Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/506 E. 2021/680 K. 20.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti
Adına Yargılama Yapmaya Ve Hüküm Vermeye Yetkili
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/506
KARAR NO : 2021/680
DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 23/09/2019
KARAR TARİHİ : 20/10/2021
KARAR Y.TARİHİ : 01/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili; müvekkilinin Bursa-Karacabey sınırları içinde 15 ve 29 nolu parsellerde sertifikalı tohumluk soğan ekimi yaptığını, mahsulün davalı tarafından “Bitkisel Ürün Sigortası” ile sigortalandığını, 27.06.2018 tarihinde ilçede meydana gelen dolu yağışı sonucu ürünün zarar gördüğünü, durumun Karacabey SHM aracılığıyla tespit edildiğini, düzenlenen bilirkişi raporunda net zararın 5.766.348 TL olarak saptandığını, müvekkilinin durumu davalıya ihbar ettiğini, davalı tarafından 12.12.2018 tarihinde 1.425.628 TL ödeme yapıldığını ancak bu ödemenin zararı karşılamaktan uzak olduğunu, bakiye zararın ödenmesi için 13.12.2018 tarihinde noter ihtarı keşide edildiğini, davalının zarar hesabını poliçede yazılı 37,50 TL/kg üzerinden yapığını, sertifikalı soğanın özel bir ürün olup bedelinin rayice göre ödenmesi gerektiğini, Tarım Sigortaları Kanununun 14. maddesi uyarınca sigorta sözleşmelerinin havuz tarafından belirlenen standart poliçeler üzerinden yapıldığını, müvekkilinin poliçede yazılı bu fiyata itiraz edebilme ve havuz dışında başka bir sigorta sözleşmesi yapabilme imkanı bulunmadığını, sözleşmede yazılı ve gerçeği yansıtmayan müzakere ve itiraz edilebilme imkanı bulunmayan bu rakamın TBK 20. maddesi uyarınca genel işlem şartı olarak kabulü gerektiğini, öte yandan davalı sigorta şirketinin sözleşme öncesi bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmediğini belirterek müvekkilinin gerçek zararının tespitine, poliçede yazılı ürün birim fiyatı maddesinin hükümsüz sayılmasına, 700.000 TL tazminatın hasar ihbar tarihinden itibaren avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili; davacıya ait sertifikalı tohumluk soğan tarlası için 23.03.2018başlanıç tarihli iki adet (15 nolu parsel için 10093688 nolu, 29 nolu parsel için 10093703 nolu) devlet destekli Bitkisel ürün sigorta poliçesi tanzim edildiğini, poliçe ile Tarım Sigortaları Kanununun 12. Maddesine istinaden Bakanlar Kurulu kararı ile kapsama alınan risklerin teminat altına alındığını, sigorta poliçesi Genel Şartları A 3.2.2 maddesi “sigorta ettiren ürün miktarını, verimini ve birim fiyatını Tarım Havuzu tarafından belirlenen asgari ve azami sınırlar içinde beyan eder” hükmü uyarınca sigortalının beyanına istinaden poliçelerin 50 TL birim bedel üzerinden tanzim edildiğini, ….688 nolu poliçeye ilişkin olarak 28.06.2018 tarihinde hasar ihbarı yapıldığını, ziraat müh. eksper tarafından yapılan ekspertiz çalışmasında sigortalı alanın 20 bölgesinden toplam 400 adet bitkide sayım yapıldığını, sayım soncu bu 400 adet bitkiden tam hasar almış bitki sayısının 184, kısmi (%50 hasarlı) bitki sayısının 128 olarak tespit edildiğini, buna göre hasar oranının %64 olduğunu, bu kapsamda davacıya 1.100.840 TL hasar tazminatı ödendiğini, ….703 nolu poliçeye ilişkin olarak yapılan ekspertiz çalışmasında aynı yöntemle hasar oranının %44 olarak saptandığını, bu kapsamda sigortalıya 324.788 TL hasar tazminatı ödendiğini, ayrıca ekspertiz işlemi sırasında verim ve kaliteyi etkileyen teminat dışı mildiyö hastalığı tespit edildiğini, teminat dışı verim azalışı nedeniyle zeyilname düzenlendiği ve davacıya pirim iadesi yapıldığını, sigorta sözleşmelerinde bilgilendirmeye ilişkin yönetmeliğin 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 11. maddesine dayanılarak hazırlandığını, oysa ki Tarım sigortaları Havuzunun Sigortacılık kanununun 11. maddesine tabi olmadığını, öte yandan TTK 1423/2 maddesinde; aydınlatma metninin verilmemesi halinde sigorta ettirenin on dört gün içinde itiraz hakkı olduğu aksi halde sözleşmenin poliçede yazılı şartlarda yapılmış sayılacağı hükmü yer aldığını, davacının söz konusu sürede itiraz etmediğini, davacının delil tespiti yoluyla aldığı raporun tek yanlı düzenlendiğini hükme esas alınamayacağını, tazminat hesabının mevzuata uygun yapılmadığını, öte yandan Sigorta Genel Şartları B.7 maddesine göre tazminat hasat tarihinden önce ödenmeyeceğini dolayısıyla bu tarihten önce alacağa faiz işletilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Davacı tarafından soğan tohumu üretmek üzere (730 + 366) = 1096 dekarlık alana ekim yapılmış, üretim sırasında meydana gelebilecek tehlike ve risklere karşı ürünler … Bitkisel Ürün sigorta poliçesi ile sigortalanmıştır. 730 dekarlık 15 nolu parsel için 23.03.2018 başlangıç tarihli 6 ay süreli …688 nolu poliçe 366 dekarlık 29 nolu parsel için 23.03.2018 başlangıç tarihli 6 ay süreli …703 nolu poliçenin tanzim edildiği görülmüştür. Sigorta poliçelerinde, sigortalı ürünün tanımı, dikili olduğu alan, verim (kg/da) ve ürün birim fiyatı (TL/kg) tanımlanmıştır. Sigorta poliçelerinde tazminat hesabına ilişkin olarak; tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmının esas alınacağı, sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet tutarı indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirileceği, belirtilen tazminat tutarından sovtaj varsa düşüleceği, ödenecek en yüksek tazminat tutarının sigorta bedelinin %80’i ile sınırlı olduğu, muafiyeti geçmeyen hasar bedelinin ödenmeyeceği, beyan edilen verimin gerçek verimin üstünde olması durumunda tazminat hesabında eksper tarafından belirlenecek gerçek verimin esas alınacağı düzenlenmiştir. Sigorta poliçesinde muafiyet oranı %10 olarak belirtilmiştir.
27.06. tarihinde yörede meydana gelen dolu yağışı ile ürün zararı oluşmuştur. Zararın tespiti için davacı tarafından Karacabey Sulh Hukuk Mahkemesi … D.iş sayılı dosyası üzerinden aldırılan bilirkişi raporunda; 730 dekarlık 15 nolu parselde %60-95, 366 dekarlık 29 nolu parselde %60 ürün kaybı meydana geldiği, soğan tohumu raiç satış bedelinin 140,00 TL/kg olduğu belirtilerek toplam ürün kayıp bedeli 5.766.348,00 TL olarak hesaplanmıştır.
Sigortalı tarafından 28.06.2018 tarihinde hasar ihbar bildirimi yapılması üzerine davalı … eksperlerince 29.06.2018 tarihinde davacının da katılımı ile zarar tespiti yapılmıştır. Tespit raporunda; 730 dekarlık 15 nolu parselde tespit edilen verimin 22 kg/da, ürün kaybının %62, 366 dekarlık 29 nolu parselde tespit edilen verimin 32kg/da ürün kaybının %44 olduğu belirtilerek 15 nolu parsele ilişkin …688 nolu poliçe karşılığı, 1.100.840,00 TL, 29 nolu parsele ilişkin …703 nolu poliçe için 324.788,00 TL olmak üzere toplam 1.425.628,00 TL tazminat hesabı yapıldığı görülmüştür.
Mahkememizce alınan 23.07.2020 tarihli bilirkişi raporunda; 2 farklı poliçe ile sigortalanan (730 da ve 366 da) soğan tohumluk üretim alanlarında, 27.06.2018 tarihinde dolu zararı oluştuğu, davacının başvurusu üzerine zararın tespiti için mahkeme aracılığı ile delil tespiti yapıldığı, Ziraat Mühendisleri tarafından hazırlanan raporda her bir parsel için zararın belirlendiği, ancak zarar belirleme yöntemi hakkında bilgi verilmediği ve zararı gösterecek herhangi bir fotoğraf çekilmediği, buna karşılık … eksperleri tarafından hazırlanan raporda zararın fotoğraflarla belgelendiği, hesaplamanın belli bir yönteme bağlı olarak yapıldığı, ….688 nolu poliçeye ilişkin olarak sigortalı alanın 20 bölgesinden toplam 400 adet bitkide sayım yapıldığını, sayım soncu bu 400 adet bitkiden tam hasar almış bitki sayısının 184, kısmi (%50 hasarlı) bitki sayısının 128 olarak tespit edildiğini, buna göre hasar oranının %64 olarak saptandığı, oysa soğan çiçek toplarının her birinden %50 hasar görüldüğü kabul edilerek hesaplama yapmanın doğru olmadığı, çünkü soğan çiçek saplarının fotoğraflardan da görüleceği gibi yana yattığı havaların normale dönmesi ile bu bitkilerin tekrar büyümeye devam edemeyecekleri, bu nedenle dolu zararı sonrası tohumluk başlardaki dolu zararının en iyi olasılıkla %75 olarak hesaplanması gerektiği, başka bir anlatımla kısmi zarar gören 128 adet bitkideki hasar oranının %50 değil %75 olarak kabul edilmesi gerektiği, bu koşullar altında 730 dekarlık alandaki zarar oranının eksper raporundaki %64 olarak değil %70 olarak kabulü gerektiği, 366 dekarlık diğer alan için zarar oranının … eksper raporunda belirtilen şekilde %44 olarak kabulü gerektiği, zarar tutarının hesaplanmasında uygulanacak formülün: alan (m2) x zarar oranı (%) x verimlilik (kg/da) x tohum fiyatı (TL/kg) şeklinde olduğu, tohum verimi olarak … tarafından belirlenen ve taraflarca imzalanarak onaylanan 58 kg/da değerinin dikkate alınacağı, yine tohum fiyatının da rayiç değerin esas alınması gerektiği, Karacabey Ticaret Odası ve Türktob ve kişisel araştırmalar sonucunda elde edilen 2018 yılı soğan tohumu bayiye satış fiyatının 120 TL/kg olarak belirlendiği, buna göre;
…688 poliçe nolu 730 dekarlık sigortalanmış alandaki hasar bedeli: 730da x %70 x 58 kg/da x 120 TL/kg = 3.556.560,00 TL
…703 poliçe nolu 366 dekarlık sigortalanmış alandaki hasar bedeli: 366da x %44 x 58kg/da x 120 TL/kg = 1.120.838,40 TL
Poliçe özel koşulları uyarınca; ödenecek en yüksek tazminat tutarı sigorta bedelinin %80i ile sınırlı olduğundan …688 nolu poliçede davacıya ödenecek tazminat sigorta bedeli olan 3.394.500,00 TL’nin %80ini geçemeyeceğinden bu poliçe için davacıya ödenecek tazminat tutarının 3.394.500,00 TL x %80 = 2.715.600,00 TL olduğu, …703 nolu poliçe sigorta bedelinin 1.701.900,00 TL hesaplanan tazminat tutarının 1.120.838,40 TL olduğu, hesaplanan zarar tutarının poliçe bedelinin %80ini geçmediği, hesaplanan tazminattan poliçe bedelinin %10luk muafiyet kısmının düşülmesi gerektiği, buna göre davacıya ödenecek tazminat tutarının 1.120.838,40 TL – 170.190,00 TL = 950.648,40 TL olduğu ve nihayet her iki poliçe için toplam zarar tutarının (2.715.600,00 TL + 950.648,40 TL) = 3.666.248,40 TL olduğu, dolu hasarı sonucu toplam tohum kaybının 38.978,32 kg olup, buna ilişkin hasat ve nakliye masraflarının tazminattan indirilmesi gerektiği, (38.978,32 kg x 7 TL) = 272.848,24 TL’nin tazminattan düşülmesi sonucu ödemeye esas zarar tutarının 3.393.400,16 TL olduğu, davacıya daha önce ödenen tazminat tutarının 1.425.628,00 TL olup, hali hazırda ödenmesi gereken tutarın 1.967.772,16 TL olduğu hesaplanmıştır.
Bilirkişi raporundaki hesap ve değerlendirmenin taraflar arasında düzenlenmiş poliçe genel ve özel koşullarına uygun olduğu, poliçede birim fiyatın 50 TL/kg olarak belirtilmiş olmasına rağmen bilirkişi raporuna hesaplamanın 120 TL/kg rayiç birim fiyat üzerinden yapıldığı, davalı vekilinin asıl rapora yönelik 11.08.2020 tarihli ve ek rapora yönelik 29.12.2020 tarihli itiraz dilekçelerinde 120 TL birim fiyata yönelik her hangi bir itiraz dile getirmediği, kaldı ki poliçe özel koşullar “Tazminat Hesabı” başlıklı maddede tazminat hesabının poliçe birim fiyatı üzerinden yapılacağına dair bir ifade bulunmadığı bu yönü ile rayiç birim fiyatın dikkate alınmasında bir usulsüzlük bulunmadığı görülmüştür. Öte yandan davalı sigorta şirketi vekilinin eksik sigorta itirazı da bulunmamaktadır. Davalı vekili rapora itiraz dilekçesinde; gerçek verim üzerinden hesaplama yapılması gerektiğini dile getirmiştir. Bilirkişi raporunda hesaplamanın 58 kg/da verim üzerinden yapıldığı görülmüştür. Bilirkişi raporundaki bu tespit 29.06.2018 tarihli “Açık Alan Verim Tespit Tutanağı” na dayamakta olup tutanağın davalı tarafından da imzalandığı görülmüştür. Bu yönü ile 58 kg/da verime yönelik davalı itirazları dikkate alınmamıştır. Davalı vekili mildiyöz hastalığının teminat dışı olduğunu ancak hesaplamada bu durumun dikkate alınmadığını savunmuştur. Mahkemece alınan 17.12.2020 tarihli bilirkişi ek raporunda mildiyö hastalığının dolu hasarından sonra ortaya çıktığı, bu nedenle hesaplamada dikkate alınmadığı belirtilmiştir.
Bilirkişi raporunda; davadan önce yapılan ödemenin tazminattan indirildiği, tazminat hesabında poliçe genel ve özel koşullarına uygun hareket edildiği, ödenecek en yüksek tazminat tutarının sigorta bedelinin %80i ile sınırlı olduğuna dair koşula uygun hesaplama yapıldığı, %10’luk muafiyeti aşan kısım yönünden hüküm kurulduğu, davacı vekili tarafından rapora yönelik itirazların yerinde olmadığı, Karacabey Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından yapılan delil tespitinde her ne kadar hasara ilişkin görüntüler CD olarak kaydedilmiş ise de, Ziraat Mühendisi bilirkişi tarafından tazminat hesabına ilişkin sunulan raporda hesaplama yönteminin denetlenebilir olmadığı, bu yönü ile hükme esas alınamayacağı anlaşılmakla mahkememizce alınan 23.07.2020 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen tutar üzerinden taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiştir. Davacı her ne kadar hasar ihbar tarihinden itibaren avans faizi talep etmiş ise de, davacı vekili 20.10.2021 tarihli duruşmadaki imzalı beyanında dava tarihinden itibaren faiz talep ettiklerini belirttiğinden, alacağa dava tarihinden itibaren faiz uygulanmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM :
Davanın kabulüne,
700.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline, alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
Karar ve İlam Harcı
Alınması gerekli 47.817,00 TL harçtan peşin alınan 11.954,25 TL harcın düşümü ile arta kalan 35.862,75 TL harcın davalı tarafdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Arabuluculuk Kanunu 18A/13 maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Asagari Ücret Tarifesi uyarınca 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalı tarafdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Yargılama Giderleri ve Gider Avansı
Davacı tarafından yapılan 5.000,00 TL bilirkişi ücreti, 475,25 TL posta ve tebligat ücreti, 44,40 TL başvurma harcı, 11.954,25 TL peşin harç ve 12,80 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 17.486,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
Vekalet Ücreti
Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 52.050,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oybirliği verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.. 20/10/2021
Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …