Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
T.C.
ANKARA
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/783
KARAR NO : 2021/870
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – ….
DAVALILAR : ….
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/12/2021
KARAR TARİHİ : 27/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 28/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dilekçesiyle özetle; davacı … … Bankasında yönetici olarak olarak çalıştığı, davalılardan … davacının 15 yıllık arkadaşı olduğu, davacının arkadaşı …’ü ziyaret ettiği günlerden birinde yanında …’nin vardığı ve bu ziyarette tarafları tanıdığı, kurban bayramına yakın bir tarihte … ile … arasında bir ticaret yapıldığı iddiasına mütakip bu ticaretten bir buçuk iki ay sonra …’ün davacıyı arayarak …nin kendisinden büyükbaş hayvan satın aldığını ancak bedeli ödemediğini söylediğini, davacının da … ile dostluklarının aylar öncesinden bittiğini bu yüzden hayvan alışverişinden bilgisinin olmadığını söylediğini, davacının bu ikili ticarete karışmak istemediğinden kimseyi aramadığını, ilerleyen günlerde …’ün yine davacıyı arayarak ve … ile davacının görüştürmek istediğini, …’nin büyükbaş hayvanları …’la ortak aldıklarını belirterek parasını onun ödeyeceğini belirttiği, 10. ayın başında alacağını tahsil edemeyen …’ün davacıyı sürekli aradığı ve tehditlerde bulunduğu, …den korkan davacı eşlik eden arkadaşları köyün girişinde inerek davacıya bir zarar verilme ihtimali doğduğu anda Jandarmaya haber vermek üzere evin yakın bir noktasında saklandıklarını, …Cumhuriyet Başsavcılığı 2021\847 soruşturma numarasıyla dosyanın derdest olduğu, senet imzalattıklarını, kısa bir süre sonra senet işleme konulduğu, davacı aracı bağlandığı ve maaşına haciz konulduğunu, açılan davanın kabulü ile Ankara …. İcra Müdürlüğü 2021\1394 sayılı takibe dayanak senetin hükümsüzlüğü ve bedelsizliğinin tespitini talep ettiklerini, Ankara … İcra Müdürlüğü 2021\13946 esas sayılı dosyasındaki tahsil edilecek paranın davalı hesabına geçmemesi için öncelikle üzerinde haciz şerhi bulunan taşınmazın teminat olarak sayılmasını talep ettiklerini, mahkemeniz uygun görmediği taktirde mahkemenize teminat yatırmak üzere süre verilmesine, Ankara …. İcra Müdürlüğü 2021\13946 esas sayılı icra takibinin durdurulmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, takibe dayanak senedin hükümsüzlüğü ve bedelsizliğinin tespiti talebine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesine göre, bir davanın ticari dava sayılması için ya uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya asliye ticaret mahkemesinin bakacağı yönünde düzenleme bulunması gerekir.
Diğer taraftan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari sayılan işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira; Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Bu nedenlerle işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
6335 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesi uyarınca ticari davalar asliye ticaret mahkemelerince görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı düzenleme gereğince, asliye ticaret mahkemeleri ile diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’ndan ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 6335 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki halinden farklı olarak iş bölümü ilişkisi değil, görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 sayılı HMK’nın 1. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re’sen dikkate alınır.
Kambiyo senedinin bedelsizliğinin tespitinde incelenecek olan, temel alacağın varlığıdır. Temel alacak ortadan kalkmış, geçerli olarak doğmamış veya hiç mevcut olmamış ise kambiyo senedi bedelsizdir. Senette bedelsiz olarak ifade edilen duruma yol açan, senedin oluşturulmasını sağlayan temel ilişkindir.
Kambiyo taahhüdünde bulunulmasına neden olan ve temel ilişkideki asli para edimini teşkil eden “Temel alacak” o kambiyo taahhüdünün hukuki sebebini oluşturur. Ancak Kambiyo taahhüdün geçerliliği sebebe bağlı olmayıp, bu senetler maddi anlamda soyut (mücerret) senetlerdir.
Bedelsizliğe dayalı menfi tespit davaları, hukuki sebepleri bakımından kambiyo senedi hukukuna tabi değildir. Çünkü buradaki uyuşmazlık taraflar arasındaki asıl borç ilişkisi ile ilgili bulunmaktadır.
Davacı taraf bu davada temel borç ilişkisine dayanmaktadır.
Kambiyo ilişkisinin altında esas itibariyle bir asıl/temel borç ilişkisi vardır. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır.
Kambiyo senedinden doğan talep hakkına Kambiyo Hukuku, temel talebe ise bu talebin ait olduğu hukuk kuralları uygulanır.
Somut olayda, davacı vekili tarafından, Ankara … İcra Müdürlüğünün 2021/13946 Esas sayılı dosyasındaki senedin hükümsüzlüğü ve davacının borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkin olarak dava açıldığı, bedelsizliğe dayalı menfi tespit davaları, hukuki sebepleri bakımından kambiyo senedi hukukuna tabi olmadığı, çünkü buradaki uyuşmazlığın taraflar arasındaki asıl borç ilişkisi ile ilgili bulunduğu, davacı taraf bu davada temel borç ilişkisine dayandığı, temel alacak ortadan kalkmış, geçerli olarak doğmamış veya hiç mevcut olmamış ise kambiyo senedi bedelsiz olduğu, senette bedelsiz olarak ifade edilen duruma yol açan olay ise senedin oluşturulmasını sağlayan temel ilişki olduğu, bu olayda; davacı tarafın tacir olmadığı, dava konusunun ticari bir dava olmadığı, yine uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olmadığı ve taraflar arasındaki ilişkinin de ticari ilişki olmadığı anlaşılmıştır.
Bu davaya Asliye Hukuk Mahkemelerince bakılacağı, Ticaret Mahkemesinin görevli olmadığı nedenle 6100 sayılı HMK.’nun 114/1-c ve 115/2 maddeleri uyarınca bu hususunun dava şartlarından olduğu ve davanın her aşamasında resen dikkate alınacağı da gözetilerek davanın usulden reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Ankara Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi görevli mahkeme olduğundan, Mahkememizin görevsizliğine , 6100 sayılı H.M.K’nun 114 ve 115.maddeleri gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle davanın USULDEN REDDİNE,
2-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde dava dosyasının Ankara Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine tevzi için Ankara Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna gönderilmesine,
3-Yargılama gideri , vekalet ücreti ve harç konusunda HMK ‘nun 331/2.maddesi gereğince görevli mahkemece karar verilmesine ,
4-Karar kesinleştiğinde ve gönderme talebinde bulunulmadığı takdirde HMK ‘ nun 22. maddesi 1.fıkra son cümlesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına ve kullanılmayan gider avansının HMK’ nun 333. maddesi gereğince davacıya iadesine,
Gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara BAM’da İstinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda karar verildi. 27/12/2021
Katip …
¸e-imzalıdır.
Hakim …
¸e-imzalıdır.
¸e-imzalıdır. ¸e-imzalıdır.