Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/575 E. 2022/678 K. 10.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/575 Esas
KARAR NO : 2022/678

DAVA : Alacak (Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/11/2020
KARAR TARİHİ : 10/11/2022
KARAR Y.TARİHİ : 25/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili, davalı ile davacı arasında akdedilmiş olan bayilik sözleşmesi uyarınca, davacının bayilik görevi ve edimine uygun ifa yükümlülüğünü yerine getirdiğini, ancak 20-30 metre yakınlıktaki Kafdağ Kırtasiye’ye davalı tarafından, bölgede başka bayilik verilmemesi gerekirken bayilik verildiğini, Zeytinburnu Bölgesinde yalnızca kendilerinin satış yapabilecekleri şekilde anlaşma yaptıklarını, işbu sözleşmenin sona erdirildiğine dair kendilerine bilgi verilmediğini, herhangi bir yazılı fesih bildirimi veya ihtarname de gönderilmediğini, bayilik sözleşmesinin sözleşme hükümlerine aykırı şekilde tek taraflı olarak sona erdirilmesi üzerine iade faturalar kestiklerini ve ihtarname ile ürünleri almayı reddettiklerini belirterek; sona eren sözleşme gereği satışı imkansızlaşan kitapların iadesine, toplamda 18.012,89 TL bedelin ihtarname tarihinden itibaren işleyecek olan avans faizi ile birlikte ödenmesine, katlanılan maddi zararın tanzimine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin süresi sonunda kendiliğinden sona erdiğini, davacının sona eren bayilik sözleşmesine uygun olmayacak şekilde mal iade etmeye çalıştığını, iadeleri haklı olarak kabul etmediklerini, sona eren sözleşme sonrasında alacaklı olduklarını alacağın tahsili amacıyla icra takipleri başlatıldığını, takiplerin tahsil edilerek dosyaların kapatıldığını, davacıya borçlu olmadıklarını, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında kurulan bayilik sözleşmesinin feshi nedeniyle, haksız olduğu ileri sürülen davalıya karşı açılan tazminat ve elde kalan ürünlerin iadesi ile ürün bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında düzenlenen Bayilik Sözleşmesinin incelenmesinde; sözleşme süresi ve fesih başlıklı 1. maddesinde; sözleşmenin süresinin bir (1) yıl olduğu; 2. maddesinde; Sınav Pazarlama’nın, bayinin satışını tatminkar görmediği takdirde, bayi kendisine yazılı olarak verilen 2 aylık süreye rağmen satışını istenilen seviyeye getirmezse, Sınav Pazarlama’nın, aynı bölge dahilinde birden fazla bayilik tayin ve tesis hakkına veya işbu bayilik sözleşmesini derhal fesih hakkına haiz olduğu, 3. maddesinde; bayinin akde aykırı davranması nedeniyle Sınav Pazarlama’ nın sözleşmeyi, hiçbir ihtar ve ihbara gerek kalmaksızın fesih hakkı olduğu; 4. maddesinde; Sınav Pazarlama’nın ödeme şartlarına uymaması veya temerrüde düşmesi halinde, ödeme tarihinden itibaren hesabının aylık %5 gecikme fiyat farkı ile yürütüleceği; Genel Hükümler Başlıklı 10. maddesinde; bayinin, yetki bölgesi olan Zeytinburnu dışındaki il, ilçe veya bölgelerde toptan veya perakende satış yapamayacağı ancak, yetki sınırları içerisinde serbestçe satış noktası oluşturabileceği, bu maddeye aykırı davranış sonucunda Sınav Pazarlama’ya tek taraflı fesih hakkı vereceği, İade-Takas Başlıklı maddesinde; iade oranının, bayinin 01.02.2016-31.01.2017 tarihleri arası cirosunun %10’u kadar olup iade işleminin Sinerji tarafından belirlenecek olan tarih aralığında ve yılda bir defa yapılabileceği, İade döneminin 01.01.2017-31.01.2017 tarihleri arasında olduğu, bu tarih aralığı dışında Sinerji’nin kesinlikle ürün iadesi almayacağı, bayinin, kullanılmış örnektir ibareli, yıpranmış zarar görmüş, fiyat etiketli, firma kaşesi ürünleri, takas ve iade almayacağı, ürünlerden birinci sınıf set-test kitabı- kurumsal deneme- logolu ürünlerin iade ve takasa dahil olmayacağı düzenlenmiştir.
Davacı tarafından davalıya keşide edilen … yevmiye numaralı ihtarnamesinin incelenmesinde; 15/09/2017 tarihli, toplam 18.012,89.TL bedelli, 135578-135586 sıra numaralı iade faturalarına konu kitapların, bayiliğinin iptal edilmesi nedeniyle ihtarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde iade alınmasının talep edildiği anlaşılmıştır.
Davalı tarafından, davacı tarafa keşide edilen ….yevmiye numaralı ihtarnamesinin incelenmesinde; taraflar arasında imzalanan sözleşmede belirtildiği üzere iade oranı, alınan ürün miktarının %10’u ile sınırlı olduğu, bu sınırlı miktarın kabul edileceği tarih aralığının ise 01/01/2017 ile 31/01/2017 tarihleri arasında olduğu, bu nedenle iade talebinin kabul görmediğinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafın ticari defterlerinin incelenmesi amacıyla talimat yolu ile bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Talimat yolu ile alınan bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasında 2016-2017 dönemlerini kapsayan açık hesap şeklinde yürütülen bir ticari ilişkinin olduğu, söz konusu ticari ilişkinin taraflar arasında düzenlenen bila tarihli bayilik sözleşmesine dayandığı, davacıya ait 2016-2017 ve 2018 dönemi yasal defterlerinin, fiziki olarak tutulduğu, açılış noter tasdiki ve yevmiye defteri kapanış noter tasdikinin, zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırıldığı, davacının yasal defter kayıt ve belgelerine göre; davalı hesabının 2018 sonunda bakiyesiz olarak kapandığı, davacı tarafından, davalıya düzenlenen 15.09.2017 tarihli 135578, 135579, 135580, 135581, 135582, 135583, 135584, 135585, 135586 sıra numaralı ve KDV dahil toplam 18.012,89 TL tutarındaki iade faturalarının, davacının kendi yasal defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı yasal defterlerinde 10.12.2018 tarihinde davalı hesabına alacak kaydedilen 13.589,96.TL tutarındaki ve nakit tahsilat olduğu belirtilen işleme ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edildiği, davacı vekili tarafından bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesi sunulduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin rapora karşı itirazlarının değerlendirilmesi amacıyla bilirkişiden ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi ek raporunda özetle; davaya konu iade faturalarının, davacı yasal defterlerine kayıt edilmesi öncesinde, davalı hesabının 4.422,93.TL tutarında alacak bakiyesi ile sonuçlandığı ardından iade faturaları kaydedilmesi sonrasında söz konusu hesabın 13.589,96 TL borç bakiyesi ile sonuçlandığı, davacının 2018 yılı yasal defterleri incelendiğinde ise, 2018 yılı açılış fişinde 13.589,96.TL tutarındaki borç bakiyesinin 10.12.2018 tarihinde 13.589,96.TL tutarında tahsilat kaydı ile kapandığı, söz konusu tahsilata ilişkin herhangi bir tahsilat belgesi sunulmadığı için, yapılan kayıt işleminin izaha muhtaç olduğu bildirilmiştir.
Davalının ticari defterlerinin incelenmesi için bilirkişi raporu alınmış, mali müşavir bilirkişi raporunun sonuç kısmında özetle; davalı ticari defterlerinin usulüne uygun tasdik ettirilip, işlendiği, davacı şirket tarafından davalı adına düzenlenen 18.012,89 TL tutarındaki iade faturalarının davalı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, davalı/satıcı ticari defterlerinde davacıdan bir alacak kaydının bulunmadığı, kayıtlı görünen borcun ise icra takibi ile yapılan tahsilatın faize ilişkin kısmının olduğu, davalı ticari defterlerinde de davacıdan bir alacak kayıtlı olmadığı, bakiyenin sıfırlanmasına neden olan tahsilat kaydının bir belge dayanağı olmadığı, dolayısıyla taraf defterlerinin birbirini teyit etmediği, dava konusu alacağın 18.012,89 TL tutarındaki basılı yayın iadesinden kaynaklandığı, sözleşmede iade döneminin 01/01/2017-31/01/2017 olarak belirlendiği, dava konusu iade faturasının 15/09/2017 tarihinde düzenlendiği bildirilmiştir.
Dosya içerisinde toplanan deliller, bayilik sözleşmesi örneği, fatura örnekleri, bilirkişi raporları ve tüm dosya bir bütün olarak değerlendirildiğinde; taraflar arasında bayilik sözleşmesi kurulduğu, davacı tarafından, sözleşmenin haksız feshedildiğinden bahisle elinde kalan malların tazmininin talep edildiği anlaşılmıştır. Taraflar arasında 01/02/2016 tarihinde başlayan ticari ilişkide, davacı tarafından ilk mal alışının 22.02.2016, son mal alışının ise 06.03.2017 tarihinde gerçekleştiği, davacı tarafın ticari defterleri üzerinde talimat yoluyla yapılan incelemede; davacı tarafından düzenlenen 15.09.2017 tarihli ve KDV dahil toplam 18.012,89 TL tutarındaki iade faturalardan sonra davacının ticari defterlerinde davalıdan 13.589,96 TL alacağının kaldığı belirlenmiştir. Dava konusu davalı tarafından haksız feshedildiği ileri sürülen sözleşmeye dayalı tazminat ve iadesi talep edilen kitap bedeline ilişkin olmakla ticari defterler alacağın varlığı için tek başına davacı yararına kanıt olarak kabul edilemez, taraflar arasındaki sözleşmenin süresinin bir yıl olup sözleşme tarihinin 01/02/2017 tarihini kapsadığı, sözleşmede iade ve takasa ilişkin düzenlemenin incelenmesinde iade döneminin 01/01/2017-31/01/2017 tarihleri arasında olacağı ve %10 ile sınırlı olmak üzere iadenin kabul edileceği belirtilmiştir, taraflar arasındaki ticari ilişkinin 31/01/2017 tarihinden sonra devam etmediği, sözleşmenin süresinin uzatılmadığı anlaşıldığından davacı tarafından yapılan 15/09/2017 tarihli faturalara dayalı iade isteminin sözleşmeye uygun olmadığı, daha önceki iade istemlerinin davalı tarafından kabul edildiği ancak dava konusu iadenin sözleşmeye uygun olmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle davalı tarafından sözleşmenin haksız fesih edildiği kanıtlamadığından ve kitapların iade koşulları oluşmadığından davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın Reddine,
2-Davalı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3,13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
3-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
5-Alınması gerekli 80,70 TL harcın, peşin alınan 309,33 TL harçtan düşümü ile fazla alınan 228,63 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra istek halinde yatırana iadesine,
6-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK 345. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde kararı veren Ankara Asliye 7. Ticaret Mahkemesine ya da buraya gönderilmek üzere istinaf edenin bulunduğu yer İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.10/11/2022

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı