Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/57 Esas – 2022/645
T.C.
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2022/57 Esas
KARAR NO : 2022/645

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 29/07/2021
KARAR TARİHİ : 27/10/2022
KARAR Y.TARİHİ : 10/11/2022

Dosya, Kayseri …Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı yetkisizlik kararı ile mahkememize gönderilmiş ve yukarıda belirtilen esasa kaydedilmekle, İşverenler arasında Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA: Davacı vekili Kayseri …Asliye Ticaret Mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Dava dışı ……’nın (TC:…) özel güvenlik görevlisi olarak 09.03.2015 – 06.03.2019 tarihleri arasında Kayseri Şube Müdürlüğü’nde özel güvenlik işlerini yürüten çeşitli özel güvenlik şirketlerinde çalışmış olduğunu ve en son çalıştığı … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi tarafından 06.03.2019 tarihinde iş akdinin feshedilmiş olduğunu, 4857 sayılı İş Kanunun 112. Maddesi gereğince sorumlu olunan Kıdem Tazminatı’nın; Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmenlik hükümleri gereğince Özel güvenlik görevlisi ……’ya, davacı tarafça 3 yıl 11 Ay 13 günlük hizmeti karşılığı 14.081,40-TL ile 107,70-TL damga vergisi olmak üzere toplam 14.189,10-TL kıdem tazminatı, ayrıca 3.921,50-TL ile 29,99-TL damga vergisi olmak üzere toplam 3.951,49-TL kıdem tazminatı toplu iş sözleşmesi farkı ödendiğini, 01.06.2016-15.06.2016 tarihi arasında doğrudan temin ile hizmet alımı yapıldığından bu sürenin kıdem tazminatı hesaplamasına dâhil edilmediğini, davalı şirketlere yapılan yazılı bildirime rağmen kıdem tazminatı ve TİS farkından sorumlu oldukları parayı ödemediklerini, davacı kurum ile şirketler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerine göre; davacı kurumun bina ve eklentilerinin güvenlik hizmetleri için çalıştırılacak personelin tüm sorumluluğunun firmaya ait olacağını ve sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından İş Kanunu ve mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülükleri yerine getirmekten şirketlerin sorumlu olacağını, tüm işçilik alacaklarından yüklenici şirketlerin sorumlu olacağı hususunun sözleşmenin eki sayılan teknik, idari ve genel şartnamelerde de belirtildiğini, ayrıca firmalara sözleşme gereğince ödenen, sözleşme bedeli içerisinde tüm işçilik alacaklarının da yer aldığının yine sözleşmelerde belirtildiğini, bu nedenle davacı kurum tarafından özel güvenlik görevlisi ……’ya ödenen bedelin davalı firmalardan rücuen tahsilini talep etmek gerektiğini, dava dışı özel güvenlik görevlisi ……’nın işten ayrıldığı tarihe kadar, davacı kurum bünyesinde ihale ile özel güvenlik hizmetlerinde bulunan, farklı şirketlerde görev aldığını, sözleşmeler incelendiğinde, sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından iş kanunu veya benzer mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülüklerin yerine getirmekten firmaların sorumlu olduğunu, ayrıca adı geçen firmalar ile davacı idare arasında imzalanan sözleşmelere göre faiz oranları belirlendiğini, faiz oranının belirlenmediği sözleşmelerde ticari faiz uygulanacağını, bu nedenle adı geçen firmaların işçiye ödenen bedelden sorumlu olduğunu, sözleşme ile öngörülen faiz oranı üzerinden davacı tarafa ödeme yapılması gerektiğini, bu nedenlerle ……’ya ödenen kıdem tazminatı ve kıdem tazminatı TİS farkının davalı firmalarla imzalanan sözleşmeler gereği ödeme tarihinden itibaren uygulanacak sözleşme faiziyle-faiz belirtilmeyen sözleşmelerde ticari faiziyle birlikte davalı şirketlerden sorumlulukları oranında müştereken ve müteselsilen rücuen tahsilini, davacı tarafça ……’ya kıdem tazminatı ve kıdem tazminatı TİS farkı olarak ödenen 18.140,59- TL’ nin; a- 956,11-TL’sinin … Özel Güvenlik Şirketinden, b- 11.001,64-TL’sinin …-… Özel Güvenlik Şirketlerinden, c- 3.824,44-TL’sinin …-…Özel Güvenlik Şirketlerinden, d- 2.358,40-TL’sinin … Koruma Özel Güvenlik Şirketinden, (14.189,10-TL’nin 21.03.2019 tarihinden, 3.951,49-TL’nin 02.08.2019 tarihinden itibaren) uygulanacak sözleşme faizleri, faiz oranı belirlenmeyen sözleşmelerde ticari faiziyle birlikte sorumlulukları oranında müştereken ve müteselsilen davalılardan rücuen tahsilini, yargılama giderlerinin ve vekâlet ücretinin davalı taraflara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalılar vekili Kayseri …Asliye Ticaret Mahkemesine süresi içinde vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; dava dışı işçiye davacı idarenin ödeme yaptığını, ödeme sonucu müvekkillerine rücu davası açıldığını, davanın hukuka aykırı olduğunu ve reddi gerektiğini, dava dışı işçiye hangi alacaklarına karşılık ne kadar ödeme yapıldığının dava dilekçesinden anlaşılamadığını, bu nedenle dava sonuç talep kısmı belirsiz olan iş bu davanın dava şartı yokluğundan reddini, davacının yaptığı ödemeden huzurdaki dava ile haberdar olunduğunu, alacaklının zararını tanzim eden davacının, davalı tarafa rücu ettiğini, ancak herhangi bir ihbar ve bildirimde bulunmadığını, bu durumun dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiğini, davacının davalı tarafa öncelikle bildirimde bulunması gerektiğini, hangi ücreti ne için ödediğini bildirmesi gerektiğini, davacının dava dışı işçiye ödemeyi ne için, nasıl ne miktarda yaptığının bilinmediğini, davalı şirketin davacıdan ihale ile iş aldığını, ihaleyi kazanan davalı şirketin mevcut işçilerle çalışmaya devam ettiğini, ancak davacının, ihaleye çıktığı işçi sayısını zaman içerisinde düşürdüğünü, mesela 200 işçi ile ihale ettiği iş başladıktan bir müddet sonra, depolarını kapattığını, depolarını kapatınca işçilerin açıkta kaldığını, 200 işçi ile başlayan işin 100 işçiye kadar düştüğünü, davacı tarafın deponun kapanacağını davalı tarafa bir gün önceden bildirdiğini, işçilere bilgi verme, tutanak tutma, ihbar önelleri v.s için davalı şirketin zamanının da kalmadığını, ilk başta ihale ettikleri sayıyı depoları kapatarak azaltmaları sonucu, “işçileri size iade ettik işten çıkartmadık” yönündeki beyanlarının hakkın kötüye kullanılması olduğunu, davalı şirket tarafına hiç bir ihtarda bulunmayan davacının davasının dürüstlük ve iyi niyet kurallarına aykırı olup reddi gerektiğini, bunun yanı sıra davalı şirket ve davacı arasında imzalanan sözleşmelerin ya da teknik ve idari şartnamelerin hiç birisinde asıl işverenin işçilik alacakları yönüyle davalı şirkete rücu edebileceği yönünde bir düzenleme bulunmadığını, davalı şirketin ihale ile iş aldığını ve ihale şartnamesinde yazmayan hiç bir kalemi işçilere ödemesinin mümkün olmadığını, ihale makamının kıdem tazminatı yönünden davalı şirkete herhangi bir ödeme yapmadığını, bu nedenle söz konusu alacağın ihale makamı olan davacı tarafından ödenmesi gerektiğini, aksi durumun ihale şartnamesine de aykırılık oluşturacağını, davacının, ödediği vergileri de talep ettiğini, oysa ki davacının ödediği verginin davalı şirketi ilgilendirmeyip, iş bu dava sonunda haklı çıkmaları şartıyla vergi dairesinden geri ödenmesi yada mahsubu için talepte bulunabileceklerini, ödenen verginin iadesinin talep edileceği görevli mahkemenin de huzurdaki mahkeme olmadığını beyan etmiş, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-)Hukuk uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuk son tutanağı,
2-)Kayseri Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün 13/08/2021 tarihli yazıları,
3-)Mahkememizden alınan bilirkişi raporu,
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, hizmet sözleşmesinden kaynaklı işverenler arasında rücu davasıdır. Davalılar ile davacı arasında muhtelif tarihlerde imzalanan hizmet alım sözleşmeleri söz konusudur.
İş bu dava, Kayseri 1 Asliye Ticaret Mahkemesinin, 2021/527 sayılı esası ile açılmış, 2021/527 Esas sayılı davanın 19/19/2021 tarihli ön inceleme duruşmasının (4) numaralı ara kararı ile davalılar … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd Şti, …Özel Güvenlik Şti ve … Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd Şti yönünden davanın tefrik edilerek, … Esas sırasına kayıt edildiği ve Kayseri …Asliye Ticaret Mahkemesinin …. Esas sayılı dosyasının davaya yalnız davalı … Koruma ve Özel Güvenlik Hizm. Tic.Ltd Şti yönünden devam edilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava dışı İşçi ……’nın SGK Hizmet Dökümünün kurumdan istendiği, Mardin Sgk İl Müdürlüğünün 04.10,2021 tarihli yazı cevabında gönderilen SGK Hizmet dökümünün incelenmesinde, işçinin belirlenen dönemlerde (09.03.2015-31.08.2018) … Özel Güvenlik-… Özel Güv.(İş Ortaklığı) , … Özel Güvenlik , … Özel Güvenlik-…Güvenlik (… 06 İş Ortaklığı) şirketlerinde çalıştığı, davacı Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından, dava dışı işçiye 09/03/2015-06/03/2019 tarihleri arasında 3 yıl 11 ay 13 gün hizmet süresi üzerinden 14.189,10 TL kıdem tazminatının 21.03.2019 tarihinde, ayrıca 02.08.2019 tarihinde 3.921,50-TL ile 29,99-TL Damga Vergisi olmak
üzere toplam 3.951,49-TL Kıdem Tazminatı Toplu İş Sözleşmesi farkını ödendiği tespit edilmiştir.
Asıl işverenle, alt işverenin işçiye karşı müteselsilen sorumluluğunu düzenleyen yasa maddesi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesidir. Bu dış ilişkideki (işçiye karşı) sorumluluğu düzenleyen yasa maddesidir. Ancak davacı ve davalı alt işverenlerin iç ilişkideki sorumlulukları, aralarındaki sözleşme hükümlerine göre tespit editmektedir. Sözleşmelerde hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu ve Yargıtay kararları uyarınca sorumluluk belirlenmektedir.
Hizmet Atım Sözleşmelerine ilişkin davalarda son dönemlerde Yargıtay’ın iş bölümü uyarınca görevli dairesi olan Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin kararlarında rücu davalarına ilişkin şu ilkeler belirlenmiştir: Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
İşçiye ödenen kadem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından İşçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatili ücreti, ücret alacağı, UBGT, fazla mesal ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.(Yargıtay 15.Hukuk Dairesi E:2021/611 K:2021/537 Karar tarihi:01.03.2021)
Yukarıda açıklanan kararlarda ifade edildiği üzere “İşverenin(idare/asıl işveren) işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede hüküm bulunmaması halinde, rücu konusu alacakların tamamından ve ferilerinden münhasıran alt işverenlerin sorumlu olduğu” kabul edilmektedir.
Her bir alt işverenin kendi döneminden sorumlu olduğu, İhbar tazminatı ve yıllık izin alacağı var ise bundan sadece son işyerenin sorumlu olacağı da anılan kararlarda yer almaktadır.
“Davaltıların, iş davalarının kendilerine ihbar edilmiş olmasına göre, davalarda hüküm altına alınan, faiz, yargılama giderleri ve vekalet ücretleri ile söz konusu alacakların tahsili amacıyla girişilen icra takip masraflarından da payları oranında sorumlu tutulmaları gerekirken, bu istemlerin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır” (Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin E:2017/837 , K:2020/1463, 03.03.2020 tarihli kararı.)
Yargıtay kararları uyarınıca rücu davalarında, rücuya konu iş mahkemesi dosyasının alt işverenlere ihbar edilip edilmemesi durumunda sorumluluk tutarlarının değiştiği görülmektedir. Buna göre iş mahkemesi dosyası alt işverene ihbar edilmişse, İş mahkemesi davasında hükmolunan alacaklar yanısıra yargılama gideri ve ferileri ile icra takip masraflarından alt işverenlerin payları oranında sorumlu olduğu kabul edilmekte, şayet İş mahkemesi davası ait işverene ihbar edilmemişse, alt işverenterin hükmolunan alacakların sadece asıl alacaklarından sorumlu olacağı değerlendirilmektedir.
Buna göre tüm dosya kapsamı bir bütün olarak incelendiğinde, davacı ile davalılar arasında Mardin Havalimanı özel güvenlik hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin Hizmet Alım Sözleşmeleri imzalandığı, dava dışı işçi ……’nın bu sözleşmelere konu işte davalı şirketler işçisi olarak davacı aşıl işveren işyerinde çalıştığı, davacı TMO Genel Müdürlüğü ile davalı şirketler arasında Personel
hizmet alımına ait sözleşmeler imzalandığı, imzalanan sözleşmelerde işçi
alacaklarından yüklenicilerin sorumluluğuna ilişkin düzenlemelerin yer aldığı,
dava dışı işçi …… ın hizmet ilişkisinin 1475 Sayılı İş Kanunun
yürürlükte bulunan 14. maddesine göre kıdem tazminatının ödenmesini
gerektirecek şekilde sona erdiği ve kıdem tazminatının davacı tarafından ödendiği ve taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümlerinde bazı çelişkiler bulunduğu anlaşılmakla ise de, teknik şartnamenin öncelikle uygulanacağının belirlendiği ve buna göre taraflar arasındaki sözleşmeler uyarınca iç ilişkideki sorumluluğun davalılara ait olduğu ve davacının davalılara rücu edebileceği tutarlar yasa,usule uygun ve denetime elverişli hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplanmakla, her bir davalının münhasıran kendi döneminden tespit edilen bedellerle sınırlı sorumlu olduğuna karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Anlatılan nedenlerle,
1-Davanın kabulü ile davalı … Özel Güvenlik Şirketi’nden 956.11 TL (747.84 TL kıdem tazminatı, 208.26 TL TİS farkı), …-… Özel Güvenlik Şirketi’nden (iş ortaklığından) 11.001,64 TL (8605.20 TL kıdem tazminatı, 2396.44 TL TİS farkı), …-…Özel Güvenlik Şirketi’nden (iş ortaklığından) 3824.44 TL (2991.38 TL kıdem tazminatı, 833.06 TL TİS farkı), … KORUMA Özel Güvenlik Şirketi’nden 2358.40 TL’nin (1844.68 TL kıdem tazminatı, 513.72 TL TİS farkı) (toplamda 18.140,59 TL’nin) kıdem tazminatı yönünden (14.189,10 TL) 23/01/2019 tarihinden itibaren, TİS farkı yönünden (3.951,49 TL) 02/08/2019 tarihinden itibaren işleyecek, ticari faizi ile birlikte Davalıların belirtilen sorumlulukları oranında, Davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 1.078,08 TL harçtan peşin alınan 309,80 TL harcın düşümü ile arta kalan 768,28 TL harcın (… Özel Güvenlik Şirketi’nin 46,54 TL ile, …-… Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 535,56 TL ile, …-…Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 186,17 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Peşin alınan 309,80 TL harcın (… Özel Güvenlik Şirketi’nin 18,77 TL ile, …-… Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 215,96 TL ile, …-…Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 186,17 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 9.200,00 TL vekalet ücretinin (… Özel Güvenlik Şirketi’nin 557,35 TL ile, …-… Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 6.413,25 TL ile, …-…Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 2.229,40 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 59,30 TL başvuru ve 8,50 TL vekalet harcı, 950,00 TL bilirkişi ücreti, 43,50 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 1.061,30 TL yargılama giderinin (… Özel Güvenlik Şirketi’nin 64,29 TL ile, …-… Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 739,82 TL ile, …-…Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 257,19 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin, (… Özel Güvenlik Şirketi’nin 82,39 TL ile, …-… Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 948,05 TL ile, …-…Özel Güvenlik Şirketi’nin (iş ortaklığından) 329,56 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan alınarak hazine gelir kaydına,

Dair davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalı/davalılar vekilinin yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/10/2022