Emsal Mahkeme Kararı Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/420 E. 2022/745 K. 28.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/420 Esas – 2022/745
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R
ESAS NO : 2021/420
KARAR NO : 2022/745

BAŞKAN : ..
ÜYE : ..
ÜYE : ..
KATİP :..

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. ..
DAVALI : …..
VEKİLİ : Av. ..

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 09/07/2021
KARAR TARİHİ : 28/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/01/2023
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı şirketin iletken ihtiyacını karşılamak için davalı şirketle 2019 ve 2020 yıllarında H.364 K…, (EK : H.364 Sözleşmesi), H.633 … – …EK : H.633 Sözleşmesi) H.681 …, (EK : H.681 Sözleşmesi) ..(EK :..- 201 Sözleşmesi) (bunlarla sınırlı olmamak üzere) sözleşmeleri imzalandığını, taraflar arasında her bir proje için imzalanan tip satın alma sözleşmeleri ile H.364 projesi için 1.980,798 KM iletken H.633 projesi için 69,879 KM iletken, H.681 projesi için 139,765 KM iletken…- 201 projesi için 1.337 KM iletken teslim etmeyi taahhüt ettiğini, ancak davalının sözleşmelerde öngörülen teslim yükümlülüklerine aykırı davranarak iletkenleri teslim etmediğini, davacının taahhüt altına girdiği projelerde gecikmesine sebebiyet verdiğini, davalıya … Noterliğinden 14/12/2020 tarih … numaralı ihtarname gönderildiğini, malzemelerin en kısa sürede teslim edilmesi, yeni teslim programının bildirilmesi, aksi halde malzemelerin 3.kişilerden davalının nam ve hesabına tedarik edileceği, ilgili tüm masraflar ve gecikme cezasının davalıya rücu edileceğinin ihtar edildiğini, davalının teslim yükümlülüğünü yerine getirmediği gibi ihtarnameye de cevap vermediğini, davacı şirketin üstlendiği projelerde daha fazla gecikmemek için sözleşmelerin 7/A maddesi uyarınca, …tarafından teslim edilmeyen iletkenleri 3.kişilerden, artan ham madde fiyatları nedeniyle çok daha yüksek miktarlarda tedarik etmek zorunda kaldığını, dava dilekçesinde tablo olarak belirtilen miktarların dava konusu fiyat farkı faturalarına ilişkin olduğunu, faturaların davalı şirkete gönderildiğini, davalı tarafın faturaları haksız ve kötü niyetli olarak iade ettiğini, …Noterliğinden 03/02/2021 tarih .. yevmiye numaralı ihtarname gönderilerek fatura bedellerinin ödenmesi, aksi halde yasal yollara başvurulacağının ihtar edildiğini, ödeme yapılmaması üzerine A… sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, ödeme emrinin tebliği üzerine haksız olarak yetkiye ve borca itiraz edildiğini, arabulucuya başvurulduğunu, anlaşmaya varılamadığını, yetkiye ve borca itirazın yerinde olmadığını belirterek itirazın iptali ile takibin devamına, davalının alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesi isteğinde bulunmuştur.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde; davaya konu uyuşmazlığın temelini oluşturan 2020 yılının değişik tarihlerinde imzalanmış olan protokollerin incelenmesinde protokollerin … imzasını taşıdığının görüldüğünü, …in ise, … şirketinde 14.12.2020 tarihine dek çalışmış olup yetkisini aşarak gerçekleştirdirdiği işlemler nedeni ile görevlerinin gereklerini yerine getirmeyerek şirkete zarar verdiği yönünde yapılan ön tespitler gereği iş akdinin 14.12.2020 tarihinde sonlandırıldığını, …Noterliğinin 17/04/2020 tarih 04786 yevmiye numaralı imza sirkülerinin incelenmesinde …in yetki kullanım şeklinin müştereken olduğu ve B grubu imza yetkilisi olduğunun görülmekte olduğunu ve buna ek olarak maksimum 350.000,00 USD ile yetkisinin sınırlı olduğunun anlaşıldığını, dava dosyasına sunulan sözleşmelerin … tarafından yetkisini aşmak suretiyle imzalandığını, …in yetkisinin sınırlandırılmış olduğu hususu … Gazetesinde ilan edilmek suretiyle 3.kişilere duyurulduğunu ve davalı şirketin üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiğini, ilgili sözleşmelerin müvekkili şirket açısından bağlayıcı olmasının mümkün olmadığını, davacının basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğüne aykırı davrandığını, sözleşmeleri imzalarken sözleşmeye imza atanın imza sirkülerini inceleme çabasına girmediğini, müvekkili şirketin söz konusu sözleşmelere onayının bulunmadığını, müvekkili şirketin söz konusu sözleşmeler nedeni ile üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirmediği ve bu nedenle davacıya borçlu olduğu şeklindeki iddiaları kabul etmediklerini, kabul anlamına gelmemek üzere sözleşmelerde yer alan gecikme ve cezalar başlıklı madde ile düzenlenmiş olan tek yanlı ve davalı şirket aleyhine olan yükümlülüklerin ticari örf ve adete uymadığı gibi uygulanması halinde müvekkili şirketin ekonomik yönden mahvına sebebiyet verecek ölçüde ağır olduğunu, bu nedenlerle sözleşme maddelerinin geçersiz olduğunu, Yargıtay içtihatlarının da bu yönde olduğunu, sözleşmeleri kabul anlamına gelmemek kaydı ile fark faturalarında yer alan bedellerin yüksek olduğunu, davacının takipte kötü niyetli olduğunu, ihtiyati tedbir talebinin yerinde olmadığını belirterek davanın reddine, haksız ve kötü niyetli olan davacının %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesi isteğinde bulunmuştur.
GEREKÇE :
Dava; taraflar arasında düzenlenen sözleşmeler kapsamında teslim yükümlülüklerine davalı tarafın aykırı davrandığı ve bu nedenle davacının zarara uğradığı iddiası ile buna yönelik alacağın tahsili için geçilen icra takibine itirazın iptali isteğine ilişkindir.
Davanın niteliği gereği arabuluculuğa başvurulması zorunlu bulunduğu, başvurunun yapıldığı, 26/04/2021 tarihinde tarafların katılımı ile anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın düzenlendiği anlaşılmıştır.
Ankara 27.İcra Müdürlüğünün 2021/2607 sayılı takip dosyasının incelenmesinde davacı-alacaklı tarafından davalı-borçlu hakkında 1.933.318,24 USD ve 375.758,27 TL alacağın tahsili isteğiyle 18/02/2022 tarihinde ilamsız takibe geçildiği, ödeme emrinin tebliği üzerine yasal süresinde sunulan dilekçe ile yetkiye ve borca itiraz edildiği anlaşılmıştır.
Davanın dayanağı sözleşmelerin 11.maddesi uyarınca yetkili mahkeme ve icra dairelerinin Ankara olduğu belirtilmekle, davalı tarafın icra takibinde yetkiye itirazı yerinde görülmemiştir.
Bozüyük Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılarak davalı şirketin ortak ve yetkililerini gösterir sicil özeti ile yetkililerin 2019-2020 yılları temsil yetkilerine ilişkin belge örnekleri celp edilmiş, … soruşturma sayılı dosyası uyap üzerinden celp edilmiş, şikayetçinin …., şüphelilerin … ve…1977 yılından …merkezli faaliyet gösteren …un en başarılı şirketlerinden biri olup, …nin de…te faaliyet gösteren bir iştiraki olduğunu, …in .. şirketinde yakın zamana dek şirket genel müdürü olarak çalıştığını, görevlerini yerine getirmeyerek yetkisini aşarak gerçekleştirdiği işlemler nedeniyle şirkete zarar verdiğinin tespiti üzerine iş akdinin 14/12/2020 tarihinde sonlandırıldığı, hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma, sahtecilik ve tespit edilecek diğer suçlar kapsamında şikayetçi olunduğu anlaşılmıştır.
Davalı şirketin uyuşmazlık dönemine ilişkin ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi incelemesi yaptırılmak üzere bulunduğu yer mahkemesine talimat yazılmış, bilirkişi 10/03/2022 tarihli raporunda; davalı şirketin 2019-2020 ve 2021 yılları yevmiye ve defteri kebirinin e-defter olarak tutulmuş olup, mevzuata uygun şekilde süresi içerisinde e-defter beratlarının yaptırıldığını, davacı ile olan 2019-2020 ve 2021 yıllarına ilişkin ticari işlemlerine yönelik kayıtların incelenmesinde, davalı şirketin, davacı şirketten 31/12/2021 tarihi itibariyle 2.770.472,38 USD + 885,00 TL (24.074.616,99 TL) tutarında alacağının bulunduğunu bildirmiştir.
Dosya üzerinde ve davacı şirketin ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, bilirkişi heyeti 12/08/2022 tarihli raporlarında; davacı şirketin incelenen 2019-2020 ve 2021 yılları ticari defterlerinde, takip tarihi itibariyle davacı şirketin, davalı şirketten 14.548.986,82 TL alacaklı bulunduğu, bu tutarın 14.173.228,55 TL’sinin 1.933.318,24 USD para birimi karşılığı ve 375.708,24 TL’sinin TL karşılığı olduğunu, fiyat farkı faturalarının hukuki değerlendirme sonucu hesaplamaya dahil edilmemesi gerektiği görüşüne varılması halinde 5 adet fiyat farkı faturası toplamı 1.669.166,39 USD’nin hesaplardan düşürülmesi sonucu alacağın 264.151,85 USD ve 375.758,27 TL olduğunu, dava konusu sözleşmelerin sadece … tarafından imzalanmış olması H.633 T-Hamitabat-Kırklareli sözleşmeleri dışındakilerin yetki sınırı 350.000,00 USD sınırı meblağlı olduğu nazara alınarak sözleşmelerin geçerli olup olmadığının takdirinin mahkemeye ait olduğunu bildirmişlerdir.
Davanın dayanağı sözleşmelerin konusu itibariyle mevcut bilirkişi heyetine elektrik – elektronik mühendisi bilirkişinin de eklenerek dava konusu faturaların teslim tarihi de gözetilerek sürecin makul olup olmadığı, ayrıca üçüncü kişilerden alındığı belirtilen ürünlerin bedellerinin irdelenmesi ve değerlendirilmesi ve ayrıca üçüncü kişilerden alındığı belirtilen malzemelerin üçüncü kişi ile davacı arasındaki fatura tarihleri ve ödeme tarihlerinin irdelenip değerlendirilmesi için bilirkişi heyetinden rapor alınmış olup, bilirkişi heyeti 10/11/2022 tarihli raporlarında yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda; sonuç itibariyle taraflar arasında çelik özlü alüminyum iletkenleri tedariki için imzalanan sözleşmelerin … isimli 12.07.2019 tarihli sözleşme, H.633 … isimli
07.08.2020 tarihli sözleşme, H.681 … isimli 07.08.2020 tarihli sözleşme ve H.364 …isimli 04.09.2020 tarihli sözleşmeler olduğunu, üçüncü kişilerle imzalanan sözleşme tarihlerinin davalı ile imzalanan sözleşme tarihlerinden daha
ileri tarihlerde olması, buna bağlı olarak gerek alüminyum hammaddesindeki artışlar gerekse salgın
hastalıktan dolayı yaşanan küresel ekonomik sıkıntıların alüminyum iletkenin birim fiyatının da
artmasına sebep olacağından üçüncü kişilerden alınan çelik özlü alüminyum iletken fiyatlarının daha
yüksek olmasının normal olduğunu, piyasada yapılan araştırmalar sonucunda yapılan sözleşme ve sipariş formu tarihleri baz
alındığında üçüncü kişilerden tedarik edilen çelik özlü alüminyum iletken fiyatlarının piyasa şartlarına
uygun olduğunu,
üçüncü kişilerden alınan çelik özlü alüminyum iletkenlerin davacı ile davalı arasında imzalanan
sözleşmelerdeki malzemelerin tedariki için satın alındığını,
davacı ile dava dışı ZTT İnternational Ltd. arasında 26.03.2021 tarihinde yapılan sözleşmenin
“TESTLER” başlıklı 5. maddesinin ilk paragrafı “Tip testleri, YAĞ ve Rutin testlerle ilgili tüm
masraflar sözleşme fiyatına dâhildir” şeklinde düzenlenmiş olduğundan davacı yanca talep edilen KDV dâhil 36.580,00 … Doları tip test bedelinin tedarikçi dava dışı ZTT İnternational Ltd.’nin
sorumluluğunda olduğunu bildirmişlerdir.
Davanın dayanağı sözleşme örneklerinin incelenmesinde;
1-Taraflar arasında 04/09/2020 tarihli, H.364 T … iletken sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmenin konusunun alıcı davacı ile dava dışı … arasında imzalanmış olan H.364 T referanslı 380 kV tek devre 1272 MCM iletkenli Köse – Reşadiye EİH tasfiye sonrası bakiye işleri teklif birimli fiyat komple tesis işi referanslı sözleşme kapsamında alıcı tarafından tedarik edilmesi gereken mal ve/veya hizmetlerin satın alınmasına ilişkin iletken sözleşmesi olduğu, toplam 1.980,798 KM miktarlı, toplam fiyatının 8.280.503,36 USD olduğu,
2-Taraflar arasında 07/08/2020 tarihli H.633 T Hamitabat-Kırklareli iletken sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmenin konusunun alıcı davacı ile dava dışı TEİAŞ arasında imzalanmış olan H.633 T referanslı 154 kV 1272 MCM iletkenli … EİH’nin tasfiye sonrası bakiye işleri teklif birimli fiyat komple tesis işi referanslı sözleşme kapsamında alıcı tarafından tedarik edilmesi gereken mal ve/veya hizmetlerin satın alınmasına ilişkin iletken sözleşmesi olduğu, toplam 68,879 KM miktarlı, toplam fiyatının 291.510,03 USD olduğu,
3-Taraflar arasında 07/08/2020 tarihli H.681 …iletken sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmenin konusunun alıcı davacı ile dava dışı .. arasında imzalanmış olan H.681 referanslı 154 kV 2×1272 MCM… ..teklif birim fiyatlı komple tesis işi referanslı sözleşme kapsamında alıcı tarafından tedarik edilmesi gereken mal ve/veya hizmetlerin satın alınmasına ilişkin iletken sözleşmesi olduğu, toplam 139,765 KM miktarlı, toplam fiyatının 583.049,26 USD olduğu,
4-Taraflar arasında 12/07/2019 tarihli ADB – 201 – 2018 Pakistan iletken sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmenin konusunun alıcı davacı ile dava dışı TEİAŞ arasında imzalanmış olan…-201-2018 Lot-1: Procurement of Plant – Design, Supply, Installation, Testing & Commisioning of 220 kV Double Circuit Transmission Line on Rahil Conductor from Di Khan to Zhob (approx. 220 Km) (“the Facilities”) referanslı sözleşme kapsamında alıcı tarafından tedarik edilmesi gereken mal ve/veya hizmetlerin satın alınmasına ilişkin iletken sözleşmesi olduğu, toplam 1.337 KM miktarlı, toplam fiyatının 3.600.848,51 USD olduğu,
Sözleşmelerin 7.maddesi gecikme ve cezalar başlıklı olup, buna göre;
“a) Gecikme
SATICI malları sözleşmede belirtilen teslim tarihinde ve öngörülen şekilde teslim etmediği takdirde (Mücbir Sebep halleri hariç), sözleşme toplam tutarının 00,2’i (bindeiki) oranında günlük gecikme cezası öder. Gecikme cezası talep edilebilmesi için Satıcı’ya ihtar çekilmesine ya da teslim anında ihtirazi kayıt konulmasına gerek olmadığı taraflarca kabul, beyan ve taahhüt edilmiştir.
30 (otuz) günlük cezalı süre sonunda, ALICI sözleşmeyi herhangi bir ihbar ya da ihtara gerek olmaksızın feshetmek veya ALICI tarafından yazılı bildirilmiş olması kaydıyla cezalı/cezasız ek süre vererek malzemelerin teslimini beklemek hakkına haizdir. Sözleşme Alıcı tarafından gecikme nedeniyle feshedilse dahi Alıcı, fesih tarihine kadar işleyen gecikme cezası ile doğrudan ve dolaylı diğer zararlarını talep edebilir. SATICI ürünleri belirtilen tarihte teslim edemezse, 7 günden sonra ALICI herhangi bir ihtara gerek duymadan sözleşmeyi feshedebilir, sözleşme süresini uzatabilir ya da ürünü istediği bir firmadan tedarik edebilir. Tedarikten dolayı oluşan bütün masraflar ALICI tarafından koşulsuz olarak hemen karşılanacaktır. Bu SATICININ gecikme cezası kesmesine ve sözleşmeyi feshetmesine engel değildir.
Gecikme cezası, varsa SATICI”nın teminatından yoksa yapılacak ödemelerden kesilir. Bunlar yeterli olmadığı takdirde genel hükümlere göre talep ve tahsil edilebilir.
b) Fesih
SATICI’nın teslimde gecikmesi ya da teslim edilen malların Madde 2 – Madde 3 de belirtilen özelliklere haiz olmaması, ayıplı, eksik olması veya ALICI tarafından beklenen yararı sağlayacak nitelikte olmaması hallerinde, yukarıdaki düzenlemelerden bağımsız olarak ALICI tarafından ihtamame çekilerek SATICI’ya 15 gün süre verilir. Bu süre içerisinde Satıcı gecikmeye girmişse gecikme cezası da uygulanır. Bu süre içerisinde de SATICI’nın sözleşme konusu malları tam ve ayıpsız olarak teslim etmemesi halinde ALICI başkaca ihtara gerek kalmaksızın sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Sözleşmeyi fesheden ALICI’nın uğradığı tüm doğrudan/dolaylı zarar ziyan SATICI tarafından itiraz edilmeksizin tazmin edilecektir. Sözleşmenin feshi nedeniyle SATICI kar mahrumiyeti, zarar vb. her ne ad altında olursa olsun ALICI’dan herhangi bir talepte bulunmayacaktır. ALICI sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetse dahi 7/a) maddesinde yazılı gecikme cezasını ve diğer zararlarını talep etme yetkisine sahiptir.
NTDC’nin herhangi bir nedenle ALICI ile olan sözleşmesini feshetmesi halinde ise bu sözleşme karşılıklı olarak tazminatsız tasfiye edilecektir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Dosyaya sunulan dava dışı 04/05/2020 tarihli H.384 T …iletken sözleşmesi örneğinin incelenmesinde, sözleşmenin konusunun alıcı davacı ile dava dışı … arasında imzalanmış olan H.384 T referanslı … MCM iletkjenli, Reşadiye Yozgat EİH tasfiye sonrası bakiye işleri teknik birim fiyat komple tesis işi kapsamında alıcı tarafından tedarik edilmesi gereken mal ve/veya hizmetlerin satın alınmasına ilişkin iletken sözleşmesi olduğu, toplam 688.023 KM miktarlı, toplam fiyatının 2.926.815,44 USD olduğu anlaşılmıştır
Davacı tarafça davalı şirkete Ankara 69. Noterliğinden keşide edilen 14/12/2020 tarih, 45520 yevmiye numaralı ihtarname ile dava konusu 4 adet sözleşme kapsamındaki iletken malzeme ile 08/06/2020 tarihli sözleşme kapsamında teslim edilmesi gereken iletken malzemelerin vadelerinde teslim edilmediği, yapılan görüşmelerden de sonuç alınamadığı, sözleşmenin ilgili maddesine göre gecikme halinde sözleşme bedelinin binde 2’si oranında gecikme cezası uygulanacağı, vadesinde teslim edilmeyen temerrüde düşülen malzemelerden 1.maddede yer alan ürünün davacı şirkete, diğer ürünlerin grup şirketlerden …’ye ihtarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde teslimi, … aksi taktirde yasal yollara müracaat edileceği, malzemelerin farklı şirketlerden temin edilerek masraf ve fiyat farkının rücu edileceği, davacı şirket grup firmalarına uygulanacak olan gecikme cezası, tazminat ve zararların rücu edileceği, malzemenin teslim edilmemesi halinde uğranılan ve uğranılacak olan zararların talep ve dava edileceği, … hususunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Süresinde teslim edilmediği iddia edilen malzemelerin teminine yönelik üçüncü firmalarla yapıldığı belirtilen sözleşme ve teslimatlara ilişkin belge örneklerinin incelenmesinde; dava dış….’ye verilen 16/12/2020 tarihli sipariş formundan uzunluğu 125,9 KM olan … alüminyum iletken talep edildiği ve birim fiyatının 5.630 USD olarak kararlaştırıldığı, dava dışı…. İle imzalanan 28/01/2021 tarihli sözleşmede toplam uzunluğu 1.096 KM olan … alüminyum iletken talep edildiği ve birim fiyatının 5.738,71 USD olarak kararlaştırıldığı, dava dışı …. ile imzalanan ve … referanslı enerji iletim hattı projeleri için gerekli olan 26/03/2021 tarihli sözleşmede toplam uzunluğu 1.340,82 KM olan … alüminyum iletken talep edildiği ve birim fiyatının 4.160 USD olarak kararlaştırıldığı, dava dışı ….’ye… referanslı enerji iletim hattı projeleri için verilen 23/11/2020 tarihli sipariş formunda toplam uzunluğu 62,986 KM olan … alüminyum iletken talep edildiği ve birim fiyatının 5.321,88 USD olarak belirtildiği anlaşılmıştır.
Dava dışı ….’ye verilen 16/12/2020 tarihli sipariş formunun taraflar arasında imzalanan H.681 …isimli proje için davalı ile imzalanan 07/08/2020 tarihli sözleşmedeki malzemenin teslim edilmemesi sebebiyle üçüncü kişiye verildiğinin beyan edildiği,
Dava dışı ….’ye verilen 28/01/2021 tarihli sözleşmenin ve buna ilişkin siparişin, taraflar arasında imzalanan H.364 … – ..simli proje için davalı ile imzalanan 04/09/2020 tarihli sözleşmedeki malzemenin teslim edilmemesi sebebiyle üçüncü kişiye verildiğinin beyan edildiği,
Dava dışı ….’ye verilen 26/03/2021 tarihli sözleşme ve buna ilişkin siparişin taraflar arasında imzalanan…isimli proje için davalı ile imzalanan 12/07/2019 tarihli sözleşmedeki malzemenin teslim edilmemesi sebebiyle üçüncü kişiye verildiğinin beyan edildiği,
Dava dışı ….’ye verilen 23/11/2020 tarihli sözleşme ve buna ilişkin siparişin taraflar arasında imzalanan H.633 … isimli proje için davalı ile imzalanan 07/08/2020 tarihli sözleşmedeki malzemenin teslim edilmemesi sebebiyle üçüncü kişiye verildiğinin beyan edildiği, H.681 . isimli proje için taraflar arasında imzalanan sözleşmede malzemenin teslim edilmesi gereken tarihin 27/10/2020 olduğu, H.633 .. – ..isimli proje için taraflar arasında imzalanan sözleşmede malzemenin teslim edilmesi gereken tarihin 27/10/2020 olduğu, H.364 .. -.. isimli proje için taraflar arasında imzalanan sözleşmede malzemenin teslim edilmesi gereken tarihin 28/10/2020 olduğu, … isimli proje için taraflar arasında imzalanan sözleşmede malzemenin teslim edilmesi gereken tarihin 28/10/2020 olup, süresinin sonradan 2 ek sözleşme ile değiştirildiği ve 02/11/2020 olarak kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
Davalı şirketin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin 22/12/2015 tarihli 8973 sayısında 14/12/2015 tarihi itibariyle tescil ve ilan edilen .. Noterliğinin 08/12/2015 tarih… yevmiyeleri ile onaylı 08/12/2015 tarih 2015/6 ve 7 nolu yönetim kurulu kararları ile iç yönergede …in murahas müdür olarak atanmasına oy birliğiyle karar verildiği, yetki ve görev dağılımına ilişkin yönergenin 3.bölüm temsil ve ilzam 7.maddesinde temsile ilişkin yetki gruplarının A grubu, B grubu, C grubu ve D grubu olmak suretiyle 4 grup olarak düzenlendiği, … bilcümle resmi ve hususi daireler, hukuki ve hükmi şahıslar, bankalar, adli ve idari merciler nezdinde gerçekleştirilecek her türlü hukuki işlem, ticari faaliyet ve idari fiillerinden ötürü akit taahhüt ve muamelelerde, evrak ve senetlerde her bir işlemde 350.000,00 USD veya diğer para birimlerindeki eş değer miktarı geçmemek üzere A grubu yetkililerinden herhangi biri ile B grubu yetkililerden her hangi biri tarafından müşterek imzaları ile … temsil ve ilzam edileceği, B grubu yetkililerin … … olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
… esas sayılı dosyasına ilişkin gönderilen uyap kayıtlarının incelenmesinde; davacının …., davalının …, dava konusu sözleşmenin alıcı davacı ile dava dışı TEİAŞ arasında imzalanmış olan H.384 T referanslı 380 kV 3B 1272 MCM iletkenli… TM EİH tasfiye sonrası bakiye işleri teklif birim fiyatlı komple tesis işi referanslı sözleşme kapsamında alıcı tarafından tedarik edilmesi gereken mal ve/veya hizmetlerin satın alınmasına ilişkin 04/05/2020 tarihli iletken sözleşmesi olup, bu sözleşmeye dayalı alacağın tahsili isteğiyle 07/10/2021 tarihinde davanın açıldığı ve davanın derdest olduğu anlaşılmıştır.
Davacı taraf, taraflar arasında düzenlenen içerikleri belirtilen 4 adet iletken sözleşmeleri düzenlendiği, davalının sözleşmelerde ön görülen teslim yükümlülüklerine aykırı davranarak iletkenleri teslim etmediği, davacının taahhüt altına girdiği projelerde gecikmesine, maddi kayıplar uğramasına sebebiyet verdiği, davacının üstlendiği projelerde daha fazla gecikmemek ve zararların önüne geçmek amacıyla sözleşmelerin 7/A maddesi uyarınca davalı tarafından teslim edilmeyen iletkenleri 3.kişilerden artan hammadde fiyatları nedeniyle çok daha yüksek fiyatlardan tedarik etmek zorunda kaldığı, fiyat farkı faturaları düzenlendiği, ödeme yapılmaması üzerine icra takibine geçildiği, itiraz üzerine işbu davanın açıldığı iddiasında bulunmakta, davalı taraf; sözleşmeyi davalı şirket adına imzaladığı belirtilen …’in davalı şirkette çalıştığı dönemde şirketin B grubu imza yetkililerinden olup yetkinin kullanım şeklinin müştereken ve maksimum 350.000,00 USD ile sınırlı olduğu, …in şirketlerinde 14/12/2020 tarihine kadar çalıştığı, yetkisini aşarak gerçekleştirdiği işlemler nedeniyle görevlerinin gereğini yerine getirmeyerek şirkete zarar verdiği yönünde yapılan tespitler gereği iş akdinin 14/12/2020 tarihinde sonlandırıldığı, sözleşmelerin müvekkili şirketi bağlamadığı, kabul anlamına gelmemek üzere gecikme ve cezalar başlıklı bölümdeki yükümlülüklerin ticari örf ve adete uymadığı, talep edilen fark bedellerin fahiş olduğu, piyasa rayiç değerlerinin çok çok üzerinde olduğu, borcun olmadığı savunmasında bulunmaktadır.
Davada birinci uyuşmazlık; taraflar arasında düzenlenen dava konusu H.633 …du – ..- 201 Pakistan iletken sözleşmelerinin davalı şirketi temsilen yetkili / yetkililer tarafından imzalanıp imzalanmadığı, sözleşmenin davalı şirketi bağlayıp bağlamayacağı, sözleşmeyi imzalayan …in sözleşme imzalamaya yetkili olup olmadığı hususlarına ilişkin olup, buna yönelik uyuşmazlığın değerlendirilmesinde, mahkemece yapılan inceleme ve tüm dosya kapsamına göre; sözleşmelerin davalı şirket adına … adına imzalandığı, ticaret sicil gazeteleri ve yetkiyi içeren belgeler kapsamında sözleşme dönemleri itibariyle …in 350.000,00 USD’ye kadar olan sözleşmelerde A grubu yetkililerinden herhangi biri ile müştereken imzaya yetkili olduğu, bu şekliyle tek başına sözleşme imzalamaya veya 350.000,00 USD’nin üzeri için sözleşme imzalamaya yetkili değil ise de, görevine son verildiği 14/12/2020 tarihine kadar dava konusu sözleşmeler dışında dava dışı başka sözleşmeleri de yine aynı kişinin imzaladığı ve benimsendiği, ayrıca dava dışı H.384 Reşadiye – Yozgat iletken sözleşmesini de davalı şirket adına … imzalanmış olup, davalı, diğer dosyada davacı … tarafınca bu sözleşme benimsenerek .. esasına kayıtlı davada alacak talebinde bulunulduğu, yine tarafların ticari defter kayıtları itibariyle taraflar arasında 2019-2020 ve 2021 yıllarında iletken sözleşmeleri kapsamında ticari ilişkinin bulunduğu, dava konusu sözleşmelerin tarihleri ve dönemleri de nazara alındığında aynı dönemlere ilişkin olup, dava konusu sözleşmeler yönünden de davalı şirketçe sözleşmenin benimsendiği ve davalı şirketi bağlayacağı kanaatine varılmıştır.
Davada ikinci uyuşmazlık; sözleşmenin gecikme ve cezalar başlıklı 7. maddesi ile düzenlenmiş olan yükümlülüklerin ticari örf ve adete, davalının ekonomik yönden mahvına sebebiyet verip vermeyeceği hususlarına ilişkin olup, sözleşmede belirtilen teslim tarihinde ve öngörülen şekilde teslim edilmemesi halinde oranda belirtilerek günlük gecikme cezasının ödeneceği hususunun kararlaştırıldığı, işbu dava konusunun zamanında teslim edilmemeden kaynaklı üçüncü kişilerden iletken tedariki sebebiyle fark miktarlara, bu kapsamda uğranılan zararlara ilişkin olup, günlük gecikme cezası oranının işbu davanın konusu olmadığı, bu nedenle bu yükümlülüğe ilişkin hususta işbu davada inceleme ve değerlendirme yapılmamıştır. Teslime yönelik geç teslim halinde fark zarar talebinin sözleşme serbestisi kapsamında kararlaştırılacak hususlardan olduğu ve sözleşmeye aykırılık halinde doğan zararın tazminine ilişkin TBK.125.maddedeki seçilik haklar gözetildiğinde varsa zararın talep edilebileceği kanaatine varılmıştır.
Davada üçüncü uyuşmazlık; davacının fiyat farkı faturalarından kaynaklı zararı olup olmadığı, zarar bedeli olarak belirlenen miktarların fahiş olup olmadığı hususlarına ilişkin olup, mahkemece yapılan inceleme ve tüm dosya kapsamına göre; sözleşme uyarınca edimlerin kısmen veya tamamen yerine getirilmemiş olması nedeniyle davacı tarafın dava dışı …ile arasında imzaladığı sözleşme, taahhüt altına girdiği projelerin gecikecek olması nedeniyle 3.kişilerden, bu 3.kişilerle sözleşmeler yapılarak satın alınan iletkenler bedelinin fazla olması nedeniyle fiyat farkına konu alacak talebinde bulunulduğu, dava konusu sözleşmelerin 2 adet 07/08/2020, 04/09/2020 ve 12/07/2019 tarihli sözleşmeler olduğu, sözleşmelerde sözleşme konusu iletkenlerin teslim yeri, zamanının belirtildiği, sevke hazır olma tarihlerinin belirtildiği, bu tarihlerde kısmen veya tamamen teslim edilmemiş olması nedeniyle davacının taahhüdü kapsamında üçüncü kişilerden temin etmek zorunda kaldığı, zamanında teslim edilmeyişi sebebiyle zararın doğduğu, teslime yönelik temerrüdün oluştuğu, bu tarihlerin sözleşmeler madde hükümleri itibariyle takip tarihinden önce olduğu, H.681 proje için teslimi gereken tarih 27/10/2020 olup, dava dışı üçüncü kişiden 16/12/2020 tarih, H.633 proje için teslimi gereken tarih 27/10/2020 olup, dava dışı üçüncü kişiden 23/11/2020 tarih,, H.364 proje için teslimi gereken tarih 28/10/2020 olup, dava dışı üçüncü kişiden 28/01/2021 tarih, ADB – 201 Pakistan proje için teslimi gereken tarih 28/10/2020 olup, ek sözleşmeler ile 02/11/2020 tarihine uzatıldığı, dava dışı üçüncü kişiden 26/03/2021 tarihli sözleşmeler ile satın alındığı, süreleri gözetildiğinde makul süreler olduğu, ayrıca birim fiyatlarının davalı ile imzalanan sözleşme tarihlerinden daha ileri tarihli olması, alüminyum hammaddesindeki artışlar, salgın hastalıktan dolayı yaşanan küresel ekonomik sıkıntıların birim fiyatına etkisi de gözetilerek yüksek olmasının normal olduğu ve sözleşme ve sipariş formu tarihleri itibariyle piyasa şartlarına uygun olduğu ve üçüncü kişilerden alınan çelik özlü alüminyum iletkenlerin taraflar arasında imzalanan sözleşmelerdeki malzemelerin tedariki için satın alındığı hususlarının bilirkişi heyeti ek raporu ile belirlenmiş olup, buna yönelik belirleme mahkememizce de uygun görülmüştür. Bu kapsamda… – iletken sözleşmesinin 6.maddesi, faturalar içerikleri, tarafların ticari defter ve kayıtları ve dosya kapsamı itibariyle zarara konu alacağın 1.933.318,24 USD ve 375.758,27 TL olduğu anlaşılmakla davalıların itirazlarının bu miktarlar üzerinden iptaline ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Davacı taraf icra inkar tazminatı isteğinde bulunmuş ise de, dava konusunun fiyat farkına konu faturalar olduğu, faturalar kapsamının davalı tarafça sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesi iddiası ile dava dışı üçüncü kişilerden alınan malzemeler sebepli fiyat farkına yönelik olduğu, zararın oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise miktarının ne olduğu hususunun yargılamayı gerektirdiği anlaşılmakla davacının yasal koşulları oluşmayan ve davacı tarafça kötü niyetle takibe geçildiği hususu kanıtlanamadığından davalının yasal koşulları oluşmayan tazminat taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacının davasının itirazın iptali yönünden kabulü ile, davalının … sayılı takip dosyasında itirazının 1.933.318,24 USD asıl alacak ve 375.758,27 TL asıl alacak üzerinden iptali ile takibin bu miktarlar üzerinden devamına, USD asıl alacağa takip tarihinden itibaren devlet bankalarınca birer yıllık dönemler itibariyle USD mevduata uygulanan en yüksek oranda faiz işletilmesine, TL alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine,
Tarafların tazminat taleplerinin reddine,
Alınması gerekli 1.174.659,69 TL harçtan mahkememiz veznesine peşin yatırılan 223.958,57 TL ile icra veznesine peşin yatırılıp mahsup ettirilen 69.706,36 TL toplamı 293.664,93 TL’nin mahsubu ile kalan 880.994,76 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
Arabuluculuk Kanununun 18/A(13). maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca … bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 301.738,23 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davacı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup 409.960,14 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Tarafların işbu karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde … Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yoluna başvurabileceklerinin belirtilmesine,
Dair oybirliği ile verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı.
28/12/2022

Başkan …

Üye…

Üye …

Katip …

Yargılama Gideri Dökümü
Davacı
Posta Gideri : 218,50 TL
Vekalet Harcı : 8,50 TL
Bilirkişi Ücreti : 7.784,50 TL
Dosya Kapağı Masrafı : 2,50 TL
Başvurma Harcı : 59,30 TL
Peşin Harç : 293.664,93 TL
+
TOPLAM 301.738,23 TL