Emsal Mahkeme Kararı Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/210 E. 2022/13 K. 18.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/210 Esas – 2022/13
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
T.C.
ANKARA
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/210
KARAR NO : 2022/13

HAKİM : ….
KATİP :….

DAVACI : ……
VEKİLİ :….
DAVALI : …..
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/03/2021
KARAR TARİHİ : 18/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dilekçesiyle özetle; davacı taraf … 18 Mart … Termik Santral İşletme Müdürlüğü ile davalı şirket arasında hizmet alım sözleşmesi olduğunu, dava dışı …’in davalı firmada işçi olarak çalıştığını, iş akdinin sonlanması nedeniyle … Asliye Hükuk Mahkemesinde (İş Mahkemesi Sıfatı ile) işçilik alacağı davası açtığını, Mahkemenin 19.01 .2016 tarih, 2011/308 Esas ve 2016/20 Karar sayılı kararı ile alacakların hükme bağlandığını, dava konusu edilen işçilik alacaklarının müvekkili idareden tahsiline karar verildiği, … İcra Müdürlüğünün 2020/337 Esas sayılı icra dosyası ile takibe konulduğunu, davacı idare tarafından icra dosyasına 02.07.2020 tarihinde 15.586,30 TL ödeme yapıldığını, davacı ile davalı arasında imzalanan sözleşmelerde ve eklerinde sözleşme kapsamında çalıştırılan işçilerin ücret ve her türlü işçilik alacaklarından firmaların sorumlu olacağına ilişkin hükümler yer aldığını, bu sözleşmeler kapsamında, davalıların çalıştırdığı bütün işçilerin ücret ve her türlü alacaklarından sorumlu olduğu halde müvekkili aleyhine bu davaların açılmasına sebep olduklarını, davalının ödemekle yükümlü olduğu miktarın bilirkişi raporu ile tespit edilebileceğini, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak üzere şimdilik 100,00 TL alacağın davalıdan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş, harcını da yatırmış olduğu ıslah dilekçesi ile; dava değerini 15.586,30 TL olarak artırdığı anlaşılmıştır.
CEVAP:
Davalı tarafa usulüne uygun olarak dava dilekçesi ve ön inceleme duruşma gününü bildirir tebligatların yapıldığı, ancak cevap dilekçesi vermediği ve yargılama oturumlarına katılmadığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, … Asliye Hukuk Mahkemesi (İş Mahkemesi sıfatıyla) açılan davada; 2011/308 Esas, 2016/20 Karar sayılı kararı ile hükme bağlanan ve dava konusu edilen işçilik alacağının davacı tarafça … İcra müdürlüğünün 2020/337 Esas sayılı dosyasına 02/07/2020 tarihinde 15.586,30 TL ödeme yapıldığı iddia edilerek bu ödemenin davalı taraftan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile tahsili talebine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
… Asliye Hukuk Mahkemesi (İş Mahkemesi Sıfatıyla)’nin 19/01/2016 gün, Esas No: 2011/308, Karar No: 2016/20 sayılı kararı ile davacı …, davalı … Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ne izafeten 18 Mart … Termik Santrali İşletme Müdürlüğü ve ihbar olunan dava…. İnşaat İmalat Montaj Makina Taahhüt Doğal Gaz Sistemleri Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi olup, karar ile; Brüt 1.852,65 TL kıdem tazminatının davacının işten çıkış tarihi olan 16/07/2011 tarihinden itibaren bankalarca mevduata uygulanan en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Brüt 2.522,24 TL ihbar tazminatının 50,00 TL sinin dava tarihi olan 26/12/2011 tarihinden itibaren geriye kalan 2.472,24 TL ıslah tarihi olan 14/08/2015 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Brüt 1.301,58 TL ulusal bayram ve tatil ücreti alacağının 50,00 TL sinin dava tarihi olan 26/12/2011 tarihinden itibaren geriye kalan 1.251,58 TL ıslah tarihi olan 14/08/2015 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Ücret alacağı talebinden vazgeçildiğinden Talebin REDDİNE karar verildiği, kararın Yargıtay ….. Hukuk Dairesi’nin 20/02/2020 gün, Esas No: 2016/24270, Karar No: 2020/2677 sayılı ilamı ile; hükmün onanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğünün 2020/337 Esas sayılı dosyasında; icra emri incelendiğinde; alacaklı …, borçlu … A.Ş. Genel Müdürlüğü olup toplam 12.769,26 TL alacak üzerinden takip yapıldığı, borcun sebebinin … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/308 Esas, 2016/20 Karar sayılı kararı olduğu ve dosyaya sunulan belgelerden … İcra Müdürlüğünün 2020/337 esas sayılı dosyasına; 02/07/2020 tarihinde; 15.586,30 TL ödemenin … Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü, 18 Mart … Termik Santrali İşletme Müdürlüğü tarafından yapıldığı, ve buna ilişkin tahsilat makbuz örneği dosyaya sunulduğu anlaşılmıştır.
Borçlar Kanunu’nun 162. Maddesinde; “Birden çok borçludan her biri alacaklıya karşı borcun tamamından sorumlu olmayı kabul ettiğini bildirirse, müteselsil borçluluk doğar, böyle bir bildirim yoksa müteselsil borçluluk ancak kanunda öngörülen hallerde doğar.” hükmüne yer verilmek suretiyle müteselsil borçluluğun ya taraf iradelerinden yada kanundan doğacağını hükme bağlamıştır.
Asıl İşveren-Alt İşveren ilişkisinden doğan sorumluluk kanundan doğan birlikte sorumluluk hallerinin uygulamada en çok karşılaşılan örneklerinden birinin 4857 sayılı İş Kanunu 2. Maddesi oluşturmaktadır.
Söz konusu 4857 sayılı Kanunun 2/6 ve 2/7 maddelerinde iki işveren arasında hangi şartlarda usulüne uygun bir asıl işveren, alt işveren ilişkisinin kurulacağı belirtilmiş ve Kanunun cevaz verdiği usule uygun olarak kurulan bu ilişkiden doğan yükümlülüklerden asıl işverenle alt işveren açısından birlikte sorumluluk esası belirlenmiştir. “4857 Sayılı İş Kanunu’nun 2/6 son cümlesi uyarınca; Asıl İşveren, Alt İşverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur.” düzenlemesi olduğu anlaşılmıştır.
Dosyamız ve bu dosyamıza gelen tüm ilgili dosyalarla birlikte bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi raporunda; iç ilişkide sorumluluk hali öncelikle iç ilişkinin tarafları arasındaki sözleşme ihale şartnamesi tip sözleşmelere göre belirlendiği, davacı … 18 Mart … Termik Santral İşletme Müdürlüğü ile davalı Teknolojik … İnş. İmalat Montaj Makine Taah. Doğalgaz Sistemleri Tic. ve San. Ltd. Şti. arasında imzalanan Hizmeti Alım Sözleşmesinin Yüklenicinin Sözleşme Konusu İşle İlgili Çalışlıracağı Personeli ilişkin Sorumlulukları başlıklı 22/8. Maddesinde “Yüklenici, bu sözleşme kapsamında çalıştırdığı tüm personelin işvereni olarak; İş Kanunu, SSK Kanunu ve çalışma hayatı ile ilgili diğer kanun, tüzük ve yönetmeliklere göre; personelinin her türlü ücret, vergi harç, SSK ve işsizlik sigortası primi vs. Tüm yasal yükümlülüklerini eksiksiz olarak süresi içerisinde yerine getirecek…” hükmünü, 22/18. Maddesinde “İş bu sözleşme kapsamında yüklenicinin istihdam ettiği işçinin muhatabı ve sorumlusu yüklenici olduğu, bu konuda idare kesinlikle muhatap değildir.” hükmünü içerdiği,
Teknik Şartnamenin 12/10. Maddesi “Firma ile personeli arasında yasalardan ya da kendi aralarındaki hukuki ilişkilerden kaynaklanan olumsuzluklardan … sorumlu olmadığı, yüklenici çalıştıracağı işçiler için tüm kanuni vecibeleri yerine getirmeyi, doğacak her türlü kanuni Yükümlülükler ve tazminatları kabul eder.” hükmünü içerdiği,
Dava konusu olayda, davacı ile davalı arasında işveren-yüklenici ilişkisi olduğu, davacı işveren, davalı ise yüklenici olduğu, davacı ile davalı, dava dışı işçiye karşı 4857 sayılı İş Kanununun 2/6. maddesi uyarınca İş Kanunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle müteselsilen sorumlu olduğu, ancak buradaki müteselsil sorumluluk dava dışı işçiye karşı olan dış sorumlu olduğu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 167. maddesi hükmü uyarınca; iç ilişkide sorumluluk konusunda taraflar sözleşmede aksini kararlaştırabileceği, aksinin kararlaştırılması halinde sözleşmede belirlenen hüküm uygulanacak, aksinin kararlaştırılmaması halinde ise eşit paylarla sorumluluk söz konusu olacağı, bu kapsamda taraflar arasında yapılan sözleşme hükümleri incelendiğinde, çalıştırtılacak işçiye ödenmesi gereken tüm ödemelerden yüklenicinin sorumlu olduğu kararlaştırıldığı,
Yapılan hesaplamalar sonucunda; yıllık izin ücreti, UBGT ücreti, Yargılama Gideri ve Harçlar ile Vekalet ücretlerine takip öncesi dönem için (Alacak miktarı %9) (26.12.2011-03.03.2020))/365, takip sonrası dönem için (alacak miktarı%9) (03.03.2020-02.07.2020))/365 formülünden; Kıdem tazminatı yönünden takip öncesi dönem için ise 16.07.2011-03.03.2020 arası ve takip sonrası dönem için 03.03.2020- 02.07.2020 arası Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasından alınan verilere göre en yüksek banka mevduat faizi orarıları esas alınarak hesaplamalar yapıldığı, davacının, … İcra Müdürlüğünün 2020/337 Esas sayılı dosyasında ödeme yaptığı toplam; 15.585,30 TL ‘yi davalıya rücu edebileceğini belirten raporun sunulduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller değerlendirildiğinde; dava, … Asliye Hukuk Mahkemesi (İş Mahkemesi sıfatıyla) açılan davada; 2011/308 Esas, 2016/20 Karar sayılı kararı ile hükme bağlanan ve dava konusu edilen işçilik alacağının davacı tarafça … İcra müdürlüğünün 2020/337 Esas sayılı dosyasına 02/07/2020 tarihinde 15.586,30 TL ödeme yapıldığı iddia edilerek bu ödemenin davalı taraftan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile tahsili talebine ilişkin olduğu anlaşıldığı, asıl İşveren-Alt İşveren ilişkisinden doğan sorumluluk kanundan doğan birlikte sorumluluk hallerinin uygulamada en çok karşılaşılan örneklerinden birinin 4857 sayılı İş Kanunu 2. Maddesi oluşturmaktadır.
Söz konusu 4857 sayılı Kanunun 2/6 ve 2/7 maddelerinde iki işveren arasında hangi şartlarda usulüne uygun bir asıl işveren, alt işveren ilişkisinin kurulacağı belirtilmiş ve Kanunun cevaz verdiği usule uygun olarak kurulan bu ilişkiden doğan yükümlülüklerden asıl işverenle alt işveren açısından birlikte sorumluluk esası belirlenmiştir. “4857 Sayılı İş Kanunu’nun 2/6 son cümlesi uyarınca; Asıl İşveren, Alt İşverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur.” düzenlemesi olduğu anlaşılmıştır.
Yargıtay kararlarında; “4857 sayılı İş Kanununun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötü niyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları, boşta geçen süre ücreti ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, prim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır. Kanunun kullandığı “birlikte sorumluluk” deyiminden tam teselsülün, dolayısı ile müşterek ve müteselsil sorumluluğun anlaşılması gerekir.” İfadesine yer verilmiştir.
Asıl işveren ile alt işveren arasındaki taşeronluk sözleşmesinin nitelik itibariyle hizmet alım sözleşmesi olduğu, yukarıda ayrıntılı olarak anlatılan bilirkişi raporu hükme esas alınarak değerlendirilmiş, bilirkişi raporunda belirtildiği gibi, dava konusu olayda, davacı ile davalı arasında işveren-yüklenici ilişkisi olduğu, davacı işveren, davalı ise yüklenici olduğu, davacı ile davalı, dava dışı işçiye karşı 4857 sayılı İş Kanununun 2/6. maddesi uyarınca İş Kanunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle müteselsilen sorumlu olduğu, ancak buradaki müteselsil sorumluluk dava dışı işçiye karşı olan dış sorumlu olduğu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 167. maddesi hükmü uyarınca; iç ilişkide sorumluluk konusunda taraflar sözleşmede aksini kararlaştırabileceği, aksinin kararlaştırılması halinde sözleşmede belirlenen hüküm uygulanacak, aksinin kararlaştırılmaması halinde ise eşit paylarla sorumluluk söz konusu olacağı, bu kapsamda taraflar arasında yapılan sözleşme hükümleri incelendiğinde, çalıştırtılacak işçiye ödenmesi gereken tüm ödemelerden yüklenicinin sorumlu olduğu kararlaştırıldığı, bilirkişi raporunda yapılan hesaplamalarda değerlendirilmekle; … İcra Müdürlüğünün 2020/337 esas sayılı dosyasına; 02/07/2020 tarihinde; 15.586,30 TL ödemenin … Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü, 18 Mart … Termik Santrali İşletme Müdürlüğü tarafından yapıldığı, ve buna ilişkin tahsilat makbuz örneği dosyaya sunulduğu dikkate alınmış, 15.586,30-TL tazminat alacağının, 02/07/2020 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile, davacıya ödenmesine dair davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın kabulü ile,
15.586,30-TL tazminat alacağının, 02/07/2020 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile, davacıya ödenmesine,
İş bu dava nedeniyle alınması gerekli 1.064,70 TL harçtan 59,30 TL peşin harç ile 264,47 TL ıslah harcının mahsubu ile kalan 740,93 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Arabuluculuk Kanununun 18/A(13). maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan 139,00 TL posta ve tebligat gideri, 750,00 TL bilirkişi ücreti, dava açılırken ödenen 118,60 TL yargılama harcı ve 264,47 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.272,07 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir ve tespit edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair Davacı/Vekili Av. Burcu Melek Uludağ’ın yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/01/2022

Katip …..
¸e-imzalıdır.

Hakim …..
¸e-imzalıdır.

¸e-imzalıdır. ¸e-imzalıdır.