Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/194 Esas – 2022/377
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/194 Esas
KARAR NO : 2022/377

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/03/2021
KARAR TARİHİ : 02/06/2022
KARAR Y.TARİHİ : 24/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde, huzurdaki davaya bakmaya, Ankara Mahkemelerinin yetkili olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmede açıkça imza altına alındığını, davalı dağıtım şirketinin mülkiyeti müvekkiline ait taşınmaz ve tesisler üzerinden elde etmiş olduğu reklam bedellerinin, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb kurulumuna ilişkin bedellerin ve taşımazların kiraya verilmesinden elde edilen bedellerin müvekkilince tespit edilmesinin mümkün olmadığını, gerçekleştirilecek tahkikat neticesinde ortaya çıkacağını, uyuşmazlığın çözümü için dava şartı arabuluculuk görüşmelerinin anlaşmama ile neticelendiğini, …’ın, 4628 sayılı Kanunla, eneıji sektöründeki özelleştirmelerin 4046 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde 02.04.2004 tarih, 2004/22 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alındığını, 4628 sayılı Kanunun 14. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “…’ın faaliyet alanında yer alan ve dağıtım faaliyeti için gerekli olan işletme varlıkları üzerinde, mülkiyeti saklı kalmak kaydı ile … ile belirlenen dağıtım bölgelerinde faaliyet göstermek üzere kurulan elektrik dağıtım şirketleri arasında işletme hakkı devir sözleşmesi düzenlenebilir.” hükmü uyarınca gerekli işlemlerin tamamlanmasını (mülkiyetin …’a aktarılması vs) müteakiben … ile %100 hisselerine sahip olduğu 20 elektrik dağıtım şirketi arasında dağıtım varlıklarının işletilmesine ilişkin “İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi”nin imzalandığını, 6446 sayılı “Elektrik Piyasası Kanunu”nun 5. Maddesinde üretim, iletim ve dağıtım lisanslarının esaslarının düzenlendiğini, bahsi geçen maddenin 9 numaralı bendinde “Dağıtım lisansı, başvuru sahibinin bu Kanun uyarınca öngörülen yükümlülükleri yerine getirmesi ve ilgili dağıtım sisteminin işletme hakkım tevsiki halinde verilebilir.” hükmünün yer aldığını, dağıtım şirketlerinin dağıtım lisanslarına sahip olabilmelerinin ancak ve ancak İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin imzalanması ile mümkün olabildiğini, dava konusu edilen bedellerin işletme hakkı devir sözleşmesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmayıp davalı şirket tarafından sözleşmeye, mevzuata ve mülkiyet hakkına açıkça aykırı ye haksız bir şekilde elde edildiğini, mülkiyet hakkı uyarınca taşınmaz ve tesisler üzerinde her türlü kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma hakkının müvekkiline ait olduğunu, İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi’nde işletme hakkı devredilen varlıkların dağıtım şirketlerince dağıtım faaliyeti dışında kullanılabileceğine ilişkin bir hükmün bulunmadığını, dağıtım şirketlerinin elde etmiş oldukları gelirlerinin nasıl paylaştırılacağının Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ hükümleri çerçevesinde belirlenmiş olduğunu, elektrik dağıtım şirketleri tarafından elde edilen reklam, kira vb gelirlerin iç ilişkideki uygunluğu, paylaşımı, sözleşme ve mevzuata uygun olup olmadıklarının EPDK düzenlemesi kapsamına girmediğini, bahsi geçen hususların çeşitli tarihlerde dağıtım şirketlerine yazılı olarak bildirilmesine rağmen şirketlerin haksız bir şekilde gelir elde etmeye devam ettiklerini, açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla mülkiyeti müvekkili şirkete ait olan taşınmaz ve tesislere ilişkin davalı şirket tarafından İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi ve mevzuata aykırı bir şekilde tahsil olunan reklam bedellerinden, baz istasyonu, telsiz ve TV aktancısı vb. kurulumuna ilişkin bedellerden ve taşınmazlann kiraya verilmesinden elde edilen bedellerden şimdilik 1.000,00 TL’nin İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi tarihi baz alınarak tahsil tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline,mahkeme masrafları ile vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçelerinde, dava dilekçesinde reklam bedelleri, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedeller ve taşınmazların kiraya verilmesinden kaynaklı bedeller olmak üzere birden fazla alacak kalemi bakımından talepte bulunduğunu ancak, tüm talepleri için toplam 1.000 TL talep ettiğini ve bu durumun HMK ve Harçlar Kanunu’na aykıtı olduğunu, İHDS’nin tarihini esas alarak 24.07.2006 tarihinden itibaren alacak iddiasında bulunulduğunu, 818 sayılı Borçlar Kanunu (BK) ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda (VBK) öngörülen zamanaşımı sürelerinin geçtiğini, davalı şirketin özelleştirme işlemlerinin 31.12.2010 tarihinde tamamlandığını, bu tarihten önce davalının, … bünyesindeki bir kurum olması ve özelleşlirme tarihine kadar elde edilen gelirlerin devir bilançosunda işlem görmüş olması nedenleriyle. davacının özelleştirme tarihinden öncesi için talepte bulunmasının hukuka ve mantığa aykırı olduğunu, davalı şirketin taraflar arasındaki İHDS uyarınca işletme hakkını kullandığından, somut olayda davacı kurumun mülkiyet hakkının ihlal edilmesinin söz konusu olmadığını, davalı şirketin işletme hakkını haiz olduğu taşınmaz ve tesisler üzerinden reklam, kira vs. adlar altında gelir elde etmesinin taraflar arasındaki İHDS’ye aykırı olmadığı gibi, söz konusu bedellerin tahsil edilmesinin önünde mevzuat kapsamında herhangi bir engel bulunmadığını, bu bedellerin tahsili hukuka aykırılık teşkil etmediğinden, EPDK’nın da tarife düzenlemelerini söz konusu bedelleri kapsayacak şekilde yaptığını, İHDS kapsamında devre konu varlıkların mülkiyet dışında tüm hakları ile birlikte davalı şirkete devredildiğini ve İHDS yürürlükte kaldığı sürece, davalı şirketin elektrik dağıtım tesisleri, dağılım sistemi ile bunların bulunduğu taşınmazlar üzerine reklam alması, baz istasyonu, telsiz, TV aktarıcısı vb. tesis kurulması gibi tasarruflarda bulunmasının hukuken mümkün olduğunu, EPDK’nın İHDS’nin 4628 sayılı Kanun hükümlerine göre düzenlenmesinden sorumlu olduğunu, 24.01.2003 tarihli, 25003 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Gelir ve Tarife Düzenlemesi Kapsamında Düzenlemeye Tabi Unsurlar ve Raporlamaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ 5. maddesinde, kira ve reklam gelirlerini de içine alacak şekilde düzenlemeye esas tarife dışı işletme gelirlerinin belirlendiğini, tebliğin, 01.01.2016 tarihi itibariyle kaldırıldığından 31.12.2015 tarihine kadar yürürlükte kaldığı süre boyunca, dağıtım şirketi düzenlemeye esas net işletme gideri, kira ve reklam gelirlerinin de içinde yer aldığı tarife dışı işletme gelirinin düşülmesinden hareketle belirlendiği, 01.01.2016’ya kadar dağılım şirketlerinin gelir gereksinimi, elde ettikleri ve edecekleri gelirlerden hareketle belirlenerek tarifeye yansıtıldığını, bu gelirlerin davacının iddia ettiği şekilde …’a verilmesinin mükerrer bir şekilde gelirlerin dağıtım şirketlerinden alınmasına neden olacağını, 19.12.2015 tarihli, 29567 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 01.01.2016 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Dağılım Sistemi Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde’de dava konusu edilen reklam bedeli, kira bedeli gibi bedellere ilişkin düzenlemeler bulunduğu ve bu bedellerinin %25’inin tarife kapsamında değerlendirileceğinin düzenlendiğini, 19.11.2020 tarihli, 31309 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Dağıtım Sistemi Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ’in 26. maddesi ile %25 olan oranın, %50’ye çıkarıldığını ve dava konusu edilen reklam bedeli, kira bedeli gibi gelirlerin 2003 yılından beri EPDK tarafından yapılan tarife düzenlemelerinde dikkate alındığını, İHDS m. 21.2 uyarınca İHDS’de açıkça yer almayan reklam ve kira gelirlerine ilişkin düzenlemeler bakımından EPDK’nin ilgili tebliğlerinin esas alınması gerektiğini, davacının dayanak gösterdiği … Genel Müdürlüğü Tesis ve Basılı Evraktan Reklam Amacıyla Yararlanma Esasları Hakkında Yönetmeliğin somut uyuşmazlığa uygulanmasının mümkün olmadığını belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, davacıya ait olduğundan bahisle taşınmaz ve tesislere ilişkin davalı şirket tarafından işletme hakkı devir sözleşmesine ve mevzuata aykırı şekilde reklam bedelleri, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulum bedelleri ile taşınmaz kira bedelleri tahsil edildiği ileri sürülerek alacak istemine yönelik olduğu ve taşınmazların ve tesislerin davacıya ait olup olmadığı, kira bedeli ödenip ödenmediği, davaya konu olan bedellerin işletme hakkı devir sözleşmesine ve mevzuata aykırı olup olmadığı, aykırı ise toplanan bedellerin miktarı, faizin başlangıcı ve niteliği, konusunda yoğunlaştığı anlaşılmakla, dava haksız fiilden kaynaklı alacak davasıdır.
Taraflar arasında imzalanmış 24.07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi, Hukuk uyuşmazlıklannda Dava Şartı Arabuluculuk Son Tutanağı, Davalı şirketin Mahkemeye hitaben yazmış olduğu 30.04.2021 tarih ve 2081 sayılı yazısı, EPDK Hukuk Dairesi Başkanlığının/Tarifeler Dairesi Başkanlığının 13.04.2021 tarihli yazısı, EPDK Hukuk Dairesi Başkanlığının/Tarifeler Dairesi Başkanlığının 29.04.2021 tarihli yazısı dosya arasında bulunmaktadır.
Dava dosyasında yer alan İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin;
> “Amaç” başlıklı 1. Maddesinde: “Bingöl, Elazığ, Malatya ve Tunceli illerinden oluşan Elektrik Dağıtım Bölgesi’nde yer alan ve … uhdesinde bulunan Dağıtım Sistemi’nin, Dağıtım Tesisleri’nin ve Dağıtım Tesisleri’nin işletilebilmesi için varlığı zorunlu diğer taşınır ve taşınmazların, mülkiyet hakkı saklı kalmak koşuluyla … Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’ne İşletme Hakkının devredilmesi ile Dağıtım Tesisleri’nin ve gerekli diğer unsurların iyileştirilmesi, güçlendirilmesi ve yeni Dağıtım Tesisi yapımının esaslarının tabi olduğu hükümleri belirlemektir.”
> “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 2. Maddesinde İsletme Hakkı tanımı olarak; “Şirket’in Dağıtım Tesisleri ve Dağıtım Tesisleri’nin işletilmesinde kullanması gerekli diğer ilave unsurlar üzerinde bu Sözleşme’de yer alan hükümlerle sınırları belirlenen hakkı ve bu hakkın tanınması nedeniyle yürürlükteki mevzuattan ve bu Sözleşmeden doğan bütün sorumlulukları” , -»
> “Sözlesme’nin konusu” başlıklı 3. Maddesinin 3.1.bendinde; “Sözlesme’nin konusunu; Sözleşmede yer alan kapsam ve şartlar dahilinde, Dağıtım Bölgesindeki mevcut ve yeni yapılacak Elektrik Dağıtım Sisteminin, Dağıtım Tesislerinin ve Dağıtım Tesislerinin işletilebilmesi için varlığı zorunlu diğer taşınır ve taşınmazların Dağıtım Faaliyeti için İşletme Hakkının Devri, bu tesislerin iyileştirilmesi ve güçlendirilmesi ile ihtiyaç duyulan yeni dağıtım hat ve tesislerinin yapımı ve Sözleşmedin herhangi bir şekilde sona ermesinde söz konusu bütün tesislerin …’a veya …’in belirleyeceği kuruluşa geri devredilmesi ile bu konularda Tarafların her türlü hak yükümlülüklerinin tespit edilmesi oluşturmaktadır. “
> “Sözleşmenin “Devir” başlıklı 5.maddesinin 5.1. bendinde: “Devir, Dağıtım Bölgesi’nde yer alan, mülkiyeti ve/veya kullanma hakkı …’a ait olan Dağıtım Tesisleri ve Dağıtım’ Sistemi ile bunların üzerlerinde yer aldığı mülkiyetindeki ve/veya kullanımındaki taşınmazlar, bu taşınmazlar üzerindeki kullanım hakları, Dağıtım Tesisleri’nin gereği gibi işletilebilmesi için varlığı zorunluluk arz eden taşınmaz, tesis, araç-gereç, iş makinaları, telsiz cihazları ve bunların mütemmim cüzlerinin mülkiyet hakları saklı kalmak kaydıyla, İşletme Haklarının halihazır fiili ve hukuki durumu ile Şirkete devredilmesidir.”
> “Sözleşmenin “Devir” başlıklı 5 .maddesinin 5.6. bendinde; ” Şirket Dağıtım Bölgesi ’nde yer alan bütün Dağıtım Tesisleri’nin ,mütemmim cüzlerinin ,Dağıtım Tesisleri’nin işletilebilmesi için varlığı zorunluluk teşkil eden taşınmaz, tesis, araç, gereç, iş ve diğer unsurların devir tarihindeki fiili ve hukuki durumlarını tespit ettiğini ve bu mevcut durumlarıyla teslim aldığını beyan ve kabul eder….” hükümleri bulunmaktadır.
Taraflar arasında imzalanan Sözleşme hükümleri incelendiğinde; Davacının, davalı … Elektrik Dağıtım A.Ş’ye ait elektrik dağıtım bölgesindeki dağıtım tesislerinin çıplak mülkiyeti dışındaki haklarının bilhassa, Sözleşmenin 5. maddesi uyarınca bu taşınmazlar üzerindeki kullanım haklarının, Dağıtım Tesislerinin gereği gibi işletilebilmesi için varlığı zorunluluk arz eden taşınmaz, tesis, araç-gereç, iş makinalan, telsiz cihazları ve bunların mütemmim cüzlerinin mülkiyet haklan saklı kalmak kaydıyla işletme haklarının halihazırdaki fiil ve hukuki durumu ile davalıya devredildiği açıkça görülmektedir.
Sözleşmenin 2.1 maddesinde de “İşletme Hakkı”;” Şirketin Dağıtım Tesislerinin, Dağıtım Tesislerinin işletilebilmesi için varlığı zorunlu diğer ilave unsurlar üzerinde bu Sözleşme ’de yer alan hükümlerle sınırları belirlenen hakkı ve bu hakkın tanınması nedeniyle yürürlükteki mevzuattan ve bu Sözleşme’den doğan bütün sorumluluktan” şeklinde tanımlanmış olup, Sözleşme hükümlerinin incelenmesinde, davalının davaya konu edilen, işlettiği dağıtım şebekesi üzerinden elde ettiği reklam ve kira gelirlerini elde etmesini sınırlayan herhangi bir hükmün Sözleşme’de bulunmadığı gibi, … Elektrik Dağıtım A.Ş tarafından elde edilecek bu gelirlerin davacı …’a verilmesi gerektiğine ilişkin bir düzenlenmede bulunmamaktadır.
6446 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanılarak hazırlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği uyarınca elektrik dağıtım şirketlerinin, dağıtım faaliyetiyle birlikte yürütülmesi, verimlilik artışı sağlayacak nitelikteki piyasa dışı bir faaliyeti yürütmelerine olanak tanınmış olup, dağıtım şirketleri bakımından verimlilik artışı sağlayan nitelikte bir faaliyetten elde edilen reklam veya kira gelirleri oluştuğu takdirde bu gelirlerin dağıtım şirketlerinin tarife hesaplamalarına konu edilmesinin 6446 sayılı Kanunim birinci maddesinde belirtilen “tüketicilere düşük maliyetli elektrik sunulması” amacına uygunluk arz ettiği, dağıtım şirketlerinin düzenleyici hesap planlarına kaydedilmiş olması kaydıyla EPDK’ya sundukları reklam ve kira gelirleri tarife dışı işletme geliri olarak kabul görmüş ve “reklam ve kiraya verme” faaliyetleri nedeniyle elde edilen gelirler (reklam ve kira geliri) davalı … Elektrik Dağıtım A.Ş’nin tarife hesaplamalarına dahil edilmiştir.
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 5.maddesi uyarınca davalı şirketin faaliyetleri de dahil olmak üzere dağıtım tarifeleri, düzenlemeye tabi tarifelerdir. Dolayısıyla, bu şirketlerin gelir ve gider kalemleri EPDK tarafından düzenlenip denetlenmekte olup, Dağıtım şirketi olan … Elektrik Dağıtım A.Ş’nin sorumlu olduğu dağıtım bölgesinde işlettiği dağıtım şebekesi üzerinden elde ettiği reklam ve kira (baz istasyonu, araç, bina, arazi, veri transferi iletişim alt yapısı kullanım geliri) gelirlerinin ” EPDK’nın tarife düzenlemelerinde yer alması, bu gelirlerin elde edilmesine hem ilgili mevzuatta cevaz verildiğini hem de bu gelirlerin bahse konu dağıtım şirketlerinin gelir gereksinimlerinde hesaba katıldığını göstermektedir.
Davacı … ile davalı … Elektrik Dağıtım A.Ş arasında imzalanan İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi niteliği itibariyle, özel hukuk sözleşmesi niteliğinde olup, bu Sözleşme ile bedeli mukabilinde davacı … tarafından davalı … Elektrik Dağıtım A.Ş’ye ilgili dağıtım bölgesindeki dağıtım tesislerinin kullanılması ve işletilmesi haklarının devredildiği göz önünde bulundurulduğunda, davalının davacı …’tan Sözleşme ile almış olduğu işletme hakkım bir başkasına devretmesi söz konusu olmayıp, “işletme hakkının” esasına müteallik olmayan “mülkiyeti davacıya ait olan taşınmaz ve tesisler üzerinden davalı tarafından elde edilen reklam bedellerinin, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedellerinin ve taşınmazların kiraya verilmesinden elde edilen bedellerin” davacı … tarafından talep edilmesinin yerinde olmadığı, taraflar arasında imzalanan işletme Hakkı Devir Sözleşmesi uyarınca davalı şirketin elde etmiş olduğu reklam bedellerinin, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedellerin ve taşınmazların kiraya verilmesinden elde edilen bedellerin, davalı … Elektrik Dağıtım A.Ş’nin EPDK tarafından düzenlenen gelir tarifesi içinde yer aldığı anlaşılmakla, davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın Reddine,
2-Davalı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3,13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
3-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
5-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın düşümü ile arta kalan 21,40 TL harcın davacı tarafdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,

Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı(e-duruşma), kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/06/2022