Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/152 E. 2023/118 K. 20.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/152 Esas – 2023/118
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/152 Esas
KARAR NO : 2023/118

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. ….
İLİŞKİLİ KİŞİ : …
VEKİLİ : Av. ….

DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli)
DAVA TARİHİ : 11/03/2020
KARAR TARİHİ : 20/02/2023
KARAR Y.TARİHİ : 28/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan banka teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi (tahsil istemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında imzalanan 27.04.2016 tarihli sözleşme ile…, …, …, … Atölyelerinin 8 ay 11 işçi ile temizliği işini üstlendiğini, sözleşme konusu işin 01/05/2016 tarihinde başlayarak 31/12/2016 tarihinde sona erdiğini, sözleşme gereğince davalıya … Bankası’nın 26/04/2016 tarihli … nolu 14.100,00-TL tutarlı teminat mektubunun verildiğini, sözleşmenin sonunda kesin teminatın iadesi için sözleşmenin 11.4.1. maddesi uyarınca … ilişiksiz belgesinin alınarak 11.12.2017 tarihinde davalıya teslim edildiğini ancak davalının teminatı iade etmemesi nedeniyle teminat mektubu süresinin 1.08.2019 tarihine kadar uzatıldığını, davalının 10.08.2018 tarihli yazı ile Bankaya yazı yazarak teminat mektubunun nakde çevrilmesi talebinde bulunduğunu, 16.08.2018 tarihinde de mektubun nakde çevrildiğini, davalının 19.09.2018 tarihli yazısında “… Mahkemesinin 15.05.2017 tarih, 2016/986 E. 217/167 K. sayılı ilamı doğrultusunda, teminatın nakde çevrildiği ve teşekkül alacağının tahsil edildiğinin bildirildiğini, … Mahkemesinin 2016/986 E. sayılı dosyasıyla dava açan …’nun müvekkilinin alt işverenliği çerçevesinde 01.01.2013 – 31/01/2014, 01/02/2014 – 10/02/2014, 11/02/2014 – 14/02/2014 tarihleri arasında müvekkilinin alt işverenliği çerçevesinde çalıştığını, huzurdaki dava konusu işin ise 01.05.2016 tarihinde başlayarak 31.12.2016 tarihinde sona erdiğini, işçinin esasen davalı teşekkül personeli olduğunu, alt yüklenicilerin sözleşmeleri süresince alt yüklenicilere devredildiğini, müvekkilinin dava konusu sözleşme kapsamında işini eksiksiz olarak yerine getirdiğini, teminat mektubunun paraya çevrilmesinin haksız olduğunu beyanla; 14.100,00-TL bedelli teminat mektubunun nakde çevrildiği tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili idare ile davacı şirket arasında… …, …, … Müdürlüklerinin 11 işçi ve 8 ay süre ile temizliği işi kapsamında 27.04.2016 tarihinde sözleme imzalandığını, … Mahkemesinin 2016/989 Esas sayılı ilamı gereği ödenmek zorunda kalınan işçilik alacağı nedeniyle söz konusu sözleşme kapsamında alınan teminat mektubunun nakde çevrildiğini, sözleşmenin tazmin sorumluğu başlıklı 31.1. maddesi ” Yüklenici, taahhüdü çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre Yükleniciye ikmal ve tazmin ettirileceği gibi, haklarında 4735 sayılı Kanunun 27 nci maddesi hükümleri de uygulanır. ” hükmünü havidir. B-Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “mevzuata uygunluk” başlıklı 12. madde hükmü şu şekildedir;“İlgili bütün bildirimlerin ve bütün ödemelerin yapılması da dahil olmak üzere yüklenici; a)İşlerin yürütülmesine, tamamlanmasına ve işlerde oluşabilecek kusurların düzeltilmesine ilişkin olarak bütün kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, kararname, genelge, tebliğ ve diğer ilgili mevzuata, b)Malları veya hakları, işler dolayısıyla herhangi bir şekilde etkilenen veya etkilenebilecek olan kamu kurum ve kuruluşlarının düzenlemelerine uyacak ve bu hükümlerin ihlali nedeniyle ortaya çıkabilecek bütün sorumluluk ve cezalardan dolayı idarenin zararını karşılayacaktır.” hükümlerine yer verildiğini, mevzuat ve sözleşme nedeniyle aynı nitelikte muaccel, dava edilebilir bir alacağın olduğu gözetildiğinde “…” def’i de ileri sürdüklerini zira … Mahkemesinin 2016/989 Esas 2017/167 Karar sayılı ilamı gereği dava dışı işçiye ödeme yapıldığını, söz konusu alacaktan yüklenici davacı şirketin sorumlu olduğunu, bu sebeple karşılıklı para borcunun mahsubunun hukuka uygun oluğunu savunmuş haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, nakde çevrilen teminat mektubu bedelinin faiziyle birlikte tahsili istemine ilişkindir.
… son tutanağı, ihale dosyası, sözleşme örneği, teminat mektubu örneği, … Mahkemesinin 2016/986 Esas sayılı dosyasının uyap evrakları, … Dairesi’nin 2017/10365 sayılı takip dosyası, bilirkişi raporu ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
… Mahkemesinin 2016/989 Esas 2017/167 Karar sayılı ilamının incelenmesinde; Davacısının …, davalıların aralarında … … Ltd. Şti. ve … Genel Müdürlüğünün de bulunduğu 9 işverenden oluştuğu, davacının “emekli olmak için kendi isteğiyle işten ayrılmak istediği ancak davalılarca kıdem tazminatı ve hak etmiş olduğu işçilik alacaklarının ödenmediği” gerekçesiyle işçilik alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ettiği, Mahkemece “21.535,95-TL kıdem tazminatı, 1.436,45-TL yıllık izin ücreti, 183,39-TL UBGT ücreti (… Ltd. Şti.’nin sorumluluğu net 93,92-TL, davalı …’nin tamamından sorumlu olmak üzere), davalılardan tahsiline, 477,10-TL harç, 761,26-TL yargılama gideri, 2.778,69-TL vekalet ücretinin davalılardan tahsiline karar verildiği anlaşılmıştır.
… Dairesi’nin 2017/10365 sayılı takip dosyasının incelenmesinde; alacaklı … tarafından, borçluların … Genel Müdürlüğü, … Kurumsal Hiz. İnş. Tur. Gıda Mob. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine … Mahkemesinin 15/05/2017 tarih ve 2016/986 E. 2017/167 K. sayılı ilamına dayalı olarak toplam 34.611,26 TL’nin tahsilini talep ettiği, 30.05.2017 tarihli tahsilat makbuzu ile … Genel Müdürlüğü tarafından 42.772,14 TL tutarında ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
Eldeki dava önce … Taşımacılık A.Ş. aleyhine açılmış olup, bu davalının, davacı yanla sözleşme imzalamadığını, sözleşmenin … İşletmesi Genel Müdürlüğü ile yapıldığını, teminat mektubunun … İşletmesi Genel Müdürlüğünce nakde çevrildiğini bildirerek husumet itirazında bulunması üzerine, davacı tarafın 21.05.2021 tarihli dilekçe ile … İşletmesi Genel Müdürlüğüne husumet yönlendirmek istediklerinden bahisle taraf değişikliği talebinde bulunduğu, davalı vekilinin taraf değişikliği talebine muvafakat gösterdiği, mahkemece 04.06.2021 tarihli duruşmanın bir nolu ara kararı ile; “davalı yanın muvafakati nazara alınarak davalı … Taşımacılık A.Ş.’nin davalı sıfatının sonlandırılmasına, dosyaya ilgili olarak kaydedilmesine, iki nolu ara karar ile de; “… İşletmesi Genel Müdürlüğünün dosyaya davalı taraf olarak eklenmesine, dava dilekçesi ekli duruşma gününün tebliğine ” karar verilerek, yargılamaya devam olunmuştur.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi 27.06.2022 tarihli raporunun sonuç kısmında özetle; davanın, nakde çevrilen teminat mektubunun bedelinin tahsili talebine ilişkin olduğu, dava değerinin 14.100,00-TL olduğu, davacının, … Mahkemesinin kararı kapsamında sorumlu olduğu tutarın 3.640,62-TL olacağı, davacı şirketin nakde dönüştürülen teminat mektubu nedeniyle bakiye alacağının 14.100,00-3.640,62 = 10.459,38-TL olarak hesaplandığı, öte yandan, taraflar arası sözleşme ve …’nunda teminat mektubu iadesi koşulları “… bu işten dolayı borcunun bulunmadığı…” şeklinde sınırlandırıldığından, yukarıda hesaplanan borcun dava konusu sözleşme öncesi dönemi kapsaması nedeniyle, teminat mektubun nakde çevrilerek, yüklenici borcuna mahsup edilmesinin sözleşmeye aykırı olacağı hususunun mahkemenin takdirinde olduğu görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, taraf vekilleri bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını dosyaya sunmuşlardır.
Bilirkişi raporu dosya kapsamı ve delil durumuna uygun olup, hükme esas alınmıştır.
Somut olayda davacı yan; taraflar arasında imzalanan 27.04.2016 tarihli hizmet alım sözleşmesi kapsamında davalı kuruma … Bankasının 26.04.2016 tarihli … nolu 14.100,00 TL tutarlı teminat mektubunu verdiğini, sözleşme süresi sonunda … ilişiksiz belgesinin alınarak davalıya teslim edildiğini ancak davalının teminat mektubunu iade etmediğini ve 16.08.2018 tarihinde mektubu nakde çevirdiğini ileri sürerek teminat mektubu bedelinin tahsilini talep etmiştir.
Davalı yan ise; … Mahkemesinin 2016/989 Esas sayılı ilamı gereği ödenmek zorunda kalınan işçilik alacağı nedeniyle sözleşme kapsamında alınan teminat mektubunun nakde çevrildiğini, sözleşme hükümleri uyarınca mektubun nakde çevrilmesinin yerinde olduğunu, iş mahkemesi kararı neticesinde dava dışı işçiye ödemiş olduğu alacaktan yüklenici davacı şirketin sorumlu olduğunu, bu sebeple karşılıklı para borçlarının takas ve mahsubu gerektiğini savunmuştur.
Tarafları arasından akdedilen sözleşmenin “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11.4.1. maddesi uyarınca; Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve Yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcıınun olmadığı tespit edildikten sonra, … Kurıımundan alınan ilişiksiz belgesinin idareye verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı, Yükleniciye iade edilecektir. Buna göre; …’dan alınacak ilişiksiz belgesinin davalı idareye verilmesinin ardından sözleşme kapsamında alınan teminatların iade edileceği düzenlenmiş olup, dosya kapsamından ilişiksiz belgesinin davalı yana teslim edildiği anlaşılmaktadır. Bu halde, sözleşme uyarınca davalı yana teslim edilen … Bankası 26.04.2016 tarih ve … nolu 14.100,00 TL tutarlı teminat mektubunun davacıya iadesi şartlarının oluştuğu görülmektedir. Ancak, davalı idare, … Mahkemesinin 2016/989 Esas sayılı ilamı uyarınca dava dışı işçiye yapmış olduğu ödeme nedeniyle takas ve mahsup definde bulunmuştur. Gerçekten de, davalı idare tarafından, dava dışı işçi …’nun 12.10.1998-14.02.2014 tarihleri arasındaki hizmet dönemi için hüküm altına alınan işçilik alacakları ile yargılama giderlerinden oluşan toplam 43.102,07 TL’nin takip dosyasına ödendiği, görülmüştür.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde y üklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. … kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. (…. Dairesinin 21.12.2020 tarih ve 2019/2279 esas, 2020/4436 karar sayılı ilamı)
Eldeki dava da; davalı idare ile davacı şirket arasında asıl ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu, dava dışı işçinin davacı şirketin çalışanı olduğu taraflar arasındaki sözleşme ile sabit olup, sözleşme ve şartnamelerde ödenen işçilik alacaklarından davalı asıl işverenin sorumlu olacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır. İşçilik alacakları davalı asıl işveren tarafından ödenen işçinin; davacı yüklenicinin işçisi olması, sözleşme ücretine; işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, davalı idarenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları birlikte değerlendirildiğinde, davalı idarenin, ödediği bedeli ve ferilerini, işçinin çalışma dönemleri ile sınırlı olmak üzere davacıdan isteyebileceği açıktır. Davalı idare tarafından dava dışı işçi …’nun 12.10.1998 – 14.02.2014 tarihleri arasındaki hizmet dönemini kapsayan ve hüküm altına alınan işçilik alacakları ile yargılama giderlerinden oluşan toplam 43.102,07 TL’nin takip dosyasına ödendiği, görülmüş olup, hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre, … Mahkemesince hüküm altına alınan alacak kalemlerinden, davacı payına düşen kısım 3.640,62-TL’dir. Davalı idarenin bu miktar yönünden takas-mahsup talebinin kabulü gerekmektedir. Böylece, davacı şirketin nakde dönüştürülen teminat mektubu nedeniyle bakiye alacağı; 14.100,00 TL – 3.640,62 TL = 10.459,38-TL olarak hesaplanmış olmakla, davanın bu miktar üzerinden kısmen kabulü karar verilmiştir. Her ne kadar davacı tarafından hükmedilecek tutara teminat mektubunun nakde çevrilme tarihinden itibaren faiz işletilmesi istenmiş ise de, davalı idarenin davadan önce temerrüte düşürüldüğü iddia ve ispat edilemediği anlaşılmakla, hüküm altına alınan tutara dava tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın kısmen kabulüne; 10.459,38 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair istemin reddine,

2-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 3.640,62 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
4-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 714,48-TL harçtan peşin alınan 240,80-TL harcın mahsubu ile bakiye 473,68.-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafça yargılama boyunca yapılan başvurma harcı, peşin harç, vekalet harcı ve ıslah harcı toplam 303,00.-TL yargılama harcının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan tebligat, müzekkere ve posta gideri olarak 127,00-TL, bilirkişi ücreti olarak 1.500,00.-TL yapılan toplam 1.627,00.-TL yargılama giderinin red/kabul oranına göre 1.206,91-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-… faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, … Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca … bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL … ücretinin, red/kabul oranına göre hesaplanan 979,18 TL’sinin davalıdan, 340,82 TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı miktar itibariyle kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 20/02/2023
Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır