Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
… 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2014/408 Esas
KARAR NO : 2023/395

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 1- …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVALI : 2- … – (… T.C. Kimlik Numaralı)

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 07/05/2007
KARAR TARİHİ : 06/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/06/2023

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalıların 2001 – 2005 dönemleri arasında (26 Haziran 2005 tarihine kadar) davacı Kooperatif yönetiminde görev yaptıklarını, yeni yönetimin …. Noterliğinin 29.07.2005 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname çekerek eski yöneticilerin dönemlerine ait defter ve muhasebe kayıtlarını ve diğer tüm belgeleri istediğini, ancak eski yöneticilerin teslime yanaşmadığı gibi cevap bile vermediklerini, mevcut kayıtlara göre inceleme yapıldığında,
26.06.2005 tarihine kadar 103.887,00 TL para toplandığını,
26.06.2005 tarihine kadar 66.429,00 TL gider yapıldığını,
Toplanan paradan yapılan gider düşüldüğünde (103.887,00 – 66.429,00 = 37.458,00), 2005 yılı için toplam kasada 37.457,00 TL olması gerekirken davalıların müvekkile teslim ettiği kasanın 2.300,00 TL olduğunu, bu nedenle sadece 2005 dönemine ait 35.257,00 TL kasada açık görüldüğünü, bu paranın davalıların zimmetinde olduğu kanaati ile …. sayılı dosyası ile şikayette bulunulduğunu,
Bu paranın davalılardan tahsili için … E. sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, davalıların borca itirazı nedeniyle takibin durduğunu ileri sürmüş ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla itirazın iptali ile 36.614,00 TL borcun takibinin devamına, inkar tazminatına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı … ve … tarafından müştereken verilen 31/10/2005 tarihli cevap dilekçesinde özetle; yönetim kuruluna 29/07/2001 tarihinde seçildiklerini, 4 yıl görevde kaldıktan sonra tasfiye kurulu oluşturup yönetimi 26/06/2005 tarihinde tasfiye memurlarına teslim ettiklerini,
Davacı kooperatifin iddialarının belgelere dayalı olmadığı gibi taraflarınca sunulan ve delil olarak dayanılan belgelere göre de, kooperatife borç anlamında zimmetten kaynaklı bir borçlarının bulunmadığını, kooperatifin 2003 – 2004 ve 2005 yıllarına ait muhasebe kayıtlarının, kooperatifin sözleşmeli muhasebecisi … tarafından tutulmakta olup, muhasebe kayıtlarının sağlıklı yazılması adına muhasebe çalışmalarının biraz uzadığını, iddia edildiği gibi üzerilerinde görülen 4 yıllık belge ve kayıtların teslimini yapmama gibi bir düşüncelerinin bulunmadığını, muhasebeciden 2005 yılı muhasebe ücreti ödenmek koşulu ile belgelerin alınmasının mümkün olacağını, 26/06/2005 tarihinde mevcut demirbaşlar, üye ödeme makbuzları, muhasebe kayıtları, … karar defterinin tasfiye memurlarına teslim edildiğini,
Muhasebe kayıtları dikkatli incelenirse … olarak kendilerinin kooperatif kasasından 3.408,54 TL alacaklı olduklarının görüleceğini,
Sağlıklı olmayan belgelere dayalı olarak borçlu oldukları iddiası ile mevcut dava açılmış ise de, kendilerinin alacaklı olduğunu ancak teknik bir heyet tarafından yapılacak bir inceleme sonucu borç çıkarsa onu da ödeyeceklerini belirterek davanın reddini dilemişlerdir.
GEREKÇE:
Dava, davalıların kooperatif … üyesi olarak görev yaptıkları 26/06/2005 tarihine kadar olan süreçte, 2005 yılı 26/06/2005 tarihine kadar aidat olarak toplanan tutarın 103.887,00 YTL olup, aynı tarihte yapılan harcamaların toplam tutarının 66.429,00 YTL olmasına karşın, görev sürelerinin sonunda yeni yetkililere teslim ettikleri kasada sadece 2.300,00 YTL olmakla, 2005 dönemine ait olduğu iddia edilen 35.157,00 YTL açığın, icraen tahsili istemine ilişkindir.
Taraflarca delil olarak dayanılan belgeler dosyaya sunulmuş, yazılan müzekkereler ile temin edilmiştir.
Dava, başlangıçta … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne açılmış ise de, ilgili mahkemece dava, davacı kooperatif ile davacı kooperatifin davalılardan aidat alacağı istemine ilişkin olduğu şeklinde hatalı değerlendirilerek, kooperatif merkezinin …’da olduğu gerekçesine dayalı olarak HMK 17/2 maddesine göre … Ticaret Mahkemeleri’nin yetkili olduğu gerekçesi ile 01/11/2005 tarihinde verilen yetkisizlik kararının, … onanması üzerine dosya başlangıçta … Mahkemesi’ne sonrasında ise mahkememize (yasal düzenlemeler uyarınca) intikal etmiştir.
Dava, kooperatif eski yöneticileri hakkında açılmış bulunan sorumluluk davası olmakla, yargılama aşamasında bu davanın görülebilmesi için gerekli olduğundan genel kuruldan bu yönde bir karar alınması ve davanın denetçiler tarafından açılması zorunlu yasal koşulları yerine getirttirilmiştir.
… esas sayılı dosyasının incelenmesinden, davacı tarafından 25/06/2005 tarihinde denetim kurulu raporuna dayanarak, davalılar aleyhine 35.157,00 YTL asıl alacak, 1.457,00 YTL işlemiş faiz toplamı 36.614,00 YTL’nin takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili amacıyla, 19/08/2005 tarihinde yapılan ilamsız takipte, ödeme emri davalılara 26/08/2005 ve 29/08/2005 tarihinde tebliğ edildiği, her iki davalının yasal süresi içerisinde 02/09/2005 tarihinde itiraz dilekçesini sundukları, itiraz üzerine takibin durduğu, mevcut davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu alacak aynı zamanda davalılar açısından zimmet suçunu oluşturduğu gerekçesiyle, davacı tarafından yapılan şikayet üzerine … …. hazırlık numaralı dosyasında yapılan tahkikat sonucu, davalılar hakkında nitelikli zimmet suçundan dava dışı denetçiler … … ve … Şahinkaya hakkında ise denetim görevinin ihmali suçunu işledikleri iddiası ile … Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında görülen davanın açıldığı,
Bu mahkemece yargılama sonucu, mevcut davanın davalıları … ve … ile ilgili iddia olunduğu şekilde “kooperatifi zarara uğratmak kastıyla hareket ederek sunulan kooperatif defter ve kayıtları ile gider olarak gösterilen belgeler ve faturalar arasında 15.953,61 TL kooperatif aleyhine fark oluşturdukları ve zimmet suçunu işledikleri iddiası ile 08/11/2012 tarihinde cezalandırılması cihetine gidildiği, vaki temyiz üzerine,
Anılan kararın …’nin … sayılı, 10/02/2016 tarihli ilamı ile; mahkemece verilen karar,
1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 62/3. maddesindeki ”… üyeleri ve kooperatif memurları, kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumludurlar. Bunların suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden ve özellikle kooperatifin para ve malları bilanço, tutanak, rapor ve başka evrak, defter ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılır.” hükmü gözetilerek suç tarihlerinde sanıklardan Burhan’ın kooperatif muhasebecisi olarak görevlendirildiğine ilişkin genel kurul kararı veya genel kurulun verdiği yetkiye dayanarak … kararı bulunup bulunmadığı araştırılıp, buna dair belgelerin getirtilmesi, kooperatife ait inşaatlarda hangi faaliyetlerin icra edildiğinin tespit edilmesi, sanıkların göreve başladığı ve görevden ayrıldığı tarihler itibariyle kooperatifin banka ve kasa mevcutlarının saptanması, bilirkişi raporlarındaki tespitlere göre sanıkların ayrıntılı savunmalarının alınması, ibraz etmeleri halinde sanıklardan varsa ödeme belgelerinin temin edilmesi, inşaat konusunda uzman bilirkişilerin iştiraki ile mahallinde keşif yapılıp sanıkların yönetimde kaldıkları dönemler itibariyle yapılan tüm inşaatların maliyetinin … birim fiyatları esas alınarak belirlenmesinden sonra kooperatife ait defter, kayıt, belgeler ve tüm dökümanların dava dosyasıyla birlikte konunun uzmanı Sayıştay emekli uzman denetçilerinden seçilecek yeni bir bilirkişi heyetine tevdii edilip; suç tarihleri arasındaki kooperatifin tüm gelirleri ile mahkemece yapılan keşif ve alınacak görüşlerin sonucuna göre teknik bilirkişilerin inşaat maliyet hesabına ilişkin tespitleri de dikkate alınarak kooperatifin gaye ve inşaatları için yapılanlar dahil tüm giderleri belirlenip kasa ve banka mevcutları da gözetilerek karşılaştırılması, buna göre her bir sanığın sorumluluğunu irdeler şekilde, zimmetlerinde kooperatif parası bulunup bulunmadığı, varsa miktarının ne olduğu, özellikle tahsilat ve tediye makbuzlarını düzenleyen kişiler itibariyle kooperatifin mali işlemlerinin fiilen belirli sanıklar tarafından yürütülüp yürütülmediği hususlarında ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerektiği gözetilmeden yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak, sanık …’in görevinin 06/07/2004 tarihinde son bulduğu da gözetilmeden, sanıklar … ve …’ın savunmalarına göre suç kastıyla hareket ettiklerine ilişkin delillerin nelerden ibaret olduğu açıklanıp tartışılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hükümler kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle,
Mahkememe kararı bozulmuş, bozma sonrası … Mahkemesinde görülen dava dosyası … esasını almış, bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılamada,
Dosyada mevcut tüm raporlar ve dosyadaki deliller ışığında, suç tarihlerinde kooperatifte … üyeleri olan sanıklar …, … ve …’in birlikte kooperatifi zarara uğratmak kastı ile hareket ederek sunulan kooperatif defter ve kayıtları ile gider olarak gösterilen belgeler ve faturalar arasında 25.252,53 TL kooperatif aleyhine fark oluşturdukları, bu şekilde kooperatifin bilirkişi heyet raporları ve kontrolör raporları ile anlaşılacağı üzere kooperatifin zarara uğratıldığı tespiti yapılarak, davalılar aleyhine yine zimmet suçundan verilen mahkumiyet kararı vaki temyiz üzerine bu kez, …’nin … sayılı, 24/06/2020 tarihli ilamı ile, mevcut davanın da davalı olan sanıklar … ve … ile dava dışı sanıklar yönünden, sanık müdafilerinin mazeretlerinin haksız kabulü ile hüküm kurulduğu gerekçesi ile bozulmuş,
… … Mahkemesi’nin bozma sonrası … esas sayısını alan dava dosyasında yeniden yapılan yargılama sonucu verilen mahkumiyet kararı yine …’nin … sayılı, 25/05/2022 tarihli ilamı ile karar gerekçesinde çelişki olduğu gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkememizce Nitelikli Hesap Bilirkişisi …, Kooperatifçilik Uzmanı …, …Emekli Başmüfettişi …’dan oluşturulan bilirkişi kuruluna, kooperatif kayıtları üzerinde inceleme yetkisi de verilmek suretiyle rapor tanzimi için görev verilmiş,
Bilirkişi kurulunca raporda açıklanan gerekçelerle kooperatife ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yapılmaksızın, mahkeme dava dosyası ve ekleri ile … Mahkemesi dosya içeriği bütün olarak değerlendirilmek suretiyle, zimmet suçu ile ilgili … Mahkemesi dosyasında aldırılan ve mahkumiyete esas teşkil eden ikinci bilirkişi kurulu raporunun denetlenebilir nitelikte olduğu, davalıların kooperatifi uğrattıkları zararın 15.953,00 TL olduğu tespiti yapılmıştır.
Tarafların rapora yönelik itirazları sonrasında, bu kez aynı bilirkişi kurulunca, yapılan görevlendirme sonrasında bu kez kooperatif ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme de yapılarak, yine … dosyası içeriği ve o dosyadaki deliller de değerlendirilerek, davalıların zimmetlerine geçirdikleri tutar 07/10/2022 tarihli birinci ek raporda 25.252,53 TL olarak belirlenmiştir.
Rapor öncesi … bilirkişi kuruluna başvurarak bilirkişi listesinden çıkmış olmakla birlikte, …’da aynı konuda uzman olduğu için yargılamanın ucuzluğu ilkesi gözetilerek ayrı bir bilirkişi atamasına gidilmemiştir.
Taraflarca bu rapora da itiraz edilmiş, bu kez heyete İnşaat Mühendisi … de dahil edilerek 15/02/2023 tarihli ikinci ek rapor aldırılmıştır.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen anılan ek raporda, kök rapor ve ek rapora yönelik itirazlar, mevcut dava dosyası içeriği bozma sonrası … mahkemesince yapılan tahkikatta, keşifte yapılarak inşaat mühendisi de dahil edilmek suretiyle aldırılan bilirkişi raporu ve kooperatif kayıtları bütün olarak değerlendirilmek suretiyle, davalılarca gider olarak dosyaya sunulan ve delil olarak dayanılan faturaların uygunluğu da değerlendirilerek,
Kooperatifteki binalara ait kesin hakediş raporunun 05/01/2020 tarihinde yapılarak bina inşaatlarının bitirildiği, daha sonra da usulen gerekli olan kontroller yapılıp uygun bulunması sonucunda … Belediyesinden 26/05/2005 tarihinde yapı kullanma izin belgesinin alınmış olduğu, 2003 yılında düzenlenen toplam değeri 25.252,53 YTL olan 6 adet faturanın içeriklerinde yazılı olan malzemelerin, kaba inşaat işleri ve ince inşaat işlerinde kullanılması gereken malzemeler olarak alınması gerektiği, faturalarda yazılı siyah çimento, inşaat demiri, kireç, plastik boya, yağlı boya, alçı ve benzeri bütün malzemelerin miktarlarının oldukça fazla olduğu, kooperatifin 2002 – 2003 yıllarında yapılan genel kurul kararlarında inşaat işleri yapılacağı hususunda bir karar alınmadığı, faturalarda yazılan malzemelerle ilgili 2003 – 2004 – 2005 yıllarında düzenlenmiş kaba inşaat veya ince inşaat tipi taşeronluk sözleşmesi, işçilik ödemesine ait hakediş, fatura, makbuz ve benzeri ödeme kaydı bulunmadığı, bu sebeple faturalardaki inşaat malzemeleri ile uyumlu 2003 – 2004 – 2005 yıllarında inşaat imalatı yapılmadığı, bu nedenle … … esas sayılı dosyasında itirazın iptali davasında, davalılar üzerindeki davacı kooperatife ait para miktarının 25.252,53 TL olarak kabul edilebileceği tespiti yapılmıştır.
Söz konusu rapora karşı taraf vekillerince yapılan itirazlar 27/04/2023 tarihli üçüncü ek raporla karşılanarak, itirazların önceki ek rapordaki görüşü ve sonucu değiştirecek nitelikte olmadığı belirtilmiştir.
Yukarıda açıklandığı üzere, … … Mahkemesinde mevcut dava konusu alacak ile ilgili zimmet suçundan başka sanıkların yanı sıra mevcut davanın davalıları aleyhine de zimmet suçundan birden fazla mahkumiyet kararı verilmiş, …’nce verilen kararlar suçun oluşmadığı gerekçesi ile değil, zararın miktarının tespiti yöntemi ile ilgili ve yine usuli gerekçelerle bozulmuştur.
TBK’nun 74.maddesi anlamında ceza hakiminin zararın belirlenmesine ilişkin kararı hukuk hakimini bağlamayacağı için, yargılamanın çabukluğu ilkesi de dikkate alınarak, oluşan zararın miktarının belirlenmesi açısından, ceza dosyasının 4. Kez karara çıkıp Yargıtay aşamasından geçmesini beklenmesinden vazgeçilerek,
Mahkememizce oluşturulan bilirkişi kurulundan yine yukarıda açıklandığı üzere, mahkememiz dava dosyası içeriği, ekleri, ceza dosyası içeriği ve orada aldırılan bilirkişi raporları ile davalı kooperatife ait ticari defter ve kayıtlar bütünüyle incelenip değerlendirilmek suretiyle gerekçeli ve denetime elverişli olarak yine taraf itirazlarını karşılar şekilde aldırılan birden fazla bilirkişi raporu ile davalıların yönetici oldukları dönem sırasında, sorumluluklarını doğuracak şekilde yeni yetkililere kooperatife ait paranın, takip tarihi itibariyle 25.252,23 TL eksik teslim ettikleri ve bu tutar kadar kooperatifi zarara uğrattıkları belirlenmiş, mahkememizce de bu yönde kanaat edinilmiş olmakla bu miktar için davanın kısmen kabulü (alacak likit olmayıp yargılama sırasında belirlenmiş olmakla, davacı yanın icra inkar tazminatı istemi haklı görülmeyerek) cihetine gidilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın kısmen kabulü ile,
… … esas sayılı takip dosyasında,
25.252,53 TL asıl alacağa yönelik itirazın iptali ile bu miktar asıl alacak için takibin 19/08/2005 tarihli, takip talebindeki koşullar ile devamına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Koşulları oluşmayan icra inkar tazminat isteminin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince,
Alınması gereken 1.725,00 TL harçtan peşin alınan 311,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.413,70 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 2,00 TL vekalet harcı, 374,20 TL tebligat ve posta gideri, 5.100,00TL bilirkişi ücreti toplamı 5.476,20 TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve red oranına göre 3.776,91 TL’si ile 11,20 TL başvurma harcı ile 311,30 TL peşin harç toplamı 4.099,41 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı … tarafından yapılan 36,00 TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre 11,17 TL’sinin davacıdan alınarak, adı geçen davalıya verilmesine, artan kısmın üzerinde bırakılmasına,
4-HMK m.333/1 uyarınca harcanmayan gider avansının hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca; davacı yararına hesaplanan 9.200,00 TL nispî vekâlet ücretinin davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca; davalı … yararına hesaplanan 9.200,00TL nispî vekâlet ücretinin davacıdan alınarak, adı geçen davalıya verilmesine,
Dair, Davacı Vekili Av. …’ün yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/06/2023

Başkan …
¸
Üye …
¸
Üye …
¸
Katip …
¸