Emsal Mahkeme Kararı Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/196 E. 2023/393 K. 16.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. …8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/196 Esas – 2023/393
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R

ESAS NO : 2023/196
KARAR NO : 2023/393

HAKİM :…
KATİP : ….

DAVACI :….
DAVALI :….

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/03/2023
KARAR TARİHİ : 16/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı tarafından ihale edilen ve müvekkili şirket tarafından kazanılan 2020/289820 ihale kayıt numaralı ihale sonucu … ile müvekkili şirket arasında … HES’e Güvenlik Hariç enerji üretimini gerçekleşmek üzere işletme periyodik bakım onarım ve revizyon işlerinin 36 kişiyle 3 yıllık süreli olarak yaptırılması işine yönelik 27/03/2020 tarihinde sözleşme imzalandığını, sözleşmeye ilişkin edimler müvekkili şirketçe eksiksiz olarak yerine getirildiğini ve getirilmeye devam etmekte iken bu ihale ve sözleşme ile hiç ilgisi olmayan ve başka ihalelere ilişkin olarak müvekkili şirketçe açılan davalar sonucu kazanılan ve vergi dairelerinden geri alınan ihale karar damga vergisi bedelleri davalı tarafça müvekkilinin 31/05/2022 tarihli hak edişinden haksız olarak kesildiğini belirterek haksız olarak kesilen 41.929,21 TL’nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsünde olan müvekkili idarenin mal ve hizmet alımlarını, yayım işlerini Kamu İhale Kanunun kapsamında yapmak zorunda olduğunu, 4734-4735 sayılı kanun ve ikincil mevzuatında göre satın alma işlemlerini yürüttüğünü, davacı firmanın müvekkili idare bünyesinde 2017/406710, 2017/470425, 2017/574273, 2017/574864, 2018/338477, 2018/341418, 2018/361055, 2019/343738, 2019/452120 ve 2020/289820 ihale kayıt nolu ihalelere ilişkin hizmet alım işlerini yürüttüğünü, ihalelere ilişkin ihale karar damga vergisi tutarları toplamı 265.672,76 TL davacı firma tarafından müvekkili hesaplarını yatırıldığı, mükellef sıfatıyla taraflarınca beyan edilerek vergi dairesine ödendiğini, daha sonra davacı sözleşme hükümleri ve iyi niyet kurallarına aykırı şekilde Gelir İdaresi Başkanlığı aleyhine dava açırak bu bedelleri iade aldığını, iade edilen ihale karar damga vergileri için müvekkili idareye Vergi/Ceza ihbarnameleri gönderildiğini, 7236 Sayılı Yapılandırma Kanunu kapsamında yapılandırma sonucu bahsi geçen 10 adet ihalenin karar damga vergileri için Vergi Dairesine toplam 237.426,72 TL mahsuplaşma yoluyla ödendiğini, müvekkilince ödenmek zorunda kalınan ancak aslen yüklenicinin sorumluluğunda olan toplam 237.426,72 TL’nin taraflarına ödenmesi aksi takdirde söz konusu paranın müvekkili idare nezdinde doğmuş ve doğacak hakediş alacaklarından kesileceğini, alacağı doğmaması halinde yasal yollara başvurulacağının her bir ihale için ayrı ayrı olmak üzere yazılan 13/01/2022 tarihli 10 adet yazı ile ihtar edildiğini, ancak davacı firma tarafından ödeme taleplerine olumsuz yanıt verildiğini, bunun üzerine davacı firmanın müvekkili idareye bağlı olarak HES İşletme Müdürlüğü nezdinde yürüttüğü 2020/289820 ihale kayıt nolu ihale kapsamından doğan hakedişlerinden kesinti yapıldığını, yapılan kesintilerin hukuka uygun olduğunu belirterek haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava; taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmesinden doğan davacı hak edişinden davalı tarafından 31/05/2022 tarihinde 41.929,21 TL ihale karar damga vergisi kesintisinin usule ve hukuka uygun olup olmadığı, bu kapsamda faizi ile birlikte iadesinin gerekip gerekmediği hususlarına ilişkindir.
Yargılama sürecinde tarafların gösterdiği deliller toplanmış, taraflarca dava dosyasına; ihalelere ilişkin sözleşme ve idari şartnameler, ihale karar damga vergilerinin ödenmesine ilişkin belgeler, davacı tarafa gönderilen ihtar ödeme yazıları, vergi dairelerinden iade alınan ihale karar damga vergisi makbuzları sunulmuştur.
Davacı ile davalı arasında imzalanan 2020/289820 ihale kayıt numaralı 27/03/2020 tarihli sözleşme kapsamında düzenlenen 31/05/2022 tarihli hak edişten 41.929,21 TL kesinti yapıldığını ve bu kesintinin davalı tarafından vergi mahkemesi kararları neticesinde ödenen ihale damga vergisi olduğu hususlarında tartışma bulunmamaktadır. Öncelikle halledilmesi gereken husus, ihale damga vergisinin mükellefinin kim olduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşme ile mükellefiyete rağmen ihale damga vergisinin davacı tarafça ödenmesinin kararlaştırılıp kararlaştırılmadığı ve davacı tarafça ödenmesi gerekirken davalı tarafça ödenmesi nedeniyle yapılan ödemenin davacının başkaca bir işten doğan hak edişinden kesilip kesilemeyeceğinin belirlenmesidir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 3.maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza eden olduğu, resmi daireler ile kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisinin kişilerin ödeyeceği belirtilmiştir. Kanuna ekli (1) sayılı tablonun kararlar ve mazbatalar başlıklı bölümünün 2.fıkrasında İhale Kanunlarına tabi olan veya Resmi Daire ve Kamu Tüzel Kişiliğine haiz kurumların her türlü ihale kararlarının nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Davalının İktisadi Devlet Teşekkülü olduğu gözetildiğinde, sözleşme öncesi alınan ihale kararına ilişkin doğan damga vergisinden dolayı mükellefin davalı kurum olduğu açıktır. Ancak kanuni yükümlülüğe rağmen sözleşmenin imzalanması sırasında davalıya ait kanuni yükümlülüğün davacı tarafından yerine getirileceğine dair bir anlaşma yapılması mümkün olup, bu yönde bir anlaşmanın varlığı halinde sözleşme ilişkisine dayalı olarak davalının ödediği damga vergisinin davacıdan talep etme hakkı bulunabilecektir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7/1.maddesi incelendiğinde; hizmet alım sözleşmesi imzalanması ile doğacak damga vergisini kapsadığı, sözleşmenin imzalanmasından önceki döneme ait ihale damga vergisini kapsamadığı ve sözleşmede ihale damga vergisinin davacı üzerinde kalacağına dair açık bir düzenleme bulunmadığı tespit edilmekle birlikte, sözleşme ilişkisinin ayrıca BK.’nun 19.ve 13.maddeleri kapsamında da irdelenmesi gerekmektedir. TBK’nun 19.maddeye göre; “Bir Sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır. ” TBK.13.madde de; “kanunda yazılı şekilde yapılması öngörülen bir sözleşmenin değiştirilmesinde yazılı şekle uyulması zorunludur. Ancak , sözleşme metni ile çelişmeyen tamamlayıcı yan hükümler bu kuralın dışındadır.” düzenlemesi mevcuttur. Söz konusu hükümler çerçevesinde tarafların gerçek iradelerinin tespiti ve yazılı yapılan sözleşmeye rağmen yan hükümler yönünden sözlü anlaşmaya varılıp varılmadığının tespiti gerekmektedir.
Kamu ihale tebliğinin 78.30.maddesinde ; ihale ve sözleşmeye ilişkin damga vergilerinin teklif veren firmaya ait olduğu düzenlenmiştir. Davalı kurum adına sözleşme imzalayan kişilerin bu tebliğ ile bağlı oldukları ortadadır. Tebliğe aykırı davranış çalışanların idari ve hukuksal sorumluluğunu doğuracaktır. Sözleşme imzalanmadan önce ihale damga vergisinin davacı tarafça yatırılmış olması da gözetildiğinde, sözleşme sırasında ihale damga vergisinin davacıya ait olduğu kararlaştırıldığı, bu nedenle davacının ihale damga vergisini ödemesi sonrasında sözleşmenin imzalandığı mahkememizce kabul edildiği gibi sözleşmenin imzalanması sonrasında ihale damga vergisinin iadesinin sağlanması amacıyla vergi daireleri ve mahkemelere müracaat etmenin de MK. 2. Maddesi kapsamında dürüstlük kuralına aykırı olduğu ve bu nedenle ihale damga vergisinden davacının sorumlu olduğu, ancak davacının yatırılan ihale damga vergisini iade alması nedeniyle bu kez davalının ödediği ihale damga vergisi miktarınca, yukarıda kabul edilen sözleşme ilişkisi çerçevesinde alacaklı hale geldiği TBK madde 145 kapsamında sözleşmede takasa ilişkin özel bir düzenleme olmasa dahi takas hakkını kullanabileceği ve başkaca ihaleden kaynaklanan davacı alacağından ihale damga vergisinin yatırılmış olmasından kaynaklı olarak doğan alacağı davalının takas edebileceği ve davacının hak edişinden yapılan kesintilerin takas beyanının davacıya iletilmesi ve fiilen uygulanması kapsamında olduğu değerlendirilerek davanın reddine dair aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan 179,90 TL harçtan peşin alınan 716,05 TL ’nin mahsubu ile artan 536,15 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-6325 Sayılı Kanunun 18/A-14 maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak olan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
7-HMK.’nun 333 maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde …BAM’a İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/06/2023

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.