Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/230 Esas – 2022/339
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/230 Esas
KARAR NO : 2022/339
DAVA : Kooperatif Üyeliğinin Tespiti
DAVA TARİHİ : 12/04/2021
KARAR TARİHİ : 23/05/2022
KARAR Y.TARİHİ : 27/05/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinin Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde; Bakanlar Kurulu tarafından 1995 yılında gecekondu önleme bölgesi ilan edilen …. parsel sayılı arsa niteliğinde taşınmazın 775 sayılı gecekondu kanunu kapsamında Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca tahsis edildiği, davalı SS …Konut Yapı Kooperatifine 2005-20056 yılında üye olmak için başvuruda bulunduğunu ve kooperatif yönetim kurulunca üyelik talebinin kabulü ile kooperatife üye olduğunu, giriş aidatı da dahil olmak üzere 2010 yılına kadar tüm ödeme ve yükümlülüklerini yerine getirdiğini, ancak kooperatifin yükümlülüklerini yerine getirmediğini, 2009 yılına kadar genel kurul toplantılarına çağrıldığı halde bu tarihten sonra sebep gösterilmeksizin genel kurullara çağrılmadığını, diğer bir kısım ortaklarla birlikte özel çabalar sonucu kooperatif yönetimine ulaşıldığını ve yönetimce 2010 yılından sonra aidat alınmayacağını, TOKİ ile yapılan anlaşma sonucu kredi ile konut İnşaatlarının bitirileceğini, daha sonra da üyelerin bu kredilerden kendi hesaplarına düşen kısmı ödeyeceklerinin belirtildiğini, bu tarihten sonra yapılan genel kurul toplantılarının üsüle aykırı, bakanlık temsilcisi olmadan, usulsüz biçimde gerçekleşmiş olduğunu düşündüklerini, her hangi bir kooperatif toplantısına katılmasının sağlanmaması üzerine yine kendi çabaları ile kooperatif yönetimince ortaklıktan çıkarılma girişiminde bulunulduğunu öğrendiğini, tüm bu usulsüzlükler nedeni ile yöneticiler hakkında Ankara Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulduğunu, yöneticiler hakkında Ankara …Ağır Ceza Mahkemesinde kamu davası açıldığını, ismi önce SS …Konut Yapı Kooperatifi olan davalının 2019 yılında isim değişikliğine giderek SS … Konut Yapı Kooperatifi adını aldığını, kooperatife yapmış olduğu başvuruda kooperatifte üyelik kaydına rastlanmadığının bildirildiği, tüm evrakların da ağır ceza mahkemesi dosyasında olduğu, üyelikle ilgili bir belgenin bulunmadığı hususlarının belirtildiğini, kooperatifin iyi niyet kurallarına, yasa ve ana sözleşmeye aykırı bu tutumu nedeni ile mağduriyet yaşadığını belirterek kooperatif ile ortaklık konusunda oluşan muarazanın giderilmesine, üye olduğunun tespitine, varsa üyelik borcunun tespitine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçelerinde; kooperatife ait tüm belge ve kayıtların Ankara …Ağır Ceza Mahkemesi dosyasında bulunduğundan kooperatif merkezinde kalan belgeler içinde davacı yanın üye olduğuna dair hiçbir belgenin bulunmadığını, kooperatife ait 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 ve 2016 mali yıllarına ait genel kurul tutanak faaliyetlerinde davacı isminin bulunmadığını, davacı tarafından sunulan belgelerde kooperatif isminin SS …Konut Yapı Kooperatifi yönetim kurulunun 08.08.2017 tarihli kararı ile bir kısım ortakların üyeliklerini devir etmiş olduğunu, 01/11/2017 tarihinde yapılan genel kurulda bu üyeliği devir alanların yeni yönetim kurulu üyeleri olarak belirlendiğini, 18.04.2019 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında ise unvan değişikliğine gidilerek kooperatif isminin SS … Konut Yapı Kooperatifi olarak değiştirildiğini, yönetim devir alındığında davacı isminin kooperatif üyeleri arasında yer almadığını, davacı yanın üyeliğin sona erdirildiğine ilişkin iptal davası açmadığını, 5 yıl içinde ödediği bedelin iadesi için de yasal girişimde bulunmadığını, davacı yanın 2011 yılında sonraki gene kurul hazurun listelerinde isminin yer almadığını, toplantılara katılmadığını, davacının yıllarca kooperatifle iletişime geçmemiş olduğunu ve kooperatifi kusurlandırmaya çalışıyor olmasının kabul edilemez olduğunu, tüm genel kurul toplantılarının da usule uygun yapıldığını, bu toplantıların iptali yolunda herhangi bir davanın da açılmamış olduğunu, bu nedenlerle kooperatif üyesi olmayan davacının davasının esastan ve zamanaşımı yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, davacının davalı müflis SS … Konut Yapı Kooperatifi üyesi olduğunun ve varsa kooperatif ortaklığından kaynaklanan borcunun tespiti istemine ilişkindir.
Ankara …Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/504 Esas sayılı dosyası, bilirkişi raporu ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi 07.04.2022 tarihli raporunda özetle; davacı yan hakkında kooperatif tarafından alınmış yasa ve ana sözleşme hükümlerine uygun bir ihraç kararının bulunmadığı, ihraç kararına dayanak olması gereken 1. ve 2. ihtarnamelerin davacı yana gönderilmemiş olduğu, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve Kooperatif ana sözleşmesi hükümlerinde bir kooperatif ortağının, ortaklığının sona erdirilmesi koşullarının ne olduğunun belirlendiği, bunun dışında ortaklığı sona erdiren başkaca bir yol bulunmadığı, bir ortağın üst üste 3 ay aidat ödememesi ya da 1 yıldan fazla süredir aidat ödememesi gibi bir gerekçe ile ortak hakkında ihraç kararı alınamayacağı, aidat ödemeyen ortağa önce ihtarnamelerin tebliğ edilmesi, belirlenen sürelerin sonunda ihraç kararı alınması gibi yasal şartların yerine getirilmesinin gerektiği, buna göre davacı yan hakkında yasal mevzuata uygun şekilde alınmış bir ihraç kararının bulunmaması nedeni ile kooperatif ortaklığının halen devam ediyor olduğu, kooperatif ortağı olan üyenin ise ortaklığı devam ettiği sürece genel kurul toplantılarında alınan kararlar” gereği aidat ödeme yükümlülüğünün devam edeceği, genel kurul toplantılarında aidatlara ilişkin alınan kararlar çerçevesinde aidat ve gecikme cezası hesabının yapıldığı, bu hesaba göre davacı yanın toplam 48.600,00 TL aidat, 3.273,65 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 51.873,65 TL borcunun bulunduğu, görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu dosya kapsamı ve delil durumuna uygun olup, hükme esas alınmıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununda ortakların çıkması ve çıkarılmalarına ilişkin amir hükümler düzenlenmiş, Konut Yapı Kooperatiflerinde kooperatif ortaklığını sona erdiren işlemlerin ne olduğu kooperatif ana sözleşmesinde de yasaya paralel olarak düzenlemeler yer almıştır.
Buna göre kooperatif ortağı kendi isteği ve iradesi ile istifa yoluyla ortaklıktan ayrılacak, ya da kooperatif tarafından hakkında ana sozleşmede yazılı hususların varlığı halinde ihraç kararı verilecektir. Bu iki yolun “çıkma ve çıkarılma” dışında ortaklığı sona erdiren başkaca bir yolu söz konusu değildir. Ölüm halinde dahi ortaklık düşmemekte, kooperatif hissesi mirasçılara geçmektedir.
Nitekim 1163 sayılı kooperatifler yasasının 27 inci maddesi, “..kooperatif sermaye yüklemlerinde borçlu ve sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini isteyeceği, ilk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığının kendiliğinden düşeceği…” ,
16. maddesi, ..kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebeplerin ana sözleşmede açıkça gösterileceği, ortakların ana sözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamayacağı…” şeklinde düzenlenmiştir.
Kooperatif ana sözleşmesinin ortağın kendi isteği ile ortaklıktan ayrılmasını düzenleyen 13 üncü maddesinde “..her ortağın, hesap senesi sonundan en az bir ay önce yönetim kuruluna yazı ile başvurmak suretiyle ortaklıktan çıkabileceği, yönetim kurulunun bu hükme uygun olarak yapılacak isteğe rağmen, yazılı başvurunun kooperatif kayıtlarına girişinden itibaren bir ay içinde kabulden kaçınırsa, ortağın çıkma dileğini noter aracılığı ile yönetim kuruluna bildireceği, bildiri tarihinden itibaren çıkmanın gerçekleşeceği…” belirtilmiş,
Ortağın kooperatif tarafından ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin 14 üncü maddesi ise; *… durumları aşağıda gösterilen hallere uyanlar yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılır.
10’uncu maddede yazılı ortaklık şartlarını kaybedenler.
Parasal yükümlülüklerini otuz gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca noter aracılığı ile yapılacak ihtarı takip eden on gün içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere yine aynı kurulca ikinci ihtar yapılır. İkinci ihtarı takip eden bir ay içerisinde de yükümlülüklerini yerine getirmeyenler,
Kura çekimi sonunda kendilerine düşen konutları kabul etmeyenler,
Tapuda kendi adlarına tescilinden önce konutlarında yaptıkları tahribat veya tadilatı yazılı ihtara rağmen düzeltmeyenler,
Kooperatifin para, mal ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı mahkum olanlar,
Çıkarma kararı gerekçeli olarak yönetim kurulu karar defteri ile ortaklar defterine kaydedilir. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere 10 gün içinde notere tevdi edilir. Ortak, çıkarma kararının tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde iptal davası açabilir veya genel kurula itiraz edebilir. Bu itiraz,” ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine iptal davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı iptal davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarma kararları kesinleşir.
Ortaklar, bu maddede gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarma kararı kesinleşinceye kadar devam eder…” şeklinde düzenlenmiştir.
Buna göre; belirtilen yasa ve ana sözleşme hükümleri ile yerleşik yargı kararları gereği kooperatif ortağı hakkında alınan ihraç kararının usul ve yasaya uygun olması için, ” ihtarlarda belirtilen borcun gerçek borcu yansıtması, ihtar edilen borç ile gerçek borç arasında fahiş bir farkın bulunmaması, ortağa tebliğ edilen her iki ihtarda bildirilen borç miktarının aynı olması, farklı ise bunun ihtarda açıklanması, ortağın borç miktarında tereddüde düşmemesi, her iki ihtarda da ortağın ödemesi gereken tutarın anapara ve varsa faiz olarak açıkça gösterilmesi, ayrıca hangi aylara ve yıllara ait olduğunun gösterilmesi, birinci ihtardan sonra ödeme yapılmış olması halinde bu durumun ikinci ihtarda gösterilmiş olması, sürelerin bildirilmiş olması, sonunda ihraç edileceğine ilişkin uyarının bulunması, ihtarların ve ihraç kararının usulüne uygun tebliğ edilmiş olması gerekmektedir.
Somut olayda; davacı yanın, kooperatif yönetim kurulunun 16.03.2006 gün 40 nolu kararı ile kooperatif üyeliğine kabul edildiği, kooperatif yönetim kurulunun 30.05.2012 tarih 124 sayılı kararı ile; “… 30.06.2011 günü yapılan genel kurul kararı gereği aidatlarını üst üste 3 aydan fazla kooperatife üyelik aldatlarını bir yıldan fazla süredir yatırmayan isimleri yazılı üyelerin üyeliklerinin dondurulmasına … genel kurul sonrası yazı yazılıp kooperatif borçlarını yatıranlara üyelik haklarının geri verilmesine..” şeklinde karar alındığı, bu kararda ismi geçen üyeler arasında davacının da yer aldığı, 20.05.2013 tarih 5 sayılı yönetim kurulu kararı ile de, davacının üyeliğinin iptal edildiği anlaşılmıştır. Ancak, davacı hakkında yukarıda açıklanan yasa ve ana sözleşmeye uygun alınmış bir ihraç kararı, keza davacı yana tebliğ edilmiş her hangi bir ihraç kararı da bulunmadığından, davacının kooperatif ortaklığının halen devam ettiği ortadadır. Bu durumda davacının, davalı kooperatifin üyesi olduğun anlaşıldığından, tespite yönelik davasının kabulü gerekmektedir. Öte taraftan, kooperatif ortağı olan davacının, ortaklığı devam ettiği sürece genel kurul toplantılarında alınan kararlar gereği aidat ödeme yükümlülüğü devam etmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporu ile; davalı kooperatifin genel kurul toplantılarında aidatlara ilişkin alınan kararlar çerçevesinde aidat ve gecikme cezası hesabının yapıldığı, bu hesaba göre davacı yanın toplam 48.600,00 TL aidat, 3.273,65 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 51.873,65 TL borcunun bulunduğunun tespit edildiği, bilirkişi tespitlerinin dosya ve delil durumuna uygun olduğu anlaşıldığından, davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Anlatılan nedenlerle,
1-Davanın kabulüne; davacının, davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi üyesi olduğunun ve üyelikten kaynaklanan borcunun 48.600,00 TL aidat ve 3.273,65 TL gecikme cezacı olmak üzere toplam 51.873,65 TL olduğunun tespiti ile, taraflar arasındaki muarazanın bu şekilde giderilmesine,

2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 3.549,43 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın düşümü ile arta kalan 1.503,13 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Peşin alınan 59,30 TL harçla, 59,30 TL başvurma harcının davalı tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan, 1.000,00 TL bilirkişi gideri, 87,50 TL posta ve tebligat gideri ile vekalet harcı 8,50 -TL’nin toplamı 1.096,00 TL’nin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde HMK 333 maddesi uyarınca taraflara iadesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.. 23/05/2022