Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/527 E. 2021/260 K. 30.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/527 Esas
KARAR NO : 2021/260

Av. … -…
2- …
Yeni Unvan: … -…
Av. … -…

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/12/2018
KARAR TARİHİ : 30/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde, müvekkili davacı ile davalılar arasında 09.08.2018 tarihli 2 adet transmikserin kiralanması ile 09.08.2018 tarihli 1 adet Mercedes marka … Beton Pompasının kiralanmasına ilişkin sözleşmelerden kaynaklı alacağın dava edildiğini, 09/08/2018 tarihinde iki adet kira sözleşmesi imzalandığını, kira sözleşmelerine göre iki adet Volvo FL10 markTransmikserleri ile bir adet beton pompasının davalılara teslim edildiğini,davalıların iş makinelerinden kira sözleşmesinin başlangıcından sonuna kadar tam bir şekilde faydalanmalarına rağmen sözleşmelerde belirlenen bedelleri müvekkiline kötü niyetli olarak ödemediklerini, müvekkilinin makineleri uzun süre kiraya verememesi nedeniyle zarara uğradığını, her iki sözleşmelere göre kesilen fatura bedelleri toplamının 221.951,36 TL olduğunu, davalılarca yapılan ödemenin 67.000,00 TL olduğunu beyanla fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla kalan şimdilik 154.951,36-TL’nin temerrüt tarihi itibariyle uygulanacak ticari avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Her iki davalılar vekili süre uzatım talebinde bulunmuş ve cevap dilekçelerinde, davacı tarafça işin 19.10.2018 tarihinde bitirildiğini açıkça belirtmesine rağman müvekkil şirkete kesilen 071584 nolu faturanın tarihinin ise 01/12/2018 olduğunu, davacının işe 19/10/2018 tarihinde son verildiğini açıkça beyan ettiğini, buna rağmen taraflarına tebliğ edilen 071584 nolu faturanın tarihinin 01/12/2018 olduğunu, ayrıca gerçek fiili teslim tarihinin yazılmadığını, VUK hükümlerinden kurtulmak ve faturaya geçerlilik tanımak için düzenleme tarihinin farklı yazıldığını, hizmetin tesliminden itibaren 7 gün içerisinde düzenlenmeyen faturanın kabulünün mümkün olmadığını, dava konusu faturanın hiç düzenlenmemiş sayılması gerektiğini, müvekkili şirketin yasal süresinde faturalara itiraz ettiğini, davacı tarafça taraflarına tebliğ edilen faturaların 05//12/2018 tarihinde posta yolu ile iade edilmiş olduğunu, faturaya 2 gün içerisinde itiraz edildiğini, faturaya itirazın noter vasıtası ile yapıldığını, itiraza dair ihtarnamenin 07/12/2018 Tarihinde keşide edilmiş olduğunu, faturanın usulüne uygun düzenlenmediğinden ve taraflarınca süresinde itiraz edildiğinden kesinleşmiş bir faturanın söz konusu olmadığını, davacı tarafın sözleşmede 30 günlük süre öngörülmüş olmasına rağmen iş devam ettiği sürece fatura kesmediğini, müvekkili şirketçe davacı tarafa işin hava şartları ve inşaatın durumu açıklanarak Ekim 19’da bitirileceğinin açıklandığını, bunun üzerine davacı tarafından sözleşme başlangıcından 01 Ekim’e kadarki dönem için fatura tanzim edildiğini, tarafların kalan 19 günlük çalışma için de 19 günlük daha fatura düzenleneceği hususunda anlaştıklarını ve 19/10/2018 tarih ve 071581 numaralı, 58.852,40-TL bedelli fatura tanzim edildiğini ve sözleşmenin sona erdirildiğini, davacı tarafın, sözleşmenin sona erme tarihini bilmesine ve faturaları buna göre düzenlemelerine rağmen vade farkı ve 15 günlük fatura kesmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek; davanın reddine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, transmikserler ve bir adet beton pompasının kiralanarak kullanıldığından bahisle alacak olduğu belirtilerek kesilen faturadan kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememizce, 29/04/2019 tarihinde, “mahkememizin görevsizliğine” karar verilmiş, bu karar davacı tarafın istinafı üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi… Dairesi’nin 2019/1756 E, 2019/1311 K, sayılı ve 23/09/2019 tarihli kararıyla kaldırılmıştır.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi… Dairesi’nin kararında özetle, “…Taraflar arasında akdedilen 09.08.2018 tarihli sözleşmenin konusu, davacıya ait olan transmikser ve beton pompasının davalılara ait inşaat şantiyesinde kullanılmak üzere kiralanması işi olup, sözleşmenin 2. maddesinde, kiraya verenin araçlara şoför temin edeceği ve maaşlarını ödeyeceği kararlaştırılmıştır. Buna göre, sözleşmenin kira sözleşmesi değil sürücülü araç kiralama hizmeti sözleşmesi olduğu (Yargıtay 23. HD 10.05.2017 T., 2015/9774 E., 2017/1416 K.), her iki yanın tacir olduğu, işin de ticari nitelikte bulunduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır.(Yargıtay Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu 24.09.2014 T. 2014/1516 E., 2014/1864 K; Yargıtay 6. HD 25.02.2015 T., 2015/452 E., 2015/1855 K; Yargıtay 20. HD 12.12.2016 T., 2016/14060 E., 2016/11971 K.) İlk Derece Mahkemesince, uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı kabul edilerek belirtildiği şekilde karar verilmesi doğru bulunmamıştır. Mahkemece işin esası incelenmek suretiyle bir karar verilmesi gerekmektedir.” şeklinde bildirilmiştir.
Mahkememizce yeniden yapılan yargılamada Van 3. Noterliği İhtarnamesinin incelenmesinde; davalı …Ticaret A.Ş. – Erez Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından Van 3. Noterliği vasıtasıyla 07/12/2018 tarihli 14807 yevmiye numaralı İhtarname başlıklı ihtarname ile davacı… İnş.Malz.Paz.Taah.Ve Tic.Ltd.Şti.’ne faturalara itiraz, fatura iadesi konulu ihtar çekildiği, ihtarda; İş ortaklığı adına düzenlenen 071580 nolu 123.852,16 TL bedelli; 07581 nolu 58.852,40 TL bedelli ve 071584 no’lu 39.246,80 TL bedelli vade farkı faturalarına itiraz edildiği ve iade edildiği anlaşılmıştır.
Dosya üzerinde ve davacı …Ş (eski unvan Erez İnşaat Enerji Sanayi ve Tic. A.Ş) defterleri üzerinde talimat yolu ile mali müşavir bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi rapor ve ek raporlarında; davalıların defter ve belgelerinde yapılan incelemede; 2018 yıllarında tutulması zorunlu yasal defterlerinin açılış ve kapanışların zamanda yapıldığı ve sahibi lehine delil olma özelliğine haiz olduğunu, davacının talep edebileceği dava konusu alacaklarının; Davacı… İnş.Malz.Paz.Taah.ve Tic.Ltd.Şti tarafından Davalı …Ticaret A.Ş.- Erez Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı (…Ticaret A.Ş.-Ren Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı) Van VD-4000316224) kesmiş olduğu faturanın ise Van…Noterliğinin 07/12/2018 tarihli ve 14807 nolıı iptali hususunda ihtarname çekildiği anlaşılmakla, 19/10/2018-071581 – 01/10/2018-071580- 01/12/2018-071584 nolu faturaların yapılan incelemelerde iptali konusunda ihtarname çekilmesi nedeniyle resmi kayıtlara işlenmediği tespit edilmiştir.
Dosya üzerinde mahkememizce bilirkişi kurulu marifetiyle inceleme yapılmıştır.
Bilirkişi kurulu raporlarında; davanın, taraflar arasında imzalanan iş makinası kira sözleşmeleri kapsamındaki davacının fatura alacağının varlığı ve miktarı hususlarına ilişkin olduğunu, davacı tarafından KDV dahil toplam 221.951,36 TL tutarında 3 adet fatura düzenlendiğini, davalı tarafça toplam 67.000,00 TL ödeme yapıldığını ve kalan bakiye 154.951,36 TL üzerinden dava açıldığını, ticari defter kayıtları ve bağlı kağıtların incelenmesinde; davaya konu faturaların davacı defterlerinde kayıtlı olmasına rağmen davalı taraf defterlerinde kayıtlı olmadığının tespit edildiğini, taraflar arasında iki adet kira sözleşmesi yapıldığını, davaya konu olan faturaların dayanağının imzalanan sözleşmeler olduğu ve fatura içeriğinin sözleşmelere uygun düzenlendiğinin anlaşıldığını, davalı vekilinin dilekçesinin incelenmesinde; işin yapılmasının davalıların kabulünde olduğunu, 01/10/2018 tarih… nolu 123.852,16 TL tutarlı ve 19/12/2018 tarih… nolu 58.852,40 TL tutarlı faturalara faturanın muhteviyatı, işin tesliminden ziyade VUK 231/1-5 maddesine göre “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır. ” hükmüne dayanarak faturaların işin bitiminden sonra 7 gün içinde düzenlenmediğini belirterek faturaları kabul etmediklerinin görüldüğünü, 01/12/2018 tarih ve… nolu 39.246,80 TL tutarlı faturaya ise yine aynı sebeple ve sözleşme süre maddelerine bağlı olarak işin bitim tarihinin davacıya bildirildiğini bu sebeple faturayı kabul etmediklerini beyan ettiklerinin görüldüğünü, işin bitme süresinin bildirilmemesi iddiası ile düzenlenen 01/12/2018 tarih… nolu 39.246,80 TL tutarlı faturanın değerlendirilmesinde; sözleşmeler incelendiğinde kiracının davalı, sözleme süresinin bitiminden ya da iş bitiminden on beş gün önce davacı kiraya verene, yazılı olarak haber verecek maddesi bulunduğunu, ancak dosyada böyle bir yazının olmağının tespit edildiğini, bu durumda davacının söz konusu faturayı düzenlemekte sözleşme maddesine göre haklı olduğunu, davacının dava dilekçesin ekinde dosyaya sunduğu posta alındı fotokopilerine göre 01/10/2018 tarih… nolu 123.852,16 TL tutarlı fatura ile 19/10/2018 tarih… nolu 58.852,40 TL tutarlı faturaları 03/11/2018 tarihinde, 01/12/2018 tarih… nolu 39.246,80 TL tutarındaki faturayı ise 05/12/2018 tarihinde davalıya tebliğ edildiğinin anlaşıldığını, davalı tarafından ise Van…Noterliğinin 07/12/2018 tarih 14807 yevmiye nolu ihtarnamesi ile faturaların tamamına itiraz ettiğini, 01/10/2018 tarih… nolu 123.852,16 TL tutarlı fatura ile 19/10/2018 tarih… nolu 58.852,40 TL tutarlı faturalara süresinden sonra, 01/12/2018 tarih… nolu 39.246,80 TL tutarlı faturaya ise süresinde itiraz ettiğinin anlaşıldığını, davalının 01/10/2018 tarih… nolu 123.852,16 TL tutarlı fatura ile 19/10/2018 tarih… nolu 58.852,40 TL tutarlı faturalara süresinden sonra itiraz etmesi ve davacının usule uygun tutulan ve tasdiki yapılan defter ve kayıtlarında söz konusu fatura kaydının olması ve bu durumun davacı lehine delil oluşturduğu birlikte ele alındığında; davacının davalıdan söz konusu fatura bedelini talep edebileceğini, davalının 01/12/2018 tarih… nolu 39.246,80 TL tutarlı faturaya ise süresinde itiraz ettiği ancak davalının tasdiki zorunlu olan yevmiye defterinde kapanış tasdiki olmaması nedeniyle kayıtlarının davalı aleyhine delil oluşturduğunu ayrıca; davacının usule uygun tutulan ve tasdiki yapılan defter ve kayıtlarında söz konusu fatura kaydının olması ve bu durumun davacı lehine delil oluşturduğunu, davacının davalıdan söz konusu fatura bedelini talep edebileceğini, davacı… İnşaat Malz. Paz. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 2018 takvim yıllına ait ticari defterlerinin HMK 222. Maddesi hükümleri gereğince sahibi lehine delil olma niteliği taşıdığını, Davalı …İnş.Tic. ve A.Ş. ve Ren Yol Yapı A.Ş. İş Ortaklığının 2018 takvim yılı Ticari defterlerin HMK 222.Maddesi hükümleri gereğince sahibi lehine değil aleyhine delil olması gerektiğini, tarafların defter ve kayıt incelemeleri neticesinde davacının, davalılardan fatura tutarlarından bakiye kalanı olan 154.951,36 TL alacağının bulunduğunun tespit edildiğini bildirmiştir.
Vergi Usul Kanunu’nun “Faturanın Nizamı” başlıklı 231. maddesinin 5. bendinde “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır” hükmü bulunmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’nun 21. maddesinin 1. fıkrasında ise “Ticari işletmesi bağlamında bir mal satmış, üretmiş, bir iş görmüş veya bir menfaat sağlamış olan tacirden, diğer taraf, kendisine bir fatura verilmesini ve bedeli ödenmiş ise bunun da faturada gösterilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 26.09.2018 tarih, 2018/2696 Esas ve 2018/3431 karar sayılı ilamına göre Ticari defterler kesin delillerdendir. Yasa’da delil vasfı taşıdığı takdirde aksinin yazılı veya kesin delillerle ispatı gerektiği düzenlenmiş olduğundan, yasanın ticari defterleri kesin delil olarak düzenlediği açıkça anlaşılmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de ancak HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir. Bir taraf kendi defterlerine delil olarak dayanmış ise karşı tarafın ticari defterlerine dayanılmamış olsa da karşı taraf defterlerinin incelenmesi zorunludur. Çünkü tarafın ticari defterleri Yasa’da belirtildiği üzere karşı tarafın ticari defterleri ile uyumlu olduğu takdirde lehine delil olabilecektir. Karşı taraf defterleri incelenmediği takdirde dayanan tarafın kendi defterindeki kayıtların lehe delil olması mümkün değildir. Davacının da bu durumu bilerek ticari defterlere delil olarak dayandığı ve karşı tarafın ticari defterlerinin de incelenmesini istediği kabul edilmelidir.Aksinin kabulü halinde davacının ticari defterleri tek başına delil niteliği taşımadığından dayanılan böyle bir delilin incelenmesine gerek de olmayacaktır. Karşı taraf ticari defterlerini sunar ise birlikte incelenip değerlendirildiğinden delil olup olmadığı sonucuna göre değerlendirilebilecektir. Karşı taraf ticari defterlerini sunmadığı takdirde ise bu davranışı ile kendi ticari defterlerinin davacı defterleri ile uyumlu olup olmadığının incelenmesine engel olduğundan, engel olduğu sonucun varlığını kabul etmiş sayılmalıdır. Tacir olup ticari defter tutmak zorunda olan taraf, ticari defterleri bulunmadığını ileri süremeyeceğinden verilen kesin süreye rağmen ibraz etmediği takdirde, belgenin elinde olmadığına dair yemin etmesine gerek olmaksızın HMK 220/3. madde gereğince sunmaktan kaçındığı belgelerdeki (ticari defterlerindeki) kayıtların, karşı taraf defterindeki kayıtlara uygunluğunu mahkeme kabul edebilir. Aksinin kabulü durumunda; karşı tarafın ticari defterlerini sunmaması halinde sunan tarafın muntazam tutulmuş ticari defterlerinin lehe delil olarak kabul edilemeyeceği şeklinde bir sonuç ortaya çıkar ki bu ticari defterleri ve karşı taraf elinde olduğu ileri sürülen belgeleri delil olarak kabul edip sunulmaması halinde sonuçlarını belirleyen HMK’ndaki açık düzenlemelere aykırı bir yorum olacaktır….” Yargıtay… Dairesi’nin 27.06.2016 tarih, 2015/6424 Esas ve 2016/3931 Karar sayılı ilamı da aynı yöndedir.
Davaya konu alacak bakımından ispat yükü davacı tarafta olmakla birlikte ticari davalarda, ya da iki tarafın tacir olduğu ve dava konusunun ticari işletmeleri ile ilgili olduğu davalarda, ticari defterler ile sözleşme ilişkisinin veya alacak miktarının ispatlanmalıdır. Ticari defterler kesin delillerdendir. Davacıda dava dilekçesinde ticari defterlere dayanmaktadır. Ticari defterler kesin delillerden ise de ancak HMK 222. maddedeki koşullar çerçevesinde ispat aracı olabilir. Ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması gerekir.
Dosya içerisinde toplanan deliller, taraflar arasında imzalanan sözleşme, faturalar, bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine göre;
Somut olayda; Taraflar arasında imzalanan iş makinası kira sözleşmeleri kapsamında ticari ilişki bulunduğu, davacı tarafından KDV dahil toplam 221.951,36 TL tutarında 3 adet fatura düzenlendiği, davalı tarafça toplam 67.000,00 TL ödeme yapıldığı ve kalan bakiye 154.951,36 TL üzerinden dava açıldığı, 1/10/2018 tarih… nolu 123.852,16 TL tutarlı fatura ile 19/10/2018 tarih… nolu 58.852,40 TL tutarlı faturaları 03/11/2018 tarihinde, 01/12/2018 tarih… nolu 39.246,80 TL tutarındaki faturayı ise 05/12/2018 tarihinde davalıya tebliğ edildiğinin anlaşıldığı, davalı tarafından ise Van…Noterliğinin 07/12/2018 tarih 14807 yevmiye nolu ihtarnamesi ile faturaların tamamına itiraz edildiği, 01/10/2018 tarih… nolu 123.852,16 TL tutarlı fatura ile 19/10/2018 tarih… nolu 58.852,40 TL tutarlı faturalara süresinden sonra, 01/12/2018 tarih… nolu 39.246,80 TL tutarlı faturaya ise süresinde itiraz edildiğinin anlaşıldığı, davalının 01/10/2018 tarih… nolu 123.852,16 TL tutarlı fatura ile 19/10/2018 tarih… nolu 58.852,40 TL tutarlı faturalara süresinden sonra itiraz etmesi ve davacının usule uygun tutulan ve tasdiki yapılan defter ve kayıtlarında söz konusu fatura kaydının olması ve bu durumun davacı lehine delil oluşturduğu birlikte ele alındığında; davacının davalıdan söz konusu fatura bedelini talep edebileceği, davalının 01/12/2018 tarih… nolu 39.246,80 TL tutarlı faturaya ise süresinde itiraz ettiği ancak davalının tasdiki zorunlu olan yevmiye defterinde kapanış tasdiki olmaması nedeniyle kayıtlarının davalı aleyhine delil oluşturduğu; davacının usule uygun tutulan ve tasdiki yapılan defter ve kayıtlarında söz konusu fatura kaydının olması ve bu durumun davacı lehine delil oluşturması karşısında, davacının davalılar iş ortaklığından söz konusu fatura bedelini talep edebileceği anlaşılmakla; davanın kısmen kabulü ile; 154.951,36 TL alacağın son ihtarname tebliğ tarihi olan 24/06/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın Kısmen Kabulü ile; 154.951,36 TL alacak son ihtarname tebliğ tarihi olan 24/06/2019 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2.Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 18.670,38 TL vekalet ücretinin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 41,10 TL başvuru ve vekalet harcı, 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 2.850,00 TL bilirkişi ücreti, 400,80 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 3.413,20 TL yargılama giderinin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
5-.Alınması gerekli 10.584,73 TL harçtan peşin alınan 2.646,19 TL harcın düşümü ile arta kalan 7.938,54 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Peşin alınan 2.646,19 TL harcın davalı tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı …İnş. Tic. Ve San. A.Ş vekilinin yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.. 30/03/2021

Katip …

Hakim …