Emsal Mahkeme Kararı Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/802 E. 2021/531 K. 14.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Ulusu Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR

ESAS NO : 2013/802 Esas
KARAR NO : 2021/531
DAVA : TEMİNAT MEKTUPLARININ İADESİ VE ALACAK
DAVA TARİHİ : 14/12/2013

KARAR TARİHİ : 14/09/2021
YAZIM TARİHİ : 13/10/2021
Mahkememizde açılan davanın yapılan yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili ; Davalıya bağlı Seyitömer Termik santrali için 23 kişi ile yerine getirilecek hizmet alım sözleşmesi imzalandığını, 21.02/2011 tarihinde başlanılan işin 19/02/2013 tarihinde tamamlandığını, davalıya teminat mektubu verilip, ayrıca çalışanların SGK ve İşçilik alacaklarının da ödendiğini, ilişik kesme tutanağının davalıya teslim edilmesine rağmen ödenmeyen son aya ilişkin hak ediş alacakları için 30.000,00 TL olup şimdilik 10.000,00 TL nin en yüksek banka faizi ile davalıdan tahsiline ve teminat mektuplarının davalıdan alınıp davacıya iade edilmesine karar verilmesini istemiştir.
YANIT :
Davalı vekili ; Alacağın zaman aşımına uğradığını, işin yapıldığı yer itibarı ile Kütahya Mahkemelerinin yetkili olduklarını, davaya konu işte çalışan 23 kişiden 21 i ile ilgili ibraname sunulduğunu, bu nedenle son aya ilişkin hak ediş alacaklarının ödenmediğini, davacı çalışanlarından …, …’nin ücret alacakları ödenmediği için kendilerine baş vurduğunu, bu durumu davacıya ilettiklerini, kendilerinde davacıya ait biri 59.000,00 TL bedelli diğeri 5.000,00 TL bedelli olmak üzeri iki adet teminat mektubu bulunduğunu, son ay olan Kasım ayına ilişkin davacı hak edişinin 39.450,89 TL olduğunu, bu miktardan 23.409,11 TL maaş ödemesi yaptıklarını, Aralık ayı hak edişinin 11.756,38 TL olduğunu, bundan 7.688,57 TL maaş ödemesi yaptıklarını, davacının hak ediş alacağının 20.159,59 TL olduğunu, davacının SGK ya olan borcu için 11.552,21 TL ödeme yaptıklarını, 2013 yılı Şubat ayı istihkakının 23.493,95 TL olduğunu, 14.951,08 TL maaş ödemesi sonrası bakiye alacağın 8.542,87 TL olduğunu, sözleşmenin 12.1 maddesindeki koşullar yerine getirilmediği için kalan hak edişleri ödemediklerini ve teminat mektuplarını ise iade etmediklerini belirtip, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER :
-Taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi örneği,
-Teminat mektuplarının örnekleri,
-SGK ve Vergi Dairesi yazı cevapları,
-Davacı çalışanları tarafından açılan davalar ile ilgili kararlar ve başlatılan icra takip dosyalarının örnekleri,
-Bilirkişi raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davadaki talep, taraflar arasında imzalanan sözleşme uyarınca davacı tarafından yapılan işlerden kaynaklanan hak ediş alacağının davalıdan tahsili ile birlikte verilen teminat mektuplarının davalıdan alınıp davacıya verilmesi istemine ilişkindir.
Dava açılır iken sadece hak ediş alacağı olan 10.000,00 TL nin harcı yatırıldığı için yargılama sırasında iadesi istenilen teminat mektuplarının toplam bedeli üzerinden 26/12/2017 tarihinde tamamlattırılmıştır.
Taraflar arasında davalıya bağlı Seyitömer Termik santrali için 23 kişi ile yerine getirilecek hizmet alım sözleşmesi imzalandığını çekişme konusu değildir.
Davacı taraf işin sözleşme hükümlerine göre eksiksiz tamamlandığını, SGK ilişiksizlik belgesi ile vergi borcu olmadığına ilişkin belge ile birlikte çalışanlardan alınan ibranameler davalıya sunulduğu halde teminat mektuplarının iade edilmesinden kaçınıldığı gibi, hak ediş alacaklarının da ödenmediğini ileri sürmektedir. Davalı ise tüm işçilerden ibraname alınıp kendilerine teslim edilmediğini, davacının kısmen hak ediş alacağı bulunmasına rağmen davalı adına çalışanlara maaş ödemesi ve SGK ya ödeme yaptıklarını, kısmen alacak bulunmakla birlikte koşullar oluşmadığı için ödeme yapmaktan kaçınmaktadır.
Davacının hak ediş alacağı olup olmadığı, var ise miktarının taraflara ait kayıtlar incelenerek belirlenmesi, hak ediş alacağından mahsubu gereken ve davalı tarafından davacı adına ödenmiş miktar var ise bununda taraf kayıtlarının incelenmesi ile belirlenmesi mümkündür. Taraflar arasındaki sözleşme hükümleri ile sözleşmenin eki sayılan yasal düzenlemeler de incelenerek teminat mektuplarının iade koşullarının oluşup oluşmadığının irdelenmesi gerekmektedir.
Davalı taraf Ankara mahkemelerinin yetkisiz olduğunu ileri sürmüş ise de, taraflar arasındaki sözleşmenin 37. Maddesinde Ankara mahkemeleri yetkili kılındığı için davalının yetkisizlik itirazının yerinde olmadığı kabul edilmiştir.
Davalı taraf alacağın zaman aşımına uğradığını ileri sürmüş ise de, işin 19/02/2013 tarihinde sona erdiği, uyuşmazlığın sözleşmeden kaynaklanan para alacağına ilişkin olup, BK nın 146 maddesi uyarınca 10 yıl zaman aşımı süresinin dava ve ıslah tarihi itibarı ile tamamlanmadığı kabul edilmiştir.
Davalının kayıtları talimat yazılarak bilirkişi incelemesi yaptırılmış, 05/06/2015 tarihli rapor ile davacının hak ediş alacağının 8.542,87 TL olduğu belirlenmiş, davalının davacı adına ödediğini ileri sürdüğü 11.756,88 TL ile ilgili kayıt olmadığı tespiti yapılmıştır.
Davacı kayıtlarını inceleyen bilirkişi 25/06/2015 tarihli raporunda, taraflar arasında başka bir sözleşme ilişkisi daha bulunup, her iki iş ile ilgili hesapların birlikte tutulduğunu, davacı çalışanları için ödeme yapılacak ise bunların uzmanlık alanına girmemesi nedeni ile hesaplanamadığını şeklinde görüş bildirmiştir.
Üçüncü rapor ise 10/06/2016 tarihli ve heyet tarafından hazırlanmış olup, davacı hak ediş alacağının 8.542,87 TL olduğunu, SGK ilişiksizlik belgesinin sunulmamış olması nedeni ile teminat mektuplarının iadesinin talep edilemeyeceği şeklinde görüş bildirilmiştir. Bilirkişi SGK ilişiksizlik belgesi olmadığını söylemekle birlikte SGK nın bir örneği dosyada bulunan 28/10/2015 tarihli yazıları ile kendileri yönünden teminat mektuplarının iedesinde sakınca olmadığı bildirilmiştir.
Bu aşamaya kadar bilirkişi belirlemeleri yukarıda özetlenen şekilde olmakla birlikte davalı taraf cevap dilekçesi ile birinci iş nedeni ile 20.109,59 TL ve ikinci iş nedeni ile 8.542,87 TL olmak üzere davacının toplam hak ediş alacağının 28.562,46 TL olduğunu kabul etmiş, fakat davacı adına çalışanlara maaş ödemesi ve SGK ya ödeme yaptığı için ödeme yapmaktan kaçındıklarını ileri sürmektedir. Bu durumda davalının davacı adına yaptığı ve davacı hak edişinden mahsubu gereken ücret ve SGK ödemesi yaptığını kanıtlaması gerekecektir.
Dava başlangıçta 23 kişi ile görülen 730 gün süreli iş ile ilgili gibi görünmekle birlikte davacı vekili 13/05/2015 tarihli dilekçe ile iadesini istedikleri teminat mektuplarının 48.000,00 TL ve 59.000,00 TL bedelli olduklarını söylediği ve 59.000,00 TL bedelli teminat mektubunun 885259 ihale numaralı başka bir iş ile ilgili olması nedeni ile hem hak ediş alacağının hemde teminat mektuplarının iki ayrı işle ilgili olduğu, talebinde bu iki işe ait olduğu kabul edilip, buna göre değerlendirme yapılmıştır.
Teminat mektubunun iade koşulları sözleşmenin 8.2 ve genel şartların maddesindeki koşullara bağlanmıştır. Bunlardan biride işçilerin bu işten kaynaklanan tüm işçilik alacaklarının ödenmiş olmasıdır. Davalı vekili 28/02/2017 tarihli dilekçe ile davacının yerine getirdiği işlerde çalışan kişiler tarafından kendileri aleyhine açılan dava dosyalarının mahkemeleri ile esas numaralarını bildirmiştir. Davalının dilekçesinde yer alan davalar ile ilgili kayıtlar temin edilmiştir. Bu kayıtları inceleyen bilirkişi 29/11/2017 tarihli raporunda, dava açan kişilerin davacının sözleşme ile yerine getirdiği işlerde çalışan kişiler olduğunu belirlemiştir. Aynı bilirkişi 140/08/2018 tarihli raporunda açılan davalar nedeni ile davacı sorumlu tutulur ise bu miktarın 213.557,76 TL olduğu şeklinde görüş bildirmiştir. Aynı bilirkişi 21/01/2021 tarihli ek raporunda önceki düşüncesinde ısrar etmiştir.
Sonuç olarak taraflar arasındaki sözleşmenin 8.2 maddesine göre davacının teminat mektuplarının iadesini talep edebilmesi için davaya konu teminat mektuplarının verildiği işte çalışan tüm çalışanların işçilikten kaynaklanan alacaklarının davacı tarafından ödendiğinin kanıtlanması gerekir. Kütahya İş Mahkemelerinde devam eden ve bir kısmı ile ilgili kararlar kesinleştiği için icra takibi başlatılan işçilik alacağının alacaklılarının teminat mektuplarının verildiği işte çalıştıkları, davalı aleyhine hüküm kurulmuş olması nedeni ile alacaklıların davalıya karşı talepte bulunmaları nedeni ile ödeme yapmak zorunda olanın davalı olduğu, bu işçilik alacaklarının ödenmesinden dolayı davacının sorumlu olduğu, davacının bu hali ile işçilik alacaklarının tamamını ödediği kabul edilemeyeceği için teminat mektuplarının iadesi koşullarının gerçekleşmediği kabul edilmiştir.
Davacının bir diğer talebi ödenmeyen hak ediş alacakları ile ilgili olup. Davalının cevap dilekçesinden anlaşıldığı gibi davacının 2012 Kasım ayı alacağının 39.450,89 TL olduğu, bu miktardan çalışanlar için davalı tarafından yapılan 23.409,11 TL ücret ödemesinin mahsubu gerektiği, davacının 2012 yılı alacağının 11.756,38 TL olduğu, bu miktardan davalının yaptığı ücret ödemesi olan 7.688,57 TL nin mahsubu gerektiği, davacının 2013 yılı alacağı 23.493,95 TL olup bu miktardan davalının yaptığı 14.951,08 TL maaş ödemesinin mahsubu gerektiği, sonuç olarak bu hesaplama sonrası davacının davalıdan talep edebileceği hak ediş alacağı toplamının 28.652,46 TL olduğu kabul edilmiştir. Davacı vekili 14/03/2017 tarihli dilekçesi ile 28.702,46 TL için ıslah dilekçesi vermiş, dilekçe davalı tarafa tebliğ edilip yargılamaya devam edilmiştir. Davalı aleyhine devam eden davalar nedeni ile ileride ödeme yapmak zorunda kalabilecek davalının sözleşme sürenin bitimi ile sona erdiği için davacının hak ediş alacaklarını ödemek zorunda olup, bu nedenle süren davalar teminat mektuplarının iadesine engel olmakla birlikte davalının davacıya ait hak kalan hak edişleri davacıya ödemesi gerektiği kabul edilip aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM: Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
1-) Davacının teminat mektuplarının iadesine ilişkin talebinin REDDİNE,
2-) Hakediş alacağı yönünden yapılan değerlendirmede;
Talebin KISMEN KABULÜNE,
10.000,00 TL’nin 14/12/2013 dava tarihinden itibaren, 18.652,46 TL’nin 26/12/2017 ıslah tarihinden itibaren hesaplanacak değişen oranlı avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya ödenmesine,
Fazla istemin REDDİNE,
Teminat mektuplarının iadesi yönünden alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcı ile hakediş alacağı yönünden alınması gerekli 683,10 TL harç olmak üzere toplam 742,40 TL harcın peşin alınan 170,80 TL harç ile tamamlama harcı olarak yatırılan 3.905,64 TL ve ıslah harcı olarak yatırılan 319,40 TL toplamı 4.395,84 TL harçtan mahsubu ile artan 3.653,44 TL’nin karar kesinleştiğinde ve istemi halinde davacıya iadesine.
Davacı tarafından yatırılan 24,30 TL başvurma harcı, 742,10 TL peşin harç olmak üzere toplam 766,40 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE.
Teminat mektuplarının iadesi yönünden davalı lehine hüküm tarihindeki AAÜT’si uyarınca hesaplanan15.350,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE.
Kabul edilen hakediş alacağı yönünden davacı lehine hüküm tarihindeki AAÜT’si uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE.
Ret edilen hakediş alacağı yönünden davalı lehine hüküm tarihindeki AAÜT’si uyarınca hesaplanan 50,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE.
Davacı tarafından yapılan tebligat ve posta gideri 1.100,40 TL ve bilirkişi ücreti 3.000,00 TL olmak üzere toplam 4.100,40 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre takdiren 275,75 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE, artan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığına,
Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansı kalması halinde bildirilecek hesap numarası olur ise hesaba, hesap numarası bildirilmez ise gider avansından karşılanmak koşulu ile posta havalesi ile yatıran tarafa İADESİNE.
Dair, davalı vekili Av. …’nin yüzüne karşı, davacı vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/09/2021

Katip …

Hakim …