Emsal Mahkeme Kararı Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/167 E. 2022/228 K. 21.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/167 Esas – 2022/228
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R

ESAS NO : 2021/167
KARAR NO : 2022/228

HAKİM : …
KATİP …

DAVACI …
DAVALILAR :…

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/03/2021
KARAR TARİHİ : 21/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/05/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; teşekküllerinin kamu tüzelkişisi olup asıl işi olan elektrik üretimi dışındaki işleri kamu ihale mevzuatı uyarınca dışarıdan temin ettiğini, bir İktisadi Devlet Teşekkülü olduklarını, müvekkilinin 18 Mart … Termik Santrali İşletme Müdürlüğü ile davalılar arasında hizmet alım sözleşmesi mevcut olduğunu, davalı firmaların işçilerinden …’in iş akdinin sonlanması nedeniyle … Asliye Hukuk (İş) Mahkemesinde “Alacak Davası- İşçi İşveren İlişkisinden Kaynaklanan ” dava açtığını, aynı Mahkemenin 30.01.2018 tarih, 2013/281 E. 2018/21 K. sayılı kararı ile hükme bağlandığını ve dava konusu edilen işçilik alacaklarının müvekkili idare ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verildiğini, kararın … vekili tarafından … İcra Müdürlüğünün 2019/469 sayılı icra dosyası ile takibe koyulduğunu, müvekkili idarece icra dosyasına, 14.01.2021 tarihinde 33.691,35 TL ödeme yapıldığını, YHGK’nun 12.05.2004 tarih ve 2004/11 -254 Esas sayılı kararında; “Yasa hükmüyle amaçlanan, asıl işverenle alt işverenin işçileri arasında bir hizmet akdi bulunmamasına karşın, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı alt işverenle birlikte sorumluluğunun sağlanması, alt işverenin işçilerinin iş akdinden veya İş Yasası ‘ndan doğan haklarını bu işverenlerden dilediğinden veya birlikte her ikisinden talep edebilmesine olanak sağlayarak güvence altına almaktır.” denilmiş ve asıl işverenin de işçiye karşı ödenmeyen işçilik haklarından sorumlu olmasının tek sebebinin işçinin hukuksal koruma ile alacağının garanti altına alınması olduğunu vurguladığını, teşekküllleri ile davalı yükleniciler arasında imzalanan sözleşmelerde ve eklerinde, sözleşme kapsamında çalıştırılan işçilerin ücreti ve her türlü işçilik alacaklarından firmaların sorumlu olacağına ilişkin hükümler yer aldığını, şimdilik her bir firmadan 100,00 TL olmak üzere toplamda 600,00 TL’nin kısmi olarak tahsili talep edilmekle birlikte fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuklarını, müvekkili tarafından, dava dışı işçi için kesinleşmiş mahkeme kararı gereği icra dosyasına ödenen bu meblağda, davalı firmaların sorumluluklarının belirlenmesi ve teşekkülü adına rücuen tahsili için işbu rücu davasını açtıklarını, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile yapılacak yargılama neticesinde her bir davalıdan 100,00 TL olmak üzere toplamda şimdilik 600,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan sorumlulukları oranında tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Temizlik Yemek….Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirket gibi adı geçen işçinin çeşitli yükleniciler bünyesinde çalışmış görünmesine rağmen temel olarak davacı yanın üst işverenliğinde çalıştığını, tüm çalışmasını davacıya hasretmiş olduğunu, ihaleler sonucunda ihale işini yüklenen yükleniciler değişmekte ise de çalışılan mekan, yapılan iş, çalışan işçiler gibi iş akdinin temel unsurlarında hiçbir değişiklik olmadığını, dava dışı işçinin müvekkili şirkette kısa bir süre çalıştığını, iş bu davanın kabulünün kesinlikle mümkün olmamakla birlikte Mahkeme aksi kanaatinde olduğu düşünülecek ise bu sorumluluğun çalışma süresi dikkate alınarak her yüklenici için ayrı ayrı hesaplanması ve bu hesaplamada da işçinin çalışma süreci içerisinde yüklenicilerden aldığı ücretlerin baz alınması gerektiğini, Yargıtay … Hukuk Dairesi 2016/5780 e. 2019/1438 k. 17.04.2019 t. kararında mahkemece iddia savunma ve dosya kapsamına göre alt işverenlerin kıdem tazminatından çalıştırdıkları süre ve o dönem ki ücret üzerinden sorumlu oldukları…” şeklinde karar verdiğini, dava dışı işçinin şirket bünyesinde geçen çalışmasının diğer alt işverenlerden bağımsız olduğunu, Yerleşik Yargıtay İçtihatları alt işverenlerin değişmesini işyeri devri olarak yorumlamakta olduğunu, hem Borçlar Kanunu 428 maddesi hem de 4857 İş Kanunun 6/3 Maddesi gereğince yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlı olduğunu, hak düşürücü ve zaman aşımına uğramış olan davanın reddi gerektiğini, ayrıca “Kıdem Tazminatı Talebi Yönünden Her Alt İşverenin Yanında Çalışılan Süre İle Orantılı Olarak Sorumlu Oldukları ve Bu Sorumluluğun da davacı ile yarı yarıya paylaşılması gerektiği hususunu ortaya kayan Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 2016 ve 2017 yıllarına ait bir çok kararı mevcut olduğunu, kesinlikle davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafından alacak miktarının ödeme tarihinden itibaren işlenecek faiziyle birlikte talebi hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, müvekkil şirkete iş bu davadan evvel söz konusu ödeme bildirilmediği gibi, ödeme miktarından sorumluluğuna düşen kısım için de temerrüte düşürülmediğini, bu sebeple müvekkili şirketin bir sorumluluğuna hükmedilecek ise bu ancak dava tarihinden işletilebilecek yasal faiz ile talep edilebileceğini, haksız ve dayanaksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, rücuen alacak istemine ilişkindir.
Mahkememizce aldırılan 07/02/2022 tarihli bilirkişi raporunda; dava dışı işçi …’e icra takip dosyasına davacı tarafından 14.01.2021 tarihinde ödenen 33.691,35 TL işçilik alacakları ile ilgili, Yargıtay kararlarında hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu olmadığı, işçilik alacaklarının işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve fer’ilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir kapsamında ve dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarından, davacı ile sözleşme imzalayan davalı firmaların sorumlu olduğu, İhbar Tazminatı ve Yıllık İzin Ücreti yönünden son işverenin sorumlu olduğu, dosyadaki bilgi ve belgelere göre son işverenin davalı (… SOS. HİZM. ÖZ. EĞ. GID. BES.NAK.SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ile … TEMİZLİK YEM.OTM. İNŞ. TURZ.SAN.DIŞ. TİC.LTD.ŞTİ. İŞ ORTAKLIĞI) firması olduğu, kıdem tazminatı ve hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücret ödemelerinden, dava dışı davalılarda çalıştıkları süreler ile sınırlı olmak üzere tüm davalıların sorumlu olduğu, bu doğrultuda, davacı tarafından dava dışı işçiye 14.01.2021 tarihinde ödenen 33.691,35 TL’nin rücu dağılımının … GRUP SAN. TİC. LTD. ŞTİ. 3.716,48 TL, … İNŞAAT TEMİZLİK .LTD. ŞTİ 727,13, …İNŞAAT TEMZ..TİC.LTD.ŞTİ 727,11 TL, … TEMZ.GÜV.TİC. LTD.ŞTİ. 8.402,41 TL, … SOS.HİZM. VE TİC. LTD.ŞTİ. 10.059,11 TL, … TEMİZLİK TİC.LTD.ŞTİ. 10.059,11 TL olmak üzere toplam 33.691,35 TL olduğu tespit edilmiştir.
Uygulamada son işverenden tahsil edilen işçilik alacakları, çoğunlukla işçinin birden fazla alt işverenler nezdindeki çalışmalarını kapsamaktadır. İşçinin çalışmış olduğu her bir alt işverenin dönemine isabet eden işçilik alacaklarından, ilgili olan alt işveren sorumlu olacağından alt işverenin sorumluluğu da sadece kendi dönemi ile sınırlı olmalıdır. Davacın “son işveren“ olması da bu sonucu değiştirmez. Bununla birlikte feshe bağlı bir hak olan ihbar tazminatından ise, diğer işverenler sorumlu olmayıp, sadece son işveren sorumludur. Başka bir ifade ile davacı üst işveren, dava dışı işçiye ödemiş olduğu ihbar tazminatını ancak son işverendentalep edebilir. Bunun dışındaki tüm işçilik alacaklarından ise, işçinin çalışmış olduğu alt işverenler, üst işverene karşı, kendi dönemleriyle sınırlı olmak üzere sorumludurlar. Yine, son işveren, yargılama gideri (dava ve icra), avukatlık ücreti, harç, faiz gibi fer’i borçlardan, her bir davalı alt işverenin toplam ana para tutarı içinde sorumlu olduğu tutarına oranı kadarını ilgili alt işverenlere rücu edebilir. Uyuşmazlığın İş Hukuku değil, Borçlar Hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, “iş hukukunda geçerli olan mevzuat ve içtihatlara göre yapılan değerlendirmeler” rücu davalarında hükme esas alınamaz.
Değinilmesi gereken bir başka nokta ise alt işverenlerin sorumlu oldukları dönemlere ilişkin hesaplama yapılırken hangi tarihteki ücretlerin esas alınması gerektiğidir. Son işveren, iş mahkemesi ilamı gereğince işçilik alacaklarını iş akdinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden ödemekte olup,iş mahkemesi ilamındaki usul ve hesaplamalar doğrultusunda alt işverenlerden rücu isteminde bulunabilir. ( Bkz. Yargıtay … Hukuk Dairesi 03.12.2015 tarih, 2014/38758 E., 2015/35433 K.)
Bu açıklamalar ışığından somut olayda ilama konu mahkeme kararındaki işçinin davalılar nezdinde çalıştığı SGK kayıtlarından anlaşılmaktadır. Taraflar arasında iş yeri devri söz konusu olmaksızın ihale alıcısının değişmesi suretiyle eski işçilerin ihale alan şirket nezdinde çalıştırılması söz konusudur. Bu kapsamda dava dışı işçi …’in davalılar bünyesinden bilirkişi raporunda belirtilen dönemlerde raporda belirtilen gün kadar çalıştığı anlaşılmaktadır. Her bir davalı davacı ile arasındaki sözleşmede açıkça işçi alacaklarından davalının sorumlu oldukları düzenlenmesine ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 6. Bölüm 38. Maddesi göre ancak işçiyi çalıştırdığı dönem için sorumludur. İhbar tazminatı, yıllık izin ve fazla mesai alacağından ise son işveren sorumludur. Alınan usul ve yasaya uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli görülen bilirkişi raporunda davalıların dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemlere ilişkin raporda belirtilen miktarda sorumlu olduklarından davacının davasının kabulü ile,727,13 TL … İnşaat … Ltd. Şti.’den, 8.402,41 TL … … Ltd. Şti.’den, 10.059,11 TL … Sosyal … Ltd. Şti.’den, 10.059,11 TL … Temizlik … Ltd. Şti.’den, 727,11 TL …İnşaat … Ltd. Şti.’den, 3.716,48 TL … Grup … Ltd. Şti.’den, 14/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte belirtilen miktarda davalılardan alınarak davacıya verilmesine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının kabulü ile; 727,13 TL … İnşaat … Ltd. Şti.’den, 8.402,41 TL … … Ltd. Şti.’den, 10.059,11 TL … Sosyal … Ltd. Şti.’den, 10.059,11 TL … Temizlik … Ltd. Şti.’den, 727,11 TL …İnşaat … Ltd. Şti.’den, 3.716,48 TL … Grup … Ltd. Şti.’den, 14/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte belirtilen miktarda davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
İş bu dava nedeniyle alınması gerekli 2.301,46 TL harçtan Mahkememiz veznesine peşin yatırılan 59,30 TL ile 566,00 TL ıslah harcının mahsubu ile kalan 1.676,16 TL harcın davalılardan sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan 595,50 TL posta ve tebligat gideri, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, dava açılırken ödenen 118,60 TL yargılama harcı ve 566,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 2.280,10TL yargılama giderinin davalılardan sorumlulukları oranında alınarak davacıya ödenmesine,
Arabuluculuk Kanununun 18/A(13). maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalılardan sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
Kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir ve tespit edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan sorumlulukları oranında alınarak davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı 8.000,00 TL’nin altı yönünden kurulan miktarlar yönünden kesin, diğer miktarlar yönünden gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara BAM’da İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/04/2022

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim ….
¸e-imzalıdır.

¸e-imzalıdır. ¸e-imzalıdır.