Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. … MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/688 Esas – 2023/181
T.C.
ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
… MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2021/688 Esas
KARAR NO : 2023/181

HAKİM : ….
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1-….
2- …
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat), Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/11/2021

BİRLEŞEN ANK. 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2022/412 ESAS SAYILI DOSYA

DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI :…
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/06/2022

KARAR TARİHİ : 14/03/2023
KARAR Y.TARİHİ : 12/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat), Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
ASIL DAVA
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi iktisadi devlet teşekkülü olduğunu, Genel Müdürlüğün hizmet personeli alımının, 2012 ve 2016 yılları arasında imzalanan sözleşmeler ile davalılar tarafından üstlenildiğini, söz konusu yıllar arasında davalıların işçisi olarak çalışan …’in 16.05.2019 tarihli dilekçe ile başvurarak kıdem tazminatının, ‘Kamu İhale Kanununa Göre İhale Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri gereği kendisine ödenmesini talep ettiği, ilgilinin başvurusu ve davacı idareye sunduğu belgelerin incelendiği ve kıdem tazminatına hak kazandığını değerlendirildiği, 2.775,47-TL kıdem tazminatının 22.05.2019 tarihinde hesabına yatırıldığını, söz konusu ödemenin 1.481,82-TL’sinin dava dışı … Pet Nak.İnş.Turz.Tarım San veTic.Ltd.Şti. tarafından ödendiğini, bakiye 1.293,65-TL nin yüklenici davalılardan rücuen tahsilinin gerektiği, her ne kadar 4857 sayılı kanun, 112. maddesinde kidem tazminatının kamu kurum ve kuruluşunca ödeneceği düzenlenmiş ise de bu hükmün işçiyi istihdam eden ücretlerini ve primlerini ödeyen alt işverenin kıdem tazminatı ödeme sorumluluğunu ortadan kaldırmadığını, alt işverenin kıdem dahil her türlü işçilik alacağından müteselsil sorumluluğunu ortadan kaldırmadığını, sözleşmenin eki niteliğindeki şartnamelerde yüklenicinin hak ve yükümlülüklerinin ayrıntılı olarak düzenlendiğini, şartname ve sözleşmeler incelendiğinde kıdem tazminatı ödemesinden de yüklenici firmaların sorumlu olduğunu, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 1.293,65-TL nin ödeme tarihi olan 22.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek olan avans faizi ile birlikte sorumlulukları oranında davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalılara dava dilekçesi usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş, davalı taraflarca süresinde cevap dilekçesi sunulmamıştır.
BİRLEŞEN DAVA
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin hizmet personeli alımı, 2012 ve 2016 yılları arasında imzalanan Teknik ve İdari Şartnameler ve Sözleşmeler ile davalı tarafından üstlenildiğini, söz konusu yıllar arasında davalının işçisi olarak çalışan işçi …, 16/05/2019 tarihli dilekçesi ile müvekkili idareye başvurarak 2013 yılından itibaren Genel Müdürlük’te çalıştığını belirttiğini ve 15/02/2015 tarihine kadar olan çalışmalarına ait, kıdem tazminatının kendisine ödenmesini talep ettiğini, ilgilinin başvurusu ve müvekkiline sunduğu belgelerin incelendiğini, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığı değerlendirilerek, 2.775,47 TL kıdem tazminatının, 22/05/2019 tarihinde hesabına ödendiğini, söz konusu ödemenin 1.342,26 TL’sinin yüklenici firma davalıdan rücuen tahsilinin gerektiğini, dava dışı işçiye yapılan ödemenin çalıştığı tüm yüklenici firmalardan rücuen tahsili amacıyla … Mahkemesi’nin 2021/688 Esas sayılı dosyası ile alacak davası açıldığını, anılan mahkemece yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda alınan 19/04/2022 tarihli bilirkişi raporuna istinaden davalı taraf olarak gösterilmeyen yüklenici firmaların olduğunun tespit edildiğini, bu sebeple dava sonunda diğer yüklenici firmalar hakkında dava açıldığı için onların davalı olarak gösterilmediğini, ancak mezkur dosya için hazırlanan 19/04/2022 tarihli bilirkişi raporu ile … Otomotiv Ürünleri Pazarlama Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi için dava açılmadığı tespit edildiğinden bu davanın açıldığını, bu sebeple geri kalan firmaların sorumlu olduğu kıdem tazminatı miktarlarının düşüldüğünü ve raporda sorumluluğu tespit edilen … Otomotiv Ürünleri Pazarlama Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi için dava açıldığını beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 2.775,47 TL’nin davalının sorumluğunda olan 1.342,26 TL’sinin ödeme tarihi olan 22/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı … isimli personelin, müvekkili şirket tarafından 2014 yılında çıkışı yapıldığını, 2019 yılında yapmış olduğu başvuru karşılığı ödendiği iddia edilen kıdem tazminatından müvekkili şirketin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, dava dışı personelin 2014 yılında müvekkili şirket tarafından çıkışı yapıldığını, 2019 yılında, müvekkili şirketin herhangi bir dâhli bulunmadan yapılan bir fesih sebebiyle ödenen kıdem tazminatından müvekkili şirketin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, dava dışı personelin, müvekkili şirket nezdinde çalışmakta iken tüm hak edişlerinin kendisine eksiksiz bir şekilde ödendiğini, müvekkili şirketin etki alanı dışında gerçekleşen bir durum sebebiyle müvekkili şirkette karşı, rücu talebinde bulunmanın usul ve yasaya aykırı olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, dava dışı personele ödendiği belirtilen kıdem tazminatının bir kısmından müvekkili şirketin sorumlu tutulabileceği düşünülse dâhi, davacı tarafın ilgili tutarın tamamının, müvekkili şirketten talep etmesinin de usul ve yasaya aykırı olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, dava dışı personele ödendiği belirtilen kıdem tazminatının bir kısmından müvekkili şirketin sorumlu tutulabileceği düşünülse dâhi, müvekkili şirketin sorumluluğu (kabul anlamına gelmemek kaydıyla) kendi çalıştırdığı süre ve dava dışı personelin devir anındaki ücret seviyesiyle sınırlı olduğunu, dava dışı personele ait … kayıtları incelendiğinde, müvekkili şirket tarafından çıkışı yapıldıktan sonra dava dışı personelin, davacı kurum nezdinde çalışmaya devam ettiğini, davacı tarafından da kabul edildiği üzere, dava dışı personelin müvekkili şirketten çıkışının yapılması ile dilekçe ile hak ediş talebinde bulunması arasında 5 yıldan fazla bir süre bulunduğunu, hâl böyle iken, müvekkili şirketin etki alanı dışında gerçekleşen fesih sebebiyle ödenen kıdem tazminatının hesaplanma usulüne dikkat çekmek gerektiğini, bu sebeple, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, dava dışı personele ödendiği belirtilen kıdem tazminatının bir kısmından müvekkili şirketin sorumlu tutulabileceği düşünülse dâhi, müvekkili şirketin sorumluluğu (kabul anlamına gelmemek kaydıyla) kendi çalıştırdığı süre ve dava dışı personelin devir anındaki ücret seviyesiyle sınırlı olduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-)… Müdürlüğüne, … Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabı,
2-)Hukuk uyuşmazlıklarında dava şartı … son tutanağı,
3-)Mahkememizden alınan bilirkişi raporları,
YARGILAMA VE GEREKÇE:
Dava ve birleşen davada, alt işverenlerin işçisine, davacı asıl işveren tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemesinin davalılardan rücuen tahsiline yöneliktir.
… Mahkemesinin 2022/412 Esas sayılı dosyasının 26/09/2022 tarih ve 2022/412 Esas, 2022/578 Karar sayılı kararı ile dosyalar arasında hukuki ve fiili irtibat bulunduğundan birleştirilmesine karar verildiği görülmüştür.
… Hizmet Dökümünün incelenmesi sonucunda …’in 02.01.2013-09.01.2014 arası ( 369 gün) ….Tem.Gıda Oto Ür.Paz.San.Dış Ltd.Şti. bünyesinde , 10.01.2014 -31.01.2015 ( 379 gün) … Nak.İnş.Turizm Tarım San.ve Tic, Ltd. Şti. bünyesinde , 01.02.2015-15.02.2015 arası (15 gün) … Tur, San.ve Tic,Ltd.Şti. bünyesinde olmak üzere Toplam: ( 763 gün) gün olmak üzere, işçinin 01.02.2013-15.02.2015 tarihleri arasında davacı işyerinde alt işverenler işçisi olarak çalıştığı, ancak işçinin davalı …Temizlik Tahmil Tah.Nak.San.veTic.Ltd.Şti.’de sigortalı çalışmasının bulunmadığı ve bu konuda herhangi bir karar da bulunmadığı görülmüştür.
Asıl işverenle, alt işverenin işçiye karşı müteselsilen sorumluluğunu düzenleyen yasa maddesi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesidir. Bu dış ilişkideki (işçiye karşı) sorumluluğu düzenleyen yasa maddesidir. Ancak davacı ve davalı alt işverenlerin iç ilişkideki sorumlulukları, aralarındaki sözleşme hükümlerine göre tespit editmektedir. Sözleşmelerde hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu ve … kararları uyarınca sorumluluk belirlenmektedir.
Hizmet Atım Sözleşmelerine ilişkin davalarda son dönemlerde …’ın iş bölümü uyarınca görevli dairesi olan ….Hukuk Dairesi’nin kararlarında rücu davalarına ilişkin şu ilkeler belirlenmiştir: Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
İşçiye ödenen kadem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından İşçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatili ücreti, ücret alacağı, …, fazla mesal ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.(….Hukuk Dairesi E:2021/611 K:2021/537 Karar tarihi:01.03.2021)
Yukarıda açıklanan kararlarda ifade edildiği üzere “İşverenin(idare/asıl işveren) işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede hüküm bulunmaması halinde, rücu konusu alacakların tamamından ve ferilerinden münhasıran alt işverenlerin sorumlu olduğu” kabul edilmektedir.
Her bir alt işverenin kendi döneminden sorumlu olduğu, İhbar tazminatı ve yıllık izin alacağı var ise bundan sadece son işyerenin sorumlu olacağı da anılan kararlarda yer almaktadır.
“Davaltıların, iş davalarının kendilerine ihbar edilmiş olmasına göre, davalarda hüküm altına alınan, faiz, yargılama giderleri ve vekalet ücretleri ile söz konusu alacakların tahsili amacıyla girişilen icra takip masraflarından da payları oranında sorumlu tutulmaları gerekirken, bu istemlerin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır” (….Hukuk Dairesinin E:2017/837 , K:2020/1463, 03.03.2020 tarihli kararı.)
… kararları uyarınıca rücu davalarında, rücuya konu iş mahkemesi dosyasının alt işverenlere ihbar edilip edilmemesi durumunda sorumluluk tutarlarının değiştiği görülmektedir. Buna göre iş mahkemesi dosyası alt işverene ihbar edilmişse, İş mahkemesi davasında hükmolunan alacaklar yanısıra yargılama gideri ve ferileri ile icra takip masraflarından alt işverenlerin payları oranında sorumlu olduğu kabul edilmekte, şayet İş mahkemesi davası ait işverene ihbar edilmemişse, alt işverenterin hükmolunan alacakların sadece asıl alacaklarından sorumlu olacağı değerlendirilmektedir
Buna göre tüm dosya kapsamı bir bütün olarak incelendiğinde, davacı idareye bağlı olan “… Müdürlüğü bünyesinde çalıştırılmak üzere Hizmet Alım ihaleleri” yapıldığı ve davacı ile alt işveren şirketler arasında çeşitli tarihlerde sözleşmeler imzalandığı ve dava dışı işçi …’in bu sözleşmelere konu işlerde davalı şirketler işçisi olarak davacı asıl işveren işyerinde çalıştırıldığı anlaşılmıştır.
İşçinin 16.05.2019 tarihli yasal haklarının kendisine ödenmesine yönelik davacı kuruluşa verdiği dilekçesi üzerine ,davacı kuruluş tarafından 22.05.2019 tarihinde dava dışı işçi …”e 2.775,47-TL kıdem tazminatı ödemesi yapılmıştır, bu tutarın 1.481,82-TL sinin dava tarihinden önce dava dışı … Nak.İnş.Turizm Tarım San.veTic. Ltd.Şti. tarafından ödendiği anlaşılmış olmakla, taraflar arasındaki sözleşmeler uyarınca iç ilişkideki sorumluluğun davalılara ait olduğu ve davacının davalılara rücu edebileceği tutarların yasa,usule uygun ve denetime elverişli hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplandığı görülmekle, her bir davalının münhasıran kendi döneminden tespit edilen bedellerle sınırlı sorumlu olduğuna karar verilmiş ancak davalı …yönünden işçinin …’lı çalışmas tespit edilemediğinden bu davalı yönünden red kararı verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Anlatılan nedenlerle,
1-Davanın Mahkememizin 2021/688 Esas sayılı dosyası yönünden Kısmen Kabulü ile,
Davalı … Tem. Hayv. Nak. Gıda Tur. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden 54,57 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
…Tem. Tahmil Taah. Nak. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden açılan davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın düşümü ile arta kalan 120,60 TL harcın davalı … Tem. Hayv. Nak. Gıda Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Peşin alınan 59,30 TL harçla, 59,30 TL başvurma harcının davalı … Tem. Hayv. Nak. Gıda Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 54,57 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 550,00 TL bilirkişi ücreti, 357,1‬0 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 776,60 TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 32,76 TL ile 8,50 TL vekalet harcı 41,26 TL’nin davalı … Tem. Hayv. Nak. Gıda Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-… faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, … Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca … bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL … ücretinden, red ve kabul sorumluluk oranına göre hesaplanan 55,68 TL’nin davalı … Tem. Hayv. Nak. Gıda Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’den, 1.264,32 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,

2-Birleşen …’nin 2022/412 Esas sayılı dosyası yönünden davanın Kabulüne,
… Met. Tem. Gıda Oto. Ür. Paz. San. Dış. Ltd. Şti. yönünden 1.342,26 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
1-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın düşümü ile arta kalan 99,20 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
2-Peşin alınan 80,70 TL harcın davalı tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 1.342,26 TL vekalet ücretinin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; 130,50 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 130,50 TL yargılama giderinin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,
6-… faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, … Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca … bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL … ücretinin, davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,

Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/03/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim ….
¸e-imzalıdır