Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/572 E. 2022/786 K. 19.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/572 Esas – 2022/786
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/572 Esas
KARAR NO : 2022/786

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 14/09/2022
KARAR TARİHİ : 19/12/2022
KARAR Y.TARİHİ : 20/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Ankara ili faaliyet gösterdiğini, ticari faaliyeti kapsamında müvekkili şirket tarafından dava dışı … Beton Santralleri İmalat ve San. Tic. A.Ş. ‘den satılan ürünler karşılığı … Bankası Ostim Ankara Şubesine ait keşidecisi … Beton San. İmalat ve San. Tic. A.Ş., 057844 seri numaralı, 06.09.2022 vade tarihli 117.709,72 TL bedelli çekin aldığını, çekin vadesi geldiğinde tahsilat için bankaya götürmek istendiğini ancak çekin kaybolduğunu, tüm aramalara rağmen bulunamadığını belirterek dava konusu çekin kaybolması nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava; kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir.
Çek fotokopisi, … Bankası A.Ş. Gelen müzekkere cevabı, gazete ilanları ve diğer belgeler dosyada mevcuttur.
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur. Yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Bu davada Asliye Ticaret Mahkemesi görevlidir. Mahkeme tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çeki ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (Özkan Gültekin, Öğretide ve Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziya ve İptali, Ankara-2006, s.51).
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir.
6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi men eden kararında ayrıca muhataba vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdii etmeye izin verir ve tevdii yerini gösterir. TTK. 758 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmesi durumunda mahkeme dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Verilen süre içinde dava açılmazsa mahkeme muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. TTK 759 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca, poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmemesi halinde poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında da uygulanır.
Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir.
Toplanan deliller, yapılan ilanlar ve tüm dosya içeriği incelendiğinde; yetkili hamil tarafından kıymetli evrakın zayii nedeniyle açılan iptal davasında kanunda öngörülen şekilde ticaret sicil gazetesinde gerekli ilanların yapıldığı ve yasal süre içerisinde iptal istemine konu çekle ilgili herhangi bir hak iddiasının yapılmadığı, mahkememize müracaat edenin olmadığı anlaşılmakla dava konusu çekin zayi nedeniyle iptaline karar vermek gerekmiştir.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın kabulüne; dava konusu T.C. … Bankası A.Ş. Ostim-Ankara Ticari Şubesine ait keşidecisi … Beton Santralleri İmalat ve Sanayi Ticaret A.Ş., 06/09/2022 keşide tarihli, 0057844 çek numaralı, keşide yeri Ankara olan 117.709,72 TL bedelli çekin zayi nedeniyle iptaline,
2-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
4-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 19/12/2022