Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/217 Esas – 2022/717
T.C.
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR
ESAS NO : 2022/217 Esas
KARAR NO : 2022/717
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 09/07/2021
KARAR TARİHİ : 29/11/2022
KARAR Y.TARİHİ : 01/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan İşverenler arası Rücuen alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin
kamu iktisadi teşebbüsü olduğunu, güvenlik işlerini ihale yöntemiyle şirketlerden
satın aldığını, dava dışı …’ın Özel Güvenlik Görevlisi olarak 26/07/2018-
31/05/2020 tarihleri arasında çalışmış olup 31/05/2020 tarihinde çalışmış olduğu
işyerinin tasfiye edilmesinden dolayı yüklenici firmaya iadesinin yapıldığını ve
yüklenici firma tarafında da iş akdinin sona erdiğini,
dava dışı …’ın 22/07/2020 tarihinde 60,92 TL damga vergisi ve
7.965,91 TL kıdem tazminatı olmak üzere toplam brüt 8.026,83 TL kıdem tazminatı
ödemesi ve yine 14/12/2020 tarihinde 15,13 TL damga vergisi ve 1.978,19 TL
TİS’ten kaynaklanan kıdem fark ödemesi olmak üzere toplam brüt 1.993,32 TL
ödeme yapıldığını,
müvekkili kurum ile şirketler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmelerine
göre; (Hizmet İşleri Genel Şartnamesi, İdari Şartname, Teknik Şartnameler hizmet
alım sözleşmelerinin ekidir) Müvekkil Kurumun bina ve eklentilerinin güvenlik
hizmetleri için çalıştırılacak personelin tüm sorumluluğu firmaya ait olduğu
düzenlendiğini,
bu nedenle kurumca …’a ödenen bedelin belirtilen şirketler ve
çalıştığı dönemlere ait miktarların firmalardan rücuen tahsilini talep ettiklerini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydıyla; dava dışı
işçiye 60,92 TL damga vergisi ve 7.965,91 TL kıdem tazminatı ile 15,13 TL damga
vergisi ve 1.978,19 TL TİS’ten kaynaklanan kıdem tazminatı fark ödemesi olmak
üzere toplam brüt 10.020,15 TL alacağının, 439.34 TL’sinin ödeme tarihi olan 22/07/2020 tarihinden 109.10 TL TİS’ten
kaynaklanan kıdem fark ödemesinin ise ödeme tarihi olan 14/12/2020 tarihinden
itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar … Özel Güv. Dan. Eğt. Alarm
Cihazları ve Sist. Tic. Ltd. Şti. ve … Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd.
Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesini,
4.334.01 TL kıdem tazminatı ödemesinin ödeme tarihi olan 22/07/2020
tarihinden, 1076.28 TL TİS’ten kaynaklanan kıdem tazminatı fark ödemesinin ise
ödeme tarihi olan 14/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte
davalı … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti.’den alınarak
müvekkiline ödenmesine,
356.22 TL kıdem tazminatı ödemesinin ödeme tarihi olan 22/07/2020 tarihinden,
88.46 TL TİS’ten kaynaklanan kıdem tazminatı fark ödemesinin ise ödeme tarihi olan
14/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı …
Koruma Özel Güvenlik Hizmetleri Ticaret Ltd. Şti.’den alınarak müvekkiline
ödenmesini,
2.897,26 TL kıdem tazminatının ödeme tarihi olan 22/07/2020 tarihinden, 719,48
TL TİS’ten kaynaklanan kıdem tazminatı fark ödemesinin ise ödeme tarihi olan
14/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte … Koruma
Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti’den alınarak müvekkiline ödenmesini yargılama
giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep
ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalılar … Koruma ve Özel Güvenlik Hizm. Tic. Ltd. Şti.- … Koruma ve Özel
Güvelik Hizmetleri A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; yetki itirazında
bulunduklarını davaya bakmakla yetkili mahkemenin Bakırköy Asliye Ticaret
Mahkemeleri olduğunu, zamanaşımı itirazları olduğunu,
dava dışı işçinin davacı nezdinde çalıştığını, emir ve talimatlarını davacıdan
aldığını, dava dışı işçinin alacaklarından müvekkil şirketin sorumlu olmaması
sebebiyle davanın reddi gerektiğini, davacı ile müvekkil şirket arasında bir asıl
işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğunu, dava dışı işçinin tüm çalışmalarını davacı’ya
ait işyerinde gerçekleştiğini, müvekkili şirketin rücu edilen alacaklardan sorumluluğu
olmadığından, bu davanın müvekkili şirket yönünden pasif husumet yokluğundan
usulden reddine karar verilmesi gerektiğini,
müvekkili şirket ile davacı arasında akdedilen sözleşme ve eki şartnamelerde,
işçilik alacaklarından, arabuluculuk ücretinden müvekkil şirketin sorumlu olduğu
yönünde bir hüküm bulunmadığını, müvekkil şirketin sadece dava dışı işçinin aylık
ücretinden sorumlu olduğunu, dolayısıyla, müvekkil şirketin dava dışı işçinin talep
ettiği kıdem tazminatından sözleşmesel olarak sorumlu tutulamayacağını,
dava dışı işçinin iş akdi davacının talimatı uyarınca feshedildiğini, dava dışı
işçinin iş sözleşmesinin sonlandırılmasının tamamen davacının talimatlarına dayalı
olarak yapıldığını,
hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek kaydı ile müvekkil şirket aleyhine
hüküm kurulması halinde; kıdem tazminatından alt işveren konumundaki müvekkil
şirket’in sorumlu olduğu kanaatine varılacak olsa dahi müvekkil şirketin asıl
işverenle birlikte sorumlu olduğu göz önüne alınarak kıdem tazminatının
müştereken ödenmesi gerektiğine karar verilmesini, ihbar tazminatının da müştereken
ödendiğini, yargılama harç ve masrafları ile vekalet ücretinden arabuluculuk
toplantısına katılmayan şirketin sorumlu tutulması gerektiğini belirterek
fazlaya ilişkin sair talep, itiraz ve dava hakkının saklı kalmak kaydı ile;haksız ve
yersiz açılan davanın reddini,
talep edilen alacaklardan müvekkili şirketin sorumlu olduğu kanaatine varılacak olsa
dahi müvekkili şirket ile davacının, dava konusu alacaklardan dava dışı işçinin
çalışma süresi ile sınırlı olarak ve o dönem ki ücreti üzerinden, müştereken ve
müteselsilen sorumlu olduğunu,
hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek kaydı ile mahkemenizin aksi kanaatte
olması halinde yargılama harç ve masraflarından arabuluculuk toplantısına
katılmayan şirketlerin sorumlu tutulmasını,
yargılama masrafları ile vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar
verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … Özel Güvenlik Danışmanlık Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd.
Şti. -… Özel Güvenlik- -… Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; yetki ve zamanaşımı itirazında bulunduklarını, dava sonuç
talep kısmı belirsiz olan iş bu davanın dava şartı yokluğundan reddini talep
ettiklerini, asıl işverenin alt işveren ile birlikte sorumlu olduğunu, ayrıca asıl
işverenin alt işverene rücu etmesine imkan veren bir kanun maddesi de bulunmadığını, davacının ödemeyi ihbar ve bildirimde bulunmadığını, ihale
makamınca kıdem tazminatı yönünde müvekkile ödeme yapılmadığını, ihbar ve
bildirimde bulunmadığını, müvekkil şirket ve davacı arasında imzalanan
sözleşmelerin ya da teknik ve idari şartnamelerin hiç birisinde asıl işverenin işçilik
alacakları yönüyle müvekkil şirkete rücu edebileceği yönünde bir düzenleme
bulunmadığını, davacının kusurundan kaynaklanan davalarda müvekkile rücu
imkanı bulunmadığını belirterek, haksız ve hukuka aykırı davanın
reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; aylık Sendikal farkların asıl işverenin talimatı doğrultusunda söz konusu
TİS farklarının dava dışı işçiye ödendiğini, davacının müvekkil şirketten böyle bir
alacağı bulunmadığını, dava dışı işçinin ödemeye esas tüm çalışmasının farklı alt
işverenler nezdinde geçmiş olmakla, müvekkil şirkette 01.10.2019-31.05.2020
tarihleri arasında olduğunu, dava dışı işçinin farklı işverenler nezdindeki tüm
çalışması davacı kamu kurumda geçtiğini, yüklenici şirketin hiçbir sorumluluğu
kalmadığını, 4857 Sayılı Yasa’nın 112. Maddesine göre davacının sorumlu
bulunduğunu, K.İ.K mevzuatı uyarınca sözleşme bedeline de ilave edilemeyen ve
sözleşmedeki % 3 sözleşme giderinin içerisinde de yer almayan bir bedelden
müvekkil şirketin sorumlu bulunmadığını belirterek haksız ve
hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLER:
1-)Hukuk uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuk son tutanağı,
2-)Mahkememizden alınan bilirkişi raporu,
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, davacı kurum tarafından dava dışı işçiye ödenen işçi alacaklarının işverenler arası sorumluluktan kaynaklı rücuen tazmini istemine ilişkindir.
Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin 12/01/2022 tarih ve 2021/278 Esas 2022/50 Karar sayılı YETKİSİZLİK kararı üzerine mahkememize gönderilmiş olup, mahkememiz esasına kaydı yapıldığı anlaşılmıştır.
Dava dışı İşçi …’ın SGK hizmet dökümünün incelenmesinde, işçinin, işten çıkış nedeninin Kod-17 “işyerinin kapanması”
olduğu, davacı kurumda 26/07/2018-
31/05/2020 tarihleri arasında 676 gün çalışması bulunduğu, davacı tarafça, 26/07/2018-31/05/2020 tarihleri arasında hizmeti karşılığı net 7.965,91 TL kıdem tazminatı ile 60,92 TL damga
vergisi olmak üzere toplam brüt 8.026,83 TL kıdem tazminatı hesaplandığı ve
dava dışı işçiye 22/07/2020 tarihinde ödendiği, 14/12/2020 tarihinde ise 1.978,19 TL ile 15.13 TL damga vergisi olmak
üzere toplam brüt 1.993,32 TL kıdem tazminatı toplu iş sözleşmesi farkı
ödediği tespit edilmiştir.
Asıl işverenle, alt işverenin işçiye karşı müteselsilen sorumluluğunu düzenleyen yasa maddesi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesidir. Bu dış ilişkideki (işçiye karşı) sorumluluğu düzenleyen yasa maddesidir. Ancak davacı ve davalı alt işverenlerin iç ilişkideki sorumlulukları, aralarındaki sözleşme hükümlerine göre tespit editmektedir. Sözleşmelerde hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu ve Yargıtay kararları uyarınca sorumluluk belirlenmektedir.
Hizmet Atım Sözleşmelerine ilişkin davalarda son dönemlerde Yargıtay’ın iş bölümü uyarınca görevli dairesi olan Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin kararlarında rücu davalarına ilişkin şu ilkeler belirlenmiştir: Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
İşçiye ödenen kadem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından İşçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatili ücreti, ücret alacağı, UBGT, fazla mesal ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.(Yargıtay 15.Hukuk Dairesi E:2021/611 K:2021/537 Karar tarihi:01.03.2021)
Yukarıda açıklanan kararlarda ifade edildiği üzere “İşverenin(idare/asıl işveren) işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede hüküm bulunmaması halinde, rücu konusu alacakların tamamından ve ferilerinden münhasıran alt işverenlerin sorumlu olduğu” kabul edilmektedir.
Her bir alt işverenin kendi döneminden sorumlu olduğu, İhbar tazminatı ve yıllık izin alacağı var ise bundan sadece son işyerenin sorumlu olacağı da anılan kararlarda yer almaktadır.
“Davalıların, iş davalarının kendilerine ihbar edilmiş olmasına göre, davalarda hüküm altına alınan, faiz, yargılama giderleri ve vekalet ücretleri ile söz konusu alacakların tahsili amacıyla girişilen icra takip masraflarından da payları oranında sorumlu tutulmaları gerekirken, bu istemlerin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır” (Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin E:2017/837 , K:2020/1463, 03.03.2020 tarihli kararı.)
Yargıtay kararları uyarınıca rücu davalarında, rücuya konu iş mahkemesi dosyasının alt işverenlere ihbar edilip edilmemesi durumunda sorumluluk tutarlarının değiştiği görülmektedir. Buna göre iş mahkemesi dosyası alt işverene ihbar edilmişse, İş mahkemesi davasında hükmolunan alacaklar yanısıra yargılama gideri ve ferileri ile icra takip masraflarından alt işverenlerin payları oranında sorumlu olduğu kabul edilmekte, şayet İş mahkemesi davası ait işverene ihbar edilmemişse, alt işverenterin hükmolunan alacakların sadece asıl alacaklarından sorumlu olacağı değerlendirilmektedir
Buna göre tüm dosya kapsamı bir bütün olarak incelendiğinde, davacı ile davalılar arasında Mardin Havalimanı Özel Güvenlik Hizmetleri’nin yürütülmesine ilişkin Hizmet Alın Sözleşmeleri imzalandığı, dava dışı işçi …’ın bu sözleşmelere konu işte davalı şirketler işçisi olarak davacı aşıl işveren işyerinde çalıştığı, taraflar arasındaki sözleşmeler uyarınca iç ilişkideki sorumluluğun davalılara ait olduğu ve davacının davalılara rücu edebileceği tutarların yasa,usule uygun ve denetime elverişli hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplandığı anlaşılmakla, her bir davalının münhasıran kendi döneminden tespit edilen bedellerle sınırlı sorumlu olduğuna karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Anlatılan nedenlerle,
1-Davanın KABULÜNE,
10.020,15 TL’nin, … Özel Güv. ve … Güv. Şirketi yönünden toplam 548,44 TL olarak müştereken ve müteselsilen tahsili, … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. yönünden 5.410,29 TL, … Koruma Ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. A.Ş. Yönünden 444,68 TL, … Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. Yönünden 3.616,74 TL olarak davalılardan belirtilen miktarlarda tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 684,48 TL harçtan peşin alınan 171,12 TL harcın düşümü ile arta kalan 513,36 TL harcın davalılardan (… Özel Güv. ve … Güv. Şirketi’nin 28,10 TL ile, … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin 277,18 TL ile, … Koruma Ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. A.Ş.’nin 22,79 TL ile, … Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 185,29 TL ile sınırlı olmak üzere)
tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Peşin alınan 171,12 TL harcın davalılardan (… Özel Güv. ve … Güv. Şirketi’nin 9,37 TL ile, … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin 92,39 TL ile, … Koruma Ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. A.Ş.’nin 7,60 TL ile, … Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 61,76 TL ile sınırlı olmak üzere) alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan (… Özel Güv. ve … Güv. Şirketi’nin 503,55 TL ile, … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin 4.967,46 TL ile, … Koruma Ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. A.Ş.’nin 408,28 TL ile, … Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 3.320,71 TL ile sınırlı olmak üzere)
alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 59,30 TL başvuru ve 8,50 TL vekalet harcı, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, 285,60 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 1.353,40 TL yargılama giderinin davalılardan (… Özel Güv. ve … Güv. Şirketi’nin 74,08 TL ile, … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin 730,76 TL ile, … Koruma Ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. A.Ş.’nin 60,06 TL ile, … Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 488,50 TL ile sınırlı olmak üzere)
alınarak davacı tarafa ödenmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.400,00 TL arabuluculuk ücretinin, davalılardan (… Özel Güv. ve … Güv. Şirketi’nin 76,63 TL ile, … Koruma ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin 755,92 TL ile, … Koruma Ve Özel Güvenlik Hizmetleri Tic. A.Ş.’nin 62,13 TL ile, … Koruma Ve Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.’nin 505,32 TL ile sınırlı olmak üzere)
tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 29/11/2022