Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/170 E. 2022/646 K. 27.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/170 Esas – 2022/646
T.C.
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2022/170 Esas
KARAR NO : 2022/646

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 12/10/2021
KARAR TARİHİ : 27/10/2022
KARAR Y.TARİHİ : 03/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … … depoda 24.08.2015-17.04.2017 tarihleri arasında özel güvenlik görevlisi olarak çalışmakta iken 17.04.2017 tarihinde deponun tasfiyesinden dolayı yüklenici firmaya iadesi yapılan özel güvenlik görevlisi …’a çalışmış olduğu 1 yıl 7 ay 8 günlük hizmeti karşılığı 3.677,59-TL ile 28,13-TL damga vergisi olmak üzere brüt toplam 3.705,72-TL ödendiğini,dava dışı …’ın davacı idare bünyesinde ihale ile özel güvenlik hizmetlerinde bulunan davalı şirketler bünyesinde çalışan bir işçi olduğu, söz konusu şirketler ile davacı kurum arasında imzalanan sözleşme ve şartnamelerin ilgili maddeleri ,4875 sayılı İş Kanunu 2/6. Maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 162-168 maddeleri uyarınca davacı kurum tarafından işçiye ödenen bedelin davalı şirketler tarafından davacı kuruma ödenmesi gerektiği, sözleşmelerin ilgili maddelerinde yüklenicinin, çalışma hayatını düzenleyen mevzuatın işverene yüklediği tüm yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiği belirtilmiş olduğu, sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından firma,İş Kanunu ve mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülükleri yerine getirmekten sorumlu olacağı belirtildiği fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 3.705,72-TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı şirketlerin ilgili dönemlere ilişkin sorumlulukları oranında tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ: Davalılar … Özel Güv.Dan.Eğt.Alarm Cihazları ve Sist.Tic.Ltd.Şti. ve … Özel Güvenlik Ltd.Şti. vekili 28.10.2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; öncelikle yetki itirazında bulunulduğunu, 4857 sayılı İş Kanunu 2. Maddesinde asıl işverenin alt işverene rücu etmesine olanak sağlayan bir hüküm bulunmadığı, ayrıca davacının yaptığı ödemeden huzurdaki dava ile haberdar olunduğunu,davacının herhangi bir ihbar ve bildirimde bulunmadığını,davacının ilk başta ihale ettiği sayıyı depoları kapatarak azaltmaları sonucu işçileri size iade ettik işten çıkarmadık yönündeki beyanları hakkın kötüye kullanılması olduğunu, bunun yanısıra müvekkili şirket ile davacı arasında imzalanan sözleşmelerin, teknik ve idari şartnamelerin hiçbirisinde asıl işveren olan davacının işçilik alacaklarından ötürü davalı şirkete rücu edebileceği yönünden bir düzenleme bulunmadığını, davalı şirketin ihale ile iş aldığını ihale şartnamesinde yazmayan hiçbir kalemi işçilere ödemesinin mümkün olmadığını,ihale makamının kıdem tazminatı yönünden davalı şirkete herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu nedenle söz konusu alacağın ihale makamı olan davacı tarafça ödenmesi gerekmekte olduğunu, davacının TİS farkı talebinin hukuka aykırı olduğunu, toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ek ödemelerin idarenin yükümlülüğünde olduğunu, neticede davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-)Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nün 14/12/2021 tarihli müzekkere cevabı,
2-)Hatay … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü cevap yazısı,
3-) Hukuk uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuk son tutanağı,
4-)Mahkememizden alınan bilirkişi raporu,
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava, alt işverenlerin işçisine, davacı asıl işveren tarafından yapılan1 yıl 7 ay 8 günlük hizmet karşılığı 3.677,59 TL ile 28,13 damga vergisinin alt işverenlerden rücuen tahsiline yöneliktir.
Dava dışı İşçi …’ın SGK Hizmet Dökümünün kurumdan istendiği, Mardin Sgk İl Müdürlüğünün 04/07/2022 tarihli yazı cevabında gönderilen SGK Hizmet dökümünün incelenmesinde, işçinin belirlenen dönemlerde davalı şirketlerde çalıştığı, davacı tarafından dava dışı işçiye 24.05.2017 tarihinde 3.677,59 TL ödendiği, kıdem tazminatı tahakkuk cetvelinde dava dışı işçi …’a ilişkin kıdem tazminatı tahakkuk bilgilerinin yer aldığı, 24.08.2015-17.04.2017 tarihleri arası döneme ilişkin olarak 1 yıl 7 ay 8 gün çalışması karşılığında dava dışı işçi ile ilgili 3.677,59 TL net kıdem tazminatı ve 28,13 TL damga vergisi tahakkuk ettirildiği anlaşılmıştır.
Asıl işverenle, alt işverenin işçiye karşı müteselsilen sorumluluğunu düzenleyen yasa maddesi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesidir. Bu dış ilişkideki (işçiye karşı) sorumluluğu düzenleyen yasa maddesidir. Ancak davacı ve davalı alt işverenlerin iç ilişkideki sorumlulukları, aralarındaki sözleşme hükümlerine göre tespit editmektedir. Sözleşmelerde hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu ve Yargıtay kararları uyarınca sorumluluk belirlenmektedir.
Hizmet Atım Sözleşmelerine ilişkin davalarda son dönemlerde Yargıtay’ın iş bölümü uyarınca görevli dairesi olan Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin kararlarında rücu davalarına ilişkin şu ilkeler belirlenmiştir: Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
İşçiye ödenen kadem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından İşçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatili ücreti, ücret alacağı, UBGT, fazla mesal ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.(Yargıtay 15.Hukuk Dairesi E:2021/611 K:2021/537 Karar tarihi:01.03.2021)
Yukarıda açıklanan kararlarda ifade edildiği üzere “İşverenin(idare/asıl işveren) işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede hüküm bulunmaması halinde, rücu konusu alacakların tamamından ve ferilerinden münhasıran alt işverenlerin sorumlu olduğu” kabul edilmektedir.
Her bir alt işverenin kendi döneminden sorumlu olduğu, İhbar tazminatı ve yıllık izin alacağı var ise bundan sadece son işyerenin sorumlu olacağı da anılan kararlarda yer almaktadır.
“Davaltıların, iş davalarının kendilerine ihbar edilmiş olmasına göre, davalarda hüküm altına alınan, faiz, yargılama giderleri ve vekalet ücretleri ile söz konusu alacakların tahsili amacıyla girişilen icra takip masraflarından da payları oranında sorumlu tutulmaları gerekirken, bu istemlerin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır” (Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin E:2017/837 , K:2020/1463, 03.03.2020 tarihli kararı.)
Yargıtay kararları uyarınıca rücu davalarında, rücuya konu iş mahkemesi dosyasının alt işverenlere ihbar edilip edilmemesi durumunda sorumluluk tutarlarının değiştiği görülmektedir. Buna göre iş mahkemesi dosyası alt işverene ihbar edilmişse, İş mahkemesi davasında hükmolunan alacaklar yanısıra yargılama gideri ve ferileri ile icra takip masraflarından alt işverenlerin payları oranında sorumlu olduğu kabul edilmekte, şayet İş mahkemesi davası ait işverene ihbar edilmemişse, alt işverenterin hükmolunan alacakların sadece asıl alacaklarından sorumlu olacağı değerlendirilmektedir
Buna göre tüm dosya kapsamı bir bütün olarak incelendiğinde, davacı ile davalılar arasında çeşitli tarihlerde imzalanan sözleşmelerle “TMO Genel Müdürlüğü ve çeşitli işyerlerinde personelli özel güvenlik hizmeti” satın alındığı, taraflar arasındaki sözleşmeler uyarınca iç ilişkideki sorumluluğun davalılara ait olduğu ve teknik şartnamenin çelişkili hükümlerde öncelikli uygulanması gerektiği, davacının davalılara rücu edebileceği tutarların yasa, usule uygun ve denetime elverişli hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplanmakla, her bir davalının münhasıran kendi döneminden tespit edilen bedellerle sınırlı sorumlu olduğuna karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Anlatılan nedenlerle,
1-Davanın kabulü ile davalı … Özel Güvenlik Şirketi’nden 460 + 92.18 TL olmak üzere toplamda 553.08 TL, …-… Özel Güvenlik Şirketi’nden(iş ortaklığından) 798.92 + 473.20 TL + 1880.50 TL olmak üzere toplamda 3.152,62 TL ve tüm bakiye olarak 3705.72 TL’nin 24/05/2017 tarihinden itibaren işleyecek, ticari faizi ile birlikte Davalıların belirtilen sorumlulukları oranında, Davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 253,14 TL harçtan peşin alınan 63,29 TL harcın düşümü ile arta kalan 189,85 TL harcın davalılardan (Davalı … Özel Güv.Dan.Eğt.Alarm Cihazları ve Sist.Tic.Ltd.Şti.’nin 28,33 TL ile, davalı …-… Özel Güvenlik Hizmetleri Şirketi Ltd. Şti.’nin 161,52 TL ile sınırlı olmak üzere) tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Peşin alınan 63,29 TL harcın davalılardan (Davalı … Özel Güv.Dan.Eğt.Alarm Cihazları ve Sist.Tic.Ltd.Şti.’nin 9,45 TL ile, davalı …-… Özel Güvenlik Hizmetleri Şirketi Ltd. Şti.’nin 53,84 TL ile sınırlı olmak üzere) tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 3.705,72 TL vekalet ücretinin davalılardan (Davalı … Özel Güv.Dan.Eğt.Alarm Cihazları ve Sist.Tic.Ltd.Şti.’nin 553,08 TL ile, davalı …-… Özel Güvenlik Hizmetleri Şirketi Ltd. Şti.’nin 3.152,64 TL ile sınırlı olmak üzere) tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 59,30 TL başvuru ve 8,50 TL vekalet harcı, 850,00 TL bilirkişi ücreti, 127,70 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 1.045,50 TL yargılama giderinin (Davalı … Özel Güv.Dan.Eğt.Alarm Cihazları ve Sist.Tic.Ltd.Şti.’nin 156,04 TL ile, davalı …-… Özel Güvenlik Hizmetleri Şirketi Ltd. Şti.’nin 889,46 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, (Davalı … Özel Güv.Dan.Eğt.Alarm Cihazları ve Sist.Tic.Ltd.Şti.’nin 197,01 TL ile, davalı …-… Özel Güvenlik Hizmetleri Şirketi Ltd. Şti.’nin 1.122,99 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalı/davalılar vekilinin yokluğunda miktarı itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/10/2022