Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/427 Esas – 2021/588
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R

ESAS NO : 2020/427
KARAR NO : 2021/588

HAKİM : …
KATİP : Öz…

DAVACI : ….
DAVALILAR : …

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/09/2020
KARAR TARİHİ : 09/11/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; … Genel Müdürlüğünün hizmet binası ile işletmekte olduğu havalimanlarındaki güvenlik hizmetlerinin piyasaya ihale yoluyla yaptırıldığını, … için dava dışı işçilerin çalışma döneminde ihtiyaç duyulan güvenlik hizmetlerinin, 23/06/2007-30/09/2007 tarihleri arasında … Savunma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti 01/10/2007-31/12/2007 tarihleri arasında … Hizmetleri Ltd. Şti-… Ltd. Şti İş Ortaklığı, 01/01/2008-31/03/2008 tarihleri arasında … Hizmetleri Ltd. Şti, 01/04/2008-31/12/2009 tarihleri arasında… Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti-… Özel Güvenlik Eğitimi Ltd. Şti İş Ortaklığı, 01/01/2010-31/12/2012 tarihleri arasında… Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti, 01/01/2013-31/12/2013 tarihleri arasında … Özel Güvenlik Eğitimi Ltd. Şti, 01/01/2014-31/12/2016 tarihleri arasında …Güvenlik Hizmetleri A.Ş., 01/01/2017-30/11/2019 tarihleri arasında … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti, 01/12/2019-30/06/2020 tarihleri arasında … Koruma ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.’ye ihale edildiğini, havalimanında güvenlik hizmeti işinde davalıların işçisi olarak çalışan aşağıda listelenen dava dışı işçilerin alt işverenler tarafından ödenmeyen işçilik alacaklarının tahsili talebiyle açmış oldukları davalar sonucunda, bazı işçilere de emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı ödemeleri yaptıklarını… dava dışı işçilere yapılan ödemelerin rücuen tahsili hususunda arabuluculuğa başvurulduğunu ifade ederek anlaşamama yönündeki son tutanağı dava dilekçesine eklemek suretiyle, dava dışı işçilere ödenen toplam 107.675,64-TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıların sorumlu oldukları miktarlar itibariyle davalılardan tahsili ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Koruma Ve Özel Güvenlik Hiz. Ltd. Şti. ve … ve Güvenlik Hiz. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde; taşeron şirketler tarafından yapılanın, söz konusu faaliyeti, bütünüyle Kamu Kurumu tarafından belirlenmiş esaslara uygun olarak yürütmekten ibaret olduğunun açıkça görüldüğünü, … tarafından yapılan işyeri organizasyonu, sözleşme ve onun da içeriğini belirleyen idari teknik şartnamelerde yer alıyor olup, ihaleyi alanın bunun dışında bir faaliyet modeline göre hareket etmesinin hukuken mümkün olmadığını, ilgili kamu tüzel kişisi nihai karar verici durumunda olduğunu, bu durumun özellikle personel çalıştırılmasına dayalı faaliyetlerin yürütülmesinde başvurulan iş gücü bakımından kendini gösterdiğini, farklı dönemlerde ihaleyi kazanan taşeron şirketlerin, görevlendireceği personeli bizzat işe alamayıp, Kamu Kurumu tarafından önceden seçilmiş bulunan personeli görevlendirerek faaliyeti yürüttüğünü, bu meyanda, her ihale döneminde, aynı işçilerden, işe devam edecek olanların listelendiğini ve bir sonraki taşeron şirketin de aynı işçiler ile iş sözleşmesi akdederek aynı personelle aynı faaliyeti yürütmeye devam ettiğini, … tarafından, Kamu İhale Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde takip edilen bu yöntem ile taşeronlar aracılığıyla, yardımcı iş niteliğindeki bir faaliyette 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olmaksızın işçi istihdam etmiş olduğunu, bu durum karşısında Müvekkil Şirket’in, İş Kanunu’nun 2/6 maddesi çerçevesinde alt işveren olduğundan bahisle kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacaklarından sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, müvekkili şirketlerde çalışan tüm işçiler gibi işçilerin işe alınmasında, işten çıkarılmasında, çalışmaları esnasında ücretlerinin tespitine, yapacakları işin belirlenmesine, yapacakları işle ilgili alınması gereken eğitimlere Kamu Kurumuna bağlı idarecilerin karar verdiğini, dava dışı işçinin de başlangıçtan itibaren tüm emir ve talimatları davacı kurumdan alması dolayısıyla dava dışı işçinin, davacı kurumun işçisi olduğunu, … ile müvekkili şirket arasındaki ilişkinin Kanunda tanımlanan alt işverenlik ilişkisinden farklı olduğunu, kıdem tazminatı davacı tarafından yapılan ihaleye ilişkin teklif fiyata dahil olmadığını, bu nedenle rücu talebinin yerinde olmadığını, kabul anlamına gelmemekle, müvekkili Şirketin alt işveren sıfatıyla sorumlu olduğu düşünüldüğünde dahi söz konusu sorumluluk ancak bu döneme ilişkin olarak ve zamanaşımı süresi dolmayan kısmı için çalıştırdığı süre ve ücretle ve davacının ödediği miktarın % 50’si ile sınırlı olarak sorumlu tutulabileceğini beyanla, davanın müvekkili yönünden husumet nedeniyle reddine, bu talebin kabul edilmemesi halinde karar verilmesine yer olmadığına, bu talebin kabul edilmemesi halinde davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan … Koruma ve Eğitim Hizmetleri A.Ş. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunarak görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, dava dışı işçilerin müvekkili nezdinde çalışıp çalışmadığı, çalışmış ise çalışma koşulları ile ilgili herhangi bir veri bulunmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte, davacı kurumun dava dilekçesinde, davadışı işçiye ödendiği iddia edilen kıdem tazminatının ödeme tarihinden itibaren işletilmesi gerektiği yönündeki talebinin hukuka aykırı olduğunu, Zira ödeme tarihi ile alacağın muaccel hale gelmeyeceğini, alacağın muaccel hale gelmesi için gereken ihtarın yapılmadığını, bu durumda Borçlar Kanununun 117. Vd. Maddeleri uyarınca ancak dava tarihi itibariyle temerrüde düşmüş olarak kabul edilebilecek ve alacağa ancak dava tarihinden itibaren faiz işletilebileceğini, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte, davacının varsa rücu talebine konu olan işçinin işçilik alacaklarından müvekkil şirketin davadışı işçiyi kendi dönemlerinde çalıştırdıkları süre ve ücret üzerinden sorumlu tutulması gerektiğini, müvekkili şirketin asıl işveren davacıdan almadığı bir ücreti çalışanlarına ödemesi gibi bir durumun söz konusu olamayacağını, sadece sözleşmede belirlenen alacaklardan sorumlu olunabileceğini ifade etmekle öncelikle davanın hukuki yarar yokluğundan reddini talep etmiştir.
Davalı …Özel Güv.Hiz.Ltd.Şti. ve … Özel Güv.Eğit.Ltd.Şti. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davaya konu alacakların zamanaşımına uğradığını, davaya konu işçilik alacaklarında, dava dışı işçilerin davacı kuruma ait komisyonun talimatı ile işe başlatılıp işten çıkarıldığını, davacı kurumun özel güvenlik hizmet alım ihalesini alan müvekkilinin, davacının belirlediği işçileri, davacının belirlediği şartlarda çalıştırıp davacının talimatı ile işten çıkardığını, bu işçiler her ne kadar müvekkili şirket sigortalısı olsa da işçi alma ve çıkarma yetkisinin davacı kuruma ait olduğunu, teklif fiyata dahil edilmeyen alacaklardan davacı kurumun sorumlu tutulacağını, sözleşmede tüm sorumluluğun yüklenicide olduğuna dair bir hüküm bulunmadığını, dava dışı işçilerin dava açması, bu davalara ilişkin kararların icra takibine konu edilmesinin davacının kusurundan kaynaklanması sebebiyle dava masrafı, harç, vekalet ücreti, faiz ve fer’ilerine ilişkin olarak talepte bulunulamayacağını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalılardan … Holding A.Ş. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşme ile ihale dokümanı kapsamında talep edilen bedelle ilgili fiyatlandırma tanımlanmadığını, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte, davacının rücu hakkının olduğunun kabulü halinde dahi, işçilik alacaklarının tamamından müvekkili şirketin sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu, Yargıtay içtihatları doğrultusunda yalnızca davadışı işçileri çalıştırdığı süre ve çalıştırdığı ücret tutarından sorumluluğun söz konusu olabileceğini, rücuya konu alacağa ödeme tarihinden itibaren avans faizi işletilmesi talebinin de yerinde olmadığını, rücuya konu alacağa ilişkin temerrüt söz konusu olmadığından ancak dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilebileceğini, mevzuat gereği, dava dışı işçilerin kıdem tazminatından davacı…Genel Müdürlüğü sorumlu olduğundan, ödenen kıdem tazminatının rücuya konu edilmesi mümkün bulunmadığını, ihale dokümanının niteliği değerlendirildiğinde davacı ile müvekkil şirket arasındaki iş hizmet alım işi olmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Savunma ve Güvenlik Hiz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin sözleşmesinin iptal edilmesi üzerine 30.09.2007 tarihinde dava dışı işçilerin işten çıkartıldığını, dava dilekçesinde ismi belirtilen işçilerin, müvekkili şirket uhdesinde, 23.06.2007 ile 30.09.2007 tarihleri arasında çalıştığını, tüm işçilik alacaklarını aldıkları gibi çalışma süresi göz önüne alındığında, müvekkili şirket nezdinde 1 yılı tamamlamadıkları için herhangi bir kıdem tazminatı, yıllık izin alacağı gibi işçilik alacağına da hak kazanamadıklarını, dava dilekçesinde ismi geçen işçiler tarafından davacı…ve ihale alan şirketler ile birlikte müvekkili şirkete açılan davalarda da müvekkil şirket açısından red kararları verildiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, rücuen alacak istemine ilişkindir.
Mahkememizce aldırılan 15/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda; davacı tarafından dava dışı işçilere işçilik alacaklarına istinaden icra dosyalarına ve haricen banka hesaplarına toplam 107.143,14-TL ödeme yapıldığı, mahkeme tarafından taraflar arasındaki sözleşme ile işçilik alacaklarının tamamından yüklenicilerin sorumlu olduğu kanaatine varılması halinde, dava dışı işçilere (haricen ve icra takibi dolayısıyla) yapılan ödeme nedeniyle çalışma süreleriyle oranlanarak, davalılardan … Savunma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 3.037,11-TL, … Hizmetleri Ltd. Şti- … Ltd. Şti İş Ortaklığı’nı oluşturan ortakların sorumluluğunun 4.124,82-TL, …Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 48 335,86-TL, … Özel Güvenlik Eğitimi Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 4. 197,24-TL, … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 28.038,90-TL, … Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun hesaplanamadığı, … Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 2.557,44-TL, … Holding A.Ş.’nin sorumluluğunun 16.786,04-TL olabileceği tespit edilmiştir.
Mahkememizce aldırılan 23/05/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda; davacı vekilinin damga vergi ödemesi dahil hesaplama yapılması ve kök raporda hesaplama yapılmayan davalı şirkette çalışma dönemi belirtmiş olması üzerine yapılan ek hesaplamaya göre; davalılardan … Savunma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 3.049,31-TL, … Hizmetleri Ltd. Şti- … Ltd. Şti İş Ortaklığı’nı oluşturan ortakların sorumluluğunun 4.140,94-TL, …Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 48.488,64-TL, … Özel Güvenlik Eğitimi Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 4.229,35-TL, … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 27.441,38-TL, … Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.ile Ortak Girişim dolayısıyla müşterek sorumluluğunun 810,52-TL,… Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.’nin sorumluluğunun 2.576,44-TL,
… Holding A.Ş.’nin sorumluluğunun 16.914,45-TL olabileceği tespit edilmiştir.
Uygulamada son işverenden tahsil edilen işçilik alacakları, çoğunlukla işçinin birden fazla alt işverenler nezdindeki çalışmalarını kapsamaktadır. İşçinin çalışmış olduğu her bir alt işverenin dönemine isabet eden işçilik alacaklarından, ilgili olan alt işveren sorumlu olacağından alt işverenin sorumluluğu da sadece kendi dönemi ile sınırlı olmalıdır. Davacın “son işveren“ olması da bu sonucu değiştirmez. Bununla birlikte feshe bağlı bir hak olan ihbar tazminatından ise, diğer işverenler sorumlu olmayıp, sadece son işveren sorumludur. Başka bir ifade ile davacı üst işveren, dava dışı işçiye ödemiş olduğu ihbar tazminatını ancak son işverendentalep edebilir. Bunun dışındaki tüm işçilik alacaklarından ise, işçinin çalışmış olduğu alt işverenler, üst işverene karşı, kendi dönemleriyle sınırlı olmak üzere sorumludurlar. Yine, son işveren, yargılama gideri (dava ve icra), avukatlık ücreti, harç, faiz gibi fer’i borçlardan, her bir davalı alt işverenin toplam ana para tutarı içinde sorumlu olduğu tutarına oranı kadarını ilgili alt işverenlere rücu edebilir. Uyuşmazlığın İş Hukuku değil, Borçlar Hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, “iş hukukunda geçerli olan mevzuat ve içtihatlara göre yapılan değerlendirmeler” rücu davalarında hükme esas alınamaz.
Değinilmesi gereken bir başka nokta ise alt işverenlerin sorumlu oldukları dönemlere ilişkin hesaplama yapılırken hangi tarihteki ücretlerin esas alınması gerektiğidir. Son işveren, iş mahkemesi ilamı gereğince işçilik alacaklarını iş akdinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden ödemekte olup,iş mahkemesi ilamındaki usul ve hesaplamalar doğrultusunda alt işverenlerden rücu isteminde bulunabilir. ( Bkz. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 03.12.2015 tarih, 2014/38758 E., 2015/35433 K.)
Bu açıklamalar ışığından somut olayda ilama konu mahkeme kararındaki işçinin davalılar nezdinde çalıştığı SGK kayıtlarından anlaşılmaktadır. Taraflar arasında iş yeri devri söz konusu olmaksızın ihale alıcısının değişmesi suretiyle eski işçilerin ihale alan şirket nezdinde çalıştırılması söz konusudur. Bu kapsamda …’ın davalılar bünyesinden bilirkişi raporunda belirtilen dönemlerde raporda belirtilen gün kadar çalıştığı anlaşılmaktadır. Her bir davalı davacı ile arasındaki sözleşmede açıkça işçi alacaklarından davalının sorumlu oldukları düzenlenmesine ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 6. Bölüm 38. Maddesi göre ancak işçiyi çalıştırdığı dönem için sorumludur. Alınan usul ve yasaya uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli görülen bilirkişi raporunda davalıların dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemlere ilişkin raporda belirtilen miktarda sorumlu olduklarından davacının davasının kabulü ile, … Savunma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den 3.049,31-TL, … Hizmetleri Ltd. Şti- … Ltd. Şti İş Ortaklığı’ndan ( ortaklar müşterek ve müteselsil sorumlu olmak kaydıyla) 4.140,94-TL,…Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den 48.488,64-TL, … Özel Güvenlik Eğitimi Ltd. Şti.’den 4.229,35-TL, … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den 27.441,38-TL, … Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin – … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.ile Ortak Girişim ‘den (ortaklar müşterek ve müteselsil sorumlu olmak kaydıyla) 810,52-TL, … Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.’den 2.576,44-TL, … Holding A.Ş.’den 16.914,45-TL ‘nin davacı tarafından işçilere ve icra dosyasına yapılan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte belirtilen miktarlarda davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM: Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının kabulü ile, … Savunma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den 3.049,31-TL, … Hizmetleri Ltd. Şti- … Ltd. Şti İş Ortaklığı’ndan ( ortaklar müşterek ve müteselsil sorumlu olmak kaydıyla) 4.140,94-TL,…Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den 48.488,64-TL, … Özel Güvenlik Eğitimi Ltd. Şti.’den 4.229,35-TL, … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’den 27.441,38-TL, … Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin – … ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.ile Ortak Girişim ‘den (ortaklar müşterek ve müteselsil sorumlu olmak kaydıyla) 810,52-TL, … Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.’den 2.576,44-TL, … Holding A.Ş.’den 16.914,45-TL ‘nin davacı tarafından işçilere ve icra dosyasına yapılan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte belirtilen miktarlarda davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
İş bu dava nedeniyle alınması gerekli 7.353,64 TL harçtan 1.408,00 TL peşin harcın mahsubu ile kalan 5.945,64 TL harcın davalılardan sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan 377,00 TL posta ve tebligat gideri, 2.250,00 TL bilirkişi ücreti, dava açılırken ödenen 1.893,24 TL yargılama harcı olmak üzere toplam 4.520,24 TL yargılama giderinin davalılardan sorumlulukları oranında alınarak davacıya ödenmesine,
Arabuluculuk Kanununun 18/A(13). maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalılardan sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
Kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir ve tespit edilen 14.176,85 TL vekalet ücretinin davalılardan sorumlulukları oranında alınarak davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair davacı ve bir kısım davalılar vekillerinin yüzüne karşı 5.880,00 TL altı için kesin diğer kısımlar yönünden gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara BAM’da İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/10/2021

Katip ….
¸e-imzalıdır.

Hakim ….
¸e-imzalıdır.

¸e-imzalıdır. ¸e-imzalıdır.