Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/230 E. 2023/37 K. 23.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/230 Esas – 2023/37
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
… GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/230 Esas
KARAR NO : 2023/37

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 1- …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 2-…
VEKİLLERİ : Av….
Av. …
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 07/04/2022
KARAR TARİHİ : 23/01/2023
KARAR Y.TARİHİ : 24/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan alacak davanın yapılan açık yargılaması sonucunda;
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalılardan … Oto. San. A.Ş. üretici distribütör firması olduğunu, diğer davalı … Oto. Tic. ve San. A.Ş. ise …, … … ve … markalarının satış ve satış sonrası hizmetlerini yapan şirket olduğunu, müvekkili şirket tarafından model yılı … “…” tipi 10 adet araç alımı için … A.Ş. ile görüşüldüğünü ve teklif istendiğini, müvekkili şirketin yazılı teklifi ile araç fiyatı 965.000,00 TL olarak bildirildiğini, yapılan teklifin müvekkili şirket yönetimi tarafından değerlendirildiğini ve 965.000,00 TL bedelden 10 adet araç siparişi verildiğini ve satıcı şirketin talebi ile müvekkili tarafından araç başına 50.000,00 TL olmak üzere toplam 500.000,00 TL ödeme yapıldığını, şipariş protokolü imzalandığını, satın alınan 5 adet aracın teslim edildiğini ancak 5 adet aracın teslim edilmediğini, satın alınan araçlardan 5 tanesinin müvekkilinin bildirdiği adrese sevk edilmediğini, araçların faturalarının tanzim edilerek teslim edilmesi için görüşmeler yapıldığını ancak teslim edilmeyen 5 adet araç için araç başına sipariş protokolünde kararlaştırılan 965.000,00 TL bedele ilaveten 120.000,00 TL ödeme yapılması halinde araçların teslim edilmeyeceğinin bildirildiğini, müvekkilinin 24.12.2021 tarihinde ihtirazi kayıtla ödemek zorunda kaldığını, müvekkilinden fazladan tahsilatın iadesi için davalı şirketlere ihtarname gönderildiğini, ödeme yapılmadığını belirterek fazlaya ilişkin tüm hak ve tazminat talepleri saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin ihtirazi kayıtla ödediği bedellerden fazla ödeme tutarı olan 600.000,00 TL’den şimdilik 1.000,00 TL’nin temerrüt tarihinde olan 15.01.2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA :
Davalı … Oto. San. Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafa … Otomotiv Tic. ve San. A.Ş. tarafından sunulan 1.10.2021 tarihli teklif mektubuna konu 10 adet … … …. model araca ilişkin olarak Teslim Tarihi Kasım 4. Hafta” olarak belirlendiğini, 10 adetlik siparişin 5 adedi 2 parça halinde belirlenen tarihte teslim edilmiş iken, pandemi sürecinin etkilerinden kaynaklanan ve tüm dünyada da etkisi hissedilen parça tedarik zincirindeki sorunlardan ötürü kalan 5 aracın teslimi Aralık ayı içerisinde gerçekleştirilebildiğini, … Otomotiv Tic. ve San. A.Ş. ile imzalanan 23.11.2021 tarihli Sipariş Protokolünün 3.m.sin de parça tedarik zincirindeki sorunlar gibi ihtimallere ilişkin olup, sipariş tarihi ile fatura tarihi arasındaki süre içerisinde vergi resim harç fon sigorta ve sair maliyet üzerindeki artışlar ve … Otosan Sanayi A.Ş.’den kaynaklanan fiyat artışları alıcıya aittir ve teslim tarihinden önce satıcıya ödenir” hükmünü içerdiğini, davacı taraf imzalamış olduğu Sipariş Protokolünün söz konusu maddesi gereği parça tedarik zincirindeki sorunlar nedeniyle tahmini teslim tarihinden sonra teslimi mümkün olan 5 adet aracın fiyatında bu durumdan kaynaklanan artışın kendisine ait olduğunu, davacı tarafın kendisinin sorumluluğunda olan fiyat artış tutarını müvekkili şirketten talep etmesinin mümkün olmayacağını savunmuş haksız davanın reddini istemiştir.
Davalı … Oto. Tic. ve San. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin 2021 yılı Eylül ayında 10 adet kamyon alımı için müvekkili şirketten talepte bulunduğunu, bu kapsamda 23.11.2021 tarihinde davacının da imzasını içeren ve inkar etmediği “Sipariş Formu” imzalandığını, buna göre her aracın beher satış bedelinin (%4… + %18 … dahil) 965.000,00 TL olduğunu, taraflar arasında imzalanan protokolün 3. maddesinde sipariş tarihi ile fatura tarihi arasındaki süre içerisinde vergi resim harç fon sigorta vesair maliyet üzerindeki artışlar ve … Otosan Sanayi A.Ş’den kaynaklanan fiyat artışları alıcıya aittir ve teslim tarihinden önce satıcıya ödenir düzenlemesinin yer aldığını, protokolün imzalanmasının ardından 05.10.2021 tarihinde davacı tarafından 500.000,00 TL ön ödeme yapıldığını, sözleşme kapsamında 5 aracın hazır olduğunu, 5 aracın ise Aralık ayı içinde tesliminin yapılabileceği yönünde bilgi verildiğini, davacı şirketin kabulü üzerine ilk 5 aracın faturasının düzenlenerek tesliminin yapıldığını, davalı … Otosan Aralık ayı içeresinde araç bedellerinde artış olduğunu ve davacı şirkete teslim edilmesi gereken araç bedellerinin de artığını bildirdiğini, müvekkili şirket tarafından davacı şirkete protokolün 3. maddesi kapsamında araçların fiyatlarında artış meydana geldiği, güncel satış fiyatları dikkate alındığında araç başına 120.000,00 TL fark oluştuğunu, bedelin kabul edilmesi üzerine araçların faturalarının düzenlenerek tesliminin gerçekleştiğini, müvekkili şirketin tüm işlerinin davacı şirketten bilgi ve onay dahilinde gerçekleştirdiğini, müvekkili şirketin protokole aykırılık teşkil eden herhangi bir davranışı bulunmadığını savunmuş asli ve feri tüm talepleri her türlü hukuku hakları saklı kalmak kaydıyla davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında akdedilen araç satış sözleşmesinden kaynaklanan ve ihtirazı kayıtla ödenen bedelin istirdadı istemine ilişkindir.
Arabuluculuk son tutanağı, sipariş protokolü örneği, ödeme dekontu, fatura örnekleri ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Davalı … A.Ş. tarafından davacıya gönderilen 01.10.2021 tarihli teklifte, araçların adet fiyatı 965.00,00 TL olarak belirlenmiş olup, teslim tarihinin Kasım ayının 4. haftası olarak belirlendiği, teklifin 05.10.2021 tarihine kadar geçerli olacağı ve …, … bedellerine gelecek fiyat farklarının fiyatlara yansıtılacağının kararlaştırıldığı görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan 23.11.2021 tarihli sipariş protokolü’nde ise;
1-Alıcı bu sözleşmeden doğan hak ve vecibelerini başkalarına devredemez.
2-… Otosan Sanayi A.Ş. teknik ve ticari nedenlerle önceden haber vermeksizin araçların özelliklerinde her türlü değişiklik yapma hakkına sahiptir. Bu tip bir değişiklik durumunda alıcı satıcıdan herhangi bir talepte bulunamaz.
3-Sipariş tarihi ile fatura tarihi arasındaki süre içerisinde vergi resim harç fon sigorta ve sair maliyet üzerindeki artışlar ve … Otosan Sanayi A.Ş.’den kaynaklanan fiyat artışları alıcıya aittir ve teslim tarihinden önce satıcıya ödenir.
4-Teslimat tarihi satıcı tarafından mevcut iş şartlarına ve … Otosan Sanayi A.Ş.’nin aracı satıcıya teslimine bağlı olarak ancak tahminen bildirilebilir. Teslimatın satıcının kontrolü dışında gecikmesi halinde alıcı satıcıdan herhangi bir talepte bulunamaz.
5-Alıcı söz konusu araç hazır olduğu halde 5 iş günü içinde satıcı ile irtibata geçip işlemleri başlatamaz ise satıcı ihtar ve ihbara gerek kalmaksızın sözleşmeyi tek taraflı feshetme hakkın sahip olur.
6-Alıcı, … muafiyet koşullarını sağlama ve ilgili evrakları hazırlamakla mükelleftir. Düzenlemelerine yer verilmiştir.
“Sözleşme özgürlüğü” başlıklı 6098 sayılı TBK’nın 26. maddesinde “Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler.”
“Kesin hükümsüzlük” başlıklı TBK 27. maddesinde ise; “Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkânsız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür. Sözleşmenin içerdiği hükümlerden bir kısmının hükümsüz olması, diğerlerinin geçerliliğini etkilemez. Ancak, bu hükümler olmaksızın sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa, sözleşmenin tamamı kesin olarak hükümsüz olur.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşıldığı üzere, TBK 26. maddesinde yapılan düzenleme uyarınca, Türk Hukukunda esas olan sözleşme özgürlüğüdür. Diğer taraftan …’nın 13. maddesinde, bir temel hak ve özgürlük olan sözleşme özgürlüğüne, özellikle sözleşmenin içeriğini düzenleme özgürlüğüne, özüne dokunmamak şartı ile genel sınırlamalar getirilmiştir. Düzenleme özgürlüğünün sınırları TBK’nın 26 maddesinde yapılan düzenlemede ifade edildikten sonra bu sınırlar TBK 27/1. maddesinde gösterilmiştir.
TBK 27/1. maddesinde yapılan düzenleme uyarınca, sözleşme içeriğini belirleme özgürlüğünün ilk sınırı, emredici hukuk kurallarına aykırı olmamasıdır. Kendisine mutlak surette uyulması gereken kurala emredici hukuk kuralı denir. Taraflar yaptıkları sözleşmelerde emredici hukuk kurallarının aksini kararlaştıramazlar. Taraflar, emredici normların aksine sözleşme yapmış olsalar bile, bu sözleşme değil, emredici hukuk kuralları uygulanır. Zira bu kurallar, irade özerkliğinin sınırlarından birini oluşturur. (…, )
Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacı ile davalı … A.Ş. arasında araç satış fiyatı 965.000,00 TL’den 10 adet 2021 model “…” tipi araç alım satımına dair 23.11.2021 tarihli sözleşme akdedildiği, bu kapsamda davacı tarafından 500.000,00 TL ön ödeme yapıldığı, satın alınan 10 adet aracın 5 tanesinin 23.11.2021 ve 30.11.2021 tarihli faturalarla satış bedeli üzerinden davacıya teslim edildiği ancak 5 adedinin ise 23.12.2021 tarihli faturalarla araç başına 120.000,00 TL artışla 1.085.000,01 TL bedel üzerinden davacıya teslim edildiği görülmüştür.
Davacı yan sonradan teslim edilen 5 adet araç için ihtirazi kayıtla ödediği toplam 600.000,00 TL’den şimdilik 1.000,00 TL’sinin, istirdadına karar verilmesini istemiştir.
Davalı yanlar ise, taraflar arasındaki protokolün 3. maddesi uyarınca artışlardan davacının sorumlu olacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Davacı yan davanın temeli olarak; 01.10.2021 tarihli teklif formunda araç satış bedelinin 965.000,00 TL olarak belirlendiğini, sonradan teslim edilen 5 adet araç için ödemenin ihtirazi kayıtla yapıldığını göstererek, istirdat talebinde bulunmuştur. Ancak az yukarıda ayrıntıları açıklanan ve teklif formundan sonra imzalanan 23.11.2021 tarihli sözleşme ile teklifte bildirilen 965.000,00 TL bedele, siparişi ile fatura tarihi arasındaki süre için gelecek artışların davacı tarafça karşılanacağı kararlaştırılmıştır. Nitekim, taraflar arasında imzalanan ve davacı tarafça inkar edilmeyen 23.11.2021 tarihli sipariş protokolünün 3. maddesinde; “Sipariş tarihi ile fatura tarihi arasındaki süre içerisinde vergi resim harç fon sigorta ve sair maliyet üzerindeki artışlar ve … Otosan Sanayi A.Ş.’den kaynaklanan fiyat artışları alıcıya aittir ve teslim tarihinden önce satıcıya ödenir.” düzenlenmesine yer verilmiştir. Buna göre, aracın geç tesliminden kaynaklanan artışlardan davacı yanın sorumlu olacağı açıkça kararlaştırılmıştır. Davacı, kendi hür iradesi ile imzaladığı 23.11.2021 tarihli sipariş protokolünün 3. maddesi ile araçların geç tesliminden kaynaklanan zararları karşılayacağını taahhüt ettiği gibi taahhütlerini içeren protokolün 6098 sayılı TBK’nın 27. maddesi kapsamında hükümsüz olduğuna dair bir iddia da bulunmamıştır. Bu halde, davalının, protokol tarihinden sonra araç satış bedellerinde meydana gelen artışları davacıdan talep etmesi sözleşmeye uygun olduğundan davanın reddine karar verilmiştir.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın reddine,
2-Davalı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden … maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
3-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin, davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı
23/01/2023
Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır