Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/334 E. 2022/420 K. 16.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/334 Esas
KARAR NO : 2022/420

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 04/06/2021
KARAR TARİHİ : 16/06/2022
KARAR Y.TARİHİ : 24/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde, müvekkili kurumun …’da bulunan fabrikasında yemek işi alan hizmet müteahhitleri bünyesinde alt işveren işçisi …’nin, 02.01.2010 tarihinde iş akdinin feshi tarihi olan 31.12.2016 tarihine kadar aralıksız çalıştığı ve buna bağlı olarak işçilik alacaklarının tahsili talebi ile Ankara …İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında alacak davası açtığını, mahkeme tarafından 26.03.2019 tarihinde, … E. ve 2019/163 K. Sayılı kararı ile davanın kabulü yönünde hüküm kurduğunu, mahkeme kararı uyarınca dava dışı işçi tarafından Ankara …İcra Dairesi’nin … Dosya numarası ile başlatılan takip neticesinde, müvekkili tarafından icra dosyasına 26.04.2019 tarihinde 18.501,21.-TL teminat yatırıldığını, yatırılan tutarın, hizmet müteahhiti firmalardan yazılı olarak talep edildiğini ancak taleplerinin kabul edilmediğini, davalı firmalar ile müvekkili kuruma bağlı MKE Barutsan Roket ve Patlayıcı Fabrikası Müdürlüğü ile yapılan yemek işine ilişkin Hizmet Alım Sözleşmeleri imzalandığını, davalı yükleniciler ile müvekkili kurum arasında yapılan sözleşmeler gereğince, davalı yüklenicilerin işçilerinin, her türlü vecibelerinin, davalı firmalara ait olduğunu genel hükümler ve tarafları bağlayan Hizmet Alım Sözleşmeleri uyarınca davalıların işçilerine, işçilik haklarına ilişkin herhangi bir ödeme yapılmak zorunda kalınması halinde bu ödemeler davalılardan rücuen tahsil edilebileceğini belirterek; fazlaya dair dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 18.501,21-TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı … Temizlik Ltd. Şti vekili cevap dilekçelerinde, müvekkili şirket nezdinde çalışan işçilerin hepsinin maaş ve tazminatlarının banka aracılığıyla ödendiğini ve müvekkili şirketin hiçbir borcunun bulunmadığını, ayrıca dava dışı işçiye ödenen tazminatın, davalılar arasında yapılan sorumluluk miktarı ve süresi dikkate alındığında müvekkili şirketin herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, davacı kurumun, müvekkil şirket ile yapmış olduğu sözleşmenin feshi hükümlerine uymadan sözleşmeyi sona erdirdiğini, tek taraflı fesih nedeniyle işçiler tarafından dava açıldığını belirterek; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Temizlik Ltd. Şti vekili cevap dilekçelerinde, davacının alacak kalemlerinin zamanaşımına uğradığını, davacı tarafın, asıl işveren – alt işverenlik ilişkisinde dava dışı işçinin asıl işvereni statüsünde olduğunu, bu sebeple doğmuş ve doğacak bütün alacaklardan sorumlu olan tarafın davacı işveren olduğunu, müvekkili şirket ile davalı MKE Genel Müdürlüğü arasındaki ilişkinin, Sağlık Bakanlığı’nın, Kamu İhale Kanunu’nun 62. maddesi gereğince açtığı ihale neticesinde akdedilen sözleşmeye dayandığını, bu sözleşme ile müvekkili şirketin, Kamu Kurumunun işyeri durumundaki alanlarda, taşeron olarak hizmet faaliyeti üstlenmiş bulunduğunu, müvekkili şirketin, İş Kanunu’nun 2/6 maddesi çerçevesinde alt işveren olduğundan bahisle kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacaklarından sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kabul edilmesi halinde dahi kamuda 11.9.2014 tarihinden sonra akdedilen personel çalıştırılması esasına dayalı alt işveren sözleşmelerinde alt işveren işçilerine kamu tarafından ödenen kıdem tazminatları için alt işverenlere rücu edilemeyeceğini, davacı kamu kurumu tarafından müvekkile şirkete ödenen ihale bedeli içerisinde kıdem payı ödenmediğini, dolayısıyla müvekkili şirketin dava dışı işçiye ödediği kıdem tazminatından sorumluluğu olmadığını, müvekkili şirketin, alt işveren olarak vasıflandırılsa dahi, müvekkil şirketin, işçiye ödenecek kıdem tazminatından yalnızca işçiyi çalıştırdığı süre ve ücretle sınırlı olmak üzere sorumlu olduğunu belirterek; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılara usulüne uygun şekilde meşruhatlı davetiye çıkarılmış olup; dosyaya yazılı ve sözlü savunma bildirilmemiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Sözleşme örnekleri, SGK kayıtları, iş mahkemesi dosyasının uyap evrakları, Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … E, sayılı icra dosyası, ödeme dekontları, bilirkişi raporu ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Davacı ile davalı şirketler arasında imzalanan Hizmet Alım Sözleşmelerin 36. Maddesinde; hangi nedenlerle olursa olsun gerek ücret, fazla mesai, kıdem, ihbar tazminatı, ücretli izin alacağı ve benzeri mali ve sosyal haklar ve bunlarla ilgili olarak prim, vergi ve fon gibi konularda ve keza iş kazası ve meslek hastalığı gibi sebeplerle kurumun, yüklenici işçilere ve üçüncü kişilere herhangi bir ödeme yapması halinde, yüklenici firmanın bu ödemeleri rücuen kuruma derhal ödemekle yükümlü olduğu hususu düzenlenmiştir.
Ankara …İş Mahkemesi’nin 26/03/2019 tarih, … E, 2019/163 K, sayılı kararının incelenmesinde; davacının …, davalının MKE Genel Müdürlüğü; davanın kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin alacağının tahsiline ilişkin olduğu, yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 2.786,76 TL net kıdem tazminatının iş akdinin fesih tarihi olan 31/12/2016 tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte, 4.179,15 TL brüt ihbar tazminatının 50,00 TL’sinin dava, kalanının oslah tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte, 4.049,40 TL brüt yıllık izin ücretinin 50,00 TL’sine dava, kalanına ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair karar verildiği, davacı tarafından, işbu davada hükmedilen kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve ferilerine ilişkin olarak Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … E, sayılı dosyasına 03/05/2019 tarihinde 18.501,21 TL nakit teminat yatırıldığı anlaşılmıştır.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 21.12.2020 tarih ve 2019/2279 esas, 2020/4436 karar sayılı ilamı)
Dosya üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmış olup; 05/04/2022 tarihli bilirkişi raporu dosya içerisinde mevcuttur.
Somut olayda; dava dışı işçi … tarafından Ankara …İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında işçilik alacaklarının tahsiline yönelik açtığı davada verilen 26/03/2019 tarih ve 2019/163 sayılı karar ile; davasının kabulüne karar verildiği, dava dışı işçi tarafından anılan bu karara dayanılarak Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyasında davacı aleyhine icra takibi başlatıldığı, takip kapsamında davacı İdare tarafından 03/05/2019 tarihinde, icra müdürlüğü hesabına 18.501,21 TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosyaya kazandırılan delillerden davacı ile davalılar arasında asıl ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu, dava dışı işçinin,27/03/2013-31/12/2016 tarihleri arasında davalı şirketlerin çalışanı olduğu anlaşılmıştır. Davacı ile davalı yüklenici şirketler arasında düzenlenmiş sözleşmelerin 36. Maddesinde, ücret, fazla mesai, kıdem, ihbar tazminatı, ücretli izin alacağı vb sebeplerle kurumun, yüklenici işçilere ve üçüncü kişilere herhangi bir ödeme yapması halinde, yüklenici firmanın bu ödemeleri rücuen kuruma derhal ödemekle yükümlü olduğunun düzenlendiği anlaşılmakla; alt işverenin işçilik alacaklarından ve ferilerinden sorumluluğunun kabul edilmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Hizmet Alım Sözleşmelerine ilişkin davalarda son dönemlerde Yargıtay’ın işbölümü uyarınca görevli dairesi olan Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin kararlarında rücu davalarına ilişkin ilkelerin incelenmesinde; işçiye ödenen kıdem tazminatının, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olduğu, bu kıdem tazminatının tamamından İşçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yüklenicilerin işverene karşı sorumlu oldukları, yıllık izinler kullanılmadığı takdirde, iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüştüğü, sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü göz önüne alındığında yıllık izin ücretinden ve ihbar tazminatından son işverenin sorumlu olduğu düzenlenmiştir (Yargıtay 15.Hukuk Dairesi E:2021/611 K:2021/537 Karar tarihi:01.03.2021). Bu düzenleme uyarınca, kıdem tazminatı alacağından alt işveren şirketlerin kendi dönemlerinden sorumlu olduğunun ve yıllık izin alacağından ve ihbar tazminatından son alt işverenin sorumlu olacağının kabulü gerekmektedir.
Dava dışı işçinin, tazminat ve hesaplamalara esas çalışma döneminin 27/03/2013-31/12/2016 olduğu, davalı … Ltd. Şti yönünden kendi dönemine düşen (280 gün) icra ferileri dahil kıdem tazminatı payı hesaplandığında sorumlu olduğu tutarın 831,65 TL; davalı … Yemek Ltd. Şti yönünden kendi dönemine düşen (365 gün) icra ferileri dahil kıdem tazminatı payı hesaplandığında sorumlu olduğu tutarın 1.723,52 TL; davalı … Ltd. Şti-… Kurumsal İş Ortaklığı yönünden kendi dönemine düşen (249 gün) icra ferileri dahil kıdem tazminatı payı hesaplandığında sorumlu olduğu tutarın 1.115,54 TL; davalı … Grup Ltd. Şti yönünden kendi dönemine düşen (116 gün) icra ferileri dahil kıdem tazminatı payı hesaplandığında sorumlu olduğu tutarın 519,71 TL; davalı … Ltd. Şti yönünden kendi dönemine düşen (365 gün) icra ferileri dahil kıdem tazminatı (1.114,15 TL)+ ihbar tazminatı (6.702,84 TL)+yıllık izin alacağı (6.493,78 TL) payı hesaplandığında sorumlu olduğu tutarın toplam 14.310,79 TL olduğu anlaşılmakla; davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın Kabulü ile;
831,65 TL’nin 03/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile … Temizlik .. Ltd. Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
1.723,52 TL’nin 03/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile … Temizlik .. Ltd. Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
1.115,54 TL’nin 03/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile … Turizm .. Ltd. Şti ile … Kurumsal Yemek … Ltd. Şti iş ortaklığından müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
519,71 TL’nin 03/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile … Grup Bilgi İşlem .. Ltd. Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
14.310,79 TL’nin 03/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile … İnşaat .. Ltd. Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
2.Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan (davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 229,25 TL; davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 475,10 TL; davalı … Turizm .. Ltd. Şti ile … Kurumsal Yemek … Ltd. Şti iş ortaklığından 307,51 TL; davalı … Grup Bilgi İşlem .. Ltd. Şti’den 143,26 TL; davalı … İnşaat .. Ltd. Şti’den 3.944,88 TL ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Davacı tarafından yapılan; 67,80 TL başvuru ve vekalet harcı, 750,00 TL bilirkişi ücreti, 391,10 TL posta ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 1.208,90 TL yargılama giderinin davalılardan (davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 54,34 TL; davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 112,62 TL; davalı … Turizm .. Ltd. Şti ile … Kurumsal Yemek … Ltd. Şti iş ortaklığından 72,89 TL; davalı … Grup Bilgi İşlem .. Ltd. Şti’den 33,95 TL; davalı … İnşaat .. Ltd. Şti’den 935,10 TL ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
5-.Alınması gerekli 1.263,82 TL harçtan peşin alınan 315,96 TL harcın düşümü ile arta kalan 947,86 TL harcın davalılardan (davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 42,62 TL; davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 88,30 TL; davalı … Turizm .. Ltd. Şti ile … Kurumsal Yemek … Ltd. Şti iş ortaklığından 57,15 TL; davalı … Grup Bilgi İşlem .. Ltd. Şti’den 26,62 TL; davalı … İnşaat .. Ltd. Şti’den 733,17 TL ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Peşin alınan 315,96 TL harcın davalılardan (davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 14,20 TL; davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 29,43 TL; davalı … Turizm .. Ltd. Şti ile … Kurumsal Yemek … Ltd. Şti iş ortaklığından 19,05 TL; davalı … Grup Bilgi İşlem .. Ltd. Şti’den 8,88 TL; davalı … İnşaat .. Ltd. Şti’den 244,40 TL ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, davalılardan (davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 59,33 TL; davalı … Temizlik .. Ltd. Şti’den 122,97 TL; davalı … Turizm .. Ltd. Şti ile … Kurumsal Yemek … Ltd. Şti iş ortaklığından 79,59 TL; davalı … Grup Bilgi İşlem .. Ltd. Şti’den 37,08 TL; davalı … İnşaat .. Ltd. Şti’den 1.021,03 TL ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda; … İnşaat .. Ltd. Şti yönünden kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere, diğerleri yönünden KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.16/06/2022

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı