Emsal Mahkeme Kararı Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/460 E. 2021/600 K. 01.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R

ESAS NO : 2020/460
KARAR NO : 2021/600

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI :….
VEKİLİ : Av. … -….
DAVALI : … -….
VEKİLİ : Av. … -….

DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/09/2020
KARAR TARİHİ : 01/10/2021
G.K.YAZIM TARİHİ : 13/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı şirkete Genel Kredi Sözleşmesine dayalı olarak nakdi ve gayri nakdi krediler kullandırıldığını, nakdi kredilerin ödenmesinde temerrüde düşülmesi nedeniyle gayrinakdi kredinin de deposunun ihtarla talep edildiğini ancak ihtar gereğinin yerine getirilmediğini, bu nedenle davalı aleyhinde Ankara …. İcra Müdürlüğünün 2020/5497 takip sayılı dosyasında takibe geçildiğini, borçlunun haksız itirazı üzerine takibin durduğunu belirterek; haksız itirazın iptaline, takibin devamına ve davalı borçlu aleyhinde % 20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde; teminat mektuplarının sunulduğu üçüncü kişilerdeki taahhüt işlerinin tamamının gerçekleştirildiğini, teminat mektuplarına konu taahhüt işleri ile ilgili herhangi bir sigorta ve vergi borcu bulunmadığını, bu haliyle davacı bankanın ilgili teminat mektuplarından dolayı herhangi bir riski bulunmadığını, kredi sözleşmesinde davacı bankaya teminat mektup bedellerinin herhangi bir şekilde depo edilmesinin banka tarafından talep edileceğine dair hükmün bulunmadığını, yine teminat mektuplarının tamamı için zamanaşımının gerçekleştiğini belirterek, öncelikle zamanaşımı def’inin nazara alınarak reddine, aksi halde ise esastan davanın reddine ve davacı aleyhinde kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, genel kredi sözleşmesi kapsamında kullandırılan gayrinakdi krediler bedelinin depo edilmesine ilişkin ilamsız takipte itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili delil olarak; genel kredi ve teminat sözleşmesine, ihtarnamelere, müvekkili banka defter ve kayıtlarına, icra dosyasına, keşif, bilirkişi incelemesi, tanık ve yemin deliline, davalı vekili ise; genel kredi sözleşmesi, limit artırım sözleşmesi, davaya konu teminat mektuplarına, teminat mektuplarına konu işlerle ilgili iş bitirme kesin kabul belgelerine, SGK ve vergi borcu olmadığına dair ilgili kurumlarda alınacak bilgi ve kayıtlara, bilirkişi incelemesi ve yemin deliline dayanmıştır.
Davada uyuşmazlık, kredi sözleşmeleri kapsamında kullandırılan gayri nakdi/teminat mektupları bedelinin deposu talebinin, dava ve takip tarihi itibariyle yerinde olup olmadığına ilişkindir.
Ankara …. İcra Dairesi’nin 2020/5497 esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacı banka tarafından davalı aleyhinde 30/06/2020 tarihinde 12.263,31-TL nakdi kredinin tahsili ve 368,908,64-TL meri (açıklama kısmında sayılan yerlere verilen) teminat mektupları bedelinin deposunun talep edildiği borçlunun süresi içerisinde borca itirazı üzerine takibin durduğu, borçlu vekilinin 29/07/2020 tarihli dilekçesi ile nakdi krediye ilişkin itirazlarından vazgeçtiğini bildirmesi üzerine icra müdürlüğünce sadece gayrinakdi krediye ilişkin takibin durdurulmasına karar verildiği ve işbu davanın süresinde açıldığı görülmüştür.
Taraflar arasında 16/03/1998 tarih ve 366.000,00-TL’lik 19/07/2002 tarihli ve 312.000,00-USD’lik, 06/05/2004 tarihli 2.400.000,00-TL ve 15/09/2005 tarihli 1.000,000-TL limitli genel kredi sözleşmeleri imzalanmıştır. Sözleşmelerin 34. Maddesinde; müşterinin, bu sözleşme ile lehine açılan kredilerden yararlanmak suretiyle bankadan alacağı teminat mektuplarını bunların geçerli olduklarına ilişkin tarih veya vadeye kadar, vadeye bağlı olmaması halinde bankaca tanzim edildikleri tarihten itibaren bir yıl içinde bankaya iade veya bankanın zimmetini ibra etmeyi kabul edeceği , yine bu taahhüdün yerine getirilmemesi veya durumun bankaya endişe vermesi halinde belirtilen bir yılı dahi beklemeye gerek olmaksızın bankanın 35. Maddede belirtilen şekilde depo hakkını kullanacağını kabul ettiği , yine banka tarafından verilen teminat mektuplarının ilgili yüklenilen işlerin ve dolayısıyla bankadan alınan teminat mektubu konusunun ortadan kalkmasına rağmen muhatabın sebepsiz olarak teminat mektuplarını geri vermemesi veya bankayı ibra etmemesi veya verilen mektubun bir süreyle bağlı olup da sürenin geçmesine rağmen mektubun iade edilmemesi hallerinde dahi sözleşmede yazılı taahhüt ve sorumluluğunun hiçbir suretle değişmeyeceğinin aynen geçerli olacağının müşteri tarafından kabul edildiği, sözleşmenin 35.maddesinde ise; müşterinin bu sözleşme kapsamında aldığı teminat mektupları nedeniyle banka, müşterinin bu sözleşmedeki yükümlülüklerinden herhangi birini yerine getirmemesi, bankadan kullandığı diğer kredilerden doğan borçlarını kısmen dahi olsa ödeyememesi, hacze düşmesi ve mali durumunun bozulması, icra veya iflas takibine maruz kalması gibi hallerde herhangi bir neden göstermek zorunda olmaksızın teminat mektubu.. ..gibi kredi konusunu oluşturan ve ancak vadeli olanların vadesi geldiğinde, şarta bağlı olanların şartı tahakkuk ettiğinde ve ileri bir tarihte bankaca ödenecek veya banka hesaplarına borç geçilecek olan meblağın tamamını vadeye bağlı olanlarda vadeden veya bir şartın gerçekleşmesine bağlı olanlardan bu şartın gerçekleşmesinden önce aynı para cinsinden teminat olarak nakden yatırılmasını ya da yeniden veya ek teminat olmak üzere senet … veya gayrimenkul teminatı verilmesini müşteriden her zaman isteyebileceğini, aksi halde bankanın müşteriyi bu tutarları depo etmek üzere her zaman takip ve dava edebileceği gibi bu tutarları fiilen ödeyeceği veya transfer edeceği tarihe kadar bankanın döviz satış kuru karşılığı bulunacak kur farkı tutarını takip ve dava edebileceğinin müşterinin kabul edeceği kararlaştırılmıştır.
Dava konusu edilen söz konusu kredi sözleşmeleri kapsamında kullanılan teminat mektuplarının 21 adet olduğu, düzenleme tarihlerinin 28/04/1997 tarihinde başlayarak 15/12/2008 tarihine kadar olduğu, Milli Savunma Bakanlığı’na verilen 03/11/2003 tarih 75515 numaralı ve 105.060-TL tutarlı 03/03/2007 vade tarihli, yine 25/05/2004 tarih 027204000164 numaralı ve 2.088,00-TL tutarlı 25/05/2005 vade tarihli mektuplar dışındakilerin vadesiz olduğu, yine 26/04/2004 düzenleme tarihli 41,10-TL tutarlı vadesiz teminat mektubunun iade edildiği, bunlar dışında Karayolları Genel Müdürlüğü’ne, Milli Savunma Bakanlığı’na, … Genel Müdürlüğü’ne ibraz edilen vadesiz teminat mektuplardan oluştuğu anlaşılmıştır.
Davacı bankanın davalı şirkete keşide ettiği Ankara …. Noterliği’nin 04/12/2019 tarih ve 41367 yevmiye nolu ihtarnamesinde 02/12/2019 tarihi itibari ile borç tutarının 282,87-TL, ayrıca mer’i teminat mektuplarının toplam tutarının 368.908,64-TL olduğu belirtilerek, nakdi borcun 24 saat içinde bankaya ödenmesi ve teminat mektupları bedellerinin ise nakit olarak depo edilmesinin ihtar edildiği , ihtarnamenin davalıya 06/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği, temerrüdün 08/12/2019 tarihinde gerçekleştiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce teminat mektuplarının sunulduğu kuruluşlara yazılar yazılarak mektupların iade şartlarının oluşup oluşmadığı hususu sorulmuş, gelen cevaplarda teminat mektuplarının SGK ve vergi borcu yoktur yazılarının sunulmadığından iade edilmediği, …’ın yazı cevabında ise; teminat mektubunun 16/04/2021 tarihinde (dava tarihinden sonra) nakde çevrilerek bedelinin prim borcuna karşılık SGK’ya ödeneceğinin bildirildiği görülmüştür.
Yine vergi dairesine yazılan yazıya verilen 11/03/2021 tarihli cevapta davalı şirketin toplam 7.429.235,79-TL vadesi geçmiş vergi borcu bulunduğu bildirilmiştir.
Teminat mektubu metinlerinden herhangi bir süreye yer verilmeyen, yani süresiz teminat mektuplarında zamanaşımı süresi (10 yıl) boyunca geçerli olur ve bu süre içinde tazmin talebinde bulunulmaması halinde hükümsüz olurlar, vadeli teminat mektuplarında ise; bankanın sorumluluğu vade sonunda biter, ancak bu mektuplarda sorumluluğun vade sonunda bitebilmesi için mektup metninde “bu teminat mektubu vade sonuna kadar yazılı tazmin talebinde bulunulmadığı takdirde hükümsüz olacaktır” şeklinde vb. bir ifadenin yer alması gerekir. Bu şekilde bir ibarenin yer almaması halinde sadece vade tarihinin olması halinde, muhatabın riskin vade içinde doğduğunun ispatı şartı ile 10 yıl içinde bankadan mektubun tazminini isteme hakkı verir.
Dava konusu mektuplardan 03/03/2007 ve 25/05/2005 tarihine kadar geçerlidir ibarelerine yer verilen Milli Savunma Bakanlığı’na verilen mektupların vade tarihleri icra takip tarihinden önce doldukları gibi icra takip tarihi itibari ile de mektuplarda belirtilen vade tarihlerinde itibaren 10 yıllık süreler de geçmiştir. Bu nedenle davalının bu mektuplara yönelik zamanaşımı itirazı yerindedir.
Bu iki teminat mektubu dışındaki mektuplara konu işlerin kesin kabulünün yapıldığı, ancak idarelerin güncel SGK ve vergi borcu yoktur yazısı istemeleri nedeniyle, teminat mektuplarının ilgili idarelerden alınmadığı ve bankaya sunulmadığı , iadesi için davalı şirketin SGK ve vergi borcu bulunmadığına dair belgeleri idarelere ibraz etmesi gerektiği, ancak Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yazı cevabında, davalının vadesi geçmiş vergi borcu bulunduğu görülmekle, davacı bankanın vadesiz teminat mektupları için taraflar arasındaki sözleşmenin ilgili hükümleri uyarınca depo talep edebileceği ancak vadeli teminat mektupları için icra takip tarihi itibari ile mektupta belirtilen vade tarihinden itibaren 10 yıllık sürenin de geçtiği dikkate alındığında bunlar için talep edemeyeceği nazara alınarak yanlızca vadesiz teminat mektupları dava tarihi itibari ile toplam bedeli 261.719,54-TL nin deposunun talep edilebileceği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı dava, cevap, kredi sözleşmeleri hükümleri, hesap kat ihtarı, icra dosyası, teminat mektupları, mektupların sunulduğu kurumlardan gelen yazı cevapları, vergi dairesi yazı cevabı ile bankacı bilirkişiden alınan hüküm kurmaya elverişli rapor birlikte değerlendirildiğinde; davacı banka tarafından davalı şirkete genel kredi sözleşmesi kapsamında kullandırılan teminat mektuplarının 03/03/2007 vade tarihli ve 105.060,00-TL bedelli , yine 25/05/2005 vade tarihli ve 2.088,00-TL bedelli Milli Savunma Bakanlığı’na sunulan teminat mektuplarının vade tarihinden takip tarihine kadar 10 yıllık zamanaşımı sürelerinin dolduğu, bu nedenle bu mektuplardan dolayı bankanın sorumluluğunun kalmadığı, yine 41,10-TL bedelli vadesiz teminat mektubunun iade edildiği, diğer teminat mektuplarının vadesiz oldukları ve ilgili kurumlarca davacının SGK ve vergi dairesine borcu yoktur belgesinin sunulması halinde iade edilebileceğinin belirtildiği, bu belgelerin ilgili kurumlara sunulmadığından teminat mektuplarının davacı bankaya iade şartlarının oluşmadığı ve sorumluluğunun devam ettiği, ayrıca davalının vergi dairesine vergi borçlarının olduğu da anlaşılmakla, bu vadesiz teminat mektubu bedellerinin dava tarihi itibari ile toplam bedeli olan 261.719,54-TL yönünden davalının depo istemine itirazının iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatının yasal şartları oluşmadığından reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacının davasının kısmen kabulü ile; Ankara …. İcra Müdürlüğünün 2020/5497 sayılı dosyasında davalının 261.719,54-TL teminat mektubu bedellerinin deposu talebine itirazının reddine, bu bedelin deposuna, takibin bu şekilde devamına , fazla istemin reddine,
Alınması gerekli 54,40-TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı yargılama giderinin kabul ve ret oranlarına göre takdiren % 70,95 ’i olan 873,57 TL ile 54,40-TL başvurma ve 54,40-TL peşin harç toplamının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Arabuluculuk Kanununun 18/A(13). maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin 936,54 TL sinin davalıdan 383,416, TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davacı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup, reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren iki hafta süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/10/2021

Katip …

Hakim …

DAVACI MASRAFLARI
Tebligat ve posta gideri 231,25 TL
Bilirkişi ücreti 1.000,00 TL
+——————
TOPLAM 1.231,25 TL