Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. … 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ
Adına Yargılama Yapmaya Ve Hüküm Vermeye Yetkili
T.C.
… GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/324
KARAR NO : 2023/353
BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …
DAVACI : … – …
YETKİLİSİ : … (TC:…)-…
DAVALI :…
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi/Pay Defteri
DAVA TARİHİ : 08/05/2023
KARAR TARİHİ : 11/05/2023
KARAR Y.TARİHİ : 15/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan “Zayi Belgesi Verilmesi” davasının yapılan açık yargılaması sonucunda, aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir;
I-İDDİALAR
1. Davacı…şirket yetkilisi dava dilekçesinde; ortağı bulunduğu şirketin pay defterini kaybettiğini beyan ederek gereğini arz etmiştir.
II-SAVUNMALAR
2. Dava hasımsız olarak açılmıştır.
III-TARAFLARIN ANLAŞTIKLARI ve ANLAŞAMADIKLARI HUSUSLAR
3. Esasen talep eden istem konusu yaptığı husus çekişmeli bir yargılamayı gerektirmemesi ve hasımsız olması dikkate alındığında uyuşmazlıktan sözedilemeyecektir.
IV-ÇEKİŞMELİ VAKILAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER
4. Davacı…dava dilekçesinde her hangi bir delile dayanmamış olması ve dilekçe içeriğinde dayanmış olduğu vakıalar nazara alınarak delil toplanmamıştır.
V- DELİLLERİN TARTIŞILMASI, YARGILAMA ve GEREKÇE
5. Talep, zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6. 6102 s. TTK 82 maddede yapılan düzenlemede; her tacir, kanunen tutulması zorunlu olan ticari defter ve kayıtlarını 10 yıl süre ile saklamak zorundadır. 82. maddeye göre, her tacir; ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektupları, gönderilen ticari mektupların suretlerini, 64. maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.
7. TTK’nın 82. maddesinde yer alan “gibi” sözcüğünden de anlaşılacağı üzere neler için zayi belgesi verilmesi istenebileceği tahdidi olarak gösterilmemiş, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerden söz edilmiştir (….).
8. Yine TTK’nın 64. maddesinin (4). fıkrasındaki, “Pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzekkere defteri gibi işletmenin muhasebesi ile ilgili olmayan defterler de ticari defterlerdir.” hükmü uyarınca ortaklık karar defterinin de bu anlamda ticari defterlerden olduğu anlaşılmaktadır.
9. Hasımsız olarak açılan zayi nedeniyle iptal davaları sonuçları itibariyle sadece davacı…taraf yönünden değil, davada taraf olmayan kimseler bakımından da sonuç doğuran dava türlerindendir. Bu bakımdan mahkemece bu tür davalarda yapılacak incelemeler, sadece davacı…tarafın iddia ve delilleri ile sınırlandırılmamalıdır.
10. Ayrıca zayi belgesi verilmesi istenilen belgelerin, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgelerden olup olmadığı tespit edilmeli, TTK’nın 82. maddesinde yazılı afet kavramına davacıya kusur izafe edilemeyecek olan ve irade dışında meydana gelen olayların girebileceği gözetilmelidir. Zira, sözkonusu madde hükmüne göre bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve kağıtlar; yangın, su bankını veya yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içerisinde ziyaa uğrarsa, kendisine bir vesika verilmesini isteyebilecektir.
11. Tacirin belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni gösterip göstermediği, tasdike tabi defterlerin tasdik edilip edilmediği, davacıya ait defterler hakkında soruşturma bulunup bulunmadığı ve iddia edilen olayın meydana geldiği yerin tacirin faaliyette bulunduğu yerlerden olup olmadığı hususlarının araştırılarak, ticaret sicil kayıtları getirtilmek suretiyle olayın şüpheden uzak bir şekilde meydana gelip gelmediğinin tespiti gerekir (…).
12. Tacirin defter ve belgelerin kaybolmasına neden olan olayın gerçekleştiğini her türlü delil ile kanıtlayabileceği göz önünde tutulmalıdır.
13. Öte yandan TTK m. 82 hükmü uyarınca tacir saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin zıyaa uğradığını öğrendiği tarihten itibaren “on beş gün içinde” ticari işletmesinin bulunduğu yer ticaret mahkemesinden zayi belgesi verilmesini istemelidir. Ticari işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesinin yetkisi, kamu düzenine ilişkin olup kesin yetkidir ve maddede öngörülen bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece her iki hususun da resen dikkate alınması gerekmektedir (…).
14. Yapılan açıklamalar sonucu somut olay ele alındığında, zayi belgesi talep eden, ticari işletmesine ait karar defterinin kaybolduğunu ileri sürmüş ancak yukarıda da açıklandığı üzere TTK m. 82/7 hükmünde sayılan sebeplerin zayi belgesi verilmesi için gerçekleşmesi gerekli mücbir sebepler olduğu ve kanun metni ile zayi belgesi verilebilmesi sebeplerinin sınırlandığı, bu sebeplerin genişletilemeyeceğinin uygulamada kabul gördüğü, dava konusu olayda olduğu gibi defterlerin “kaybolması” halinin mücbir sebep olarak kabul edilemeyeceği kaldı ki; tacir olan davacının basiretli davranarak defterlerin muhafazası için gerekli tedbirleri alması gerekirken, dava dilekçesindeki anlatımlardan da anlaşıldığı üzere almadığı, defterin kaybolmasında kusurlu olduğu, anlaşıldığından davacının davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
VI-HÜKÜM
1-Davanın REDDİNE,
2-Masrafların davacı…üzerinde bırakılmasına,
3-Davacı…tarafça depo edilen gider avansından bakiye tutarların karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK m. 333 hükmü uyarınca ilgilisine İADESİNE,
4-Alınması gerekli 179,80 TL harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
Dair tarafların yokluğunda, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 345. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde kararı veren … Mahkemesine ya da buraya gönderilmek üzere istinaf edenin bulunduğu yer İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yasa yolu açık olmak üzere 30/12/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi. 11/05/2023
Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15 uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur”