Emsal Mahkeme Kararı Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/15 E. 2022/490 K. 07.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/15 Esas – 2022/490
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R

ESAS NO : 2022/15
KARAR NO : 2022/490

HAKİM : ..
KATİP : ..

DAVACI …
VEKİLİ : Av…
DAVALI : …
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/01/2022
KARAR TARİHİ : 07/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kurulmuş sermayesinin tamamı Hazine ve Maliye Bakanlığına ait kamu iktisadi teşekkülü olduğunu, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun Kapsam başlıklı “Madde 2- Aşağıda belirtilen idarelerin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihaleleri bu Kanun hükümlerine göre yürütüldüğünü, Kamu ihale Genel Tebliği 78.30. Maddesinde (…) “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile asgari işçilik maliyeti, işçilikle bağlantılı ayni giderler, hizmetin yürütülmesine yardımcı unsurlar sözleşme giderleri ve genel giderler bileşenlerden oluştuğunu, 2017/2015207 ihale kayıt nolu ihale neticesinde işi üstlenen …. ile Teşekkülü arasında imzalanan sözleşme ile ‘Doğu Karadeniz ve Yöresi İşletme Müdürlüğüne Bağlı Tortum … İşletme Müdür Yardımcılığına Ait 18 Kişi ile 1 Yıl Süreli Silahlı Özel Güvenlik hizmet alımı işi’ yüklenici firma …’ne verildiğini, Sözleşmenin ‘Sözleşme Bedeline Dâhil Olan Giderler’ başlıklı 7. maddesinde, “Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin her türlü, sigorta, vergi, resim, harç giderlerinin tamamı sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi sözleşme bedeline dâhil olmayıp, idare tarafından yükleniciye ödenecektir.” hükmüne yer verildiğini, şartnamede de benzer düzenlemeler yer aldığını, davacı firmanın teklif mektubunda; “Yukarıda ihale kayıt numarası ve adı yer alan ihaleye ilişkin ihale dokümanını oluşturan tüm belgeler tarafımızdan okunmuş, anlaşılmış ve kabul edilmiştir. Teklif fiyata dahil olduğu belirtilen tüm masraflar ve teklif geçerlilik süresi de dahil olmak üzere ihale dokümanında yer alan tüm düzenlemeleri dikkate alarak teklif verdiğimizi, dokümanda yer alan yükümlülükleri yerine getirmememiz durumunda uygulanacak yaptırımları kabul ettiğimizi beyan ediyoruz.” şeklinde olduğunu, sözleşme karar pulu 5.101,10- TL ve damga vergisi 8.498,83- TL İşletme Müdürlüğü hesabına aktarıldığını, tutarlar İdareleri tarafından 21.07.2017 tarihinde beyan edilerek 25.07.2017 tarihinde vergi dairesine ödendiğini, ancak yüklenici firma tarafından daha sonra …Mahkemesinde açılan 2021/46 E. dava ile damga vergisinin iadesi talep edildiğini, Mahkemenin 2021/248 K. Sayılı kararı ile firmaya 5.101,10.-TL ihale karar pulu damga vergisinin iadesine karar verildiğini, mahkeme kararı neticesinde söz konusu tutarın vergi dairesi tarafından firmaya ödendiğini, ….Müdürlüğü aleyhine vergi ve tecil faizi olmak üzere toplam 5.184,00.-TL tahakkuk ettirildiğini, tahakkuk işlemi neticesinde işletme Müdürlüğü tarafından 29.07.2021 tarihinde …ne ödenmek zorunda kalınan 5.184,00.-TL tutarındaki ihale karar damga vergisi ve tecil faizinin iadesi için davalı şirkete yazılı talepte bulunulduğunu, tutarların iadesi için 10.08.2021 tarihinde firmaya tebliğ edilmesine rağmen 30 günlük süre içinde herhangi bir cevap verilmediğini belirterek müvekkili Teşekkülce ödenmek zorunda kalınan 5.184,00 TL- alacağın ödeme tarihi olan 29.07.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi ve duruşma gününün tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER , DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava; taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi kapsamında davalı tarafca ödenmesi gerektiği ileri sürülen ihale kararına ilişkin damga vergisi tutarının vergi ziyaı cezası ve faizin davalıdan tahsiline ilişkin rücuen alacak davasıdır.
Yargılama sürecinde tarafların gösterdiği deliller toplanılmış, bu kapsamda… karar sayılı dosyası, davacının … Başkanlığına ödeme yaptığını gösterir makbuz, davalı tarafından damga vergisi ödemesini gösterir makbuz ve banka dekontu, ihale sözleşmesi ve eki teknik şartname dosyaya kazandırılmıştır.
Davacı ve davalı arasında 29/06/2017 tarihinde .. ihale kayıt numaralı Hizmet Alım Sözleşmesi imzalandığı, davalının 29/06/2017 tarihinde yani aynı gün 5.101,10 TL sözleşme karar pulu tutarını … Bankası hesabından davacının …Hesabına havale ettiği sunulan banka dekontlarında sabittir.
…. sayılı kesin kararı ile ihale kararına ilişkin damga vergisinin mükellefinin ihaleyi yapan davacı şirket olduğu gerekçesi ile 5.101,10 TL damga vergisinin davacıya iadesine karar verilmiştir. Söz konusu davada davacı … davalı ise …Başkanlığı olup, .. ise müdahil konumundadır.
Vergi Mahkemesi kararı sonrasında bu kez davacı … tarafından faizi ile birlikte 5.184,00 TL …29/07/2021 tarihinde ödenmiş olup, ödemeye dair vergi dairesi mahsup alındısı dosyaya sunulmuştur.
Davanın çözümü için herşeyden önce ihale kararının nispi damga vergisinin kim tarafından ödenmesi gerektiğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
488 sayılı damga vergisi kanununun 3.maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi daireler ile kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği belirtilmiştir. Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “II.karararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2.fıkrasında, ihale kanunlarına tabi olan veya resmi daire ve kamu tüzel kişiliğe haiz kurumların hertürlü ihale kararlarının nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Davacının bir iktisadi devlet teşekkülü olduğu belirtilmiştir. Özetlenen söz konusu mevzuat hükümleri gözetildiğinde sözleşme öncesi alınan ihale kararına ilişkin olarak ödenen damga vergisinden dolayı mükellefin davacı kurum olduğu açıktır.
Ancak kanuni yükümlülüğe rağmen sözleşmenin imzalanması sırasında davacıya ait kanuni yükümlülüğün davalı tarafından yerine getirileceğine dair bir anlaşma yapılması mümkün olup bu yönde bir anlaşmanın varlığı halinde sözleşme ilişkisine dayalı olarak davacının ödediği damga vergisini davalıdan talep etme hakkı bulunabilecektir.
Davacı taraf, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7/1 maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği 78.30.maddesine dayalı olarak sözleşme öncesi ihale kararı damga vergisinin de davalı tarafça ödenmesinin kararlaştırıldığını iddia etmektedir. Söz konusu maddeler incelendiğinde tamamının hizmet alım sözleşmesi imzalanması ile doğacak damga vergisini kapsadığı, sözleşmenin imzasından önceki döneme ait ihale damga vergisini kapsamadığı anlaşıldığı gibi sözleşmede ihale damga vergisinin davacı üzerinde kalacağına dair yazılı bir hüküm de yer almadığı belirlenmiş olmakla birlikte, eldeki davanın ve taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin ayrıca Türk Borçlar Kanunu 19.madde ve 13.madde kapsamında da irdelenmesi gerekmektedir.
TBK.19.maddeye göre “bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır.” TBK.13.maddede “kanunda yazılı şekilde yapılması öngörülen bir sözleşmenin değiştirilmesinde de yazılı şekle uyulması zorunludur. Ancak, sözleşme metni ile çelişmeyen tamamlayıcı yan hükümler bu kuralın dışındadır.” düzenlemeleri mevcuttur. Söz konusu hükümler gözetildiğinde öncelikle tarafların gerçek iradelerinin tespiti ve yazılı yapılan sözleşmeye rağmen tarafların yan hükümler yönünden (sözleşme öncesi ihale damga vergisinin kim tarafından ödeneceği) yönünden sözlü anlaşmaya varıp varmadıklarının belirlenmesi gerekmektedir.
Kamu ihale genel tebliğinin 78.30.maddesinde ihale ve sözleşmeye ilişkin damga vergilerinin teklif veren firmaya ait olduğu düzenlenmiştir. Davacı kurum adına sözleşme imzalayan kişilerin bu tebliğ ile bağlı oldukları ortadadır. Tebliğe aykırı davranış çalışanların idari ve hukuksal sorumluluğunu doğuracaktır. Zaten davalı tarafa, damga vergisi ödenmesi sonrasında sözleşmenin imza edileceği bildirildiği için öncelikle ihale damga vergisi davalı tarafça sözleşmenin imzası ile aynı gün olan 29/06/2017 tarihinde davacı hesabına ödenmiş sonrasında sözleşme imzalanmış ve sözleşme imzalandıktan sonra mükellefin davacı idare olduğu iddiası ile maliye idaresine başvurmuş ve idari yargıda dava açmıştır. Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin oluş şekli bu şekilde belirlendikten sonra mahkememizce davacı ile davalı arasında imzalanan sözleşme ve eki şartnamelerde açık bir hüküm olmasa dahi sözleşme imzalanmadan önce, ihale damga vergisinin davalı tarafça ödeneceği konusunda tarafların sözlü olarak anlaştıkları ve bu anlaşmanın TBK.13/1 maddesi uyarınca mümkün olduğu sonucuna varılmış,
Netice itibariyle sözleşmenin imzası için damga vergisi ödendikten sonra bunun iadesinin sağlaması Medeni Kanunun 2.maddesi kapsamında dürüstlük kuralına aykırı olduğu da değerlendirilmek suretiyle davacının esas itibariyle kendi üzerinde olan ihale öncesi damga vergisi ödeme yükümlülüğünü sözlü varılan anlaşma gereği davalıya yansıttığı ve bu haliyle ödenen damga vergisini davalıdan talep edebileceği ve yine davacının ödemek zorunda kaldığı vergi ziyaı cezası ile gecikme faizinin de davalının haksız tutumundan kaynaklandığı kabul edilerek ve davacının gecikme cezası ile birlikte ödediği 5.184,00 TL ‘yi, vergi dairesine ödediği 29/07/2021 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilini istemekle haklı olduğu değerlendirilerek davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulüne,
5.184,00 TL’nin 29/07/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan 354,12 TL harçtan peşin alınan 88,53 TL harcın mahsubu ile bakiye 265,59 TL karar harcının davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 5.184,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan 11,50 TL başvurma harcı, 88.53 TL Peşin harç olmak üzere toplam 100,03 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 55,50 TL tebligat posta giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-6325 Sayılı Kanunun 18/A-14 maddesi gereğince …bütçesinden karşılanacak olan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
7-HMK.’nun 333 maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı dava değeri istinafa başvuru sınırı altında olduğundan 6100 sayılı HMK.’nun 341/2 maddesi gereğince kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.