Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ
Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/124
KARAR NO : 2023/220

DAVA : Menfi Tespit / Ticari Satımdan Kaynaklanan
DAVA TARİHİ : 24/02/2022
KARAR TARİHİ : 30/03/2023
KARAR Y.TARİHİ : 25/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan “Menfi Tespit” davasının yapılan açık yargılaması sonunda, aşağıdaki karar tesis edilmiştir;
I-İDDİALAR
1. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin, taraflar arasındaki sözlü anlaşma kapsamında davalı şirketten çeşitli ölçü ve modellerde kablo, kamera, armatür, jeneratör, elektrik panosu, duman ve ısı dedektörleri, otomotik sigorta, izoleli kablo yüksük, jack, kasa, takoz, yangın alarm santrali, ses kabini, anons konsolu, asma tavan ve alçıpen hoparlörleri satın aldığını, aralarındaki sözlü sözleşmede kararlaştırılan tutar kadar vadeli çeklerin müvekkili tarafından ciro edilerek davalı şirkete teslim edildiğini, dava konusu yapılan 600.000,00-TL tutarında olan 5 adet çek dışında diğer çeklerin davalı şirket tarafından bankaya ibraz edilerek tahsil edildiğini, davalı şirketin 31.12.2021 tarihi itibariyle tamamını teslim etmesi gereken mallardan yalnızca bir kısmını müvekkiline teslim ederek fatura edebildiğini, geri kalan kısmın ise bu güne kadar halen teslim edilmediğini, emtianın sözleşmeye uygun şekilde vaktinde ve tam olarak teslim edilmemesi nedeniyle müvekkili şirketin taahhüdü altında olan mekanik elektrik ve elektronik işlerinin bir kısmının yerine getirilmediğini ve bu nedenle gecikme ve yaptırıma uğranıldığını, davalı tarafından ifadan kaçınıldığını, davalı tarafından satılan emtia nedeniyle müvekkili tarafından düzenlenen faturaların toplam tutarının 2.006.080,22-TL olup, taraflarınca ödeme aracı olarak verilen çeklerin toplam tutarının ise 2.680.000,00-TL olup, aradaki 673.919,78-TL tutarındaki edimin davalı tarafça yerine getirilmediğini, bu nedenle, ödeme aracı olarak davalıya teslim edilen müvekkili şirketin lehtar, dava dışı … San. Tic. A.Ş.nin de keşidecisi olduğu, … bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 110.000,00- TL bedelli; … bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 150.000,00- TL bedelli; … bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 60.000,00- TL bedelli; … bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 80.000,00- TL bedelli ve …. bulvarı ticari şubesine ait … seri no.lu 31.03.2022 tarihli 200.000,00-TL bedelli çeklerin, davalı şirketin sözleşmeden kaynaklı edimini ifa etmemesi nedeniyle karşılıksız kaldığını belirterek; müvekkili şirketin söz konusu çeklerden ötürü davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin müvekkiline iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde; dava konusu çeklerin yargılama sürecinde tahsil edilmesi nedeniyle mevcut davanın istirdat davasına dönüştüğünü, davalının teslime ilişkin savunmasının doğru olmadığını, cevap dilekçesinde konu edilen iki adet faturadan 19.02.2021 tarihli ve 251.640,80-TL bedelli faturanın davalı şirketin mail ile iptal edildiğinin bildirilmesi üzerine defterlere işlenmediğini, diğer faturanın akıbetinin ise muhasebe birimince araştırıldığını ancak, böyle bir faturanın müvekkili şirkete tebliğ edildiğine dair herhangi bir kayıt bulunmadığı gibi, söz konusu faturalara konu malların müvekkiline teslim edildiğine dair belge, yazı, imza, sevk irsaliyesi ve benzeri herhangi bir delil sunulmadığını, dolayısıyla davalı tarafça sunulan bu iki adet fatura ve içeriğinin taraflarınca kabulünün mümkün olmadığını beyanla; davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
II-SAVUNMALAR
3. Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirket tarafından aralarındaki şifahi anlaşma doğrultusunda, dava konusu yapılan 600.000,00-TL tutarındaki teslim edilmediği iddia edilen malların, …. şantiyelerinde bulunduğunu, yapılacak keşif ile malların tespiti ve müvekkilinin borçlu olmadığının görüleceğini, şantiyeye teslimi yapılan malların bir kısmı için davacı tarafın isteği üzerine henüz fatura kesilmediğini, ayrıca davacı şirkete kesilen 10.09.2021 tarihli 251.646,80-TL bedelli, 09.03.2022 tarihli 43.909,00-TL bedelli iki adet faturanın davacı şirket tarafından kendi muhasebesine işlenmediğini, işlenmemiş faturalar ve ilgili şantiyelerde yapılacak keşif ile bu durumun anlaşılabileceğini, müvekkili şirketin edimini ifa etmiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-TARAFLARIN ANLAŞTIKLARI ve ANLAŞAMADIKLARI HUSUSLAR
A. Taraflar Arasında Uyuşmazlık Bulunmayan Hususlar
4. Taraflar arasında sözlü anlaşma kurulduğu noktasında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
B. Taraflar Arasındaki Uyuşmazlık Konuları
5. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının, davaya konu edilen çeklerden ötürü davalıya borçlu olup olmadığı, ödenmiş olması halinde istirdat nedeniyle alacaklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
IV-ÇEKİŞMELİ VAKILAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER
6. Davacı şirkete ait ticari defterlerin incelenmesinde; ticari defterlerin 6102 Sayılı yeni TTK’nun 64. Maddesinin 3. Fıkrası gereğince açılış ve kapanış tasdiklerinin kanuni sürelerinde noterlikçe yapılmış olduğu, defterlerin sahibi lehine delil olma özelliğine haiz olduğu, davacı şirket ticari defterlerinde, davalı tarafından düzenlenmiş toplam 2.257.727,02-TL tutarında 13 adet faturanın davalı şirket alacağında, davacı şirket tarafından yapılan toplam 2.257.727,02-TL’sinin ise davalı borcunda kayıtlı olup, davalı şirketin borcundaki tutarın alacağındaki tutardan mahsubu sonrasında taraflar arasında herhangi bir borç alacak miktarının kalmadığı, davacı şirket tarafından davalı şirkete 31.750,00- TL’si nakit, 2.680.000,00-TL’si çek olmak üzere toplam 2.711.750,00-TL ödeme yapıldığı, … no.lu hesaptaki ödemelerden 2.257.72702-TL’sinin 320 hesaptaki faturalar karşılığı bu hesaba aktarıldığı, 454.022,98-TL’sinin ise davacı alacağı olarak … hesapta kaldığı tespit edilmiştir.
7. Davalı tarafa ait ticari defterlerin incelenmesinde; ticari defterlerin 6102 Sayılı yeni TTK’nun 64. Maddesinin 3. Fıkrası gereğince açılış ve kapanış tasdiklerinin kanuni sürelerinde noterlikçe yapılmış olduğu görülmüş olup, ticari defterlerin sahibi lehine delil olma özelliğine haiz olduğu, davalı şirket ticari defterlerinde, davacı adına düzenlenen 12 adet fatura toplam tutarı olan 2.006.080,22-TL’sinin davacı şirketin borcuna, davacı tarafından yapılan toplam 1.910.000,00-TL ödemenin ise davacı alacağında kayıtlı olup, davacı borcunun alacağından mahsubu sonrasında, davalı şirketin davacı şirketten 96.080,22-TL alacağının bulunduğu tespit edilmiştir.
8. Davalı şirketin BA/BS formlarının incelenmesinde; davalının, 2021 yılında davacı şirkete 13 adet belge ile KDV hariç toplam 1.913.326,43-TL (KDV dahil 2.257.727,02-TL ) tutarında emtia satışı yaptığı anlaşılmıştır.
9. Davacı şirketin BA/BS formlarının incelenmesinde; davacı şirketin 2021 yılında davalı şirketten 13 adet belge ile KDV hariç toplam 1.913.326,43-TL (KDV dahil 2.257.727,02-TL) tutarında emtia alımı yaptığı anlaşılmıştır.
10. Dava konusu çeklerin ödenip ödenmediği konusunda …. Şubesine yazılan müzekkereye verilen cevabi yazının incelenmesinde; davacı şirket tarafından iadesi istenilen, …. bulvarı ticari şubesine ait … seri nolu, 28.02.2022 tarihli, 110.000,00-TL bedelli; … seri nolu, 28.02.2022 tarihli, 150.000,00-TL bedelli; … seri nolu, 28.02.2022 tarihli, 60.000,00-TL bedelli; … seri nolu, 28.02.2022 tarihli, 80.000,00-TL bedelli ve … seri nolu, 31.03.2022 tarihli, 200.000,00-TL bedelli çeklerin ödendiğinin bildirildiği görülmüştür.
11. Mahkememizce dosya üzerinde mali müşavir bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmış olup; bilirkişi 06/02/2023 tarihli raporunun sonuç kısmında özetle; dava tarihi itibariyle her iki tarafın ilgili vergi dairelerine bildirdikleri Bs-Ba bildirim formlarının incelenmesinde, her iki tarafın bildiriminin birbirini doğrular nitelikte olup, davacı tarafından davalıdan satın alınan emtia toplam tutarının KDV dahil 2.257.727,02-TL tutarında olduğu, taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında davacı tarafından davalı şirkete yapılan toplam ödemenin 2.711.750,00-TL olduğunu, bu tutardan satın alınan emtia toplam tutarı olan 2.257.727,02-TL’nin mahsubu sonrasında, davacının fazladan yapmış olduğu ödeme toplam tutarının 454.022,98-TL olduğunu, başlangıçta henüz tahsil edilmediği gerekçesiyle borçlu olmadığının tespiti ile iadesi talep edilen çeklerin ödeme günlerinde ödendiğini bildirmiştir.
V- DELİLLERİN TARTIŞILMASI, YARGILAMA ve GEREKÇE
12. Dava, avans olarak verildiği iddia edilen davaya konu edilen çeklerden ötürü borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
13. Davacı dava dilekçesinde; davacı şirketin lehtar, dava dışı … San. Tic. A.Ş.nin de keşidecisi olduğu, …. bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 110.000,00- TL bedelli; … bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 150.000,00- TL bedelli; …. bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 60.000,00- TL bedelli;…. bulvarı ticari şubesine ait, … seri no.lu, 28.02.2022 tarihli, 80.000,00- TL bedelli ve … bulvarı ticari şubesine ait … seri no.lu 31.03.2022 tarihli 200.000,00-TL bedelli çeklerin, davalı şirketin sözleşmeden kaynaklı edimini ifa etmemesi nedeniyle karşılıksız kaldığını belirterek; davacı şirketin söz konusu çeklerden ötürü davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin müvekkiline iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
14. Davalı şirket ise dava konusu yapılan 600.000,00-TL tutarındaki teslim edilmediği iddia edilen malların, …. şantiyelerinde bulunduğunu, şantiyeye teslimi yapılan malların bir kısmı için davacı tarafın isteği üzerine henüz fatura kesilmediğini, ayrıca davacı şirkete kesilen 10.09.2021 tarihli 251.646,80-TL bedelli, 09.03.2022 tarihli 43.909,00-TL bedelli iki adet faturanın davacı şirket tarafından kendi muhasebesine işlenmediğini, müvekkili şirketin edimini ifa etmiş olduğunu bildirmiştir.
15. Çek bir ödeme aracı olup, kural olarak mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verilmektedir. Somut olayda olduğu gibi aksinin iddia edilmesi halinde bir başka ifade ile çekin avans olarak verildiği, ancak karşılığında mal teslim edilmediğinin iddia edilmesi halinde ispat yükü malın teslim edilmediğini iddia eden yana düşmektedir. TBK’nın 207. maddesi uyarınca davacının, davalıya, mal alımı için avans ödemesi yaptığının usulüne uygun delillerle ispatının gerektiği, aslolanın peşin satış olup satıcı ve alıcının borçlarını aynı anda ifa etmekle yükümlü olduğu, ödeme aracı olan çekin borcun tediyesi amacıyla verildiğinin kabulü gerektiği ve aksini iddia eden ve çeklerin sipariş edilen mallara karşılık avans olarak verildiği ve mal teslim edilmediğini iddia eden davacı tarafından bu durumun yazılı delillerle ve koşulları varsa yemin delili ile ispatı gerekir.
16. Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür (TMK m. 6). Kural olarak ispat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir (6100 s. HMK. m. 190/1). Somut olayda ispat yükü, davacı tarafta olup, davacı, alacağının varlığını ispatlamak zorundadır. Dosya kapsamında, davacı tarafından, çeklerin sipariş edilen mallara karşılık avans olarak verildiğinin ve mal teslim edilmediğinin kanıtlanamadığı ve bu hususları belgelendiremediği anlaşılmıştır. Bu durumda davacı, davasını usulüne uygun delillerle ispat edememiş olduğundan, davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
VI-HÜKÜM
1-Davanın REDDİNE,
Karar ve İlam Harcı
2-Alınması gerekli 179,90 TL harcın, peşin alınan 10.246,50 TL harçtan düşümü ile fazla alınan 10.066,60 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra istek halinde yatırana iadesine,
Yargılama Giderleri ve Gider Avansı
3-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nun 333. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
Vekalet Ücreti
5-Davalı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3,13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 84.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı yapılan inceleme sonucunda HMK 345. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde kararı veren …. Mahkemesine ya da buraya gönderilmek üzere istinaf edenin bulunduğu yer İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile …. Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yasa yolu açık olmak üzere 30/03/2023 tarihinde oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/03/2023

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15 uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur”