Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/740 E. 2023/354 K. 11.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ
Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/740
KARAR NO : 2023/354

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : 2- … – …
VEKİLLERİ : Av. … – …
Av. … -…
DAVALILAR : 3- … – …
4- … – …
5- … – …
6- … – ….
7- … – …
8- … – …
9- … – …
10- … – …
11- … – …
12- … – …
13- … – …
14- … – …
15- … – …

DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ : 08/12/2021
KARAR TARİHİ : 11/05/2023
KARAR Y.TARİHİ : 05/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
I-İDDİALAR
1. Davacı vekili dava dilekçesinde; …nin muhtelif yazılarıyla 5362 s.k. 62. maddesi uyarınca yürürlüğe giren ekmek ve ekmek çeşitleri fiyatları azami hadlerini gösteren ücret tarifesinin… bilgi amaçlı gönderildiğini, Birliğin 16.07.2021 tarihli yazısı ile 200 gr ekmek fiyatının 1,75 TL olarak belirlendiğini, sonrasında 22.10.2021 tarihli tarifede bu kez 2,25 TL’ye çıkarıldığını, arada geçen 4 aylık süredeki enflasyon oranlarında böyle bir artışın olmadığını, alınan kararın kamu yararına uygun düşmediğini, … yapılan görüşmelerde bir sonuç alınamadığını, … … E.-… K. sayılı dosyasına 2021/5.ayda sunulan bilirkişi raporunda 200 gr ekmeğin satış fiyatının 2021/3.ay itibariyle %20 üretici karı ve % 15 bayi karı dahil maksimum 1,408 TL olması gerektiği yönünde uzman görüşü verildiğini, bu görüş doğrultusunda mahkemesince 27.07.2021 tarihinde 1,75 TL fiyatın tüketicinin alım gücü karşısında fazla kabul edilerek komisyon kararının iptaline karar verildiğini beyanla, 02.12.2021 tarihli komisyon kararının (ekmek fiyat tarifesinin) iptal edilmesini talep ve dava etmiştir.
II-SAVUNMALAR
2. Davalı …, … vekilleri davaya ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçelerinde özetle; husumet itirazında bulunduklarını, iptali talep edilen kararın mevzuata uygun olduğunu, … … E. – … K. sayılı dosyasına sunulan bilirkişi raporunda hem matematiksel hatalar hem de eksiklikler bulunduğunu, bu hususlara itiraz edilmesine ve ek rapor alınması talep edilmesine rağmen mahkemesince dikkate alınmadan karar verildiğini, raporda maliyet artışının %3,71 oranında olduğunun belirtildiğini, oysa 01.02.2022 tarihi itibariyle asgari ücretin %50 oranında, elektrik tüketim bedellerinin %52 – %130 arası oranlarda, doğalgaza %50 oranında (son 1 yılda toplamda %199 oranında) artış yapıldığını, …’de 2021/12.ayda bir önceki yılın aynı ayına göre %36,08 oranında, 12 aylık ortalamada %19,60 oranında, … ise sırasıyla yıllık %79,89 aylık %19,08 oranında artış olduğunu, un çuval fiyatı 2021/8.ayda 160-170 TL iken mevcut durumda 300-400 TL olduğunu, işyeri kiralarının %100 oranında arttığını, akaryakıta gelen zamlar da maliyetlere eklendiğinde alınan 2,25 TL fiyatın makul olduğunu, 23.11.2021 tarihli komisyon kararının iptali için … … E. sayılı dosyada bir dava daha açıldığını, bu dosyada alınan 14.02.2022 tarihli bilirkişi raporunda birim maliyetin 2,3960 TL olarak hesap edildiğini, bu maliyete elektrik, akaryakıt ve doğalgazda yaşanan artışların dahi yansıtılmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
3-Diğer davalılara usulüne uygun şekilde meşruhatlı davetiye çıkarılmış olup; dosyaya yazılı ve sözlü savunma bildirmemişlerdir.
III-TARAFLARIN ANLAŞTIKLARI ve ANLAŞAMADIKLARI HUSUSLAR
A. Taraflar Arasında Uyuşmazlık Bulunmayan Hususlar
4. Tarafların üzerinde anlaştıkları bir husus bulunmamaktadır.
B. Taraflar Arasındaki Uyuşmazlık Konuları
5. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Davalı birlik tarafından belirlenen 26.11.2021 tarihli fiyat tarifesinin onaylanmasına ilişkin 02.12.2021 tarihli komisyon kararına yönelik itirazın yerinde olup olmadığı, bu kapsamda 200 gr ekmek fiyatının 1,75 TL olarak belirlendiği 16.07.2021 ile davaya konu komisyon kararının dayanağı olan 26.11.2021 tarihli yönetim kurul kararı arasındaki dönem itibariyle değişen ekonomik veriler ve maliyet artışları bakımından 200 gr ekmek fiyatının 2,25 TL olarak belirlenmesinin gerçeğe ve gereğine uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
IV-ÇEKİŞMELİ VAKILAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER
6. Dosya üzerinde bir gıda mühendisi, bir işletme uzmanı ve bir mali müşavir bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmış olup; bilirkişi kurulu raporunun sonuç kısmında özetle; Davalı Odanın 26.11.2021 tarihli ekmek fiyat tarifesinin onaylanmasına ilişkin 02.12.2021 tarihli komisyon kararına yönelik İdarece yapılan itirazın; davacı tarafın… … E. sayılı dosyada alınan bilirkişi raporunda yer alan ekmek birim maliyeti (1,021 TL/adet) ve ekmek birim satış fiyatı (Kdv hariç 1,408 TL) hesabını temel alarak yaptığı bir itiraz olduğu için ve bu rapor hatalı kabuller ve hesaplama içerdiği için yerinde olmadığı, bu kapsamda 1,75 TL olarak belirlenen 200 gr ekmek fiyatının 16.07.2021 tarihi ile 26.11.2021 tarihli yönetim kurulu kararı arasındaki 4 aylık sürede değişen ekonomik veriler ve maliyet artışları bakımından 200 gr ekmek fiyatının 2,25 TL olarak belirlenmesinin gerçeği yansıtmadığı iddiasına yanıtlarının; dosya kapsamında bulunan ve tarafların iddialarına dayanak teşkil eden ekmek maliyet raporlarının incelendiği, odanın Mayıs/2021 tarihli ekmek maliyet raporunda 1 ekmek için ortalama üretim maliyetinin 1,5296 TL olarak belirlendiği, üretici karı, bayii karı ve KDV ilave edilerek bulunan ekmek satış fiyatının ise 2,13 TL olduğu hesaplanmış olup, (raporun kabulleri ve hesaplarında önemli bir hata bulunmadığı görülmüştür) bu rapora göre Temmuz/2021 itibariyle 1,75 TL’lik bir ekmek satış fiyatının fahiş olmadığı ve ortalama maliyetlerin gerisinde kaldığı, …, … …’nın 26.11.2021 tarihli ekmek fiyat tarifesinde kararlaştırılan 2,25 TL 200 gr ekmek birim fiyatına Davacı İdare tarafından yapılan itiraz nedeniyle bu dosya kapsamında …İşletme Bölümü …’nda kurulan komisyon tarafından hazırlanan rapora göre Ekim ayı reel maliyetler dikkate alınarak hazırlanan raporda ise en düşük ekmek birim maliyeti 1,69 TL olarak hesaplandığı, buna bağlı olarak en düşük ekmek birim satış fiyatının ise 2,35 TL olması gerektiğinin belirtildiği, Raporda Kasım ayı fiyat ve maliyet artışları ekmek maliyet hesabına dahil edilmediği, Bu raporun kabullerinde ve hesaplama yolunda taraflarınca bir hata tespit edilmemiş olup, maliyetlere ilişkin fiyat bilgileri ise …ve … bölgesi sınırlarında faaliyet gösteren ekmek fırınlarından alındığı, bilirkişi kurulu tarafından 1,75 TL ve 2,25 TL birim ekmek satış fiyatları değerlendirme dönemlerinin fiyat ve maliyet koşullarında makul seviyede ekmek satış fiyatları olarak değerlendirildiği, Enflasyon ve ekmek maliyetini etkileyen unsurlardaki fiyat artışları dikkate alındığında belirlenen ekmek satış fiyatlarının makul seviyelerde kaldığı bildirilmiştir.

V- DELİLLERİN TARTIŞILMASI, YARGILAMA ve GEREKÇE
7. Dava, 5362 sayılı … Kanuna dayalı fahiş olarak belirlendiği iddia edilen ekmek fiyatlarına yönelik komisyona yapılan başvurunun reddine ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir.
8. 5362 sayılı … Kanununun 62. maddesi: “Bu Kanuna tabi esnaf ve sanatkârlarca üretilen mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri, bağlı bulundukları odalarca hazırlanır ve odanın mensubu olduğu birlik yönetim kurulu tarafından fiyat tarifesinin sunulmasından sonra otuz gün içinde onaylanır veya reddedilir. Onaylanan fiyat tarifesi belediye, mülki amirlik ve ilgili odaya yedi gün içerisinde bildirilir ve bu andan itibaren yürürlüğe girer. Fiyat tarifeleri, uygulanacak azami hadleri gösterir. Belediyeler veya o yerin en büyük mülki amiri tespit edilen bu tarifeleri uygun bulmadıkları takdirde esnaf teşekkülü ile anlaşmaya varamazlarsa onbeş gün içinde o yerin mülki amirinin ya da görevlendireceği yardımcısının başkanlığında, ticaret ve sanayi veya ticaret odasından bir temsilci ile esnaf ve sanatkârlar odaları birliği temsilcisinden teşekkül edecek bir komisyonda görüşülüp karar verilmesini isteyebilirler. Komisyon kararları salt çoğunlukla alınır. Komisyon, tarifeleri uygun bulmadığı takdirde tarife yürürlükten kalkar. Komisyon kararına karşı, ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren on gün içinde ticari davaları görmeye yetkili mahkeme nezdinde itirazda bulunabilirler. Bu mahkemenin kararı kesindir.” hükmüne haizdir.
9. …Tarafından Üretilen Mal ve Hizmetlerin Azami Fiyat Tarifelerinin Düzenlenmesi Hakkında Yönetmelik’in Tarifelere İtiraz başlıklı 7. maddesi “Belediyeler ve o yerin mülki idare amiri, odalarca tespit edilen tarifeleri uygun bulmadıkları ve bu konuda ilgili odayla anlaşamadıkları takdirde, ayrı ayrı veya birlikte tarifelerin kendilerine yazılı olarak bildirildiği tarihten itibaren on beş gün içinde mülki idare amirliği nezdinde komisyona itiraz edebilir.
10. Komisyona yapılan itirazlar, tarifelerin uygulanmasını durdurmaz.
11. Komisyon tarifeyi onaylar veya reddeder. Tarifenin reddi halinde, ilgili oda ya komisyonun ret gerekçelerini dikkate alarak yeni tarifeyi hazırlar ya da komisyon kararının kendisine yazılı bildirim tarihinden itibaren on gün içinde ticari davaları görmeye yetkili mahkeme nezdinde itirazda bulunur. Mahkemenin vereceği karar kesindir.
12. Komisyonun ret kararı vermesi halinde varsa bir önceki dönemde tespit edilmiş tarifeler uygulanır, yoksa tarifelerin uygulanması durdurulur.” şeklindedir.
13. Piyasada oluşan fiyat hareketlerine bağlı olarak yasa ile görevlendirilen meslek kuruluşları tarafından zaman zaman fiyat belirlemeleri yapılmaktadır. Davalıya bağlı meslek odası ve görevli komisyon tarafından alınan 21/10/2021 tarih ve 43 nolu karar ile 200 gr. Ekmek’ in birim fiyatı 2,25 TL olarak belirlenmiştir. Bu karar denetim yetkisi olan davacıya tebliğ edilmiş, davalının yasal süre içerisinde komisyona yaptığı başvuru görüşülüp, davacının itirazı ret edilmiştir. Yasal süre içerisinde mahkememize başvuru yapıldığı kabul edilmiştir.
14. Davalıya bağlı komisyonların belirlediği 200 Gram ekmek fiyatının 2,25.-TL olması gerektiğine ilişkin karar ve dayanakları temin edilip, bilirkişi heyetinden alınan rapor ile; ekmek üretiminde kullanılan tüm malzeme ve üretim araçlarının fiyatları değerlendirildiğinde fiyat belirlemesinin yapıldığı tarih itibarı ile 200 gram ekmeğin maliyetinin 2,396 ( 2.40.-)TL olduğu, bu durumda davalıya bağlı komisyonların belirlediği itiraza konu ekmek fiyatlarının piyasa fiyatlarına göre fahiş olmadığı, bu nedenle davadaki talebin yerinde olmadığı ve davanın reddi gerektiği kabul edilip, aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
VI-HÜKÜM
1-Davanın REDDİNE,
Karar ve İlam Harcı
2-Alınması gerekli 179,90 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Yargılama Giderleri ve Gider Avansı
3-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Taraflarca depo edilen varsa gider avansı ile delil avansından bakiye tutarların karar kesinleştiğinde HMK m. 333 ve …. Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 207 hükümleri uyarınca ilgilisine İADESİNE,
Vekalet Ücreti
5-Davalı yan yargılamada vekil ile temsil olunduğundan, kendini vekille temsil ettiren davalılar yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1 ve 13/2 ve ret sebebi ortak olduğundan 3. maddeleri gereği hesaplanan maktu 9.200,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendini vekille temsil ettiren davalılara ödenmesine,
Dair davacı vekilinin ve davalılar vekillerinin yüzüne karşı, yapılan inceleme sonucunda 5362 Sayılı Kanun’un m. 62 gereği KESİN olmak üzere 11/05/2023 tarihinde oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/05/2023

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza

NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15 uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur”