Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/544 E. 2021/166 K. 25.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
… GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/544 Esas
KARAR NO : 2021/166

ASIL DAVADA
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti, Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 22/12/2014
BİRLEŞEN … 13. ATM.NİN 2015/412 E.2015/54 K.SAYILI DOSYASINDA

DAVA : MENFİ TESPİT
DAVA TARİHİ : 19/03/2015
BİRLEŞEN … 5 ATM.NİN 2015/197 E. 2015/889 K. SAYILI DOSYASINDA

DAVA : MENFİ TESPİT -İSTİRDAT
DAVA TARİHİ : 24/02/2015
KARAR TARİHİ : 25/02/2021
Yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
ASIL DAVADA, Davacı vekili dava dilekçelerinde, Davalı ile 19.09.2014 tarihli sözleşme akdedilerek davalıdan… alımı hususunda anlaşmaya varıldığı, sözleşmenin 3,4.maddesine istinaden toplamı 70.700,- TL olan 4 adet çekin 21.11.2014 tarihli makbuzla davalıya teslim edildiğini;… Bankası 30.11.2014 vadeli 71248 nolu 16.700 TL (hesap no : 6298638) …31.12.2014 vadeli 1025056 nolu 19.000 TL (hesap no : …) …20.01.2015 vadeli…nolu 18,000 TL (hesap no : …) … Bankası 10.02.2015 vadeli 71250 nolu…000 TL (hesap no : 6298638) bunlardan 30.11.2014 vade tarihli çekin davalı tarafça tahsil edildiğini, diğer üçünün de ciro edilmeden bankaya ibraz edildiğini, ancak davalının malı teslim etmediğini, sözleşmenin m.3.6 gereği müvekkilinin süresinde teslim edilmeyen malı almama ve çekleri iade alma hakkına sahip olduğunu, haricen edinilen bilgilere göre davalının işyerini kapattığını ve hakkında pek çok takip ve davanın olduğunu öğrendiklerini belirterek, çek bedellerinin tamamı üzerinden nakden veya banka teminat mektubu karşılığında bankanın ödemeden tedbir mahiyetinde men edilmesine, çeklerden dolayı davalıya borçlu olmadığını tespitine ve ilgili çeklerin iptaline karar verilmesini ” talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN … 13 ATM’NİN 2015/412 E. SAYILI DOSYASINDA
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde, 19.09.2014 tarihli sözleşme ile dava dışı …’den (Görgülü…) rulman alımı hususunda anlaşmaya varıldığını, sözleşmenin 3.4.maddesine istinaden toplamı 70.700,- TL olan 4 adet çekin 21.11.2014 tarihli makbuzla bu firmaya teslim edildiğini; bu çeklerden 30.11,2014 vade tarihli çekin davalı tarafça tahsil edildiğini, diğer üçünün de ciro edilmeden bankaya ibraz edildiğini, ancak dava dışı firmanın malı teslim etmediğini, sözleşmenin m.3.6 gereği müvekkilinin süresinde teslim edilmeyen malı almama ve çekleri iade alma hakkına sahip olduğunu, bu nedenle … – Görgülü… aleyhine Ankara…Ticaret mahkemesinde menfi tespit davası açtıklarını ve mahkemece söz konusu çekler hakkında ödemeden men karan verildiğini,… – Görgülü… tarafından söz konusu çeklerden … Bankası 10.02.2015 vadeli 71250 nolu…000 TL bedelli çekin davalı … şirketine ciro edildiğini, davalının da çeki bankaya ibraz ettiğini ve mahkemece verilen ödemeden men kararı nedeniyle davalıya ödeme yapılmadığını, bunun üzerine faktoring firmasınca müvekkili aleyhine Ankara…1cra Müdürlüğü 2015/4503 sayılı dosyadan icra takibi başlatıldığını, oysa factoring şirketinin çeki elinde bulundurmasının yasal dayanağı olmadığını, zira 6361 sayılı yasanın 9/11 uyarınca factoring şirketlerinin kambiyo senedine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilmeyen alacakları devralmayacağını, Factoring şirketince çekin dayanağı olarak alındığı belirtilen B514026 nolu faturanın19.09.2014 temlik tarihinden önce müvekkil şirket tarafından dava dışı … şirketine 19.05.2014 tarihinde ödendiğini, dolayısıyla çek ile fatura arasında illiyet bağı bulunmadığını, ayrıca davalı factoring firmasının “factoring işlemlerinde uygulanacak usul ve esaslar hakkında yönetmelik” 4.5 ve 9. Maddesi hükümlerine aykırı davrandığı, dolaysıyla 6361 sayılı yasanının 9,maddesi III.bendi gereği bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğundan dava dışı …’ye karşı ileri sürülecek defilerin factoring firmasına karşı da ileri sürülebileceğini,Bu nedenlerle Ankara … Müdürlüğünün 2015/4503 sayılı dosyasından davalı/alacaklıya borçsuzluğun tespitine, %20 oranında kötü niyet tazminatına ve %10 oranında para cezasına hükmedilmesini” talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN … 5. ATM’NİN 2015/197 E. SAYILI DOSYASINDA,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin dava dışı …-Görgülü… arasında 19/09/2014 tarihinde sözleşme yapıldığını, bu sözleşme uyarınca 4 adet toplam 70.700,00 TL bedelli çekler verdiğini, çek lehtarı …-Görgülü…’ın edimlerini yerine getirmediğini, bu nedenle Ankara…Ticaret Mahkemesinde verdiği çeklerle ilgili menfi tespit davası açtıklarını, …-Görgülü…’a borcu olmadığı halde haksız şekilde Şekerbank’tan verilme 31/12/2014 keşide tarihli, 19.000,00 TL’lik çeki davalı …Ş.’ne ciro ettiğini, çekin dayanağını oluşturduğu iddia edilen faturanın müvekkil şirketçe ödendiğini, davalı tarafından yapılan icra takibi baskısı altında Ankara … Müdürlüğünün 2015/3735 E sayılı takip dosyasında 23/02/2015 tarihinde 25.554,47 TL ödeme yapmak zorunda kaldığını belirterek ödediği bedelin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemi ile dava açmıştır.
SAVUNMA :
Asıl dava ve birleşen davada davalı …vekili cevap dilekçelerinde, davacı tarafın tedbir kararı üzerine yazdırılan ve ödemesi yapılmayan çekler ankara … Müdürlüğünün 2015/3735 esas sayılı ve Ankara … Müdürlüğünün 2015/4503 esas sayılı dosyalarıyla icra takibine konu edilip ve tahsilat yapıldığını, davacı ödenilen miktarların istirdatının istendiğini, faturaları çeklerden kaynaklı alacaklar ilgili yasal düzenlemeler ışığında müvekkil firma tarafından temlik alındığını, temlik işlemi gerek davacı firmanın gerekse diğer davalı … ‘nün onayı ile gerçekleştiğini, davacı ile diğer davalının çeklerden kaynaklı alacağın temlikinden sonra yaşamış oldukları ticari husumetten müvekkilin haberdar olması mümkün olmadığı gibi müvekkilinin üçüncü kişi sıfatına sahip olduğunu, müvekkilinin davacı ile diğer davalı arasındaki işlemin tarafı olmadığı gibi ticari ihtilafla bir alakasının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dğir davalı … duruşmaya katılmamış herhangi bir cevap vermemiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında yapılan satış sözleşmesine istinaden davalı tarafın satışa konu malları teslim etmediğinden davacının davalıya ödemeye karşılık olarak verdiği çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
Mahkememizce verilen 14/12/2017 Tarih, 2014/1899 E., 2017/928 K. Sayılı kararın Davacı vekilinin ve Davalı …Ş’ vekilinin istinaf etmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmiş, Ankara BAM … HD’nin 26/09/2020 Tarih, 2018/747 E., 2020/1074 K. Sayılı kararı ile ; asıl dosya ile birleşen Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/412 E sayılı dosyasının dayanağı olan icra dosyasındaki borcun davacı tarafça ödendiği, dolayısı ile İİK’nun 72/6.maddesine göre davanın kendiliğinden istirdat davasına dönüştüğü, mahkememizce bu davaya yönelik olarak menfi tespit hükmü kurulduğu, istirdat talebi yönünden olumlu olumsuz bir hüküm kurulmadığı gerekçesiyle kaldırılarak Mahkememizin iş bu esasına kaydedilmiştir.
Davacı ile davalı … Rulman-… arasında imzalanan 19.09.2014 tarihli mal satış sözleşmesine göre ; m.3/2 ; davalı … Rulman (…) işletmesi, davacı/alıcı şirkete 79.921,- TL + kdv tutarında… parçası satmayı taahhüt etmiştir.m.3/2 : bu… parçaları karşılığında davacı/alıcı toplamı 70.700,- TL olan 4 adet çeki davalı … Rulman (…) işletmesine teslim edecektir.
Ulusal Factoring A.Ş. ile müşteri … (Görgülü… Sanayi ve Tic.) arasında 07.08.2014 tarihinde akdedilen factoring sözleşmesine göre, 500.000 TL limite kadar faturaya dayalı alacak, faiz ve ferileri ile birlikte factoring şirketine devredilmesi karşılığında müşteriye kullandırılacak kredilerin şartlarının düzenlendiği görülmüştür.Sözleşme ekindeki alacak bildirim formu ve çek tevdi bordrosuna göre; … Bankası10.02,2015 vadeli 71250 nolu…000 TL bedelli Almet Mak.Yed. Par.İnş.Tur.San.Ltd. keşideli çek ile davalı tarafından davacı Almet ltd. muhatap alınarak düzenlenen 16.05.2014 tarihli 514026 nolu 27.606,10 TL bedelli faturanın factoring firmasına sözleşme gereği verildiği görülmüştür.
Ankara…İcra Müdürlüğünün 2015/3735 esas sayılı dosyanın incelenmesinde, alacaklının …borçlunun Al-Met Makina Yedek Parça İnş. Tur. San. Ve Dış Tic. Ltd.Şti. Ve … olduğu, takip dayanağının 31.12.2014 keşide tarihli 19.000,00 TL bedelle çek olduğu kambiyo senetlerine mahsus yolla 13/02/2015 tarihinde takip yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi kurulunun 14/12/2016 tarihli kök ve 09/06/2017 tarihli ek raporlarında özetle; Davacı … Yed. Parç. Ltd. Şti. ile davalılardan… -… arasında, davacının ihtiyacı olan değişik miktarlarda 6 kalem… malzemesinin davalı … Rulman’dan temini hususunda 19.09.2014 tarihli sözleşmenin imzalandığı, Bu sözleşme mucibinde, davacı tarafça davalı … Rulman -…’ye, 21.11.2014 tarihli ve 3183 nolu makbuz ile toplamı 70.700,00 TL olan;30.11.2014 vadeli 71248 nolu 16.700,00 TL bedelli (… Bankası İvedik Şubesi 6298638 nolu hesaba keşideli),31.12.2014 vadeli 1025056 nolu 19.000,00 TL bedelli (…Ostim Şubesi…nolu hesaba keşideli),20.01.2015 vadeli…nolu 18.000,00 TL bedelli (…Ostim Şubesi…nolu hesaba keşideli), 10.02.2015 vadeli 71250 nolu…000,00 TL bedelli (… Bankası İvedik Şubesi 6298638 nolu hesaba keşideli),şeklindeki 4 adet çekin keşide edilerek teslim edildiği, dosya içeriğine göre, Davalılar…-… ile … arasında 07.08.2014 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzalandığı, davacı ile davalılardan…- … arasında imzalanan 19.09.2014 tarihli mal alım sözleşmesi kapsamında, davacı tarafça davalı … Rulman -…’ye, 21.11.2014 tarihli ve 3183 nolu makbuz ile toplamı 70.700,00 TL olan, 30.11.2014 vadeli 71248 nolu 16.700,00 TL bedelli, 31.12.2014 vadeli 1025056 nolu 19.000,00 TL bedelli, 20.01.2015 vadeli…nolu 18.000,00 TL bedelli ve 10.02.2015 vadeli 71250 nolu…000,00 TL bedelli çeklerin keşide edilerek teslim edildiğinin sabit olduğu,
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 38. Maddesinde “Faktoring sözleşmesi; mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilebilen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir almak suretiyle, faktoring şirketinin müşterisine sağladığı tahsilat, borçlu ve müşteri hesaplarının tutulmasının yanı sıra finansman veya faktoring garantisi fonksiyonlarından herhangi birini ya da tümünü içeren sözleşmedir. ”şeklinde düzenleme mevcut olup, bu düzenleme uyarınca faktoring şirketlerine devir olunacak alacakların mal ve hizmet satışından kaynaklanması ve bu alacağın aynı zamanda fatura ile kanıtlanması şart olduğu, Davalı …Ş. tarafından ibraz olunan belgelere göre; 31.12.2014 vadeli 1025056 nolu 19.000,00 TL bedelli çek, Görgülü… -… tarafından davacıya hitaben düzenlenen 16.05.2014 tarihli 514027 30.656,40 TL’lik fatura,10.02.2015 vadeli 71250 nolu…000,00 TL bedelli çek ise yine…-… tarafından davacıya hitaben düzenlenen 16.05.2014 tarihli 514026 seri numaralı 27.606,10 TL Tik fatura,ile tevsik edilen alacaklarla ilgili olarak, temlik ve devir edildiği, diğer iki çeke ilişkin ise herhangi bir fatura ibraz edilmediği, dosya içeriği bilgilere göre, 16.05.2014 tarihli … seri nolu 30.656,40 TL’lik ve 16.05.2014 tarihli 514026 seri numaralı 27.606,10 TL’lik faturaların bedellerinin, dava konusu edilen çekler keşide edilmeden önce düzenlenmiş olan bazı çekler veya nakit ödemeler yoluyla 30.06.2014 tarihi itibariyle… -…’ye zaten ödenmiş oldukları, Asıl davada; toplamı 70.700,00 TL olan 4 adet çekten dolayı davacının davalı … Rulman – …’ye borçlu olmadığı, Birleşen 1. davada; davacı tarafça davalı … Faktöring A.Ş.’ye ödenmek zorunda kalınan 25.554,47 TL’nin ödeme tarihi olan 23.02.2015’ten itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı … Faktöring A.Ş.’den alınarak davacıya ödenmesi gerektiği,Birleşen 2. Davada; Ankara … Müdürlüğünün 2015/4503 sayılı dosyasından davacının davalı alacaklı …’ye borçlu olmadığı bildirilmiştir.
Somut olayda; davacı ile davalılardan… -… arasında 79.921,00 TL’lik… alımı konusunda sözleşme imzalandığı, sözleşmenin 3.4 maddesi gereği davacı tarafça davalıya toplam 70.700,00 TL değerinde dört adet çekin 21/11/2011 tarihli makbuzla teslim edildiği, 30/11/2014 vadeli 16.700,00 TL bedelli çekin… -… tarafından tahsil edildiği, diğer üç çekin ciro edilmeksizin bankaya ibraz edildiği, ancak davalı … Rulman -…’nün teslim etmesi gereken malı teslim etmediği taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 3/6 maddesi gereği davacının süresinde teslim edilmeyen malı almama ve çekleri iade hakkına sahip olduğu, davalının…-… tarafından söz konusu çeklerden 10/11/2015 vadeli…000,00 TL bedelli yine 10/02/2015 vadeli…000,00 TL bedelli çeklerin davalı … şirketine ciro edildiği, davalılar arasında 07/08/2014 tarihinde Faktoring sözleşmesi imzalandığı, 6361 sayılı Kanunun 38. Maddesine göre faktoring şirketlerine devir olunacak alacakların mal ve hizmet satışından kaynaklanması ve bu alacağını aynı zamanda faturayla kanıtlanmasının gerektiği, davalı … tarafından sunulan faturaların dava konusu edilen çekler keşide edilmeden önce düzenlenmiş olan bazı çekler veya nakit ödemeler yoluyla 30/06/2014 tarihi itibarıyla… -…’ye ödenmiş olduğu, diğer bir ifadeyle dava konusu olan ve davalı … Faktoringe devir ve temlik edilen çekler ile faktoring işlemine konu olduğu iddia edilen 16/05/2015 tarihli faturalar arasında herhangi bir bağlantının bulunmadığı bu duruma göre dava konusu edilen çeklere ilişkin faktoring işleminin dolayısıyla çeklere ilişkin temlik ve devir işleminin 6361 sayılı kanunun 38 maddesi hükmüne uygun şekilde yapılmadığı, dava konusu faktoring işleminin kanuni düzenlemelere ve yerleşik içtihatlara uygun olmadığı, davalının basiretli bir tacir olarak temlik alacağı alacaklarla ilgili faturaları titizlikle araştırma bir fatura ile ilişkilendirilmeyen alacakları devralmaktan kaçınmasının gerektiği, bu bağlamda devir ve temlik işlemlerinin yasaya uygun olmadığı, davacının dava konusu edilen çekler nedeniyle davalılara herhangi bir borcunun bulunmadığı anlaşılmakla, davalı … Rulman-… yönünden açılan menfi tespit davasının kabulüne Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/412 E. Sayılı dosyasında açılan davanın kabulü ile Ankara … Dairesinin 2015/4517 E. Sayılı dosyasında davacı tarafından ödenen 25.554,47 TL’nin taleple bağlı kalınarak 03/04/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve yine Birleşen … Mahkemesinin 2015/197 E. Sayılı dosyasında açılan davanın kabulü ile Ankara … Dairesinin 2015/3735 E. Sayılı dosyasında davacı tarafından ödenen 25.554,47 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-ASIL DAVADA Toplam 70.700,00 TL bedelli 4 adet çekten dolayı (… Bankası 30/11/2014 vadeli, 71248 nolu 16.700,00 TL bedelli, …31/12/2014 vadeli … nolu 19.000,00 TL bedelli, …20/01/2015 vadeli … nolu 18.000,00 TL bedelli … Bankası 10/02/2015 vadeli … nolu…000,00 TL bedelli) davacının davalı … Rulman-…ye borçlu olmadığının tespitine,,
2.Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 9.991,00 TL vekalet ücretinin davalı … Rulman-…’den alınarak alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-a)Davacı tarafından bozmadan önce ve sonra yapılan 2.307,10TL yargılama giderinin davalı … Rulman-…’den alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-b)Davalı tarafından bozma öncesi ve sonrası yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Alınması gerekli 4.829,52 TL harçtan peşin alınan ve daha sonra tamamlatılan 1.600,02 TL harcın düşümü ile arta kalan 3.229,50 TL harcın davalı … Rulman-…’den alınarak tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Peşin alınan ve daha sonra tamamlanan 1.600,02 TL harcın davalı … Rulman-…’den alınarak alınarak davacıya ödenmesine,
2-BİRLEŞEN Ankara … ATM’nin 2015/412 E. Sayılı dosyasında davacının davasının KABULÜ İLE, Ankara … Müdürlüğünün 2015/4503 E. Sayılı dosyada davacı tarafından ödenen 25.554,47 TL’nin taleple bağlı kalınarak 03/04/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …den alınarak davacı tarafa verilmesine,
Kötü niyet tazminatı ve para cezası isteminin reddine,
2.Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalı …den alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 49,80 TL yargılama giderinin davalı …den alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-.Alınması gerekli 1.745,63 TL harçtan peşin alınan 1.388,49 TL harcın düşümü ile arta kalan 357,14 TL harcın davalı …den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5 -Peşin alınan 1.388,49 TL harcın davalı …den alınarak davacıya ödenmesine,
3- Birleşen Ankara 5. ATM’nin 2015/197 E. Sayılı dosyasında davacı tarafça Ankara … Müdürlüğünün 2015/3735 sayılı dosyasına 23/02/2015 tarihinde ödenen 25.554,47 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …den alınarak davacıya verilmesine,
2.Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalı …den tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Davacı tarafından yapılan tebligat ücreti olan 76,80 TL yargılama giderinin davalı …den alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde YATIRANA İADESİNE,
5-.Alınması gerekli 1.745,63 TL harçtan peşin alınan 43,63 TL harcın düşümü ile arta kalan 1.702,00 TL harcın davalı …den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Peşin alınan 43,63 TL harcın davalı …den alınarak davacıya ödenmesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 25/02/2021
Katip …
¸

Hakim …
¸