Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/393 E. 2022/399 K. 13.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/393 Esas – 2022/399
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/393 Esas
KARAR NO : 2022/399

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/09/2020
KARAR TARİHİ : 13/06/2022
KARAR Y.TARİHİ : 21/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili İdare’nin kamu iktisadi kuruluşu olduğunu, Genel Müdürlük binasında ve işletmekte olduğu havalimanlarında ihtiyaç duyulan güvenlik hizmetlerinin ihale yoluyla piyasadan temin edilmekte olduğunu, yapılan ihale sonucunda Kayseri Havalimanı için dava dışı işçilerin çalışma döneminde ihtiyaç duyulan güvenlik hizmetlerinin davalı Şirketlere ihale edildiğini, Kayseri Havalimanında güvenlik hizmeti işinde muhatap firmaların işçileri olarak çalışan işçilerin alt işverenler tarafından ödenmeyen işçilik alacaklarının tahsili talebiyle açmış oldukları dava sonucunda başlatılan icra takipleri nedeniyle takip dosyalarına müvekkili Kurum tarafından ödemeler yapıldığını, yapılan demelerin rücuen tahsili amacıyla Ankara Arabuluculuk Bürosuna müvekkili Kurumca 2020/7150 sayılı başvuru dosyası ile başvuruda bulunduğunu, yapılan görüşmelerde anlaşma sağlanamadığını, 22/07/2020 tarih 2020/57609 Dosya no ile arabuluculuk sürecinin, anlaşma sağlanamadığına yönelik düzenlenen arabuluculuk son tutanağı ile sonlandırıldığını, taraflar arasında imzalanan muhtelif tarihli sözleşme ve ekleri ile kabul edilen düzenlemeler gereği yapılan ödemelerden davalı Şirketlerin sorumlu olduklarını belirterek, dava dışı işçilere müvekkili Kurum tarafından ödenen toplam 228.863,58 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte, davalı Şirketlerden sorumlu oldukları miktarlar itibarile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı … … Ltd. Şti. ve … … Ltd. Şti. vekili 30/09/2020 tarihli cevap dilekçesinde; Usuli itirazlar yanında esas yönünden; ödeme yapılan işçilerin müvekkili işçisi olmayıp, davacı yanın işçisi olduğunu, bu nedenle dava dışı işçilerin tüm alacaklarından davacı üst işverenin tek başına sorumlu olduğunu, işçilerin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı vs haklarının ihale bedeline dahil olmadığını, 6552 sayılı Kanun’un 8.maddesinde kamu idarelerinde çalışan işçilerin kıdem tazminatının son üst işveren olan kamu idaresi tarafından ödeneceğinin hükme bağlandığını, bu düzenleme ile 4857 sayılı Kanun uyarınca müvekkili Şirketin kıdem tazminatı açısından alt işveren olarak müşterek müteselsil sorumluluğunun sona erdiğini, müvekkili şirketlerin ödeme yapılan işçilerin son işvereni olmadığını, dolayısıyla işçilerin iş sözleşmelerinin müvekkilleri tarafından feshedilmediğini, davacı İdare tarafından işçilere ödenen kıdem ve ihbar tazminatlarının müvekkili şirketlerden talep edilmesinin haksız olduğunu, aksinin kabulü halinde dahi müvekkili Şirketlerin kendi sözleşme dönemlerine ilişkin kıdem tazminatının 1/2’sinden sorumlu tutulabileceğini, Yüksek Yargı kararlarının da bu yönde olduğunu, bununla birlikte müvekkillerinin kıdem tazminatından sorumlu olduklarının düşünülmesi halinde müvekkili şirketlerin sorumlu olacağı kıdem tazminatının işyerini devir esnasındaki işçi ücreti üzerinden hesaplanması gerektiğini, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti ve UBGT alacağı gibi alacaklardan müvekkili Şirketin sorumlu tutulmasının yerleşik yargıtay kararları uyarınca mümkün olmadığını, işçiler tarafından açılan davaların müvekkillerine ihbar edilmediğini, talep edilen faiz başlangıç tarihi ve faiz oranının yasal dayanağının bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalı cevap vermemiştir.

YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, dava dışı işçilere ödenen işçilik alacaklarının rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Arabuluculuk son tutanağı, Sözleşme ve teknik şartname örnekleri, SGK kayıtları, ödeme dekotları, İş Mahkemesi dosyası, İcra Müdürlüğü dosyaları, bilirkişi raporu ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi …. tarafından düzenlenen 23/03/2021 ve 05/09/2021 ön rapor ve 20/02/2022 tarihli raporlarının sonuç kısmında özetle; davacı İdare tarafından, dava dışı işçiler; …’a (11/10/2016 tarihinde 19.959,77 TL, 09.02.2016 tarihinde 4.151,03 TL, 22/02/2016 tarihinde 24.064,52 TL ve 24.02.2020 tarihinde 6.875,03 TL) olmak üzere toplam 55.050,35 TL, … ödeme yaptığını, bu suretle davacı İdare tarafından toplamda 228.847,17 TL ödeme yapıldığının hesaplandığını, takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere tam ve yarı yarıya sorumluluğa göre (2) alternatifli olarak yapılan hesaplamaya göre; davacı İdare’nin yaptığı hesaplanan 228.847,17 TL ödeme yönünden davalı Şirketlerden talep edebileceği rücuan alacak miktarlarının; yüklenici şirket … … Öz.Güv.Eğit.Ltd.Şti.&… Öz.Güv.Hiz.Ltd.Şti.İş Ort. yarı yarı sorumluluk miktarı 6.623,52 TL , tam sorumluluk miktarı 13.247,04 T, … … Özel Güv.Eğit.Alr.Ltd.Şti. tam sorumluluk miktarı 3.171,83 TL, yarı yarıya sorumluluk miktarı 1.585,92 TL, … Güv.Hizm.Ltd.Şti. ‘nin tam sorumluluk miktarının 212.428,30 TL, yarı yarıya sorumluluk miktarının 116.996,30 TL olmak üzere toplam tam sorumluluk miktarının 228.847,17 TL, yarı yarıya sorumluluk miktarlarının toplam 125.205,74 TL olarak hesaplandığını, hükmedilecek rücuen alacaklara ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi yürütülmesi isteminin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğunu, Mahkemece, davacı İdare’nin ödeme tarihlerinden itibaren faiz yürütülmesi isteminin kabulü ve; tam sorumluluğa göre yapılan hesaplamanın benimsenmesi halinde; … … Öz.Güv.Eğit.Ltd.Şti.&… Öz.Güv.Hiz.Ltd.Şti.İş ortaklığı yönünden hesaplanan 13.247,04 TL’nin 5.630,93 TL kısmına 22/01/2016 tarihinden, 1.950,08 TL kısmına 09/02/2016 tarihinden, 5.666,03 TL kısmına 22/02/2016 tarihinden itibaren, … … Özel Güv.Eğit.Alr.Ltd.Şti. yönünden hesaplanan 3.171,83 TL’nin 1.348,25 TL kısmına 22/01/2016 tarihinden, 466,92 TL kısmına 09/02/2016 tarihinden, 1.356,66 TL kısmına 22/02/2016 tarihinden itibaren, … Güv.Hizm.Ltd.Şti. yönünden hesaplanan 211.464,31 TL’nin 15.597,60 TL kısmına 22/01/2016 tarihinden, 1.895,31 TL kısmına 01/02/2016 tarihinden, 5.634,03 TL kısmına 09/02/2016 tarihinden, 401,99 TL kısmına 16/02/2016 tarihinden, 17.041,83 TL kısmına 22/02/2016 tarihinden, 9.335,18 TL kısmına 09/05/2016 tarihinden, 71.577,44 TL kısmına 12/05/2016 tarihinden, 1.872,92 TL kısmına 01/06/2016 tarihinden, 21.574,50 TL kısmına 21/06/2016 tarihinden, 2.270,73 TL kısmına 22/062016 tarihinden, 370,80 TL kısına 18/07/2016 tarihinden, 2.390,90 TL kısmına 09/08/2016 tarihinden, 450,87 TL kısmına 30/09/2016 tarihinden, 19.959,77 TL kısmına 11/10/2016 tarihinden, 8.403,92 TL kısmına 20/09/2018 tarihinden, 33.650,51 TL kısmına 24/02/2020 tarihinden, yarı yarıya sorumluluğa göre yapılan hesaplamanın benimsenmesi halinde; … … Öz.Güv.Eğit.Ltd.Şti.&… Öz.Güv.Hiz.Ltd.Şti.İş ortaklığı yönünden hesaplanan 6.623,52 TL’nin 2.815,47 TL kısmına 22/01/2016 tarihinden, 975,03 TL kısmına 09/02/2016 tarihinden, 2.833,02 TL kısmına 22/02/2016 tarihinden itibaren, … … Özel Güv.Eğit.Alr.Ltd.Şti. yönünden hesaplanan 1.585,92 TL’nin 674,13 TL kısmına 22/01/2016 tarihinden, 233,46 TL kısmına 09/02/2016 tarihinden, 678,33 TL kısmına 22/02/2016 tarihinden itibaren, … Güv.Hizm.Ltd.Şti. yönünden hesaplanan 116.514,30 TL’nin 12.046,32 TL kısmına 22/01/2016 tarihinden, 947,65 TL kısmına 01/02/2016 tarihinden, 4.404,17 TL kısmına 09/02/2016 tarihinden, 201,00 TL kısmına 16/02/2016 tarihinden, 13.468,41 TL kısmına 22/02/2016 tarihinden, 4.667,59 TL kısmına 09/05/2016 tarihinden, 35.788,70 TL kısmına 12/05/2016 tarihinden, 936,47 TL kısmına 01/06/2016 tarihinden, 10.787,25 TL kısmına 21/06/2016 tarihinden, 1.135,36 TL kısmına 22/062016 tarihinden, 185,40 TL kısmına 18/07/2016 tarihinden, 1.195,45 TL kısmına 09/08/2016 tarihinden, 225,43 TL kısmına 30/09/2016 tarihinden, 9.979,88 TL kısmına 11/10/2016 tarihinden, 4.2091,96 TL kısmına 20/09/2018 tarihinden, 16.825,26 TL kısmına 24/02/2020 tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekeceğini görüşü bildirilmiştir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 21.12.2020 tarih ve 2019/2279 esas, 2020/4436 karar sayılı ilamı)
Yukarıda yazılı açıklamalar ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacı yanın, Kayseri Havalimanında çalışırken iş akitlerine son verilen işçilerin işçilik alacakları kesinleşen mahkeme kararları uyarınca dava dışı işçiler …’a 55.050,35, …. olmak üzere toplam 227.883,18 TL ödediği, ödemiş olduğu tazminat alacağını alt işverenlerden rücuan tahsilini talep ettiği görülmüştür. Dosyaya kazandırılan delillerden davacı ile davalılar arasında asıl ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu, dava dışı işçilerin, davalı şirketlerin çalışanı olduğu anlaşılmıştır.
Ayrıntılı, açıklamalı ve denetime elverişli bulunarak hükme esas alınan 11/05/2022 tarihli raporu ile; davalı şirketlerin sorumluluklarına ilişkin alternatifli olarak hesaplama yapılmış, davalıların sorumluluk miktarları dönemsel olarak tespit edilmiştir. Dosyada mevcut sözleşme ve şartnamelerde ödenen işçilik alacaklarından davacı asıl işverenin sorumlu olacağına dair hüküm bulunmamaktadır. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; davalı yüklenicilerin işçisi olması, sözleşme ücretine; işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin, işçileri çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir. Davacı tarafından dava dışı işçilere ödenen işçilik alacaklarından, işçilerin çalışma dönmeleri ile sınırlı olmak üzere davalıların tam sorumlu olduğuna ve sorumluluk miktarlarına ilişkin 11/05/2022 bilirkişi raporu dosya ve delil durumuna uygun bulunarak, raporda belirlenen miktarlar üzerinden davanın kısmen kabulüne, hüküm altına alınan tazminat kalemlerine ödeme tarihlerinden itibaren avans faiz işletilmesine karar verilmiştir.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın kısmen kabulüne;
-13.247,04 TL’nin; 5.630,93 TL’lik kısmına 22/01/2016 tarihinden, 1.950,08 TL’lik kısmına 09/02/2016 tarihinden, 5.666,03 TL’lik kısmına 22/02/2016 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalılar … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti. ile … Özel Güv. Eğitimleri Hizm. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-3.171,83 TL’nin; 1.348,25 TL’lik kısmına 22/01/2016 tarihinden, 466,92 TL’lik kısmına 09/02/2016 tarihinden, 1.356,66 TL’lik kısmına 22/02/2016 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalı … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-212.428,30 TL’nin; 15.597,60 TL’lik kısmına 22/01/2016 tarihinden, 1.895,31 TL’lik kısmına 01/02/2016 tarihinden, 5.634,03 TL’lik kısmına 09/02/2016 tarihinden, 401,99 TL’lik kısmına 16/02/2016 tarihinden, 17.041,83 TL’lik kısmına 22/02/2016 tarihinden, 9.335,18 TL’lik kısmına 09/05/2016 tarihinden, 71.577,44 TL’lik kısmına 12/05/2016 tarihinden, 1.872,92 TL’lik kısmına 01/06/2016 tarihinden, 21.574,50 TL’lik kısmına 21/06/2016 tarihinden, 2.270,73 TL’lik kısmına 22/062016 tarihinden, 370,80 TL’lik kısına 18/07/2016 tarihinden, 2.390,90 TL’lik kısmına 09/08/2016 tarihinden, 450,87 TL’lik kısmına 30/09/2016 tarihinden, 19.959,77 TL’lik kısmına 11/10/2016 tarihinden, 8.403,92 TL’lik kısmına 20/09/2018 tarihinden, 33.650,51 TL’lik kısmına 24/02/2020 tarihinden işletilecek avans faizi ile birlikte davalı … Güv. Hizm. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
2-Fazlaya dair istemine reddine,
3-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 24.469,30 TL vekalet ücretinin (1.416,44 TL’sinin davalılar … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti. ile … Özel Güv. Eğitimleri Hizm. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak, 339,14 TL’sinin davalı … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti.’den, 22.713,72 TL’sinin davalı … Güv. Hizm. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) davalılardan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-Reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 16,41 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren davalı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından aşağıda dökümü yapılan 4.770,20 TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 4.769,86 TL’nin (276,10 TL’sinin davalılar … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti. ile … Özel Güv. Eğitimleri Hizm. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak, 66,11 TL’sinin davalı … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti.’den, 4.427,65 TL’sinin davalı … Güv. Hizm. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) davalılardan alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
7-Alınması gerekli 15.632,55 TL harçtan peşin alınan 3.908,42 TL harcın düşümü ile arta kalan 11.724,13 TL (678,66 TL’sinin davalılar … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti. ile … Özel Güv. Eğitimleri Hizm. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak,162,49 TL’sinin davalı … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti.’den, 10.882,98 TL’sinin davalı … Güv. Hizm. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
8-Peşin alınan 3.908,42 TL harcın (226,24 TL’sinin davalılar … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti. ile … Özel Güv. Eğitimleri Hizm. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak, 54,18 TL’sinin davalı … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti.’den, 3.628,00 TL’sinin davalı … Güv. Hizm. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) davalılardan alınarak davacıya ödenmesine,
9-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, red ve kabul oranlarına göre 0,09 TL’sinin davacıdan, 1.319,91 TL’sinin (76,40 TL’sinin davalılar … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti. ile … Özel Güv. Eğitimleri Hizm. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak, 18,29 TL’sinin davalı … … Özel Güv. Eğit. Alr. Kor. Hizm. Ltd. Şti.’den, 1.225,21 TL’sinin davalı … Güv. Hizm. Ltd. Şti.’den tahsili ile )davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,

Dair davacı vekilinin ve davalılar … … ve Özel Güvenlik ve … Özel Güvenlik vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 13/06/2022