlük ve yönetim kurulunun yetkisinde kullandırıldığını, şubenin olumlu veya olumsuz hiçbir fonksiyonunun bulunmadığını, bu sebeple davanın reddine karar verilmesini, istemiştir.
Davalı ….; davanın asliye ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiğini, ikametgahı nedeniyle İstanbul mahkemelerinin yetkili olduğunu; firmalar lehine genel müdürlükçe incelenmek ve değerlendirilmek üzere sunulan kredi teklif formlarını kredi komitesi üyesi olarak imzalamış bulunduğunu; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …. vekili; aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını, dava açmakta hukuki yarar bulunmadığını, yönetim kurulu üyelerinin ibra edilmeleri nedeniyle borcun sona erdiğini, asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğunu; bu sebeple davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı …. vekili; davanın zamanaşımına uğradığını; müvekkilinin 1994 yılı Şubat ayından 1994 yılı Ekim ayına kadar genel müdür yardımcısı ve yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptığını, fiil ve işlemlerinin bu döneme ait olduğunu; görev yaptığı dönemde davaya konu firmalardan sadece … Yayıncılık A.Ş. ile kredi ilişkisine girilmiş olduğunu, diğer firmalarla yapılan işlemlerde ilişkisinin bulunmadığını; … Yayıncılık Şirketine tahsis edilen kredilerin yeterli teminat alınarak kullandırıldığını; bankanın zararına sebebiyet verilmediğini; banka yönetim kurulunun hesap ve işlemlerinin ibra edildiğini; bu sebeple davanın zamanaşımı, husumet ve esastan reddine karar verilmesini dilemiştir.
Davalı …. vekili; davanın zamanaşımına uğradığını; kredi tahsisinde müvekkiline isnat edilecek bir hususun bulunmadığını ve davanın reddine karar verilmisini istemiştir.

DELİLLER :
1-Krediye esas sözleşme, ve eki belgeler,
2-Göreve ilişkin yazılar,
3-Banka ile yapılan yazışmalar, istihbarat raporu, yönetim kurulu kararı, ilgili tüm bilgi ve belgeler,
4-Ankara … Ceza Mahkemesinin …E. sayılı dava dosyası,
5-İcra takip dosyaları, ekleri,
6-Bilirkişi kök ve ek raporları,
7-Mirasçılık belgesi,
8-Tüm dosya münderecatı,

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKÎ NİTELENDİRME :
Dava, davacı bankanın yöneticileri olan davalıların dava dışı firmalara usulsüz kredi kullandırmak suretiyle bankaya zarara uğrattıkları savıyla açılan yöneticilerin sorumluluğuna ilişkin tazminat davasıdır.
Davacı banka vekili, davalıların, dava dışı firmalara usulsüz kredi kullandırıldığını ileri sürerek TTK 320, 336 gereğince davalıların sorumlu olduklarını ileri sürerek meydana gelen zararın tahsilini dava etmiştir. Davalılar, kredinin verilmesinde herhangi bir usulsüzlük bulunmadığını, yeterli teminat alındığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmektedirler.
Yargılama sırasında; Davalılardan ölü …’nin 13/12/2006 tarihinde vefatı nedeniyle Ankara 2.SHM’nin 19/02/2007 tarih, 2007/344 E., 2007/327 K. sayılı mirasçılık belgesi dosyaya alınmış; ölü …. mirasçılarının huzuru ile yargılama yapılmış; ölü …’un 24/08/2020 tarihinde ölümü ile Ankara 9. SHM’nin 2020/1223 E., 2020/1142 K. sayılı mirasçılık belgesine göre, mirasçılarının; ….olduğu belirlenmiş; adı geçenler İstanbul Anadolu 21. SHM’nin 08/10/2020 tarih, 2020/793 E., 2020/893 K. sayılı mirasın reddi kararı ile mirası reddettikleri, görülmekle miras şirketi için İstanbul Anadolu 21. Suılh Hukuk Mahkemesi’nin 2020/69 tereke dosyasına yazı yazılarak tereke tasfiye memuru olan Av. ….’e usulüne uygun davetiye çıkarılarak tereke temsilcisi huzuru ile yargılamaya devam olunmuştur.
Uyuşmazlığa dava tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanmalıdır.
Davanın hukukî dayanağı şöyledir: Genel olarak yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu, 6762 sayılı TTK.320 ve TTK.336,maddelerine göre belirlenir. İdari Meclis Azalarının şirket işlerinde gösterecekleri dikkat ve basiret hakkında 818 sayılı Borçlar Kanunu 528 maddesi 2.fıkrası hükmü tatbik olunur.(TTK madde 320). Şirket işlerini ücretle idare eden şerik tıpkı bir vekil gibi mesul olur.(818 sayılı Borçlar Kanunu madde 528/2.). Banka Yönetim Kurulu Üyeleri ile Banka arasında bir vekalet akdi ilişkisi bulunduğundan üyeler bankaya karşı vekil gibi sorumludurlar.
Davalılar, zamanaşımı def’inde bulunmuşlardır. Öncelikle zamanaşımı def’inin yerinde olup olmadığı değerlendirilmelidir. Dava tarihi itibariyle uyuşmazlık mülga 6762 sayılı TTK hükümlerine tâbidir.
Yasal dayanak;
Mülga 6762 sayılı TTK’nın 309’uncu maddesinin dördüncü fıkrası şöyledir:
Mesul olan kimselere karşı tazminat istemek hakkı davacının zararı ve mesul olan kimseyi öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her halde zararı doğuran fiilin vukuu tarihinden itibaren beş yıl geçmekle müruruzamana uğrar. Şu kadar ki; bu fiil cezayı müstelzim olup Ceza Kanununa göre müddeti daha uzun müruruzamana tabi bulunuyorsa tazminat davasına da o müruruzaman tatbik olunur
Dava konusu edilen eylemler yönünden ceza davasının bulunduğu ve yargılama sırasında sonlandığı, dava tarihi itibariyle alacağın semeresiz kaldığına ilişkin bilgi ve belgelenin de bulunmadığı anlaşılmakla, koşulları bulunmayan zamanaşımı def’i reddedilmiştir.
Davalılarca ileri sürülen husumet itirazları yerinde değildir. Davada aktif husumet ehliyeti bulunmaktadır. Davalılar ise banka çalışanları olup itiraz dayanaksız kalmıştır.
Yetki itirazı yerinde olmayıp Mahkememiz görevli ve yetkilidir.
Uyuşmazlık, dava dışı firmalara kullandırılan kredinin usulsüz olup olmadığı, zarar doğup doğmadığı, banka çalışanlarının kusurlarının olup olmadığı ile davacı bankanın talepte haklı olduğu tutar olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.

Dikkat edildiğinde, davacı banka, esas itibariyle dava dışı firmalara açılan kredinin: istihbarat raporunun olumsuz olduğu, yeterli teminat alınmadığı ve dolayısıyla hukuka aykırı kredi kullandırıldığı savlarına dayandırmaktadır.
Bu iddialar tekniktir. Mahkememizce bütün bilgi ve belgeler, deliller toplanmış, taraf vekillerinin iradeleri zabıtlara yansıtılmış, teknik bilgi gerektirmesi sebebiyle banka kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişiler ….’ün hazırladığı 17/02/2020 tarihli raporda her bir şirket yönünden ayrı ayrı ve ayrıntılı değerlendirme yapmışlardır. Buna göre: … yayıncılık Filmcilik San. Tic. A.Ş.’ye kullandırılan 2.000.000 USD tutarındaki dövize endeksli kredinin tahsisinde; firma hakkındaki tüm mali, istihbari ve bilinmesi gerekli diğer tüm bilgilerin doğru ve açık şekilde bir üst makama aktarmış olan davacı Bankanın Levent Şube Müdürü davalı …. ve Şube Amiri davalı …. ile hazırlanan önergeyi genel müdür yardımcısına sunan Ticari Krediler Müdürü davalı ….’ın, teklifin/önergenin bir üst makamca kabul edilmeyip tümden red edilmesinin, kısmen kabul edilmesinin, şartlarının değiştirilmesinin mümkün olması hasebiyle kusurlu tutulmalarının söz konusu olmaması gerektiğini, davaya konu iş bu kredi ile ilgili önergeyi oybirliği ile kabul eden yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları yönünden bakıldığında; istihbarat raporunda dava dışı firma ve ortakları hakkında olumlu ve olumsuz hususlar bulunmakla birlikte, firmaya kredi verilmesine engel bir husus bulunmadığı, en üst yönetim organı olan Banka yönetim kurulunun takidir hakkının bulunduğu, kaldı ki onaylanan 2.000.000.- USD tutarındaki kredinin 1.500.000.-USDtutarındaki büyük bir kısmının teminatı için banka teminat mektubu, 500.000.- USD’lik kısım için de serbest varlığı 27.801.173.000-TL olan … Filmcilik Prodüksiyon San. ve Tic. A.Ş.’nin ve serbest varlığı 56.248.200.000.-TL olan ….’ın kefaletinin alınması karşısında, iş bu kredinin onaylanması yönünden Yönetim Kurulu üyeleri davalılar …, ….’nın kusurlarının
olmadığını, 5.000.000-USD tutarındaki DNTM Kredisinin tahsisinde ise, firma hakkındaki tüm mali, istihbari ve bilinmesi gerekli diğer tüm bilgileri doğru ve açık şekilde bir üst makama aktarmış olan davacı Bankanın Levent Şube Müdürü davalı …. ile hazırlanan önergeyi genel müdür yardımcısına sunan Ticari Krediler Müdürü davalı ….’ın, teklifin/önergenin bir üst makamca kabul edilmeyip tümden red edilmesinin, kısmen kabul edilmesinin, şartlarının değiştirilmesinin mümkün olması hasebiyle kusurlu olmadıklarını, davaya konu iş bu kredi ile ilgili önergeyi oybirliği ile kabul eden yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları yönünden bakıldığında da, istihbarat raporunda dava dışı firma ve ortakları hakkında olumlu ve olumsuz hususlar bulunmakla birlikte, firmaya kredi verilmesine engel bir husus bulunmadığı, en üst yönetim organı olan Banka yönetim kurulunun takdir hakkı bulunduğu, kaldı ki onaylanan 5.000.000.-USD tutarındaki krediye karşılık; serbest varlığı 56.248.200.000.-TL olan …’ın kefaletinin ve ayrıca çek/senet alınmasının yanısıra teminat olarak 5.000,000,00 USD tutarında banka teminat mektubu alınması koşulları ile onaylanması -her ne kadar sonradan teminat mektubu borçlusu…,ın bankacılık yapma faaliyeti durdurulmuş ise de bu durumun öngörülemez olması-karşısında, iş bu kredinin onaylanması yönünden Yönetim Kurulu üyeleri davalılar …, ….’nın kusurlu olmadıklarını, mütalaa etmişlerdir. … Yayıncılık San. Tic . A.Ş.’ye kullandırılan krediler bakımından; Yönetim Kurulunun 08/12/1995 tarih 41 Nolu toplantısında onaylanan 10.000.000.-USD dövizi natık teminat mektubu kredisi yönünden yaptıkları incelemede; istihbarat bültenindeki bilgi ve verilerin her ne kadar olumlu değil ise de, davacı Banka yönetim kurulunca onaylanan kredilerde Kurul Kararlarının, davacı Bankanın iç mevzuatındaki hükümlere uygunluğunun irdelenmesinin, ilgili kısımda yer verilen yönetim kurulu kararı çerçevesinde yapılması ve Bankanın en yüksek yönetim ve karar organı olan yönetim kurulunun geniş takdir hakkı da gözetilerek somut olaylara uygulanması gerektiği, ancak; yönetim kurulunun takdir hakkını kullanırken yasa ve bankacılık teamüllerine uygun hareket ederek kredinin geri dönüşünün emniyet altına alınması yönünde azamî özeni göstereceğinin ise izahtan vareste olduğunu belirterek, 600 milyar TL (10.000.000.-$) kredinin, net ekspertiz değerleri 783,1 milyar TL olan taşınmazlar üzerine kredinin %200 fazlası tutarında olmak üzere 1,8 trilyon TL ipotek alınmak suretiyle kullandırılmış olması ile, ipotek alınan gayrimenkullerin net ekspertiz değerlerinin onaylanan krediyi karşılamakta olduğu, sağlam teminata bağlanarak kullandırılmış olan, yönetim kurulunun 08/12/1995 tarih 41 Nolu toplantısında, …. …’in imzalan ile onaylanan bu kredi yönünden davalı yönetim kurulu üyeleri ve diğer davalılar; Levent Şube Müdürü …, müdür yardımcısı …, Ticari Krediler Müdürü …, Genel Müdür Yardımcısı …., Genel Müdür …’in sorumlu tutulmasını gerektirecek kusurları olmadığı sonucuna varıldığını belirlemişlerdir. Yönetim kurulunun 30/05/1996 gün 18 Nolu toplantısında onaylanan 5.000.000.-USD dövizi natık teminat mektubu kredisi yönünden ise, 24/05/1996 tarihli ek istihbarat raporunda; firmanın şu ana dek üretim, ticaret ve yatırım faaliyeti bulunmadığı, firmanın incelemesi yapılan 31/12/1995 tarihli bilançosuna göre 167.250.000.000,00 TL’ye çıkarılan sermayenin tamamı ödenmiş görünmekle birlikte ortaklardan alacak
olarak yer almakta olduğu, davacı Bankadan kullanılan kredilerin de firmanın yatırımı bulunmadığından ortaklardan alacaklar hesabında izlenmekte olduğu, firmanın mali müşavirinin, sermayenin ve kullanılan kredinin ortaklardan …. tarafından çekildiği ve ileride yatırım amacıyla geri konulacağını belirttiği, firma ve ortakları ile ayrıca ortakların hissedarı oldukları firmaların senet protestosu ve karşılıksız çekine rastlanılmamış olduğu, firmanın 31/12/1995 tarihli bilançosuna göre marjsız serbest varlığının (-9.010.000.000.-TL) negatif olarak bulunduğunun, belirtildiğini, istihbarat raporunda kredi kullandınlmasına engel olacak bir bilgi bulunmamasına karşın, firmanın; davacı Bankadan önce kullandığı krediyi yatırıma dönüştürememiş olması, faaliyete başlamamış olması dolayısıyla; elde edeceği kar, fon yaratabilme, dolayısıyla krediyi geri ödeyebilme gücü, fınansal rasyoları vb. firmanın geleceği ile ilgili hiçbir öngörüde bulunmak ve değerlendirme yapmak mümkün olmadığından, tahsis edilecek kredide, kredilendirmenin en önemli prensiplerinden “emniyet” prensibinin somut olayda çok daha öne çıkmış olduğunu, ancak; 5.000.000.-USD tutarında (400.000.000.000.-TL) DNTM kredisinin teminatı için, kredinin %200 fazlası ile olmak üzere 1.800.000.000.000.-TL ipotek alındığı ve fakat ipotek alınan gayrimenkul üzerinde; üçüncü kişi adına 86.340.000.000.- TL firmanın önceki 10.000.000,-USD (600.000.000.000,00 TL) tutarındaki kredisi için alınmış 1.670.000.000.000.-TL olmak üzere toplam 1.756.340.000.000.- TL ipotek bulunduğu, dolayısıyla taşınmazın ekspertiz değerinde marj bulunmadığı tespit edilmekte olup, net ekspertiz değeri açısından marjı bulunmayan gayrimenkul üzerine ipotek tesis edilmesi ile onaylanan kredide davalı Yönetim Kurulu üyelerinin özenli davranmamış olduklarını, 30/05/1996 tarih 18 Nolu kararda imzaları bulunan davalı Yönetim Kurulu üyeleri …, …, …’in kusurlu olduklarını, yönetim kurulu üyeleri dışındaki davalıların ise teklifin/önergenin bir üst makamca kabul edilmeyip tümden red edilmesinin, kısmen kabul edilmesinin, şartlarının değiştirilmesinin mümkün olması hasebiyle kusurlu olmadıklarını, mütalaa etmişlerdir. Yönetim kurulunun 07/11/1996 tarih 39 Nolu toplantısında onaylanan 1.500.000.-USD dövize endeksli kredisi yönünden, 08/12/1995 tarihinde onaylanan 10.000.000.-USD, 30/05/1996 tarihinde onaylanan 5.000.000.-USD tutarındaki kredilerden geri dönüş olmadığı ve istihbaratı yapılmamış olan ve mali durumu bilinmez vaziyetteki firmaya açılacak yeni kredinin sağlam teminatla verilerek kredinin geri dönüşünün emniyet altına alınmasının önem arz ettiği fakat; 07/11/1996 tarihinde onaylanan 1.500.000.-USD tutarındaki kredinin önceki krediler için ipotek alınmış olan 18/12/1995 tarihli ekspertiz değeri 765.000.000.000.-TL olan taşınmaz üzerindeki mevcut ipoteğin bu kredi için de geçerli olması şartı ile onaylandığı, dolayısıyla kredinin onay tarihi itibariyle yeterli teminat öngörülmeksizin onaylandığının anlaşılmakta olduğu, kefil alınması şart koşulan şahısların ise malvarlıkları ile ilgili araştırma yapılmamış olduğu, dolayısıyla, net ekspertiz değeri açısından marjı bulunmayan gayrimenkul üzerine ipotek tesis edilmesi ile onaylanan kredide davalı yönetim kurulu üyelerinin kredinin geri dönüşünü emniyet altına alacak şekilde yeterli teminat almayarak özenli davranmamış olan, 07/11/1996 tarih 39 Nolu kararda imzaları bulunan davalı Yönetim Kurulu üyeleri …. …’in kusurlu olduklarını, yönetim kurulu üyeleri dışındaki davalıların ise teklifin/önergenin bir üst makamca kabul edilmeyip tümden red edilmesinin, kısmen kabul edilmesinin, şartlarının değiştirilmesinin mümkün olması hasebiyle kusurlu olmadıklarını, mütalaa etmişlerdir. … Tarım Ürünleri San. Tic. A.Ş.’ye kullandırılan krediden dolayı, istihbarat raporuna bakıldığında firma hakkında herhangi bir olumsuz değerlendirmeye yer verilmemiş olduğunu, iş bu istihbarat raporunda yer alan verilere göre firmaya kredi açılmasına engel bir durum bulunmadığını, krediye karşılık alman teminatlar yönünden bakıldığında; ekspertiz değerleri toplamı kredi tutarının çok üzerinde olan gayrimenkulier üzerinde kredinin iki katı tutarında ipotek alınmış olup, dolayısıyla iş bu kredinin onaylanması yönünden Yönetim Kurulu üyeleri …., …’in ihmal, hata ve kusurlarının bulunmadığını, Ticari Krediler Müdürü …. ve müdür yardımcısı … ile Adana Şube Müdürü davalı … ve Müdür Yıd. davalı ….’in; teminatların tesisi, kredinin kullandırıra ve takip süreçlerinde ihmal, hata ve kusurlarının bulunmadığını mütalaa etmişlerdir.
Kök rapora vaki itirazlar nedeniyle bilirkişilerden 11/12/2020 tarihli ek rapor alınmıştır. İş bu ek raporda; kök raporda, dava dışı … Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. firmasına tahsis edilen 2. ve 3. kredinin tahsis edildiği tarih itibariyle, teminat olarak ipotek alınması şart koşulan taşınmazların, o andaki net ekspertiz değerlerinin, tahsis edilen kredilerin tutarlarını karşılamıyor olması dolayısıyla, kredilerin onaylanmasında imzası bulunan davacı Bankanın yönetim kurulu üyelerinin kusurlu oldukları sonucuna varıldığını belirttiklerini, kök rapora karşı davalı yönetim kurulu üyeleri vekillerinin itiraz ve beyanları dolayısıyla yapılan incelemeler sonucunda, ipotek alınan taşınmazların kredinin açıldığı tarihteki ekspertiz değerlerinin her ne kadar o an itibariyle tahsis edilen kredi tutarını karşılamadığı sabit ise de ipotek alınan gayrimenkullerin bulundukları konum gözetilerek, potansiyel değer artışlarının da değerlendirilmesi gerektiğini, iş bu taşınmazlar özelinde salt mevcut ekspertiz değerleri üzerinden değerleme yapılarak sonuca gidilmesi ile doğru sonuca ulaşılamayabileceğini, bu çerçevede yeniden yapılan incelemeler sonucunda, tahsis edilen kredilerin yaklaşık 3 katı tutarında alınmış olan ipotek bedellerinin tamamının tahsil edilmiş olması, tahsil edilen ipotek bedellerinin kredinin anaparası ve masrafları ile birlikte bir miktar faiz borcunu da karşılamış olduğunun tespit edilmiş olması karşısında, … Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. firmasına tahsis edilen; 2. kredinin onaylanmış olduğu, 30/05/1996 tarih 18 Nolu kararda, 3. kredinin onaylanmış olduğu, 07/11/1996 tarih 39 Nolu kararda, imzaları bulunan davalı Yönetim Kurulu üyeleri …, …’in kusurlu bulunduklarına dair kök rapordaki görüş ve kanaatinin değiştiğini, adı geçen davalı yönetim kurulu üyelerinin tahsis edilen iş bu iki kredinin tahsis edilmesinde de; kredilerin geri dönmesi konusunda üzerlerine düşen görevi yaptıklarını, kredilerin tahsisinde ihmal, hata ve kusurlarının bulunmadığını, mütalaa etmişlerdir.
Bu noktada belirtmek gerekir ki bilirkişiler kurulu bankacılık mevzuatında uzman olan üç kişilik kuruldan oluşturulmuştur. Tüm delil ve belgeler toplanmış, bilirkişilerden kök ve ek raporlar alınmış, deliller bir arada değerlendirilmiştir.
Bilirkişilerin gayet ayrıntılı kaleme alınan kök ve ek raporunda; … yayıncılık Filmcilik San. Tic. A.Ş.’ye kullandırılan 2.000.000 USD tutarındaki dövize endeksli kredinin tahsisinde tüm mali, istihbari bilgilerin bir üst makama iletilmiş olduğu, dolayısıyla banka müdürü, şube amiri davalılar ….’ın kusurlarının bulunmadığı, kredi onayının yönetim kurulunun takdir hakkı kapsamında bulunduğu, onaylanan 2.000.000 USD kredinin 1.500.000 USD için teminat olarak banka teminat mektubu alındığı, 500.000 USD için kefalet alınmış olduğu belirlenerek yönetim kurulu üyeleri …, ….’nın kusurlarının bulunmadığı bilirkişilerce saptanmış olup, Mahkememizce dosyaya ve bilgili ile belgelere uyumlu görülen bu düşünceye itibar edilmiş, hükme esas alınmıştır. Yine 5.000.000 USD kredi bakımından tüm mali ve istihbari bilgilerin bir üst makama aktarılmış olması sebebiyle banka müdürü davalılar ….’ın kusurlu olmadıkları, yönetim kurulu üyeleri bakımından da 5.000.000 USD tutarındaki krediye karşılık kefalet ve banka teminat mektubunun alınmış olması sebebiyle davalılar yönetim kurulu üyeleri …, ….’nın kusurlu olmadıkları dile getirilmiş olup Mahkememizce dosyaya ve bilgili ile belgelere uyumlu görülen bu düşünceye itibar edilmiş, hükme esas alınmıştır.
… Tarım Ürünleri San. Tic. A.Ş.’ye kullandırılan krediden dolayı, istihbarat raporunda firma hakkında herhangi bir olumsuz değerlendirme bulunmadığından firmaya kredi açılmasında engel durum olmadığı gibi kredinin iki katı tutarında ipotek alındığı bilirkişilerce saptandığından, yönetim kurulu üyeleri ….’in kusurlarının bulunmadığı anlaşılmış, bilirkişi mütalaası oluşa uygun olmakla Mahkememizce itibar olunarak hükme esas alınmıştır.
Bilirkişiler kök raporlarında … Yayıncılık San. Tic. A.Ş.’ye kullandırılan krediler bakımından yaptıkları değerlendirmede; yönetim kurulunun 08/12/1995 tarih 41 nolu toplantıda onaylanan 10.000.000 USD dövize natık teminat mektubu kredisi yönünden herhangi bir kusurun bulunmadığını, ipotek alınan taşınmazların net ekspertiz değerlerinin onaylanan krediyi karşıladığını belirlemişlerdir. Yönetim kurulunun 30/05/1996 tarih 18 nolu toplantısında onaylanan 5.000.000 USD dövize natık teminat mektubu kredisi yönünden, istihbarat raporunda kredi kullandırılmasına engel olacak bir bilgi bulunmamasına karşın firmanın önceden kullandığı krediyi yatırıma dönüştürememiş olduğu, faaliyete başlamamış olması nedeniyle değerlendirme yapmak mümkün olmadığını, kredinin iki katı tutarında ipotek alınmasına rağmen taşınmaz üzerinde üçüncü kişi ve önceki kredi için ipotek bulunduğunu belirterek yönetim kurulu üyeleri …, …., …’in kusurlu olduklarını, diğer davalıların kusurlu olmadıklarını mütalaa etmişler ise de alınan 11/12/2020 tarihli ek raporda özetle, … Yayıncılık Şirketine kullandırılan krediler yönünden, yönetim kurulunun 07/11/1996 tarih 39 nolu toplantıda onaylanan 1.500.000 USD dövize dövize endeksli kredisi yönünden, yeterli teminat bulunmaksızın onaylandığı gerekçesiyle yönetim kurulu üyeleri …, ….’in kusurlu olduklarını, diğer davalıların kusurlu bulunmadıklarını mütalaa etmişler ise de alınan 11/12/2020 tarihli ek raporda; … Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. firmasına tahsis edilen 2. ve 3. kredinin tahsis edildiği tarih itibariyle, teminat olarak ipotek alınması şart koşulan taşınmazların, o andaki net ekspertiz değerlerinin, tahsis edilen kredilerin tutarlarını karşılamıyor olması dolayısıyla, kredilerin onaylanmasında imzası bulunan davacı Bankanın yönetim kurulu üyelerinin kusurlu oldukları sonucuna varıldığını belirttikleri, kök rapora karşı davalı yönetim kurulu üyeleri vekillerinin itiraz ve beyanları dolayısıyla yeniden yapılan incelemeler sonucunda, ipotek alınan taşınmazların kredinin açıldığı tarihteki ekspertiz değerlerinin her ne kadar o an itibariyle tahsis edilen kredi tutarını karşılamadığı sabit ise de ipotek alınan gayrimenkullerin bulundukları konum gözetilerek, potansiyel değer artışlarının da değerlendirilmesi gerektiği, tahsis edilen kredilerin yaklaşık 3 katı tutarında alınmış olan ipotek bedellerinin tamamının tahsil edilmiş olduğu, tahsil edilen ipotek bedellerinin kredinin anaparası ve masrafları ile birlikte bir miktar faiz borcunu da karşılamış olduğunun tespit edildiği, bu nedenle, … Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. firmasına tahsis edilen; 2. Kredinin onaylanmış olduğu, 30/05/1996 tarih 18 Nolu kararda, 3. Kredinin onaylanmış olduğu, 07/11/1996 tarih 39 Nolu kararda, imzaları bulunan davalı Yönetim Kurulu üyeleri …., …’in tahsis edilen krediler bakımından yeterli teminat alınmış olduğu hususunun bilirkişi raporu ile anlaşılmış olması nedeniyle her iki kredinin tahsis edilmesinde de; kredilerin geri dönmesi konusunda davalıların ihmal, hata ve kusurlarının bulunmadığı yönündeki ek raporda ortaya çıkan görüşe Mahkememizce itibar olunarak hükme esas alınmıştır.
Somut olayda; dava dışı firmalara açılan kredi ile ilgili olarak istihbarat raporunun alınmış olduğu, kredinin miktarı itibariyle yönetim kurulunun görevinde olduğu, yönetim kurulundan gizlenen yahut eksik araştırılan husus bulunmadığı, kredinin yeterli teminata bağlanarak kullandırılmış olduğu hususları bilirkişilerin dosyaya, bilgi ve belgelere dayanak tespitlerinden anlaşılmış, kredinin hukuka aykırı kredi kullandırıldığı savı ispatlanamadığından davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Yukarda açıklanan yasal ve hukuksal olgu göz önüne alınarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, dosyadaki kanıtlara ve Kurul’un takdirine göre;
1.-Davanın reddine,
2.-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince, alınması gereken 7,88 TL başvurma ve 80,70 TL peşin harç toplamının davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına; HMK m.333/1 gereğince hüküm kesinleştiğinde, harcanmayan gider avansının, davacıya iadesine,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, davalılar yararına hesaplanan 127.359,68 TL nispî vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Dair, Davacı Vekili ….yüzlerine karşı; kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yolu açık olmak üzere 25/01/2022 tarihinde oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup, usûlen anlatıldı.