Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. …8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
T.C.
ANKARA
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/38
KARAR NO : 2021/42

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/01/2017
KARAR TARİHİ : 26/01/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dilekçesiyle özetle; davalı ile yapılan ana sözleşme ve bu sözleşmeye bağlı olarak yapılan ek sözleşmeler kapsamında davalının kusuru, kötü niyetli davranışları ve gabini nedeniyle müspet zararları oluştuğunu belirterek; fazlaya ilişkin beyan ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile öncelikle müvekkili şirketin davalı lehine vermiş olduğu; … … Bankası … Ticari Şubesi’nin 29.12.2015 tarihli TMDZ15-153651 no.lu. 1.160.000,00 TL bedelli, … … Bankası … Ticari Şubesi’nin 05.12.2013 tarihli TMDZ13-97557 no.lu 100.000,00 TL bedelli, … … Bankası … Ticari Şubesi’nin 17.03.2016 tarihli TMDZ16-28978 no.lu 150.000,00 TL bedelli banka teminat mektuplarının davalı firmanın nakde dönüştürülmesini önlemek üzere bu mektuplar üzerine ihtiyati tedbir konulmasını,müvekkil şirketin feshedilen ve kapsamdan çıkarılan işler nedeniyle genel gider ve kar kaybının tazmini için fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydı ile şimdilik 5.000,00-TL; Davalı tarafın kusuru nedeni ile işin gecikmesinden kaynaklı genel gider kaybının tazmini için 5.000,00 TL, kesin hakediş alacağına mahsuben 5.000,00-TL; haksız yere iade edilmeyen nakit teminatlarının ve cari alacağının tazmini için 5.000,00-TLolmak üzere toplam 20.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren isleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, Taraflar arasındaki muarazanın giderilerek işin 05.08.2016 tarihi itibarı ile kesin kabule hazır olduğunun ve müvekkil şirketin garanti süresinin bu tarih itibarı ile başladığının tespitini, müvekkili şirketten mükerrer olarak … kazaları teminatı olarak alınan … … Bankası … Ticari Subesinin 05.12.2013 tarihli TMDZ13-97557 no.lu 100.000.00 TL bedelli ve … … Bankası … Ticari Subesinin 17.03.2016 tarihli TMDZ16-28978 nolu 150.000,00TL bedelli ki adet teminat mektubunun bedelsizliğinin tespiti ile müvekkil şirkete iadesini talep etmiş olup 05/07/2017 tarihli dilekçesi ile mahkememizin 15/06/2017 tarihli celsede oluşturulan ara kararı uyarınca açıklayıcı beyan dilekçesi vermiş, buna göre müvekkili şirketin 250.000,00-TL teminat mektubu iadesi talebi olduğu ve talep gereği harcın tamamlandığını, davalı şirketin kusuru nedeniyle işin gecikmesinden kaynaklı olarak müvekkili şirketin genel gider kaybı mevcut olduğunu, bunun için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00-TL talep edildiğini, dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin bazı işlerinin haksız feshedildiğini, kapsam dışı bırakıldığını iddia ettiklerini, bunun içinde talepleri içinde yer alan 49B ve 50A nolu iki adet bloğun sözleşme kapsamından çıkarılması nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.500,00-TL talep ettiklerini, yine kapsamdan çıkartılan 132 adet dairenin elektrik, mekanik, tesisat işlerinden kaynaklı zararlar için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.500,00-TL talep edildiğini, müvekkilinin kesin hakediş alacağı olduğunu, bunun için dilekçede fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00-TL talep edildiğini, ayrıca 08/06/2017 tarihli beyan dilekçesinde kesin hakediş alacağına ilişkin detaylı açıklama yapıldığını, sözleşmeye göre geçici kabulden itibaren davalının hakedişlerden kestiği nakit teminatları iade etmesi gerektiği halde iade etmediği nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.500,00-TL talep edildiğini, müvekkili şirketin cari hesap alacağının kesin hakediş alacağından farklı olup bunun için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.500,00-TL talep edildiğini, bunların dışında kesin kabule hazır olmalarına rağmen davalı tarafın kesin kabule 05/08/2016 tarihi itibariyle yanaşmadığını ve bu yönde olan muarazanın giderilmesini ve kesin kabulün mahkeme kanalıyla yapılmasını talep ettiği anlaşılmıştır.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesiyle özetle; davacı ile davalı arasında, davalı şirketin … … Konut Projesi kapsamında bulunan bir kısım imalatlara ilişkin 28.12.2012 tarihli Yüklenici Ana Sözleşmesi akt edildiğini, bununla birlikte davacının imalat süreçleri ile davalı şirket ilgili devam eden ihtilaf ve hukuk süreçleri bulunduğunu, dava harcının eksik yatırıldığını, 250.000,00-TL tutarlı teminat mektuplarının iadesini istediğine göre harcın tamamlanması gerektiği, sözleşmeler üzerinden bir yılı aşkın süre geçtiği nedenle zamanaşımı/hak düşürücü süre itirazları bulunduğunu, davacı … kapsamının daraltıldığını kısmende sözleşmenin fesih edilmesi nedeniyle genel gider ve kar kaybına uğradığını iddia ettiğini, 1. ana sözleşmede belirlenen blokların bir kısmının kapsam dışında bırakıldığı ve bağımsız bölüm sayısının 454’ten 342’ye düştüğüne ilişkin iddiaları yönünden kendilerince de ifade ve ikrar edildiği üzere anılan blok ve işlerin sözleşme kapsamından çıkarılması için taraflar anlaştığını, mutabakata vardığı ve bu iradelerini de 03.03.2013 tarih ve AO2-024 numaralı sözleşme ile esasa bağladığını, davacı, 49 B ve 50 A bloklarındaki imalatlarını, tarafların planladıkları … programına uygun olarak ifa edemediğini, davacının programın gerisinde kaldığı, kendisine, defalarca, hem şifaen, hem de yazılı olarak bildirildiği, ancak davacı bu uyarılara rağmen bu bloklara ilişkin işleri süresinde tamamlayamadığı, davacının 49B ve 50A bloklarının müvekkili şirketçe kapsamdan çıkarıldığına ilişkin iddialarının haksız olduğunu, dekorasyon işleri de yapılacak ek işlerden olup taraflar arasında yapılması halinde ek sözleşmelere konu olacak bir kalem olduğunu, iddia edilen dekorasyonlarla ile ilgili davacı ile müvekkili şirket arasında 30 kadar sözleşme yapıldığını, bu sözleşmelere konu işler davacının da beyan ettiği gibi 65 konutu kapsayacak şekilde davacı tarafından yapıldığını, davacının … program ve süresine uymadığı için kendisine defalarca yazılı uyarı yapıldıktan sonra sözleşmenin 49B ve 50A bloklarına ilişkin kısmı 15/01/2015 tarihli sözleşme ile … kapsamından çıkarıldığını, davacı sözleşme ve işin gereği için nitelikli ve gerekli personeli istihdam edemediğini, kendisine ceza kesilmesine neden olduğunu, geçici kabulde gecikmeden kendisinin sorumlu olduğunu, kesin kabulün gereklerini yerine getirmeyerek kesin kabulden kaçınan davacının kendisi olduğu, davacının geçici kabul ile teslim ettiği bağımsız bölümlerdeki daire önü kat istasyonlarında kullanılan malzemeden kaynaklı olarak tesisatlarda patlamalar olduğunu, tesisatlardaki patlamalar nedeniyle bir çok daireyi su bastığını, müşterilere teslim edilen dairelerde ciddi müşteri zararları oluştuğunu, müvekkili şirketçe bu zararları karşılanmak zorunda kalındığını, davacı alt müteahhidi olan … … … İnşaat Elektrik Elektronik Makine Medikal Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından müvekkili şirkete toplam 905.252,34 TL bedelli 3 ayrı dava açıldığını, davacının sorumluluğu altındaki işçilerle ilgili … kazalarından kaynaklı iki ayrı dava söz konusu olduğunu, 1.244.978,34-TL tutarında hakediş dışı kaldığını iddia ettiği, alacaklarının doğru olmadığını, cevap dilekçesinde söz konusu kalemler ve dahil edilmiş olduğu hakedişlerin liste halinde gösterildiği, teminat mektupları, gerek nakit teminatlar müvekkili şirket tarafından bu teminatların alınış amacına uygun olarak yüklenici davacını müvekkili şirkete yapmayı taahhüt ettiği ve risklerini temin ettiği işler için tutulduğu, hepsinin tutulması için gerek sözleşmeye göre, gerek hukukun genel prensiplerine göre müvekkili şirketin haklı nedenleri olduğunu, bu teminatlar sözleşmeye uygun olarak ve sözleşmede belirtilen koşullarda bizzat Yüklenici olan davacı tarafından müvekkili şirkete tevdi edildiğini, teminatları geri alma talebinin sözleşmeye aykırı olduğunu açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacının 49B ve 50A nolu 2 adet bloğun sözleşme kapsamında çıkarılması iddiası kapsamında alacaklı olup olmadığı, davacının 132 adet dairenin ince işleri ile bir kısım elektrik mekanik tesisat işlerini kapsamda çıkarıldığı iddiası kapsamında davalıdan alacaklı olup olmadığı, sözleşmeye göre işin bitmesi gereken tarih ile geçici kabulün yapıldığı tarihler arasındaki süre bakımından bir gecikme yaşanıp yaşanmadığı, bu gecikmeye kimin sebep olduğu, bu gecikmeden dolayı davacının somut bir zararının olup olmadığı, zararın varlığı halinde bunu davalıdan isteyip isteyemeyeceği, davacının kesin hak ediş alacağının hesaplanması talebi kapsamında 15.06.2016 tarihli 29, aynı tarihli 32, ve 15.08.2016 tarihli 23 nolu hakedişler kapsamında hakedişe giren ve girmeyen imalat işleri ile ilgili olarak davalıdan bakiye alacağı olup olmadığı, bloke konulduğu bildirilen 550.000 TL ve 320.730,92 TL’lik nakdi teminatların iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı, davacının cari hesap bakiyesinde gözüken 585.878,17 TL alacağın gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, dava konusu olan 100.000 ve 150.000 TL’lik teminat mektuplarının iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı, dava tarihi itibariyle işin kesin kabule uygun olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Taraf vekilleri delil olarak; taraflar arasında imzalanan sözleşme ve eklerini, 03/03/2013 tarihli ek sözleşme, E-posta yazışmaları ceza yazıları, örnekleri, ödeme belgeleri,kaba işlere ilişkin diğer imalatlara ilişkin geçici kabul tutanağı, ihtarnameler, 13/05/2014 tarihli ek sözleşme örneği, cari hesap ve nakit teminat hesabı ekstreler, teminat mektubu suretleri, açılan dava dosyaları, çeşitli tarihli hedef … hrogramları, geçici kabul tutanakları, hakediş raporları tüm ticari kayıt ve defterleri belirttikleri anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan 28/12/2012 tarihli ana sözleşme incelendiğinde; taraflar … sahibi … Yapı A.Ş., yüklenici … Mühendislik A.Ş. Olup sözleşme konusu …. parselde yapılacak … Projesi Konut İnşaatında sözleşmenin eki olan özel ve teknik şartnamede belirtilen işlerin yapılması ilave işler için ek sözleşme hazırlanacağı düzenlendiği, … ile ilgili birim fiyatlar ve tarihlerin özel ve teknik şartnamede verildiği, 6.2.2. Maddesi yüklenici tarafından uygulama projesi, yerinde yapılan imalat, … ve … … Projeye göre işin devamı süresince hazırlanan ve … sahibi temsilcisi tarafından onaylanmış kesin metrajlara göre kesin hakediş yapılacağı, kesin metraj, … …, dökümantasyon ve bunun gibi hazırlıkların yapılmaması sonucu yaşanan gecikmeden yüklenicinin sorumlu olacağı, 7. Teminat maddesi ile yüklenicinin sözleşmeye aykırı davranışlarından doğan her türlü … sahibi zararları, işlerin eksik ve kusurlu olmasından kaynaklanan zararlar, işçilerin uğradığı … kazaları sonucu oluşan zararlar, maddi, manevi taleplerden doğan zararlar, geçici kabul ile garanti süresi arası zararlar için teminat verileceği, 7.5. Maddesi ile Teminatların İade Edilip Edilmeyeceği Haller; yüklenicinin işçilerinden … kazasına uğrayanların bulunması durumunda, vefat eden biri olması durumunda yakınlarının veya yasal mirasçılarına maddi ve manevi tazminat ödendiğine dair alınan ibraname ile SGK’dan işçiye yapılan kurum yardım ve ödemelerinin yüklenici tarafından ödendiğine dair evrakların … sahibine ibraz edilinceye kadar, … sahibi aleyhine açılmış bir dava bulunması halinde teminatı dava sonuçlanıncaya kadar, işlerden kaynaklı ayıplı imalat var ise ayıpların giderildiği süre v.b. Durumlarda tutulan teminatların … sahibinin öngöreceği risk miktarı kadar iade edilmeyeceği, 7.6. Maddesi ile Teminattan Yapılacak Kesintiler; … kazaları nedeni ile … sahibinin uğradığı maddi manevi zararlar, yüklenicinin sözleşme gereği edimini yerine getirmemesinden kaynaklı … sahibi veya üçüncü kişiler tarafından giderilmesi kaynaklı zararlar, nefaset ve malzeme bedeli kesintileri, … sahibinin iştirak firmaları alacakları, yüklenicinin alt işverenlerinin yükleniciden olan ve yüklenici tarafından süresinde ödenmeyen kesinleşmiş hakediş alacakları, her türlü … sahibinin uğrayacağı zararlar, … sahibi tarafından yüklenicinin teminatlarından kesilebileceği, 8.1. Madde Geçici Kabul; işlerin finansal olarak %95’inin bitirilmesi halinde geçici kabul başvurusunda bulunulacağı, geçici kabulü yapılan kısımlar için … … Projeleri yüklenici tarafından hazırlanarak … sahibine teslim edileceği, 8.2. Madde ile Kesin Kabul; özel idari teknik şartnamede başka bir tarih belirlenmemiş ise geçici kabul tarihinden itibaren en az bir yıl sonra kesin kabul yapılacağı, geçici kabuldeki eksikliklerin tamamlanması sonrasında yüklenici bir dilekçe ile kesin kabulü talep edeceği, 17.5.1 madde ile … Gecikme Cezası Ara Termin İhlaline ilişkin olarak öngörülen süreyi aşan her gün için özel şartnamede belirtilen gecikme cezasının ödeneceği, (Özel Teknik Şartname Madde 5’de cezalara yer verildiği, ara termin ihlali günlük 3.000,00-TL olarak belirlenmiştir.) 29. Madde ile … sahibinin teminatlar, hakedişler üzerindeki yetkilerine yer verildiği, yüklenicinin yükümlülüklerine yerine getirilmediği, işveren tarafından tespiti halinde hakedişler ve teminatlardan kesinti yapılabileceği ifadelerinin yer aldığı anlaşılmıştır.
Davalı tarafın 2012-2016 yılları arasındaki ticari defter ve belgelerinin incelenmesi için İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış; usul yönünden davalı ticari defterlerinin lehine delil niteliği taşıdığı; davalının cari hesap yönünden 416.449,11-TL alacağının olduğu, teminat hesabından ise; 1.870.739,92-TL borcunun olduğu, ancak davacı alt işverenin açtığı davalar nedeniyle 905.252,34-TL kadar davalı adına riskin olduğu ve aynı zamanda imalattan kaynaklanan sorunlar nedeniyle meydana gelen ve değişik dosyasından tespiti yapılan 605.272,20-TL’lik hasarın söz konusu olduğu; bu hasara ilişkin davalının 467.421,76-TL’lik fatura düzenlendiği, davalının cari hesaptan olan 416.449,11-TL alacağı teminat hesabında bekletilen 1.870.739,91-TL borcuna karşılık, 605.272,20-TL’lik tespiti yapılan hasar ile 905.252,34-TL’lik riski devam eden davasının olduğu, 100.000,00-TL ve 150.000,00-TL’lik … kazalarına yönelik alınan teminat mektuplarının davalı 900.01 nazım hesaplarında kaydının olduğu halihazırda riskin devam ettiği … kazalarına karşılık yaptırılan sigorta kapsamının, … kazalarından doğan maddi ve manevi tazminat davalarında, sonradan rücu ettiği zararlar, mahkeme masrafları, sigorta teminatının limitinin yetmemesi gibi nedenlerle mektubunun iade edilmediği, taraflar arasında imzalanan ek sözleşme ile sonradan kapsamdan çıkarılan49B2 ve 50A no’lu bloklara istinaden davacının bu bloklara ilişkin yapmış olduğu işler ile ilgili 5.704.275,21-TL’lik hakediş ödemesi aldığı, yapılan ödemelerin hakediş/fatura olmaması nedeniyle bu tutarın hangi tarihlerde ödendiğinin anlaşılmadığının, davacının cari hesaptan kalan alacağının olmadığının, ödemelerin cari hesaba mahsuben yapıldığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Davacı taraf ticari defter ve kayıtları ile birlikte tüm dosya kapsamı ile beraber, bilirkişi heyeti tarafından inceleme yapılarak rapor düzelenmiş, bilirkişi kurulu raporunda; taraflar arasındaki 28/12/2012 tarihli yüklenici ana sözleşme kapsamında bulunmayıp 03/03/2013 tarihli, … P2 Parsel konut ek sözleşme ile kapsama alınan …. 49B2 ve 50A nolu blokların 16/01/2015 tarihli, Ankara … Projesi P2 Parsel-Zeyilname ile kapsamdan çıkarılarak sözleşme konusunun daraltılmasında taraflar arasında mutabakat söz konusu olduğu, mutabakat olan bir konuda zarardan ve dabinden bahsedilemeyeceği, davacı şirketin sözleşme kapsamının daraltılmasından kaynaklı 2.500,00-TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasındaki 28/12/2012 tarihli, yüklenici ana sözleşmenin 03/03/2013 tarihli ek sözleşmenin 16/01/2015 tarihli Zeliynamenin eklerinde yer alan tablolarda ince işlere, bir kısım mekanik ve elektrik tesisata ilişkin imalat kalemlerine yer verilmediği, kapsamda olmayan imalat kalemlerinin yaptırılmaması nedeniyle zararın söz konusu olamayacağı, davacı şirketin kapsamda yer almayan bir kısım imalat kalemlerinin yaptırılmamasından kaynaklı 2.500,00-TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasında düzenlenmiş tarih konulmayan geçici kabul tutanağı ile 31/07/2015 tarihli kaba imalat işleri hariç diğer ilamalatların tamamına ait geçici kabul tutanağının herhangi bir itirazı kayıt konulmadan davacı tarafça imzalanmış olması karşısında somut bir zararın söz konusu olamayacağı, bu nedenle davacı şirketin kabullerin gecikmesinden kaynaklanan 5.000,00-TL tutarlı gelir kaybı zararının tazmin isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasında düzenlenmiş 15/06/2016 tarihli ve 29 nolu hakediş raporunun 15/06/2016 tarihli ve 29 nolu hakediş raporunun, 15/08/2016 tarihli ve 23 nolu hakediş raporunun, davacı şirket tarafından ihtirazi kayıtlı imzalandığı, konuya ilişkin olarak davacı yanca itiraz dilekçeleri sunulmuş ise de iddiasını kanıtlayan belgelerin sunulmaması nedeniyle herhangi bir değerlendirme yapma imkanının bulunmadığı, bu kapsamda davacı şirketin 5.000,00-TL tutarlı kesin hakediş alacağı isteminin şimdilik yerinde olmadığı, dava konusu işe ait kaba işlerin geçici kabulünün 30/08/2014, ince işlerin geçici kabulünün ise 31/07/2015 tarihleri itibari ile yapıldığı, hakediş tutarının %100’e tamamlanmadığına yönelik olarak davalı itirazının var olmadığı, böylece nakit teminatın iadesi koşullarının gerçekleştiği anlaşıldığından davalı tarafça bloke edilen 550.000,00-TL ve 320.730,92-TL tutarlı nakit teminatlarının iadesi gerektiği, ancak taleple bağlılık ilkesi gereğince davacının nakit teminata yönelik alacağının 2.500,00-TL ile sınırlı olduğu, davacı mali kayıtlarında 585.878,17-TL alacak kaydının bulunmasına karşın davalının mali kayıtlarında ise 416.449,11-TL alacak kaydının olduğu, tarafların cari hesaplarında alacak-borç ilişkisi yönünden kayıtların örtüşmediği, aralarında 1.002.327,27-TL fark oluştuğu, taraflar arasındaki cari hesap mutabakatının bulunmadığı, bu nedenle davacının 2.500,00-TL tutarlı cari hesap alacak isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasındaki 28/12/2012 tarihli yüklenici ana sözlemesinde; … kazalarından dolayı davalı tarafından davacıdan teminat mektubu alınacağına dair herhangi bir düzenlemenin var olmadığı, buna bağlı olarak … kazalarından dolayı tedbir amaçlı alınan teminat mektuplarının iadesine yönelik yine sözleşmesinde düzenlemeye yer verilmediği, sözleşmesinde dayanağının bulunmaması nedeniyle davacının davalıya verdiği … Bankası …. Şubesine ait 05/12/2013 tarihli ve TMDZ13-97557 nolu 100.000,00-TL ve T. … Bankası …. Mahallesi Şubesine ait 17/03/2016 tarihli ve TMDZ16-28978 nolu 150.000,00-TL tutarlı teminat mektuplarının iadesi isteminin yerinde olduğu, yine sözleşmenin “Kesin Kabul işlemleri” başlıklı 8.2.2. Maddesi kapsamında yer alan işin sözleşmesinde belirtilen hususlara uygun yapılmamasından kaynaklanabilecek herhangi bir hata, kusur ve bozukluğun geçici kabulden sonra çıkması sonucunda davalı tarafından davacıya ihbar edilmiş hata ve kusurların kesin kabule kadar giderilip giderilmediğine yönelik olarak dava dosyasında delile tesadüf edilmemiş olması da dikkate alınarak 16/01/2017 dava tarihi itibari ile dava konusu işlerin kesin kabule uygun olup olmadığının tespit edilebilmesi için imalat mahallinde teknik bilirkişilere inceleme yetkisi verilmesi halinde kesin kabul konusunda görüş bildirilebileceğini belirten raporun sunulduğu anlaşılmıştır.
Taraf vekillerinin dosyaya sunulan bilirkişi raporlarına yönelik tüm itirazları değerlendirilmek üzere; Ek Bilirkişi heyeti raporu alınmış, bu raporda; sözleşmenin “Kesin kabul işlemleri” başlıklı 8.2.2. Maddesi kapsamında yer alan işin sözleşmesinde belirtilen hususlara uygun yapılmamasından kaynaklanabilecek herhangi bir kusur, hata ve bozukluğun geçici kabulde nsonra çıkması sonucunda davalı tarafından davacıya ihbar edilmiş hata ve kusurların kesin kabulü kedar giderilip giderilmeğine yönelik olarak dava dosyasında delile tesadüf edilmemiş olması da dikkate alınarak, 16/01/2017 dava tarihi itibari ile dava konusu işlerin kesin kabule uygun olup olmadığının tespit edilebilmesi için imalat mahallinde incelemeye yetkisi verilmesi talep edilmiş; sunulan Ek Bilirkişi raporunda; mahalde yapılan incelemede … Toplu Yapı Site Yönetimi ile yapılan görüşmede projede 2015-2016 yıllarında etap etap oturumun başladığı ve projenin tamamında 2017 yılında oturümün başladığı bilgisinin alındığı, kök ve ek raporda işaret edilen, 16/01/2017 dava tarihi itibari ile dava konusu işin kesin kabule uygun olup olmadığının tespit edilebilmesi hususu ile ilgili olarak yerinde yapılan incelemelerde; 2017 yılından itibaren sitenin tamamında oturumun bulunduğunun, ancak 16/01/2017 dava tarihindeki mahallin durumuna ilişkin bir gözlem yapılmadığının, yerinde incelemenin 29/06/2020 tarihinde yapıldığının, inceleme tarihi itibari ile projenin kesin kabule uygun olduğunun değerlendirildiğinin, davacı tarafın ticari defterleri incelemesi sonucunda; davacının yıl sonu noter kapanış tasdiklere mevcut ticari defterlerinde; 120-Alıcılar Hesabında; bakiye 585.878,17-TL alacak,; 226. Verilen Depozito ve Teminatlar hesabında bakiye 870.739,92-TL alacak kaydı birlikte değerlendirildiğinde; davacının toplam (585.878,17+870.739,92)=1.456.618,09-TL’lik alacak kaydının varlığı hesaplandığı; davalı yılsonu noter kapanış tasdikleri mevcut ticari defterlerinde; 320. Satıcılar Hesabında bakiye 416.449,11-TL alacak, Teminatlar Hesabında ise; 1.870.739,92-TL borç, kaydı tespit edildiği davalı defterlerinde tespit edilen alacak/borç kayıtlarının mahsubu sonucunda; davacının bakiye 1.456.618,09-TL alacak, davalının bakiye 1.454.290,81-TL borç kaydı mevcut olmakla; aradaki 2.327,28-TL olup, farkın rakamların yerinin sehven yanlış yazılmasından kaynaklanmış olabileceğinin, kök rapordaki mali incelemelere karşılık davalı tarafça yapılan itirazların değerlendirilmesi sonucu; tarafların cari hesap ve teminat hesaplarındaki alacak/borç kayıtları mahsup edildiğinde; davalının kendi defterinde bakiye 1.454.290,81-TL borç kaydı mevcut olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller değerlendirildiğinde; dava davacının 49B ve 50A nolu 2 adet bloğun sözleşme kapsamında çıkarılması iddiası kapsamında alacaklı olup olmadığı, davacının 132 adet dairenin ince işleri ile bir kısım elektrik mekanik tesisat işlerini kapsamda çıkarıldığı iddiası kapsamında davalıdan alacaklı olup olmadığı, sözleşmeye göre işin bitmesi gereken tarih ile geçici kabulün yapıldığı tarihler arasındaki süre bakımından bir gecikme yaşanıp yaşanmadığı, bu gecikmeye kimin sebep olduğu, bu gecikmeden dolayı davacının somut bir zararının olup olmadığı, zararın varlığı halinde bunu davalıdan isteyip isteyemeyeceği, davacının kesin hak ediş alacağının hesaplanması talebi kapsamında 15.06.2016 tarihli 29, aynı tarihli 32, ve 15.08.2016 tarihli 23 nolu hakedişler kapsamında hakedişe giren ve girmeyen imalat işleri ile ilgili olarak davalıdan bakiye alacağı olup olmadığı, bloke konulduğu bildirilen 550.000 TL ve 320.730,92 TL’lik nakdi teminatların iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı, davacının cari hesap bakiyesinde gözüken 585.878,17 TL alacağın gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, dava konusu olan 100.000 ve 150.000 TL’lik teminat mektuplarının iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı, dava tarihi itibariyle işin kesin kabule uygun olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davalı taraf ticari defterlerin incelenmesi sonucu sunulan bilirkişi raporunda; davalının cari hesap yönünden 416.449,11-TL alacağının olduğu, teminat hesabından ise; 1.870.739,92-TL borcunun olduğu, ancak davacı alt işverenin açtığı davalar nedeniyle 905.252,34-TL kadar davalı adına riskin olduğu ve aynı zamanda imalattan kaynaklanan sorunlar nedeniyle meydana gelen ve değişik dosyasından tespiti yapılan 605.272,20-TL’lik hasarın söz konusu olduğu; bu hasara ilişkin davalının 467.421,76-TL’lik fatura düzenlendiği, davalının cari hesaptan olan 416.449,11-TL alacağı teminat hesabında bekletilen 1.870.739,91-TL borcuna karşılık, 605.272,20-TL’lik tespiti yapılan hasar ile 905.252,34-TL’lik riski devam eden davasının olduğu, 100.000,00-TL ve 150.000,00-TL’lik … kazalarına yönelik alınan teminat mektuplarının davalı 900.01 nazım hesaplarında kaydının olduğu halihazırda riskin devam ettiği … kazalarına karşılık yaptırılan sigorta kapsamının, … kazalarından doğan maddi ve manevi tazminat davalarında, sonradan rücu ettiği zararlar, mahkeme masrafları, sigorta teminatının limitinin yetmemesi gibi nedenlerle mektubunun iade edilmediği, taraflar arasında imzalanan ek sözleşme ile sonradan kapsamdan çıkarılan49B2 ve 50A no’lu bloklara istinaden davacının bu bloklara ilişkin yapmış olduğu işler ile ilgili 5.704.275,21-TL’lik hakediş ödemesi aldığı, yapılan ödemelerin hakediş/fatura olmaması nedeniyle bu tutarın hangi tarihlerde ödendiğinin anlaşılmadığının, davacının cari hesaptan kalan alacağının olmadığının, ödemelerin cari hesaba mahsuben yapıldığının belirtildiği anlaşılmıştır.
Davacı taraf ticari kayıt ve defterleri ile dosya üzerinde bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme sonucu sunulan raporda; taraflar arasındaki 28/12/2012 tarihli yüklenici ana sözleşme kapsamında bulunmayıp 03/03/2013 tarihli, … P2 Parsel konut ek sözleşme ile kapsama alınan …. 49B2 ve 50A nolu blokların 16/01/2015 tarihli, Ankara … Projesi P2 Parsel-Zeyilname ile kapsamdan çıkarılarak sözleşme konusunun daraltılmasında taraflar arasında mutabakat söz konusu olduğu, mutabakat olan bir konuda zarardan ve dabinden bahsedilemeyeceği, davacı şirketin sözleşme kapsamının daraltılmasından kaynaklı 2.500,00-TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasındaki 28/12/2012 tarihli, yüklenici ana sözleşmenin 03/03/2013 tarihli ek sözleşmenin 16/01/2015 tarihli Zeliynamenin eklerinde yer alan tablolarda ince işlere, bir kısım mekanik ve elektrik tesisata ilişkin imalat kalemlerine yer verilmediği, kapsamda olmayan imalat kalemlerinin yaptırılmaması nedeniyle zararın söz konusu olamayacağı, davacı şirketin kapsamda yer almayan bir kısım imalat kalemlerinin yaptırılmamasından kaynaklı 2.500,00-TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasında düzenlenmiş tarih konulmayan geçici kabul tutanağı ile 31/07/2015 tarihli kaba imalat işleri hariç diğer ilamalatların tamamına ait geçici kabul tutanağının herhangi bir itirazı kayıt konulmadan davacı tarafça imzalanmış olması karşısında somut bir zararın söz konusu olamayacağı, bu nedenle davacı şirketin kabullerin gecikmesinden kaynaklanan 5.000,00-TL tutarlı gelir kaybı zararının tazmin isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasında düzenlenmiş 15/06/2016 tarihli ve 29 nolu hakediş raporunun 15/06/2016 tarihli ve 29 nolu hakediş raporunun, 15/08/2016 tarihli ve 23 nolu hakediş raporunun, davacı şirket tarafından ihtirazi kayıtlı imzalandığı, konuya ilişkin olarak davacı yanca itiraz dilekçeleri sunulmuş ise de iddiasını kanıtlayan belgelerin sunulmaması nedeniyle herhangi bir değerlendirme yapma imkanının bulunmadığı, bu kapsamda davacı şirketin 5.000,00-TL tutarlı kesin hakediş alacağı isteminin şimdilik yerinde olmadığı, dava konusu işe ait kaba işlerin geçici kabulünün 30/08/2014, ince işlerin geçici kabulünün ise 31/07/2015 tarihleri itibari ile yapıldığı, hakediş tutarının %100’e tamamlanmadığına yönelik olarak davalı itirazının var olmadığı, böylece nakit teminatın iadesi koşullarının gerçekleştiği anlaşıldığından davalı tarafça bloke edilen 550.000,00-TL ve 320.730,92-TL tutarlı nakit teminatlarının iadesi gerektiği, ancak taleple bağlılık ilkesi gereğince davacının nakit teminata yönelik alacağının 2.500,00-TL ile sınırlı olduğu, davacı mali kayıtlarında 585.878,17-TL alacak kaydının bulunmasına karşın davalının mali kayıtlarında ise 416.449,11-TL alacak kaydının olduğu, tarafların cari hesaplarında alacak-borç ilişkisi yönünden kayıtların örtüşmediği, aralarında 1.002.327,27-TL fark oluştuğu, taraflar arasındaki cari hesap mutabakatının bulunmadığı, bu nedenle davacının 2.500,00-TL tutarlı cari hesap alacak isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasındaki 28/12/2012 tarihli yüklenici ana sözlemesinde; … kazalarından dolayı davalı tarafından davacıdan teminat mektubu alınacağına dair herhangi bir düzenlemenin var olmadığı, buna bağlı olarak … kazalarından dolayı tedbir amaçlı alınan teminat mektuplarının iadesine yönelik yine sözleşmesinde düzenlemeye yer verilmediği, sözleşmesinde dayanağının bulunmaması nedeniyle davacının davalıya verdiği …. Bankası … Şubesine ait 05/12/2013 tarihli ve TMDZ13-97557 nolu 100.000,00-TL ve T. … Bankası … Mahallesi Şubesine ait 17/03/2016 tarihli ve TMDZ16-28978 nolu 150.000,00-TL tutarlı teminat mektuplarının iadesi isteminin yerinde olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmede; 8.1. Geçici kabul; işlerin finansal olarak %95’inin bitirilmesi halinde geçici kabul başvurusunda bulunulacağı, geçici kabulü yapılan kısımlar için … … Projeleri yüklenici tarafından hazırlanarak … sahibine teslim edileceği, 8.2. Kesin kabul, özel idari teknik şartnamede başka bir tarih belirlenmişse de geçici kabul tarihinden en az 1 yıl sonra kesin kabulün yapılacağı, geçici kabuldeki eksikliklerin tamamlanması sonrasında yüklenici bir dilekçe ile kesin kabulü talep edebileceği 8.3 garanti süresi sonu kabul kesin kabul tarihinden itibaren 4 yıl sonra garanti süresi sonu kabulü yapılacağının belirtildiği, davalı şirketin, davacının kesin kabulü başvurusundan önce; 17/06/2016 tarihli yazışmasıyla; kesin kabul işlemine başlanılabilmesi için kesin tarihi öncesinde; alt yüklenicilerin geçici kabul tutanaklarının hazırlanarak sunulması, diğer alacakların faturalandırılarak ödenmesi ve ısıtma ve sıcak su sistemi ve daire önü kat istasyonlarındaki tamir ve değişim işlemlerinin tamamlanması gerektiğinin bildirildiği, geçici kabul ile teslim edilen bağımsız bölümlerdeki daire önü kat istasyonlarında tesisatlarda patlama olduğunun belirtildiği; davacı alt mütcahhidi olan … … …. İnşaat Elektrik Elektronik Mak. Med. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından davalı şirkete toplam 905.252,34-TL bedelli 3 ayrı dava açıldığı, davacının sorumluluğu altındaki işçilerle ilgili … kazalarından kaynaklı davaların olduğu; alacak davaları nedeniyle teminat hesabının bekletildiği; Alınan teminat mektupları hesabı davacının 1.160.000,00-TL bedelli teminat mektubu nazım hesaplarda kaydının olduğu, sözleşmenin 7. Maddesi gereği verildiğinin, ifa edilen işin kesin kabulünden itibaren 4 yıllık teminat süresinin dolmasından sonra iade edileceği, 100.000,00-TL tutarlı teminat mektubunun , davacı işçisinin 28/09/2013 tarihinde … kazası geçirmesi nedeniyle; Ankara … Mahkemesi …. Esas sayılı dosyası ile 100.000,00-TL değerinde dava açıldığı, 150.000,00-TL tutarındaki teminat mektubunde ise davacı işçilerden …’in 10/12/2014 tarihinde … kazası geçirmesi nedeniyle; Ankara…Asliye Ceza Mahkemesinde …. Esas sayılı dosya ile 150.000,00-TL değerinde dava açıldığından mektubunda bu davaların teminatı olarak alındığının, davalı tarafından bu kaza ile ilgili yaptığı sigortanın manevi tazminat davalarında; sonradan rücu ettiği zararlar, sigorta teminatının limitinin yetmemesi gibi nedenlerle mektubun iade edilmediği, taraflar arasındaki 28/12/2012 tarihli yüklenici ana sözleşme kapsamında bulunmayıp 49B2 ve 50A no’lu blokların kapsamdan çıkarılarak sözleşme konusunun daraltılmasında, taraflar arasında bir mutabakat olduğu, davacı tarafın 2.500,00-TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin yerinde olmadığı, taraflar arasındaki ana sözleşmede ve 03/03/2013 tarihli Ek sözleşmenin ve 16/01/2015 tarihli zeyilnamenin eklerinde yer alan tablolarda ince işlere, bir kısım mekanik ve elektrik tesisata ilişkin imalat kalemlerine yer verilmediği bu nedenle davacı tarafın 2.500,00-TL imalat kalemlerinin yaptırılmamasından kaynaklı 2.500,00-TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin yerinde olmadığı, 31/07/2015 tarihli kaba imalat işleri hariç diğer imalatların diğer imalatların tamamına ait geçici kabul tutanağının herhangi bir ihtirazi kayıt konulmadan davacı tarafça imzalanmış olması karşısında somut bir zararın olmadığı, bu nedenle davacı tarafın kabullerin gecikmesinden kaynaklanan 5.000,00-TL tutarlı gelir kaybı zararı talebinin yerinde olmadığı, yine 15/06/2016 tarihli ve 29 nolu hakediş raporunun, 15/08/2016 tarihli, 23 nolu hakediş raporunun, davacı şirket tarafından ihtirazi kayıtla imzalandığına ilişkin itiraz dilekçeleri verilmiş ise de kanıtlayan belgelerin olmadığı ve bu nedenle davacı şirketin 5.000,00-TL tutarlı kesin hakediş alacağı isteminin yerinde olmadığı, davacının ve davalının mali kayıtları incelendiğinde; cari hesaplarında alacak-borç ilişkisi yönünden kayıtların uyumlu olmadığı ve aralarında 1.002.327,28-TL fark oluştuğu, taraflar arasında cari hesap mutabakatının bulunmadığı nedenle davacının 2.500,00-TL tutarlı cari hesap alacak isteminin yerinde olmadığı değerlendirilmiş, imalat mahallinde yapılan inceleme sonucu sunulan ek bilirkişi kurulu raporunda; 2017 yılından itibaren sitenin tamamında oturumun bulunduğunun, ancak 16/01/2017 dava tarihindeki mahallin durumuna ilişkin bir gözlem yapılamadığının, yerinde incelemenin 29/6/2020 tarihinde yapıldığının, inceleme tarihi itibari ile projenin kesin kabule uygun olduğunun değerlendirildiği belirtildiği anlaşılmıştır.
Esas sözleşmesinden ayrı ve tamamen bağımsız bir garanti sözleşmesi niteliğinde olan teminat mektubu ile sözleşme metninde belirtilen ve muhatap için faydalı bir durumun gerçekleşmemesi veyahut zararlı bir durumun gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkacak riskler garanti veren banka tarafından güvence altına alınmaktadır. Teminat mektuplarında garanti ne için verilmişse o koşulun gerçekleşip gerçekleşmediğine göre ödeme yapılacağından, garanti sözleşmesi ile üstlenilen risklerin hangi ilişkiden kaynaklanan riskler olduğu, taraflarca önceden belirlenmelidir, banka teminat mektupları üçüncü kişinin edimini sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesine hizmet eden bir tür garanti sözlemesidir. Teminat mektubu ile bankanın üstlendiği borç, asıl borcun varlığı ve geçerliliğinden tamamen bağımsızdır, davalı şirketin, davacının kesin kabulü başvurusundan önce; 17/06/2016 tarihli yazışmasıyla; kesin kabul işlemine başlanılabilmesi için kesin tarihi öncesinde; alt yüklenicilerin geçici kabul tutanaklarının hazırlanarak sunulması, diğer alacakların faturalandırılarak ödenmesi ve ısıtma ve sıcak su sistemi ve daire önü kat istasyonlarındaki tamir ve değişim işlemlerinin tamamlanması gerektiğinin bildirildiği, geçici kabul ile teslim edilen bağımsız bölümlerdeki daire önü kat istasyonlarında tesisatlarda patlama olduğunun belirtildiği; davacı alt mütcahhidi olan … … … İnşaat Elektrik Elektronik Mak. Med. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından davalı şirkete toplam 905.252,34-TL bedelli 3 ayrı dava açıldığı, davacının sorumluluğu altındaki işçilerle ilgili … kazalarından kaynaklı davaların olduğu; alacak davaları nedeniyle teminat hesabının bekletildiği; Alınan teminat mektupları hesabı davacının 1.160.000,00-TL bedelli teminat mektubu nazım hesaplarda kaydının olduğu, sözleşmenin 7. Maddesi gereği verildiğinin, ifa edilen işin kesin kabulünden itibaren 4 yıllık teminat süresinin dolmasından sonra iade edileceği, 100.000,00-TL tutarlı teminat mektubunun , davacı işçisinin 28/09/2013 tarihinde … kazası geçirmesi nedeniyle; Ankara … Mahkemesi …. Esas sayılı dosyası ile 100.000,00-TL değerinde dava açıldığı, 150.000,00-TL tutarındaki teminat mektubunde ise davacı işçilerden …’in 10/12/2014 tarihinde … kazası geçirmesi nedeniyle; Ankara …Asliye Ceza Mahkemesinde …. Esas sayılı dosya ile 150.000,00-TL değerinde dava açıldığından mektubunda bu davaların teminatı olarak alındığının, davalı tarafından bu kaza ile ilgili yaptığı sigortanın manevi tazminat davalarında; sonradan rücu ettiği zararlar, sigorta teminatının limitinin yetmemesi gibi nedenlerle mektubun iade edilmediği anlaşılmakla; davacı işçiler yönünden devam eden davalar da olduğu görülmekle; davacı tarafın, sözleşme kapsamının daraltılmasından kaynaklı 2.500,00 TL tutarlı zarara yönelik alacak istemi talebinin reddine, davacı tarafın kapsamda yer almayan bir kısım imalat kalemlerinin yaptırılmamasından kaynaklı 2.500,00 TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin reddine, davacı tarafın kabullerin gecikmesinden kaynaklanan 5.000,00-TL tutarlı gelir kaybı zararı talebinin reddine, davacı tarafın 5.000,00 TL tutarlı kesin hakediş alacağı isteminin reddine, davacı tarafın 2.500,00 TL cari hesap alacak talebinin reddine, davacı tarafın, sözleşmeye göre geçici kabulden itibaren davalının hakedişlerden kestiği nakit teminatların iadesi talebi yönünden, 2.500,00 TL alacak talebinin reddine, davacı tarafın, 250.000,00-TL tutarlı teminat mektuplarının iadesi talebinin reddine ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafın, sözleşme kapsamının daraltılmasından kaynaklı 2.500,00 TL tutarlı zarara yönelik alacak istemi talebinin reddine,
2-Davacı tarafın kapsamda yer almayan bir kısım imalat kalemlerinin yaptırılmamasından kaynaklı 2.500,00 TL tutarlı zarara yönelik alacak isteminin reddine,
3-Davacı tarafın kabullerin gecikmesinden kaynaklanan 5.000,00-TL tutarlı gelir kaybı zararı talebinin reddine,
4-Davacı tarafın 5.000,00 TL tutarlı kesin hakediş alacağı isteminin reddine,
5-Davacı tarafın 2.500,00 TL cari hesap alacak talebinin reddine,
6-Davacı tarafın, sözleşmeye göre geçici kabulden itibaren davalının hakedişlerden kestiği nakit teminatların iadesi talebi yönünden, 2.500,00 TL alacak talebinin reddine,
7-Davacı tarafın, 250.000,00-TL tutarlı teminat mektuplarının iadesi talebinin reddine,
İşbu dava nedeniyle alınması gerekli 59,30 TL harcın, peşin alınan ve tamamlanan harç toplamı 5.641,55 TL’den mahsubu ile artan 5.582,25 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir ve tespit edilen 27.350,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair Davacı Vekili Av. …., Davalı Vekili Av. … yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/01/2021

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

¸e-imzalıdır. ¸e-imzalıdır.