Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/833 Esas – 2022/624
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R
ESAS NO : 2017/833
KARAR NO : 2022/624

BAŞKAN :…
ÜYE : …
ÜYE …

ASIL DAVADA
DAVACILAR : 1…
VEKİLİ : Av…
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. ….
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 27/11/2017
BİRLEŞEN …
DAVACILAR :1-….
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/02/2022
KARAR TARİHİ : 23/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/12/2022
ASIL DAVADA;
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında “6 referanslı 380 KW kV …’de fore kazık ve taş dolgu yapımı işi” ile ilgili olarak 08/10/2015 tarihinde ihale sözleşmesi imzalandığını, işlerin yapıldığını, 20/06/2016 tarihli tutanak ile işin geçici kabul işlemlerinin gerçekleştiğini, işlerin bedelinin yapılan iş ve imalat miktarına göre birim fiyat üzerinden ödenecek olup, toplam sözleşme bedelinin 5.599.600,00 TL olarak belirlendiğini, ihale başlangıcında idarenin önceden öngöremediği, sonradan ortaya çıkan nedenlerle iş artışı olduğunu, ayrıca proje alanı genişletildiğini, bu nedenle yapılan iş ve imalat miktarlarının arttığını, sözleşme dışı ilave işler yapıldığını, idarece düzenlenen hakediş raporlarının 1 nolu hakediş raporunda 7.250,00 TL teknik personel bulundurmama ceza kesintisi uygulandığını, itiraz edildiğini, 2 numaralı hakediş raporunda 5.000,00 TL teknik personel bulundurmama ceza kesintisi uygulandığını, 3 numaralı hakediş raporunda 4.750,00 TL teknik personel bulundurmama ceza kesintisi ve 110.871,08 TL gecikme ceza kesintisi uygulandığını, itiraz edildiğini, 5 nolu hakediş raporunun kesin hesap raporu olarak düzenlendiğini, bu raporda davacının yaptığı işler ve bedellerinin eksik metraj ve miktar olarak hesaplandığı için taraflarınca itiraz edildiğini, ihale sözleşmesinde ve projede bulunmayan kısımlarda da kazı ve nakli ile taş dolgu yapımı şeklinde ilave iş yapıldığını, bu nedenle iş artışı olduğunu, idarenin hazırladığı hakediş ve kesin hesap raporlarının yanlış ve hatalı olduğunu, ceza kesintilerinin ihale sözleşmesine ve hukuka aykırı olduğunu, yer tesliminin tam olarak gerçekleşmemiş olması nedeniyle sürenin uzatılması gerektiğini, ihale sözleşmesinde ve projede bulunmayan kısımlarda da kazı ve nakli ile taş dolgu yapımı şeklinde ilave iş yaptırıldığını, bu nedenle iş artışı olduğunu, palye ve şev bölgesinde 2 kez iş ve imalat yapılmasının söz konusu olduğunu, bu nedenle de sürenin uzatılması gerektiğini, projeler ile arazinin uyumsuzluğu nedeniyle ortaya çıkan belirsizliğin giderilmesi için beklenilen sürenin işin süresine ilave edilmesi gerektiğini, nakit teminat kesintisinin iadesinin gerektiğini, davalı tarafından yapılan uygulamalara ve kesin hakediş/kesin hesap raporuna karşı itirazlarda bulunulmuş olmasına karşın davalı tarafından 6 ay içinde kesin hesap raporunun yapılmamış olmasının itirazlarının haklı olduğunun delili olduğunu, müvekkilinin gerçek alacak miktarının ödenmediğini, sözleşme gereğince fiyat farkı hesabı yapılması gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ceza kesintisinin haksız olduğundan, nakit teminat kesintisinin iadesi gerektiğinden ve yapılan iş ve imalat bedellerinin tam olarak ödenmemiş olması nedeniyle şimdilik 10.000,00 TL’nin davalıdan…. Noterliğinden keşide edilen 09/11/2017 tarihinde gönderilen ihtar tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi isteğinde bulunmuş, davacı vekili 16/05/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile yapılan işler nedeniyle imalat alacağının 14.500.000,00 TL’ye, haksız olarak uygulanan ceza kesintileri nedeniyle olan alacağı 110.872,00 TL’ye, nakit teminat kesintisine konu alacağı 197.083,00 TL’ye yükselterek ve teminat mektubunun haksız olarak paraya çevrilmesi nedeniyle tahsil edilen 58.478,00 TL zararın tazmini ile paraya çevrildiği 05/10/2018 tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili isteğinde bulunarak harcını ikmal etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacak miktarının tartışmasız veya açıkça belli olduğu hallerde belirsiz alacak veya kısmi dava açılmasında alacaklının hukuki yararı bulunmadığını, hukuki yarar dava şartı olup, hukuki yarar yokluğundan davanın usulden reddi gerektiğini, esasa ilişkin olarak da, davacılar tarafından davaya konu iddialar için görevlendirilen teknik komisyonun sunduğu raporlar ışığında, davacının alacak talebine dayanak gösterdiği İ…iş sayılı dosyasına sunulan bilirkişi raporunun hatalı olup gerçeği yansıtmadığını, bilirkişi raporunda yer alan hesaplamalara dayanak teşkil eden saha ilk plankotesinin davacı firmanın işe başlamadan önceki saha durumuna ait plankote olmadığını, bahse konu plankotenin davacıdan önce sahada ilk olarak çalışma yapan Best firmasına ait saha ilk okumaları olup, bu nedenle bilirkişi tarafından İspir Belediyesinden temin edilen plankoteye dayanılarak yapılan hesaplamaların yanıltıcı olup, bir önceki firmanın çalışmalarını hiçe saymak anlamına geleceğini, davacı tarafından işe başlanmadan önce ihale kapsamında Best firması tarafından yapılan iş miktarlarının göz ardı edildiğini ve bu işlerin de davacı tarafından yapıldığının kabul edildiğini, hesaplamalarda kullanılan proje kesitlerinin sahada birebir uygulanmadığını, ara hakedişlerde davacı firma tarafından belirtilen ölçüm kotlarının önemli bir bölümünün, işin doğasına ve teknik gerçeklere aykırı olup, işin kesin hesabı sürecinde bu durumun farkına varılması sonrasında tüm hesaplamaların yeniden yapıldığını, ara hakedişlerin avans niteliğinde olup kesinlik arz etmeyeceğini, dava konusu ihtilaflı kalemlere ait teknik komisyonca yapılan çalışmalar ve sahada yapılan jeofizik ölçümler sonucunda kesin hesaba esas iş miktarlarının yeniden hesaplandığını, teknik komisyonun yapmış olduğu hesaplamalar ve sunmuş olduğu raporlar sonucunda dava konusu işe ait kesin hesapların ilgili bölge müdürlüğünce yeniden düzenlenecek olup bunu müteakip kesin hakediş raporlarının sonuçlandırılacağını, davacının, ihale sözleşmesinde ve projede bulunmayan kısımlarda da kazı ve nakli ile taş dolgu yapımı şeklinde ilave iş yaptığı ve 1 nolu geçici hakedişte ödenen miktarların neredeyse tamamını ilave iş olarak yaptığı ve palye ve şev bölgesinde 2 kez iş ve imalat yaptığı iddialarının doğru olmadığını, aynı bölgede yapılan kazı çalışmalarının da proje kapsamında olup ilave iş niteliğinde olmadığını, 180 gün olan sözleşme süresinin yarısından fazlasının yükleniciden kaynaklı nedenlerden dolayı harcanmış olup, yüklenicinin işin büyük bir bölümünde iş makinalarının sahaya sevki ile ilgili sorunlar yaşadığını, bu nedenle işi zamanında bitiremediğini, bağımsız komisyon tarafından her türlü saha okumaları, jeofizik ölçümleri, proje uygulamaları, ara hakedişleri, üniversite raporları vs. dikkate alınarak her iki firmanın yapmış olduğu fiili iş miktarlarını ayrı ayrı hesaplayan teknik komisyon raporunda yer alan kesin hakedişe esas miktarların dikkate alınması talebinde bulunduklarını belirterek esastan da davanın reddine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
BİRLEŞEN A…
…ESAS SAYILI DAVADA
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı kurum T…ile müvekkili arasında; inş. “6 referanslı 380 KW kV …de fore kazık ve taş dolgu yapım işi” ile ilgili olarak 08.10.2015 tarihinde ihale sözleşmesi imzalandığını, sözleşme konusu işin yapıldığını ve 20.06.2016 tarihinde imzalanan tutanak ile işin geçici kabul işlemlerinin gerçekleştiğini, işin kesin hesabı yapılırken taraflar arasında ihtilaf çıktığını ve kesin hesabın yapılamadığını, bu ihtilaf kapsamında, yapılan işlerin bedellerinin eksik ödenmesine dayalı olarak taraflarınca davalı kurum aleyhine.. esas sayısı ile alacak davası açıldığını, dosyanın halen derdest olduğunu, … E. sayılı dosya ile yürütülen davanın taraflarının aynı olduğunu, olay ve olgularının aynı konu ve sebeplerle aynı delillere dayalı olduğunu, bu nedenle tensiple birlikte davaların birleştirilmesine karar verilmesini talep ettiklerini, … E. sayılı dosyasında yargılama devam ederken davalı tarafından eksik iş yapıldığı ve işin gecikmeli teslim edildiği iddiası ile gecikme cezası ve fazla ödeme yapıldığı iddiası ile müvekkilleri tarafından verilen teminat mektubunun paraya çevrildiğini ve 58.478,00 TL tahsil edildiğini, sözleşmeye konu trafo merkezine ait işin yapım sürecinde iş kalemlerinde artış olduğunu, ayrıca ilave iş ve imalatlar yapıldığını, bu sebeple işin bedelinin arttığını ve teslim süresinin uzadığını, davalı tarafından ilave iş ve imalatların bedelinin ödenmediği gibi teslim süresinin uzatılmaması sebebiyle gecikme cezası uygulandığını, müvekkilinin alacaklı olmasına rağmen haksız şekilde teminat mektubunun nakde çevrilerek müvekkilinin 58.478,00 TL zarara uğratıldığını ileri sürerek 58.478,00 TL zararının tazmini ile paraya çevrildiği 05/10/2018 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde; somut uyuşmazlıkta uyuşmazlığın görüm ve çözümünün idari yargı mercileri tarafından çözülmesi gerektiğinden yargı yolu itirazında bulunarak görev yönünden davanın reddi gerektiğini, zamanaşımı, husumet ve hukuki yarar yokluğu itirazlarının bulunduğunu, esasa ilişkin olarak da davacının dava konusu ettiği… düzenlenen 06/10/2015 tarih… sayılı 340.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunun nakde çevrilmediğini, bu iddianın gerçeklikten uzak olduğunu, aynı bölgede yapılan kazı çalışmalarının proje kapsamında olup ilave iş bulunmadığını, ceza kesintilerinin yerinde olduğunu, yüklenicinin işi zamanında bitiremediğini, dava konusu teminat mektubu nakde çevrilmemiş olup, davanın esastan da reddine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
GEREKÇE : Asıl davada istek; taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesine dayalı sözleşme içi bakiye imalat alacağı, sözleşme dışı imalat alacağı, nakit teminat kesintisi ve gecikme cezasına konu alacakların tahsili, birleşen davada istek, teminat mektubunun haksız nakde çevrildiği iddiası ile nakde çevrilen kısma konu alacağın tahsili isteğine ilişkindir.
Davacı taraf dava dilekçesinde 3 kalem için şimdilik kaydıyla 10.000,00 TL alacağın tahsili isteğinde bulunmuş olup 06/07/2018 tarihli dilekçesi ile talep kalemlerinin açılımını yapmış olup, 10.000,00 TL’nin 5.000,0 TL’sini imalat alacağına, 2.500,00 TL’sini haksız olarak uygulanan ceza kesintileri nedeniyle olan alacağa, 2.500,00 TL’sini de nakit teminat kesintisi olarak bloke edilen alacağa hasretmiştir.
Davacı tarafın dava dilekçesinde talepleri 3 kalem olarak imalat alacağı, nakit teminat kesintisi alacağı, gecikme cezası alacağına ilişkin olup, ıslah dilekçesi ile bu kalem taleplerin artırıldığı ve ayrıca bu alacaklara ilaveten teminat mektubunun haksız olarak paraya çevrilmesi sebebiyle tahsil edilen miktara konu zararın tazmini isteğinde de bulunulduğu, ıslahla dava değeri artırılabilecek ise de, davanın çeşitlendirilemeyeceğinden teminat mektubu bedeline konu alacak ıslahla talep edilemeyeceğinden bu miktar ıslaha konu talebin reddine ilişkin 10/11/2021 tarihli duruşmada ara karar oluşturulmuş olup, davacı tarafça bu miktara ilişkin olarak birleşen Ankara Asliye 5. Ticaret Mahkemesinin…esasına kayıtla dava açılmış, birleştirilerek yargılama mahkememizce sürdürülmüştür.
Birleşen dava tarihi ve davanın niteliği gereği arabuluculuğa başvurulması zorunlu bulunduğu, başvurunun yapıldığı, tarafların katılımı ile 28/01/2022 tarihinde anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın düzenlendiği anlaşılmakla yargılama sürdürülmüştür.
…D.iş sayılı dosyası celp edilmiş, deliller toplanıp, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, harita mühendisi bilirkişi 27/11/2018 tarama tarihli raporunda davalıdan iş yapması istenilen arazi sınırları içinde yapılan kazı, taş tahkimat, drenaj hendeği ve fore kazık miktarlarını bildirmiş ve bilirkişi heyeti 24/05/2019 tarihli raporlarında yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda davacının yaptığı işler nedeniyle alacağın 12.544.238,78 TL olarak hesaplandığını, davacının üstlendiği işi teslimdeki gecikmeden dolayı kesinti yapılmaması gerektiği, ancak teknik personel bulundurmama nedeniyle gecikme cezası kesilmesinin sözleşmeye uygun olduğunu, nakit kesilen teminat kesintisi 58.478,77 TL’nin iadesi gerektiğini bildirmiştir.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilmesi için bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış olup, bilirkişi heyeti 15/01/2020 tarihli ek raporlarında; itirazları değerlendirerek sonuç itibariyle kök raporlarındaki hesaplamada da görüleceği üzere davacının 4 nolu hakediş sonrası yaptığı işlerden dolayı toplam alacağının 12.544.238,78 TL olarak hesaplandığını, 4 nolu hakedişten kesilen 110.871,08 TL gecikme cezasının talep edilebileceğini, ilk 4 hakedişten kesilen %5 nakit teminat kesintisinin 197.353,68 TL olarak hesaplanmış olup, talebin 196.283,79 TL olduğunu bildirmişlerdir.
Dosya kapsamına sunulan önceki bilirkişi raporu, ek raporu ve itirazlar da nazara alınarak yeni bilirkişi heyeti oluşturularak heyetteki teknik bilirkişilerin mahallinde keşfen gerekli inceleme ve ölçümleri yapması için… Mahkemesine talimat yazılarak diğer bilirkişilerle birlikte (keşfe katılmayan) rapor alınmasına ilişkin ara karar oluşturulmuş, bilirkişi heyeti 22/02/2021 tarihli raporunda; yapılan inceleme, keşifte toplanan kanıtlar ve değerlendirmeler sonucunda davacının 197.083,79 TL nakit teminat kesintisinin iadesi koşulu olan … ilişiksizlik belgesi sunması haline münhasır olarak hesaba dahil edildiğinde 4 nolu hakedişte kesilen gecikme cezası 110.872,08 TL ile birlikte dava tarihi itibariyle toplam alacağın 6.401.001,39 TL olarak hesaplandığını bildirmişlerdir.
Taraf vekillerinin rapora beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi için bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış olup, bilirkişi heyeti 30/07/2021 tarihli ek raporlarında; itirazları değerlendirerek sonuç itibariyle davacının 197.083,79 TL tutarındaki nakit teminat kesintisinin iadesi koşulu olan … ilişiksizlik belgesi sunması haline münhasır olarak hesaba dahil edildiğinde dava tarihi itibariyle 4 nolu hakedişten kesilen gecikme cezası 110.872,08 TL dahil alacağın 5.839.745,42 TL olarak hesaplandığını bildirmişlerdir.
Bu aşamada ıslah edilen dava değeri de nazara alınarak davanın heyetçe görülecek davalar haline geldiği anlaşılmakla dosya heyete tevdi edilmiş, daha önce alınan her iki bilirkişi heyeti raporu arasındaki çelişki de nazara alınarak dosya üzerinde yeniden önceki raporların da irdelenerek davacının imalat alacağı, haksız ceza kesintisi ve nakit teminat kesintisine konu alacak taleplerine ilişkin olarak yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, bilirkişi heyeti 21/03/2022 tarihli raporlarında yapılan incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda davacının 197.083,79 TL tutarında nakdi teminat kesintisinin, … ilişiksizlik belgesinin sunulması halinde iadesinin gerekeceği hususunda takdirin mahkemeye ait olduğunu, teminat iade tutarı da hesaplamaya dahil edildiğinde gecikme cezası kesintisine konu alacak da dahil davacının alacağının 5.497.180,60 TL olarak hesaplandığını bildirmişlerdir.
Bu aşamada … Ticaret Mahkemesinin…esas sayılı dava dosyası işbu dava dosyası ile birleştirilmiş olup, birleşen davaya konu nakde çevrildiği iddia edilen mektupla ilgili olarak banka şubesine yazılarak mektubun nakde çevrilip çevrilmediği, iade edilip edilmediği hususları sorulmuş… cevabi yazısında söz konusu teminat mektubunun iade edildiği bildirilmiş, davacı vekili yargılama sırasında 15/06/2022 tarihli oturumda beyanında birleşen davaya konu 58.478,00 TL’yi 340.000,00 TL’lik teminat mektubu için itibar kaybı olmasın diyerek davalı hesabına yatırdıklarını, böylece mektubun nakde çevrilmediğini, 340.000,00 TL’lik teminat mektubunun 58.478,00 TL’lik kısmı davalı tarafa ödenmiş olup, teminat kapsamında ödenen bu bedelin tahsili istemiyle birleşen davayı açtıklarını bildirmiş, davalı vekili aynı günlü oturumda beyanında teminat mektubunun nakde çevrilmediğinin belli olup, birleşen davanın reddine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilmesi için bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış olup bilirkişi heyeti 26/10/2022 tarihli ek raporlarında itirazları değerlendirerek sonuç itibariyle önceki kök raporlarında iade edilen 70.554,96 TL’nin çıkartılması yerine sehven toplanmış olup, bu kez hataları düzeltilerek ve kesin hesap kesintisi iadesine konu 197.083,79 TL ve gecikme cezası kesintisine konu alacak da dahil 5.359.055,44 TL olarak hesaplandığını bildirmişlerdir.
Dosya kapsamından; taraflar arasında 08/10/2015 tarihli “İnş. 6, 380 kv…ore kazık ve taş dolgu yapım işine ilişkin sözleşme düzenlendiği, işin adının sözleşmenin 3.maddesinde belirtildiği, 6.maddede sözleşmenin birim fiyat sözleşmesi olup tutarının KDV hariç 5.559.600,00 TL olduğu, 8.madde sözleşmenin ekleri başlıklı olup, ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasının …, idari şartname, sözleşme tasarısı, birim fiyat tarifleri ve cetveli, mahal listesi, özel teknik şartname, genel teknik şartname, ön/kesin projeler, varsa açıklamalar ve diğer ekler olarak sıralandığı, işe başlama ve bitirme tarihinin 9.maddede düzenlendiği, iş yeri teslim tarihinden itibaren 180 gün içinde tamamlanıp geçici kabule hazır hale getirileceği, süre hesaplamasında havanın fen noktası ve resmi tatil günleri dikkate alındığı, 10.madde kesin teminat başlıklı olup yüklenicinin 340.000,00 TL kesin teminat verdiği, 10.4.1 maddesinde kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri verilmesi hususunda … ‘deki hükümlerin uygulanacağı, 18.madde uyarınca süre uzatımı ile ilgili hususlarda …’deki hükümlerin uygulanacağı, 23.maddede yüklenicinin; idareye bildirdiği teknik personelin onaylanmasını müteakip şantiye şefi olarak tefrik edilen personeli işyerinde bulundurmak zorunda olduğu, bu personelin iş başında bulundurulmaması halinde 250 TL/gün ceza düzenleneceği, 25.maddede yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği taktirde gecikilen her gün için sözleşme bedelinin %0,06’sı oranında gecikme cezası uygulanacağı, 27.maddede sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesine ilişkin hususlarda … hükümlerinin uygulanacağı, 28.2.1 maddede sözleşme eki birim fiyat teknik cetvelinde yer alan herhangi bir iş kaleminin miktarında, işin devamı sırasında %20’yi aşan artışın meydana gelmesi ve toplam artışın aynı zamanda sözleşme bedelinin %1’ini geçmesi halinde artışın sözleşme bedeli içerisinde payı nispetinde ilgili iş miktarına ait birim fiyatın revize edileceği ve bu iş kaleminin %20 artışı aşan kısmına revize birim fiyatı üzerinden ödeme yapılacağı, 30.2.maddede düzenlenen hakedişlerde, tamamlanmış, ancak kesin hesabı idareye verilmemiş imalatlara ait tutarların %5’inin tutulacağı ve kesin hesapların idare tarafından onaylanmadıkça bu tutarların ödenmeyeceğinin kararlaştırıldığı ve toplam 35 maddeden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında 20/06/2016 tarihinde geçici kabul tutanağı düzenlendiği, dava konusu iş ile ilgili olarak 4 adet ara hakediş raporu, ayrıca kesin hesap niteliğinde 5 nolu hakediş raporunun düzenlendiği,… sayılı dosyası ile yapılan işlere ilişkin keşfen yapılan inceleme sonucu bilirkişi raporu düzenlendiği, bilirkişi raporunda; proje alanının belirtildiği, tespite konu sözleşme kapsamında yapılmış fiili iş ve imalat miktarlarının asıl ve ek raporunda belirtildiği, idarenin yükleniciye borcunun 8.117.140,74 TL olarak hesaplandığı ve rapor ekine arazi üzerinde yapılan çalışmalar sonucu yapılan ölçümler ve kübaj hesabına ait harita ve plankotelerin bulunduğu CD’nin eklendiği, imalatların yapım aşaması ve işin tesliminden sonraki süreç ile ilgili fotoğrafların dosya içinde konulduğu, davalı tarafça davaya konu iddialar için teknik komisyon görevlendirildiği, teknik inceleme komisyonu raporunun sunulduğu, taraflar arasında sürece ilişkin yazışmaların yapıldığı anlaşılmıştır.
Asıl davada uyuşmazlık; taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesi kapsamında davacının hakedişlerden bakiye sözleşme içi ve ayrıca sözleşme dışı imalat alacağının, nakit teminat kesintisine konu alacağının, gecikme cezasının haksız uygulandığı iddiası ile bu kesintiye konu alacak talebinin yerinde olup olmadığı, varsa ne miktarlarda olduğu, birleşen davada uyuşmazlığın sözleşme uyarınca verilen kesin teminattan bir kısmına konu alacak talebinin yerinde olup olmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Asıl dava ile ilgili olarak mahkemece yapılan inceleme, alınan bilirkişi raporları içeriği ve tüm dosya kapsamına göre; 1. ve 2. bilirkişi heyeti asıl ve ek raporlarındaki çelişkiler de nazara alınarak çelişkilerin giderilmesi noktasında 3.bilirkişi heyeti raporu ve itirazlar üzerine ek raporun alındığı, alınan 3. bilirkişi heyeti raporunun denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, imalat bedeli alacağının varlığı hususunun esasen tüm raporlarda belirlendiği, dava konusu olan ihaleden önce, trafo merkezinin inşaatının yapımını, Best firmasının üstlendiği, saha tanzimi esnasında şev düzenleme çalışmalarını da yaptığı, Eylül 2013 tarihli zemin araştırma raporu düzenlendiği, 31/10/2013 tarihl… sahası zeminine ait gözlemsel inceleme raporu düzenlendiği, 29/06/2015 tarihli trafo merkezi çevresindeki şev hareketlerini önlemeye yönelik geoteknik hesap raporu düzenlendiği, yüklenicisi davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının 02/11/2015 tarihli yer teslimine ilişkin ihtirazi kayıtta bulunduğu, tüm dosya kapsamı ve yazışmalarda ihale öncesinde sahada kazı çalışmalarının yapıldığı ancak yeterli şev stabilitesi sağlanmadığı, dava konusu ihalenin gerçekleştiği, sözleşme fiyatları ile gerçekleşen imalat tutarının itirazlar ve dosya kapsamı da gözetilerek yeniden yapılan hesaplamada 6.721.981,34 TL, fiyat farkının 68.212,00 TL, 5 nolu kesin hakediş toplam ödeme tutarının 6.790.193,34 TL, 4 nolu hakedişte yapılan toplam ödeme tutarı 3.941.675,74 TL’nin düşümü ile hakediş tutarının 2.848.517,60 TL olarak hesaplandığı, %18 KDV’si ile birlikte 3.361.250,77 TL olduğu, ancak KDV tutarı %18 üzerinden 512.277,87 TL olarak belirlenmiş ise de, daha önceki her iki bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi davalı idare vasfı da nazara alınarak KDV tutarının 3/10’u tevkif edilecek tutar olup yükleniciye ödenecek bölümün 7/10’u olmakla bu miktardan 512.277,87 TL %18 KDV’nin tevkife konu 3/10’una isabet eden 153.683,36 TL’nin düşümü ile hakediş toplam tutarının 3.207.567,41 TL olduğu, vekaletsiz iş görme kapsamında yapılan imalat tutarı 1.632.732,88 TL’nin eklenmesi ile 4.840.300,29 TL olduğu, bilirkişi raporunda iade edilmesi gereken gecikme cezası kesintisi 238.542,96 TL olarak belirlenmiş ise de, bu kalemden talebin 110.872,00 TL olup taleple bağlı kalınması gerektiği, iadeye konu %5 kesin hesap kesintisi 197.083,79 TL miktarların ayrı kalemler olarak istendiğinden imalat alacağı hesaplamasında ayrı değerlendirildiği, bu şekliyle imalat alacağı sözleşme içi bakiye ve sözleşme dışı imalat alacağı toplamının 4.840.300,29 TL olduğu anlaşılmakla imalat alacağı talebine ilişkin davanın bu miktar üzerinden kabulüne, davacı tarafça davalıya miktar da belirtilerek ödeme isteğini içerir… Noterliğinden 09/11/2017 tarihli ihtarname keşide edildiği, ihtarnamede süre belirtilmediği, ihtarnamenin davalı tarafa 20/11/2017 tarihinde tebliğ edildiği, imalat alacağı kalemi ihtarda 4.800.938,80 TL olarak belirtilmiş olmakla 4.840.300,29 TL imalat alacağının 4.800.938,80 TL’sine 21/11/2017 temerrüt tarihinden itibaren, geri kalan 39.361,49 TL’sine dava dilekçesindeki miktar da nazara alınarak ıslah tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, bu kalemden fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının gecikme cezasına konu alacak talebine ilişkin olarak mahkemece yapılan inceleme ve tüm dosya kapsamına göre; dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklar tutularak bu kalemden 2.500,00 TL talep edilip ıslahla 110.872,00 TL’ye yükseltildiği, gecikme cezası olarak davacı tarafça 4 nolu hakedişten 110.872,08 TL kesildiği, …’nin 40.maddesinde hakediş raporunun idareye verilen …. tarihli dilekçede yazılı ihtirazi kayıtla cümlesinin yazılarak imzalanması gerektiği, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar hakediş raporunda yapılacak düzeltmelere itirazın olması halinde hakedişin ödendiği tarihten itibaren başlamak üzere en çok 10 gün içinde itirazın dilekçe ile idareye bildirilmesinin gerektiği, aksi halde hakedişin olduğu gibi kabul edilmiş sayılacağı, 4 nolu hakediş raporunda 110.872,08 TL gecikme cezası kesintisi uygulandığı, yüklenici davacı tarafça bu ceza kesintisinin idareye verilen 16/05/2016 tarihli dilekçe ile ihtirazi kayıt şerhi konularak hakediş raporunun imzalandığı, işin süresinin 11/04/2016 tarihinde sona ereceği ancak işin 10/06/2016 tarihli geçici kabul tutanağı ile teslim edildiğinin görüldüğü, idare tarafından verilen ilave sürelerle iş bitim tarihinin 29/05/2016 tarihine ötelendiği, davacı yüklenicinin … 22.maddesine göre %20 artış kapsamında olan ilave iş ve %20’yi aşan sözleşme dışı iş kapsamında imalatı bulunduğu, kalan ilave işler için dahi en az 59 gün ilave süre verilmesi gerektiği anlaşılmakla davacıdan dava konusu bu gecikme cezası kesintisinin yerinde olmadığı kanaatine varılmakla bu kalemden 110.872,00 TL’nin davacı tarafça davalıya miktar da belirtilerek ödenme isteğini içerir Ankara 57. Noterliğinden 09/11/2017 tarihli ihtarname keşide edildiği, ihtarnamede süre belirtilmediği, ihtarnamenin davalı tarafa 20/11/2017 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmakla 21/11/2017 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Davacının nakit teminat kesintisine konu alacak talebine ilişkin olarak mahkemece yapılan inceleme ve tüm dosya kapsamına göre; davacının imalat alacağının bulunduğu, … ilişiksizlik belgesinin davacı tarafça sunulduğu, nakit teminat kesintisinin 197.083,79 TL olduğu, davalı tarafça sunulan 28/06/2022 tarihli dilekçede … ilişiksizlik belgesinin alındığının belirtildiği, iade koşulunun oluştuğu anlaşılmakla bu kalemden 197.083,00 TL’nin davacı tarafça davalıya miktar da belirtilerek ödenme isteğini içerir… tarihli ihtarname keşide edildiği, ihtarnamede süre belirtilmediği, ihtarnamenin davalı tarafa 20/11/2017 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmakla 21/11/2017 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Birleşen davaya konu alacakla ilgili olarak asıl davada alınan bilirkişi raporlarında inceleme ve değerlendirmelerin yapıldığı, davacı taraf birleşen davada dava dilekçesinde sözleşme kapsamında 340.000,00 TL bedelli teminat mektubunun haksız olarak paraya çevrilmesi sebebiyle tahsil edilen 58.478,00 TL alacak talebi olarak belirtmiş ise de, bankaya yazılan yazı cevabında mektubun tamamının iade edildiğinin belirtildiği, davacı tarafça yargılama sırasında beyanında 340.000,00 TL’lik teminat mektubunun 58.478,00TL’sinin nakde çevrilme aşamasında itibar kaybına uğranılacağı iddiası ile bu bedelin nakit olarak davalıya ödendiği, böylelikle mektubun iade edildiği, mektubun nakde çevrilecek olması sebebiyle, çevrilmemesi için ödenen bedele ilişkin olduğunu bildirdiği, davalı taraf talebin içerik olarak değiştirildiği, iddiasında bulunmuş ise de, esasen 58.478,00 TL bedele ilişkin talebin 340.000,00 TL’lik teminat mektubunun 58.478,00 TL’lik kısmına ilişkin olup, tahsil talebinin nakde çevrilen bedel, nakde çevrilmeyip çevrilmesinin engellenmesi için ödenen bedel olma talebinin talebe konu miktar ve içeriği itibariyle talebin değerlendirilmesi noktasında sonuca etkili olamayacağı anlaşılmakla 58.478,00 TL alacak talebinin yerinde olup olmadığı hususunda mahkememizce değerlendirme yapılmıştır.
Birleşen dava ile ilgili olarak mahkemece yapılan inceleme, alınan bilirkişi raporu içerikleri ve tüm dosya kapsamına göre; birleşen davaya konu 58.478,00 TL’nin davacı tarafça davalıya sözleşme kapsamında verilen 340.000,00 TL’lik teminat mektubu kaleminden olup, teminat mektubunun nakde çevrilmemesi için davacı tarafça davalı hesabına yatırıldığı, davacının davalıya borçlu olmadığı, imalat alacağının bulunduğu, hakediş ödemelerinden mahsup imkanının kalmadığı, bu miktarın iadesi talebinin yerinde olduğu, dava tarihi öncesi itibariyle temerrüde düşürücü ihtarnamenin bu alacak için olmadığı anlaşılmakla 58.478,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Birleşen dava, dava değerinin 58.478,00 TL olduğu ve davanın kabulüne karar verildiği, kısa kararda da davanın kabulü hususunun belirtildiği ancak rakamı yazılırken virgülden sonrası 00 olması gerekirken yazım hatası olarak 77 olarak basıldığı, bu hususun maddi hataya dayalı olup, kısa karar, gerekçeli karar çelişkisi olarak da değerlendirilemeyeceği anlaşılmakla gerekçeli kararda doğrusu yazılmıştır.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıl davada;
a-İmalat alacağı talebine ilişkin davanın alacak miktarı için kabulü ile 4.840.300,29 TL’nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, alacağın 4.800.938,80 TL’sine 21/11/2017 tarihinden itibaren, geri kalanına 16/05/2021 ıslah tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
b-Nakit teminat kesintisine konu alacak talebine ilişkin davanın alacak miktarı için kabulü ile 197.083,00 TL’nin 21/11/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
c-Ceza kesintisine konu alacak talebine ilişkin davanın alacak miktarı için kabulü ile 110.872,00 TL’nin 21/11/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Alınması gerekli 351.677,32 TL harçtan peşin alınan 170,78 TL ile ıslah harcı olarak yatırılan 253.881,00 TL toplamı 254.051,78 TL’nin mahsubu ile kalan 97.625,54 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
Davacılar tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 20.799,25 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranlarına göre takdiren %34,77’si olan 7.231,90 TL ile 31,40 TL başvurma ve 254.051,78 TL peşin harç toplamının davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Davalı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 13.516,10 TL yargılama giderinin %65,23’ü olan 8.816,55 TL’nin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
Davacılar davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 289.482,55 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Davalı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup, reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 334.597,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
2-Birleşen davada;
Davanın alacak miktarı için kabulü ile 58.478,00 TL’nin 04/02/2022 birleşen dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Alınması gerekli 3.994,63 TL harçtan peşin alınan 998,66 TL’nin mahsubu ile kalan 2.995,97 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
Arabuluculuk Kanununun 18/A(13). maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacılar tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 1.079,36 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davacılar davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup 9.356,60 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Tarafların işbu karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde….i nezdinde İstinaf kanun yoluna başvurabileceklerinin belirtilmesine,
Dair oybirliği ile verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı.
23/11/2022

Başkan …

Üye ..

Üye…

Katip …

Yargılama Gideri Dökümü Yargılama Gideri Dökümü
Davacı Davalı
Posta Gideri : 574,65 TL Vekalet Harcı : 16,10 TL
Vekalet Harcı : 24,60 TL Bilirkişi Ücreti : 13.500,00 TL
Bilirkişi Ücreti : 20.100,00 TL +
Keşif Araç Ücreti : 100,00 TL TOPLAM 13.516,10 TL
+
TOPLAM 20.799,25 TL

Yargılama Gideri Dökümü
Birleşen Davada Davacılar
Başvurma Harcı : 80,70 TL
Peşin Harç : 998,66 TL
+
TOPLAM 1.079,36 TL