Emsal Mahkeme Kararı Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/707 E. 2023/371 K. 14.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/707 Esas – 2023/371
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R
ESAS NO : 2022/707
KARAR NO : 2023/371

BAŞKAN….
KATİP ….

DAVACILAR :…
DAVALI :…

DAVA : Teminat Mektubunun İadesi – Komisyon Bedeli Alacağı
DAVA TARİHİ : 21/10/2022
KARAR TARİHİ : 14/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/06/2023
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı kurumca 30/06/2020 tarihli ihale edilen 2020/255184 İKN’li … Müdürlüğüne ait “tüm iş makineleri, ağır kamyonlar, plakalı araçların her türlü tamir ve bakım ve müteferrik işlerin yaptırılması” işine ilişkin olarak müvekkili uhdesinde kalan yüklenici iş ortaklığı ile davalı kurum arasında 8.914.085,00 TL bedelle 17/09/2020 tarihli sözleşme düzenlendiğini, sözleşmeye istinaden müvekkili …Temizlik .. Ltd. Şti. tarafından T.C. …Bankasınca düzenlenen 14/09/2020 tarih 535.000,00 TL tutarlı ve 28/09/2020 tarih 82.250,00 TL tutarlı 2 adet kesin teminat mektubu alınarak idareye teslim edildiğini, sözleşme tutarının, davalı kurumun 02/09/2020 tarihli oluru ile 12 ay süresince 20 kişi daha istihdam edilerek sözleşme bedelinin %20’si kadar ilave iş artışı yapılmış olup, toplam iş bedeline 1.380.288,00 TL eklendiğini, gerçekleştirilen iş tutarının 10.066.378,23 TL olarak tescil edildiğini, 02/02/2022 tarihinde işin kabulü yapılarak 26/04/2022 tarihinde iş bitirme belgesi düzenlenerek müvekkili iş ortaklığına teslim edildiğini, sözleşmenin 11.4 maddesine istinaden, SGK’dan ilişiksiz belgesi alınarak davalı kuruma verildiğini, davacı …Temizlik .. Ltd. Şti. tarafından kuruma teslim edilen 2 adet kesin teminat mektubunun iadesi için 11/08/2022 tarihli yazı ile başvurulduğunu, davalı kurumca 05/09/2022 tarihli cevabi yazıda 2020/255666 ihale kayıt numaralı biten işe ilişkin olarak işçilik alacaklarına ilişkin açılmış bulunan davaların olduğu, 2020/255184 ihale kayıt numaralı işe ilişkin 1.337.000,00 TL, davaya konu kesin teminat mektuplarının verilmediği, 2020/255666 ihale kayıt numaralı biten işe ilişkin olarak ise 624.062,42 TL alacak hesaplandığı, söz konusu davaların henüz sonuçlanmadığı da şerh düşülerek davalı kuruma ait 2021/13 tamim gereği dava konusu teminatların iade edilmeyeceğinin bildirildiğini, kesin teminat mektuplarının hukuka ve sözleşmeye aykırı biçimde iade edilmediğini, 2 adet kesin teminat mektubunun iadesi için gereken tüm koşulların sağlandığını, başvuru tarihinde müvekkili iş ortaklığının davalı kuruma herhangi bir borcunun olmadığının sabit olup, ileride doğacak yahut doğması muhtemel bir husus hakkında sözleşmeye veya ihale dokümanında bunun aksine bir düzenleme de öngörülmediğini, kaldı ki işçilik alacaklarının ihale edildiği tarihte teklif birim fiyata ya da sözleşme bedeline dahil edilmediğini, kamu ihale genel tebliğinin 78.30.maddesinde sözleşme giderleri ve genel giderlerin neler olduğunun açıkça belirtildiğini, ihale döneminde kullanılan teklifler içerisinde herhangi bir işçilik alacağı – tazminatı talebinin olmadığını, sözleşme kapsamında taahhüt etmediği ve ödemediği paraya karşılık 2 adet teminat mektubunu davalının haksız olarak tutmakta olduğunu belirterek davanın kabulü ile haksız yere tutulan 2 adet kesin teminat mektubunun dava süreci içerisinde davalı kurumca nakde çevrilmediği taktirde mektupların iade edilmesine, teminat mektuplarının haksız tutulması nedeniyle davacı tarafından dava tarihinden önce ödenmek zorunda kalınan 17.476,68 TL komisyon tutarları ile dava tarihinden sonra doğacak olan komisyon tutarı için şimdilik 100,00 TL olmak üzere toplam 17.576,68 TL’nin davalı kurumdan alınarak müvekkili iş ortaklığına ödenmesi isteğinde bulunmuştur.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde; kurumları … Müdürlüğüne ait “tüm iş makineleri, ağır kamyonlar, plakalı araçların her türlü tamir ve bakım ve müteferrik işlerin yaptırılması” işinin 2020/255184 İKN’li dosya ve 17/09/2020 tarihli sözleşme ile …Ltd. Şti. – … … A.Ş. Ortaklığı firması yüklemine verildiğini, firmanın işi 01/10/2020 – 30/09/2021 tarihleri arasında yaptığını, davacı iş ortaklığının 01/11/2020 tarihli dilekçe ile işin tamamlandığı kabulünün yapılmasının talep edildiğini, bunun üzerine kurumlarınca davacı firmaların ilgili iş dolayısıyla kurumlarına borcunun olup olmadığı veya açılmış dava olup olmadığının araştırıldığını, ilgili ihalede çalışmış işçi isim listeleri üzerinde yapılan incelemede ihale edilen işten kaynaklı Soma İş Mahkemesinde kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin alacağı, iş arama izin alacağı talepli ve 1 adet muvazaaya dayalı ilave tediye alacağı talebiyle kurumları aleyhine 38 adet dava açıldığının görüldüğünü, dosyalar halen derdest olup, davaların hepsinin davacı firmalara ihbar edildiğini, davalının çalıştırdığı işçiler tarafından üst işveren sıfatıyla davalıya karşı iş mahkemesinde bir çok dava açıldığı sabit olup, idareye borcun olmadığı tespit edildikten sonra teminat mektuplarının iadesinin talep edilebileceğini, teminatların iadesi koşullarının oluşmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
GEREKÇE : Dava; taraflar arasında düzenlenen sözleşme kapsamında yüklenici davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığı tarafından davalı kuruma verilen 2 adet kesin teminat mektubunun iade koşulları oluştuğu halde iade edilmediğinden bahisle iadesi ve mektup komisyon bedeli alacağının tahsili isteğine ilişkindir.
Deliller toplanıp, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak tahkikat safhası tamamlanmıştır.
Dosya kapsamından; taraflar arasında 17/09/2020 tarihli … Müdürlüğüne ait “tüm iş makineleri, ağır kamyonlar, plakalı araçların her türlü tamir ve bakım ve müteferrik işlerin yaptırılması” işine ait 2020/255184 ihale kayıt nolu sözleşme düzenlendiği, sözleşmenin türü ve bedeli başlıklı 6.maddesinde birim fiyatlı sözleşme olup, 8.914.085,00 TL bedel üzerinden akdedildiği, 7.maddesi sözleşme bedeline dahil olan giderler başlıklı olup, 7.1 maddesinde “Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin ulaşım, sigorta, vergi (karar damga vergisi, sözleşme damga vergisi vb. dahil), resim ve harç giderleri ve İdari Şartnamenin 25. maddesinde belirtilen giderler sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” hususunun düzenlendiği, 9.maddesi işin süresi başlıklı olup, sürenin 12 ay ve işe başlama tarihinin 01/10/2020 tarihi olduğu, teminata ilişkin hükümlerin 11.maddede düzenlendiği, 11.1.1 maddesi uyarınca bu işe ilişkin 535.000,00 TL kesin teminat verildiğinin belirtildiği, ek kesin teminatın 11.2 maddede düzenlendiği, 11.4 maddesi kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi başlıklı olup buna göre; “11.4.1. Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve Yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin İdareye verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı, Yükleniciye iade edilecektir.
11.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye iade edilir.
11.4.3. Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; kesin hesap ve kabul tutanağının onaylanmasından itibaren iki yıl içinde teminat mektupları hükümsüz kalır ve düzenleyen bankaya iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.” hususunun düzenlendiği, 36.maddesi diğer hususlar başlıklı olup, 36.3 maddesinde “Yüklenici; çalıştıracağı personelin işvereni olarak işe alınmaları, işten çıkarılmaları ve çalışmaları sırasında İş Kanunu, İlgili Kanunlar ve Yönetmelikler çerçevesinde ücretleri, sosyal sigorta primleri, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücret alacağı, iş kazası ve vergi yükümlülükleri ile İş Kanundan doğan bütün işçilik alacaklarından sorumlu olacaktır. İşçiye Kıdem Tazminatı Kurum tarafından ödendiği takdirde bu tutar ilgili firmalardan rücu edilecektir. Bu uygulamalardan ilerde doğabilecek hukuki, mali ve ceza mükellefiyetleri yüklenici, kendisine ait olacağını kabul ve taahhüt eder.” hususunun düzenlendiği ve toplam 39 maddeden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Davacı taraf, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında edimlerin yerine getirildiği, iş bitirme belgesinin alındığı, ilişiksizlik belgesinin alındığı, davalıya borcun olmadığı, teminat mektubu iadesi koşullarının oluştuğu iddiasında bulunmakta, davalı taraf ise, dava konusu davacılara ihale edilen işten kaynaklı olarak Soma İş Mahkemesinde kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin alacağı, iş arama izin alacağı talepli ve 1 adet muvazaaya dayalı ilave tediye alacağı talepli ilgili ihalede çalışmış işçiler tarafından kurumları aleyhine 38 adet dava açıldığı, bir kısmının karara çıktığı, bir kısmının halen yargılamasının devam ettiği, iade koşullarının oluşmadığı savunmasında bulunmaktadır.
Davada uyuşmazlık, dava konusu sözleşme kapsamında davacı tarafından davalıya verilen 2 adet 14/09/2020 tarih 535.000,00 TL tutarlı ve 28/09/2020 tarih 82.250,00 TL tutarlı teminat mektuplarının iade koşullarının oluşup oluşmadığı, komisyon alacağı talebinin yerinde olup olmadığı, varsa ne miktarda olduğu hususlarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşme tutarı 8.914.085,00 TL iken, davalı kurumun 02/09/2020 tarihli oluru ile 12 ay süresince 20 kişi daha istihdam edilerek sözleşme bedelinin %20’si kadar ilave iş artışı yapılıp toplam iş bedeline eklendiği, gerçekleştirilen iş tutarının 10.066.378,23 TL olarak tescil edildiği, 02/02/2022 tarihinde işin kabulü yapılarak 26/04/2022 tarihinde iş bitirme belgesi düzenlendiği, SGK Başkanlığının 08/02/2022 tarihli yazısında teminatın 5510 sayılı Kanunun 90.maddesi gereğince iadesinde sakınca yoktur şeklinde ilişiksizdir belgesi verildiği, dava konusu sözleşmeye ilişkin ihalede çalışmış işçiler tarafından ihale edilen işten kaynaklı kıdem, ihbar, yıllık izin alacağı, iş arama izin alacağı talepli davalar açıldığı hususları sabittir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 11.4 maddesi kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi başlıklı olup, 11.4.1 maddesi uyarınca taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanına uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra SGK’dan alınan ilişiksizdir belgesinin idareye verilmesinden sonra kesin teminat ve ek kesin teminatların yükleniciye iade edileceğinin kararlaştırıldığı, 36.3 maddesi uyarınca yüklenicinin, çalıştıracağı personelin işvereni olarak … İş Kanunu, ilgili kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde, ücretleri, sosyal sigorta primleri, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti alacağı, iş kazası ve vergi yükümlülükleri ile İş Kanunundan doğan bütün işçilik alacaklarından sorumlu olacağının kararlaştırıldığı, teminatın geri verilmesine ilişkin sözleşme maddesi kapsamında dava konusu olayda iş bitirme belgesi düzenlenmiş ve SGK ilişiksizlik belgesi alınmış ise de, 3.koşul olan yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı koşulunun değerlendirilmesi noktasında sözleşmenin 36.3 maddesi hükmü de gözetildiğinde ihaleye konu işte çalışan işçilerin bu işten kaynaklı işçilik alacaklarından yüklenicinin sorumlu olduğu, davacının çalıştırdığı işçiler tarafından davalı işveren davalıya karşı iş mahkemelerinde bir çok dava açıldığı sabit olup, teminat mektuplarının iadesinin İş Mahkemesi davalarının sonucuna göre ve davalı idareye karşı bu işten dolayı hiçbir borcun bulunmadığı tespit edildikten sonra belli olacağı, davalının bu aşamada teminat mektuplarının iade etmemekte haklı olduğu, teminat mektuplarının iadesi koşullarının bu aşamada oluşmadığı anlaşılmakla ve bu şekliyle komisyon alacağı da olamayacağından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın reddine,
Alınması gerekli 179,90 TL harcın peşin alınan 10.841,26 TL’den mahsubu ile artan 10.661,36 TL harç bedelinin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 11,50 TL vekalet tasdik harcından ibaret yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davalı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup 87.830,93 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Tarafların işbu karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yoluna başvurabileceklerinin belirtilmesine,
Dair oybirliği ile verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı.
14/06/2023

Başkan …

Katip ….