Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2019/645
KARAR NO : 2021/206

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/11/2019
KARAR TARİHİ : 02/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı şirket arasında … ili Gölova Subaşı mevkiinde bulunan 4. Grup Krom Madeni Ruhsatının müvekkiline devri içi protokol ve sözleşmenin imzalandığını, sözleşme gereğince müvekkilinin üzerine düşen yükümlülüğünü yerine getirdiği halde ruhsatın kararlaştırılan 15/07/2019 tarihine kadar devrinin gerçekleştirilmediği gibi ruhsatın sona erme tarihinden altı ay öncesinde yenileme müracaatında da bulunulmadığından bahisle, sözleşme kapsamında davalıya ödenen bedelden fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 10.000,00 TL’sinin ödeme tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte vede protokol kapsamındaki cezai şart hükmüne dayalı olarak fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 1.000,00 TL cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı taraf ile söz konusu maden ruhsatının devri ile ilgili olarak ön protokol ve protokollerin imza edildiğini, 21/05/2019 tarihli protokole göre öncelikle müvekkilinin Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığındaki 2016-2017-2018-2019 yılları ruhsat bedellerinin ödenmesi, yine aynı Bakanlık nezdindeki idari para cezaların ödenmesi amacıyla davacının 100.000,00 TL ‘yi en geç 22/06/2019 tarihinde müvekkiline ödemesinin kararlaştırıldığını. Davacının idari para cezaları için ödemesi kararlaştırılan bedeli ödemediğini, bu ödemeyi yapması için 23/07/2019 tarihinde Ankara …. Noterliği aracılığıyla ihtar edildiğini, buna rağmen bu tutarın yatırılmadığını ve bu ihtarla sözleşmenin feshedildiği halde, davacının Ankara …. Noterliğini 05/08/2019 tarihli ihtarnamesi ile dava konusu maden işletme ruhsatının, ruhsat bitim tarihinden 6 ay öncesinden sürenin uzatılması için idari başvurunun yapılmadığın , bu haliyle ruhsatın düşme durumunun meydana geldiği ve şirketlerinin zarara uğrayacağı belirtilerek talep edilen ve protokol ile bağlanılan ödemeyi yapmayacağını, ruhsatı da devir almayacaklarını beyan ettiklerinden , kendilerinin protokollere aykırı davranarak üzerlerine düşen edimlerini yerine getirmediklerinden açılan davanın reddine karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava,sözleşmenin feshi nedeniyle fuzulen ödenenin iadesi ve cezai şart alacağı istemine ilişkindir.
Davacı vekili delil olarak; 29/01/2019 tarihli maden işletme ruhsat devir ön protokol başlıklı , 09/05/2019 tarihli protokol başlıklı ve 21/05/2019 tarihli protokol başlıklı yazılı belgelere , Ankara …. ve Ankara …. Noterliğince düzenlenen ihtarnamelere, davalı vekili ise; Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü uhdesindeki kayıtlara , Maden sicil dosyasına dayanmıştır.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunmayan 29/01/2019 tarihli devir protokolü incelendiğinde; devir edenin davalı , devir alanın … Emlak Turz.Tic.Taah.Tic.Ltd.Şti. , devir bedelinin 600.000,00 TL , devir konusunun … ili Gölovası ilçesi hudutlarında bulunan IV. Grup Krom Maden İşletme Ruhsatının devrine dair ön protokol olduğu ve protokolün yürürlüğe girişinin, söz konusu ruhsatın iptal işlemine karşı açılan ve halen derdest olan … İdare Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında, ruhsatın iptaline dair kararın iptaline dair karar verilmesi halinde yürürlüğe gireceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür.
09/05/2019 tarihli protokol başlıklı belgede ; söz konusu maden işletme ruhsatının iptaline ilişkin Bakanlık işleminin … İdare Mahkemesince iptal edildiğinden, 29/01/2019 tarihli ön protokol uyarınca alıcının kabulü ile protokolün devreye girdiğini, ancak satıcı şirketin …’e olan borçların ödenmesi yönünde süre talebinin bulunduğu, satıcının devir konusu ruhsatın … nezdinde tüm borçlarının 21/05/2019 tarihine kadar ödeyeceği , … Ltd.Şti.’nin yerine ruhsatın … Madencilik İç ve Dış Tic.Ltd.Şti.’ne devrinin yapılacağının kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
21/05/2019 tarihli protokol başlıklı belgede ise; devir ön protokolü ve 09/05/2019 tarihli protokol ilgi tutularak ,bu protokoller kapsamında devreden şirkete ait Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı nezdindeki borçların ödenmesi amacıyla tarafların 21/05/2019 tarihinde bir araya gelerek karar aldıkları belirtilmiş ve bunların; 21/05/2019 tarihli ödenmesi gereken ETB kaydındaki borçların en geç 22/05/2019 tarihine kadar ödeneceği, bu borçların kapsamının 2016-2017-2018-2019 yılı ruhsat bedelleri olduğu, ödenecek bedellerin yaklaşık 198.000,00 TL olduğu, bu bedelin … banka hesabına yatırılacağı , yine ödemenin tamamlanmasını takiben ve en geç bir ay içerisinde yine Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı nezdinde devredene ait para cezalarının ödenmesi amacıyla 100,000,00 TL bedelin de devreden teslim edileceğini, devredenin de bu bedelin üzerine idari para cezaların ödenmesi için gereken bakiyeyi eklemek suretiyle borcu ödeyeceği ve 3123 sayılı Maden Kanununda zikredilen borçu yoktur yazısının alınarak ruhsatın devre hazır hale getirileceğini, ruhsat devrinin en geç 15/07/2019 tarihine kadar tarafların karşılıklı mutabakatı ile başlatılacağını, yine ödenecek 22/05/2019 tarihli bedel karşılığında devreden şirketin teminat senedi vereceğini, bu senedin sözleşmenin haksız feshedilmesi halinde kullanılacağını , ayrıca sözleşmenin 12. maddesinde taraflarca sözleşmenin haksız olarak feshi halinde cezai şart olarak 500.000,00 TL bedelin ödeneceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür.
Söz konusu 21/05/2019 tarihli sözleşme kapsamında; davalı … tarafından davacı … lehine 15/08/2019 vade tarihli 208.000,00 TL bedelli teminat senedi, yine 15/07/2019 vade tarihli 100.000,00 TL bedelli senet , 02/01/2020 vade tarihli 146.000,00 TL bedelli ve 02/04/2020 vade tarihli 146.000,00 TL bedelli senetlerin verildiği anlaşılmıştır.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden Ve Petrol İşleri Müdürlüğüne yazılan yazıya verilen cevapta; söz konusu ruhsatın 30/06/ 2010 tarihinde davalıca devir alındığı , ruhsatın süresinin 18/09/2019 tarihinde dolduğu ve süre uzatımı eksikliklerin tamamlanması için 28/01/2020 tarihinde adı geçene üç ay içerisinde belirtilen eksikliklerin tamamlanması aksi halde ruhsatın iptal edileceğinin bildirildiği , 2012-20136-2014 yılları ruhsat harç bedellerinin , 2013 ve 2015 çevre uyum teminatları ve 2016-2017-2018 devlet hakları ödenmesinin yapılmadığı bildirilmiştir. Yine Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce ; dava konusu ruhsata ilişkin olarak ruhsatın süresinin 18/09/2019 tarihinde sona erdiği, ruhsat süre uzatım işlerinin devam ettiği, süre uzatım talebi ile ilgili olarak ruhsat sahibine yazılan 28/01/2020 tarihli yazıda teknik/mali eksikliklerin bildirildiği, bunların tamamlanması için üç aylık süreye ek olarak Covid 19 nedeni ile mücbir sebep gereği 30/09/2020 tarihine kadar ek süre verildiği, bu tarihe kadar eksikliklerin tamamlanmaması halinde ilgili ruhsatın iptal edileceğinin bildirildiği, ekindeki belgelerde borçlara ilişkin bilgilerin yer aldığı görülmüştür.
Taraflar arasındaki sözleşme gereğince ruhsatın devri için gerekli olan ve davacının davalıya idari para cezalarını ödemesi için verilmesi kararlaştırılan 100.000,00 TL’yi , belirlenen süre içinde yerine getirmediği, davalı tarafından Ankara …. Noterliğinin 23/07/2019 tarih ve …. yevmiye nolu ihtarnamesi ile; protokolün 3. Maddesi gereğince idari para cezasının ödenmesi amacıyla 100.000,00 TL nin en geç 22/06/2019 tarihinde tarafların teslimi gerekiği halde ödenmediğinden ruhsat devri için ön şartın yerine getirilmediğini, şifahi olarak yapılan başvuruya da olumlu yanıt verilmediğini, protokolün 12. maddesi gereğince fesih hakkının doğduğu belirtilerek, ihtarnamenin tebliğinden itibaren 3 iş gün içinde belirtilen idari para cezasının ödenmesi için 100.000.00 TL ‘nin hesaplarına yatırılmasını , aksi halde süre sonunda sözleşmenin başka bir bildirime gerek kalmaksızın haklı nedene dayalı olarak feshedilmiş sayılacağının ihtar edildiği , ihtarnamenin davalının yetkilisine 08/09/2019 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafın ise, söz konusu ihtarnameye karşı Ankara …. Noterliğinin 02/09/2019 tarih ve …. yevmiye nolu ihtarnamesiyle; taraflarına gönderilen ihtarnamenin kabulünün mümkün olmadığını, söz konusu ruhsata ilişkin 2016-2017-2018-2019 yıllarını kapsar şekilde ruhsat bedellerinin maden dairesine yatırıldığını, yatırılan tutarla birlikte yaklaşık 200.000,00 TL ödendiğini, ancak karşı tarafın sözleşmenin 3. Ve 4. maddesinde belirtilen idari para cezalarını yatırılmadığı ve borcu yoktur yazısının vergi dairesinden alınmadığını , taahhüt edilen ruhsatın devir tarihi 15/07/2019 tarihine kadar devrin yerine getirilmediğini, bu nedenle sözleşmenin ihlal edildiğini, ruhsat bitim tarihinden altı ay öncesinde ruhsatın yenilenmesi için herhangi bir müracaatta bulunulmadığı, sözleşme yükümleri taraflarınca yerine getirilse dahi ruhsat yenileme müracaatı bulunmadığından ödenen tutarlar ve ödenecek tutarlar yönünden zarara uğrayacaklarını, sözleşmenin karşı tarafça tek yanlı feshin sonuç doğurmayacağını, yine sahanın fiili olarak çalışmalarını imkansız hale getirmemesi yönündeki edimin 3 gün içinde yerine getirilmesini, aksi halde sözleşmeden doğan zararların tazmini ve sözleşmenin 12. maddesi uyarınca belirlenen cezai şart tutarının tazmininin talep edileceği belirtilmiştir.
Davacı taraf 100.000,00 TL’yi söz konusu ruhsatın süre bitiminden altı ay öncesinde yenilenmesi için gerekli başvurunun ve diğer işlemlerin yapılmadığı , sözleşmeye aykırı davrananın davalı taraf olduğunu ileri sürmüş ise de, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü yazısında ruhsatın 30/09/2020 tarihine kadar devam ettiği anlaşılmıştır.
Tarafların delilleri toplandıktan sonra Maden Mühendisi ve Nitelikli Hesap Uzmanı bilirkişiden alınan raporda; taraflar arasında Maden Ruhsatı Devri Vaadini içeren ve Maden Kanun gözetilerek hazırlanmış protokolün/sözleşmenin 1 ve 2. Maddeleri konusunda bir uyuşmazlık olmadığı, davacının 3. Madde şartlarının yerine getirilmesi ile ilgili belgeye rastlanmadığı, bu nedenle davacının bu maddeye aykırı davrandığı, ruhsat süresinin uzatılması ile ilgili Maden Kanunundaki kuralda 6 aylık sürenin geçici 38 maddesi gereğince uygulanmayacağına ilişkin düzenlemelerin olduğu, bu şartlar altında davalının sözleşmeyi haklı sebeplerle fesih şartlarının oluşup oluşmadığı ve cezai şart alacağının muaccel hale gelip gelmediği hususunun mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir .
Davacı vekili, rapor üzerine sözleşmenin birinci maddesi uyarınca 2016-2017- 2018- 2019 yılı ruhsat bedeli borçlarının MİGEM hesabına toplam 198.396,00 TL olarak ödendiğini belirtmiş, davalı vekili ise, bu beyanın doğru olduğunu, sözleşmede belirtilen yıllara ilişkin ruhsat bedellerinin davacı tarafından ödendiğini, ancak sözleşmenin devam eden maddesinde belirtilen ve 22/06/2019 tarihine kadar idari para cezalarının müvekkilince ödenmesi amacıyla ödenmesi kararlaştırılan 100.000,00 TL’nin ise ihtara rağmende ödenmediğini, bu nedenle sözleşmenin taraflarınca feshedildiği belirtilmiştir.
Davacı vekilinden, sözleşmede kararlaştırılan idari para cezalarının ödenmesi için davalıya verilmesi gereken 100.000,00 TL’nin ödenip ödenmediği hususunda beyanda bulunması istenilmiş, verilen beyanda; davalının vergi borçlarını ödemediğinden idari para cezalarının ödenmesinin bir öneminin kalmayacağı gözetilerek 100.000,00 TL’nin ödenmediğini belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki ihtarnamelerden ve beyanlardan davacının, ruhsat bedelleri için ödemesi gereken 198.396,00 TL ödemenin MİGEM hesabına davalı adına yatırdığı , ancak davalının idari para cezaları ödemesi için 22/06/2019 tarihine kadar devredene verilmesi gereken 100.000,00 TL’nin verilmediği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı , dava, cevap, taraflar arasındaki protokoller ve sözleşme, Enerji Ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı yazı cevapları, Noter ihtarnameleri, taraf vekillerinin beyanları ve bilirkişi heyetinden alınan rapor hep birlikte değerlendirildiğinde; davalıya ait maden işletme ruhsatının davacıya devri için protokoller ve sözleşme imzalandığı , sözleşmede davacının, davalının ruhsata ilişkin 2016-2017-2018-2019 yıllarına ait ruhsat bedellerini ilgili yere 22/05/2019 a kadar yatırması ,yine idari para cezalarının ödemesinin sağlanması için 100.000,00 TL yi de en geç 22/06/2019 tarihine kadar davalıya vermesi, davalının da buna ek yaparak cezaları ve diğer borçları ödeyerek devir sürecini başlatmasının kararlaştırıldığı , ancak davacının sözleşmede kararlaştırılan ruhsat bedellerini ödediği halde idari para cezalarının ödenmesini sağlamak için gerekli100.000,00 TL yi belirtilen sürede ödemediği , bilahare gönderilen ihtara rağmende ödemediğinden, davalının sözleşmeyi haklı nedenle fesih ettiği anlaşılmıştır.
Sözleşmeyi davalının haklı nedenle fesih ettiği nazara alındığından davacının sözleşmeni 12. maddesinde belirtilen cezai şartı talep edemeyeceğinden bu isteminin reddi gerekmiştir. Yine davacının ruhsat bedelleri için ödediği 198.396,00 TL nin istirdatı isteminin ise , davalıdan bu ödeme karşılığı senet aldığından bu bedelin iadesini de talep edemeyeceği nazara alınarak , açılan davanın tümden reddi yönünde aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacının davasının REDDİNE,
Alınması gerekli 59,30 TL harcın peşin alınan 35,90 TL’den mahsubu ile kalan 23,40 TL’nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup, 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren iki hafta süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/04/2021

Katip …

Hakim …